Η Ελλάδα ενισχύει τις Ένοπλες Δυνάμεις με φρεγάτες Belharra, συστήματα PULS και την Ασπίδα του Αχιλλέα, δημιουργώντας νέο επίπεδο αποτροπής και ασφάλειας.
Το 2025 σηματοδοτεί μια νέα εποχή για την ελληνική άμυνα, σύμφωνα με το newmoney.gr με στρατηγικές αποφάσεις ύψους 30 δισ. ευρώ που αλλάζουν το επιχειρησιακό τοπίο των Ενόπλων Δυνάμεων. Από τις φρεγάτες Belharra και τους πολλαπλούς εκτοξευτές PULS, μέχρι την καινοτόμο Ασπίδα του Αχιλλέα, η Ελλάδα ενισχύει την αποτροπή, αναβαθμίζει την τεχνολογία της και ενδυναμώνει την εγχώρια αμυντική βιομηχανία.
Ως μια χρονιά ορόσημο καταγράφηκε το 2025 για την ελληνική άμυνα καθώς ελήφθησαν σημαντικές στρατηγικές αποφάσεις οι οποίες θα καθορίσουν την επιχειρησιακή εικόνα των Ενόπλων Δυνάμεων την επόμενη δεκαετία ενώ έφεραν στο επίκεντρο μετά από πολλά χρόνια και την ελληνική αμυντική βιομηχανία.
Οι γεωπολιτικές εξελίξεις
Με φόντο τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, τον πόλεμο στην Ουκρανία και τη γενικευμένη επαναφορά της έννοιας της αποτροπής στην Ευρώπη, η Ελλάδα επιχειρεί να περάσει από την αποσπασματική ενίσχυση σε ένα συνεκτικό σύστημα άμυνας, με τον Μακροπρόθεσμο Προγραμματισμό Αμυντικών Εξοπλισμών 2025–2036 να λειτουργεί πλέον ως δεσμευτικό πλαίσιο και με συνολικό κόστος που αγγίζει τα 30 δισ. ευρώ.
Η ελληνική πλευρά επιδιώκει πιθανή χρηματοδότηση αρκετών εξοπλιστικών και μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος SAFE (Security Action for Europe), όπως τον εκσυγχρονισμό οχημάτων γενικής χρήσης, συστήματα επικοινωνιών και ηλεκτρονικού πολέμου, καθώς και πρότζεκτ για ενιαία διαχείριση πληροφοριών πεδίου μάχης. Αν και οι προτάσεις ύψους περίπου 3 δισ. ευρώ που κατατέθηκαν δεν έγιναν αποδεκτές σε πρώτη φάση από την Κομισιόν με την έγκριση να φτάνει μόλις στα 787 εκατ. ευρώ υπάρχει η αισιοδοξία από το ΥΠΕΘΑ ότι σε δεύτερη φάση θα ενταχθούν αρκετά περισσότερα.
Λίγο πριν το τέλος του 2025 ιδιαίτερη αίσθηση έκανε και ιδιαίτερα στην Τουρκία η εμβάθυνση της τριμερούς συνεργασίας Ελλάδα–Ισραήλ–Κύπρος στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας. Η στρατηγική αυτή πρωτοβουλία ενισχύει τη διπλωματική και αμυντική συνεργασία, με κοινές ασκήσεις, ανταλλαγή πληροφοριών και συνεργασία σε εξοπλιστικά προγράμματα υψηλής τεχνολογίας.
Τα δύο στρατηγικά προγράμματα
Στον πυρήνα πάντως του νέου αμυντικού σχεδιασμού μπορούμε να πούμε ότι ξεχωρίζουν δύο προγράμματα.
Πρώτα και κύρια η υπογραφή για την απόκτηση και 4ης φρεγάτας Belharra η οποία άνοιξε ουσιαστικά και την πόρτα για την υλοποίηση του εξοπλιστικού προγράμματος και η απόφαση να διαθέτουν τα νέα πολεμικά πλοία στρατηγικούς πυραύλους μακράς εμβέλειας που ουσιαστικά αλλάζουν το δόγμα από αμυντικό σε προληπτικό επιθετικό.
Την ίδια στιγμή προχωράει η «Ασπίδα του Αχιλλέα», το μεγαλύτερο και πιο σύνθετο πρόγραμμα αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας που έχει εξεταστεί ποτέ από την Αθήνα με κόστος περίπου 3 δισ. ευρώ.
