Τα δύο παράλληλα μέτωπα σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή αποσπούν την προσοχή των ΗΠΑ και αυτό είναι επικίνδυνο για την παγκόσμια σταθερότητα. Στην εκτίμηση αυτή προβαίνει ο καθηγητής στο Stanford και Senior Fellow στο Κέντρο για τη Δημοκρατία CDDRL Φράνσις Φουκουγιάμα, ο οποίος παραχώρησε συνέντευξη στο Economist Impact, SE Europe, στο περιθώριο της 27ης Συζήτησης Στρογγυλής Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση.
Ο ίδιος εξέφρασε την άποψη ότι ο Ομπάμα κακώς δεν πούλησε όπλα στην Ουκρανία όταν η Ρωσία κατέλαβε την Κριμαία και το Ντονμπάς. Πλέον, αναγνωρίζει τον κίνδυνο «τα πράγματα να τεθούν εκτός ελέγχου», μέσα από την κορύφωση του ανταγωνισμού ανάμεσα σε πολλούς ανεξάρτητους γεωπολιτικούς παίκτες. Στο μεταξύ, χαρακτηρίζει «φρικτή και χωρίς ιδεολογικό νόημα» την αντίδραση της παγκόσμιας Αριστεράς στην επίθεση της Χαμάς. «Όλοι θα ευχόμασταν ο Μπάιντεν να ήταν 20 χρόνια νεότερος», αναφέρει χαρακτηριστικά ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2024, χαρακτηρίζοντας «καταστροφική για την παγκόσμια δημοκρατία» μια επανεκλογή του Τραμπ.
Βασικά σημεία της συνέντευξης
• Η αντίδραση της παγκόσμιας αριστεράς είναι πραγματικά φρικτή. Η Χαμάς δεν εκπροσωπεί τα συμφέροντα του παλαιστινιακού λαού. Δεν την ενδιαφέρει κανένα είδος ειρηνικής διευθέτησης με το Ισραήλ. Ποτέ δεν το έκανε. Το να υποστηρίζουν οι προοδευτικοί φοιτητές μια τέτοια φανατική θρησκευτική ομάδα, ξέρετε, δεν έχει κανένα ιδεολογικό νόημα.
• Ο Βλαντιμίρ Πούτιν ποτέ δεν έκρυψε ότι ήθελε να αποκαταστήσει όσο είναι δυνατό την πρώην Σοβιετική Ένωση. Όταν κατέλαβε την Κριμαία και το Ντονμπάς το 2014, ο κόσμος δεν το πήρε στα σοβαρά και η κυβέρνηση Ομπάμα αρνήθηκε να πουλήσει όπλα στην Ουκρανία για να αντιμετωπίσει εκείνη την πρόκληση. Αν η αντίδραση ήταν τότε ισχυρότερη, πιθανώς δεν θα είχαμε την εισβολή της Ρωσίας το 2022.
• Στην περίπτωση της Χαμάς, το Ισραήλ είχε λανθασμένα πειστεί ότι την είχε περιορίσει με επιτυχία. Τοποθέτησε όλα τα στρατεύματα στη Δυτική Όχθη για να προστατεύσει τους εποίκους, κάτι που ήταν κακή ιδέα. Δεν πήρε στα σοβαρά την απειλή της Γάζας. Θα μπορούσε να έχει αποτρέψει την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου. Υπήρξε μια αποτυχία εδώ.
• Νομίζω ότι πλέον μπορούν εύκολα τα πράγματα να ξεφύγουν από τον έλεγχο. Ακολουθεί μια ιδιαίτερα ανησυχητική περίοδος. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί παίκτες που είναι ανεξάρτητα ικανοί να προκαλέσουν μια ανεπιθύμητη κλιμάκωση. Επιπλέον, η Κίνα θα μπορούσε να επωφεληθεί από την απόσπαση της προσοχής των ΗΠΑ λόγω των δύο ταυτόχρονων μετώπων σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή.
• Όλοι θα ευχόμασταν ο Μπάιντεν να ήταν 20 χρόνια νεότερος. Όμως σε κάθε περίπτωση έχει κάνει καλή δουλειά ως πρόεδρος. Θα πρέπει όλοι να ανησυχούμε για μια νίκη του Τραμπ στις προεδρικές εκλογές το επόμενο έτος. Θα ήταν καταστροφική για την παγκόσμια δημοκρατία.
• Ο Μπάιντεν συνέχισε πράγματι πολλούς από τους δασμούς του Τραμπ. Θέλει προσοχή αυτή η εμπορική πολιτική, γιατί ένας μικρός προστατευτισμός τείνει να εξελιχθεί σε μεγαλύτερο προστατευτισμό. Και είναι και λίγο αντιφατική πολιτική, διότι από τη μία στοχεύει να επιταχύνει τη μετάβαση σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας, από την άλλη θέλει τα πάντα να κατασκευάζονται στις Ηνωμένες Πολιτείες.
• Τα κράτη επωφελούνται από τη μετανάστευση. Αλλά έχουν επίσης το δικαίωμα ως κυρίαρχες, δημοκρατικές συλλογικότητες να καθορίζουν ποιος μπαίνει στη χώρα και με ποιον ρυθμό. Και τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη, τα κράτη δεν μπόρεσαν να ασκήσουν αυτόν τον βαθμό ελέγχου, οδηγώντας στην άνοδο του εθνικιστικού λαϊκισμού.
• Ο Economist έγραψε στο κύριο άρθρο του ότι η πρόωρη ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης δεν είναι καλό πράγμα, και τείνω να συμφωνήσω. Όταν ο Τόμας Έντισον εφηύρε τον πρώτο λαμπτήρα τη δεκαετία του 1880, δεν μπορούσαμε να προβλέψουμε τις μακροπρόθεσμες συνέπειες. Επομένως, νομίζω ότι είναι πρόωρο να μιλάμε για τη ρύθμισή της. Είναι νωρίς να γνωρίζουμε ποιες ακριβώς θα είναι οι παρενέργειες αλλά και τα οφέλη μιας ιδιαίτερα μετασχηματιστικής τεχνολογίας.