Η Ασπίδα του Αχιλλέα θα αποτελέσει ένα πολυεπίπεδο δίκτυο άμυνας που θα συνδυάζει αισθητήρες, πυραυλικά συστήματα, αντι-drone τεχνολογίες και ένα ενιαίο σύστημα διοίκησης και ελέγχου.
Σύμφωνα πληροφορίες του newmoney, έχουν ήδη ξεκινήσει επίσημα οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών Και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ) με το Ισραήλ για την απόκτηση των οπλικών συστημάτων που θα συγκροτήσουν τον Ελληνικό Θόλο.
Οι διαπραγματεύσεις
Οι διαπραγματεύσεις γίνονται σε τρεις παράλληλες επιτροπές με τις ισραηλινές εταιρείες και συγκεκριμένα:
– Με την Rafael για τα Spyder και των συστημάτων αναχαίτισης βαλλιστικών και άλλων πυραύλων μακράς εμβέλειας, David’s Sling.
– Με την IAI για τα Barak MX που θα αποτελούν την ραχοκοκαλιά του ελληνικού θόλου.
– Με την ELTA, (θυγατρικής της IAI) για τα κινητά ραντάρ EL/M-2084 MMR, για την κάλυψη των αναγκών του Συστήματος Αεροπορικού Ελέγχου της Πολεμικής Αεροπορίας.
Όπως έχει αναφέρει ξανά το newmoney.gr επειδή υπάρχει αρκετή προεργασία από τις δύο πλευρές αναμένεται μέχρι το τέλος του Μαρτίου να έχουμε και υπογραφές των συμβάσεων. Να σημειωθεί εδώ ότι αναμένεται μεγάλη συμμετοχή των ελληνικών εταιρειών καθώς οι Ισραηλινοί έχουν ήδη επαφές μαζί τους για να δημιουργηθούν γραμμές παραγωγής στην χώρα.
Σύμφωνα με πληροφορίες μεγάλο ενδιαφέρον έχει δείξει η ελληνική πλευρά και για τον βαλλιστικό πύραυλο LORA (Long-Range Artillery) της IAI ο οποίος διαθέτει εμβέλεια 430 χιλιομέτρων και τυχόν απόκτησή του σίγουρα φέρνει την χώρα σε ανώτερο επίπεδο καθώς είναι σχεδιασμένος να διεισδύει βαθιά στο εχθρικό έδαφος.
Στρατός Ξηράς: Με PULS το 2025
Για τον Στρατό Ξηράς, το 2025 ολοκληρώθηκε με το πράσινο φως που δόθηκε για την απόκτηση 36 πολλαπλών εκτοξευτών PULS, κόστους περίπου 650 εκατ. ευρώ από την ισραηλινή Elbit, ενώ το μεγάλο ερωτηματικό παραμένει η ανανέωση του στόλου τεθωρακισμένων οχημάτων μάχης.
Το 2026 αναμένεται να ξεκαθαρίσει αν η Ελλάδα θα κινηθεί προς μια λύση νέας γενιάς με υψηλό κόστος αλλά μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής ή αν θα επιλέξει ενδιάμεσες λύσεις χαμηλότερου δημοσιονομικού αποτυπώματος. Σε κάθε περίπτωση, ο Στρατός Ξηράς είναι ο κλάδος που θα κληθεί να κινηθεί με επίκεντρο την Ασπίδα του Αχιλλέα η οποία ουσιαστικά σήκωσε αυλαία με τους PULS.
Πολεμικό Ναυτικό: Τι έρχεται μετά τις φρεγάτες FDI HN
Στο Πολεμικό Ναυτικό, το 2025 ανέδειξε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι ξεκινάει η προσπάθεια ανανέωσης του γερασμένου στόλου με την παραλαβή της πρώτης φρεγάτας FDI HN Κίμων να θεωρείται γεγονός η οποία μαζί με τις υπόλοιπες τρεις αποτελούν ένα τεχνολογικό άλμα, αλλά δεν επαρκούν από μόνες τους για να καλύψουν τις επιχειρησιακές ανάγκες στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Ο εκσυγχρονισμός των MEKO 200HN, με κόστος που δεν θα ξεπεράσει τα 400 εκατ. ευρώ ανάλογα με το εύρος των εργασιών, θεωρείται πλέον μονόδρομος. Το 2026 αναμένεται η τελική απόφαση τόσο για το τεχνικό αντικείμενο όσο και για τη συμμετοχή των ελληνικών ναυπηγείων.
Παράλληλα, στο προσκήνιο έχει βρεθεί το σενάριο της ενδιάμεσης λύσης με την απόκτηση 2+2 φρεγατών FREMM Bergamini από την Ιταλία με κόστος 480 εκατ. Ευρώ και χρόνο παράδοσης το 2028. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εθνική Άμυνας στις αρχές του 2026 αναμένεται υπογραφεί με την Ιταλία κάποιου είδους δεσμευτική νομική συμφωνία.
Ταυτόχρονα, μετά την αποτυχία του προγράμματος των αμερικανικών Constellation στο οποίο είχε δηλωθεί η συμμετοχή της Ελλάδας, κερδίζει πόντους και γίνονται θετικές σκέψεις για την πρόταση των Γάλλων της Naval Group για τρεις επιπλέον φρεγάτες FDI HN με κατασκευή στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά όπου θα στηθεί γραμμή παραγωγής.
Για τα καλά έχει ξεκινήσει πλέον και η συζήτηση για την απόκτηση τεσσάρων νέων υποβρυχίων και την αναβάθμιση των 214. Σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΘΑ ήδη έχουν κατατεθεί προτάσεις από εταιρείες της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Σουηδίας. Ταυτόχρονα, συζητήσεις γίνονται και για την απόκτηση ναυτικών UAV & USV.
Πολεμική Αεροπορία: Εν αναμονή των game changer F-35
Η Πολεμική Αεροπορία, τέλος, κινήθηκε το 2025 σε πιο προβλέψιμους ρυθμούς, με τον εκσυγχρονισμό των F-16 σε διαμόρφωση Viper να προχωράει και να αναμένεται να επεκταθεί και σε παλαιότερα και την προετοιμασία για τα 20 F-35 να μπαίνει στην τελική ευθεία. Το 2026 αναμένεται να είναι κομβικό έτος, καθώς θα αποτυπωθεί με ακρίβεια το συνολικό κόστος του προγράμματος, όχι μόνο για την αγορά των αεροσκαφών αλλά και για τις υποδομές, την εκπαίδευση και την υποστήριξη.
Η ελληνική αμυντική βιομηχανία στο επίκεντρο
Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει αποκτήσει πλέον και η ελληνική αμυντική βιομηχανία. Το 2025 χαρακτηρίστηκε από προσπάθειες ενίσχυσης της συμμετοχής της σε προγράμματα συντήρησης, αναβάθμισης και συμπαραγωγής, με αιχμή την ΕΑΒ, τα ναυπηγεία και έναν αναπτυσσόμενο ιδιωτικό τομέα, κάτι που φάνηκε και στην αμυντική έκθεση DEFEA που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Μάιο.
Στα πλαίσια αυτά άλλωστε ιστορική χαρακτηρίστηκε η συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με εκπροσώπους εταιρειών αλλά και φορέων του κλάδου της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας. Στη συνάντηση όπως είχε αναφέρει και το newmoney.gr o Κυριάκος Μητσοτάκης απευθυνόμενος στους εκπροσώπους επισήμανε ότι η πολική της κυβέρνησης είναι η ξεκάθαρη στήριξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας με κάθε τρόπο και δεσμεύτηκε ότι θα απαιτήσει σε κάθε εξοπλιστικό πρόγραμμα να υπάρχει ελληνική προστιθέμενη αξία.
Ανέφερε επίσης ότι η κυβέρνηση δεν θα κινηθεί φοβικά απέναντι στον κλάδο αντίθετα θα μπει μπροστά και κάλεσε τους εκπροσώπους να απευθύνονται από εδώ και πέρα και στον ίδιο για την αντιμετώπιση οποιοδήποτε ζητήματος.
Το στοίχημα του 2026 είναι αν αυτή η συμμετοχή που ανακοίνωσε λίγο μετά ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας και η κυβέρνηση σε 25% σε κάθε εξοπλιστικό πρόγραμμα θα παραμείνει περιορισμένη σε υποστηρικτικό ρόλο ή αν θα εξελιχθεί σε ουσιαστικό παράγοντα μετρήσιμης προστιθέμενης αξίας για την οικονομία.
Αν το 2025 ήταν η χρονιά των αποφάσεων είναι σίγουρο ότι το 2026 θα αποτελέσει το έτος που θα δείξει αν η Ελλάδα θα μπορέσει να μετατρέψει αυτόν τον σχεδιασμό σε μια λειτουργική μηχανή αμυντικής αποτροπής, χωρίς να υπονομεύσει τη δημοσιονομική σταθερότητα και με πραγματική συμμετοχή της εγχώριας βιομηχανίας.
