Η Αμερικανίδα οικονομολόγος Φιόνα Σκοτ Μόρτον όδευε προς τις Βρυξέλλες, ώστε να εργαστεί ως προϊστάμενη ειδικός στην αντιμονοπωλιακή πολιτική, σε μια εποχή που οι Βρυξέλλες ετοιμάζουν μια εξαιρετικά φιλόδοξη ρύθμιση στο ψηφιακό πεδίο. Ηταν άλλωστε στο παρελθόν πρόεδρος της Υποεπιτροπής για τη Δομή της Αγοράς και την Αντιμονοπωλιακή Επιτροπή της Επιτροπής Stigler για τις Ψηφιακές Πλατφόρμες στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο. Οταν γνωστοποιήθηκε η τοποθέτησή της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ξέσπασε σάλος. Το ΕΛΚ, οι Σοσιαλιστές, η ομάδα Renew Europe και οι Πράσινοι ζήτησαν να ανακληθεί ο διορισμός της Σκοτ Μόρτον. Σε επιστολή της λοιπόν προς την επίτροπο Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ, η Αμερικανίδα πανεπιστημιακός είπε μεταξύ άλλων τα κάτωθι: «Δεδομένης της πολιτικής διαμάχης που έχει προκύψει λόγω της επιλογής ενός μη Ευρωπαίου για την πλήρωση αυτής της θέσης… Αποφάσισα ότι η καλύτερη πορεία δράσης είναι να αποσυρθώ και να μην αναλάβω τη θέση της επικεφαλής οικονομολόγου». Οι Αμερικανοί γενικότερα δυσκολεύονται ώρες ώρες με την Ευρώπη, διότι απλά δεν τη γνωρίζουν τόσο καλά όσο ίσως νομίζουν. Αλλά εδώ δυσκολεύονται οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι! Διότι μόνο ταυτοτική σύγχυση και ελλειμματικό πολιτικό κριτήριο αναδεικνύει η απόπειρα τοποθέτησης μιας μη Ευρωπαίας σε θέση-κλειδί στο μηχανισμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Πρόβλημα υπάρχει και με την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντε Λάιεν, η οποία ενέκρινε την τοποθέτηση.
Μπούμερανγκ
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ τρέχει να καλύψει το κενό που έχει αφήσει η αποδυναμωμένη σήμερα γερμανική κυβέρνηση. Ο διορισμός μιας Αμερικανίδας εξελίχθηκε σε μπούμερανγκ για τους εμπνευστές του. Οπως γράφτηκε στο politico, «o διορισμός γραφειοκρατών της ΕΕ είναι συνήθως μια αδιάφορη υπόθεση. Μετά, οι Βρυξέλλες προσπάθησαν να κάνουν μια Αμερικανίδα μία από τους πιο ισχυρούς οικονομολόγους τους». Διαβάστε, επίσης, από την προαναφερόμενη πηγή: «Μέσα σε λίγες μέρες, η επιλογή της Αμερικανίδας αντιμονοπωλιακής εμπειρογνώμονος Φιόνα Σκοτ Μόρτον, ως της κορυφαίας οικονομολόγου στον ανταγωνισμό της ΕΕ, οδήγησε σε ένα μεγάλο γεωπολιτικό faux-pas (σσ: χοντράδα) που είδε τη Γαλλία να εξαπολύει μια δράση οπισθοφυλακής εναντίον της ΕΕ και να αμφισβητεί το ανάστημα μιας εκ των υψηλόβαθμων προσωπικοτήτων των Βρυξελλών, της επιτρόπου Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ. Την Τετάρτη κέρδισε η Γαλλία. Μετά από μία εβδομάδα καμπάνιας που συμπεριέλαβε μια έντονη δημόσια επίπληξη από τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, η Σκοτ Μόρτον παραιτήθηκε προληπτικά».
Προβληματισμός
Η Δανή επίτροπος Μαργκρέτε Βεστάγκερ δεν αξιολόγησε σωστά τα δεδομένα. Νόμισε πως η συναίνεση της προέδρου της Επιτροπής αρκούσε, αγνόησε την γκολική παράδοση που θέλει τη Γαλλία να κρατά τις αποστάσεις της από την Ουάσιγκτον, αιφνιδιάστηκε από την εξέλιξη και υπέστη μια δεινή ήττα. Φυσικά, η τοποθέτηση μιας Αμερικανίδας στην καρδιά του μηχανισμού της ΕΕ αποτελεί πρόκληση εναντίον της διακηρυγμένης πολιτικής του Μακρόν για την ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία. Για τους ευρωβουλευτές, οι οποίοι χάλασαν τον κόσμο, μέτρησε και, εκτός της εθνικότητας, το ότι η Φιόνα Σκοτ Μόρτον είχε διατελέσει σύμβουλος των εταιρειών Apple, Microsoft and Amazon. Πολύ σωστά λοιπόν το BBC σημειώνει πως πρόκειται «ακριβώς το είδος των μεγάλων ψηφιακών κολοσσών της τεχνολογίας που θα απαιτούσε η δουλειά της να αμφισβητήσει ως επικεφαλής οικονομολόγος ανταγωνισμού στις Βρυξέλλες». Από την άλλη, η γνωστή δεξαμενή σκέψης Bruegel των Βρυξελλών τονίζει σε σχετικό κείμενό της που υπογράφει ο δρ Κριστόφ Καρουγκάτι πως «αυτά τα επιχειρήματα είναι αδικαιολόγητα. Προκύπτουν από την παρανόηση του ρόλου του επικεφαλής οικονομολόγου της Αρχής Ανταγωνισμού, την υποτίμηση του ακαδημαϊκού έργου της καθηγήτριας Σκοτ Μόρτον τα τελευταία χρόνια και την υπερβολική ανησυχία για τους κανόνες περί σύγκρουσης συμφερόντων».
Ερωτήματα
Η Φιόνα Σκοτ Μόρτον ειδικεύεται στα οικονομικά της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας. Το διδακτορικό της το έκανε στο MIT. Στο βιογραφικό της διαβάζουμε πως διετέλεσε αναπληρωτής βοηθός γενικός εισαγγελέας στο Αντιμονοπωλιακό Τμήμα του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ. Η εμπειρία της είναι αναμφισβήτητη. Εδώ όμως τίθεται ένα θεμελιώδες ερώτημα: Μπορεί μία ή ένας επιστήμων με αυτό το βιογραφικό να εργαστεί στην ΕΕ αν δεν είναι Ευρωπαίος; Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε ξεκινήσει πρόσφατα μια συζήτηση για το άνοιγμα γραφειοκρατικών πόστων σε μη Ευρωπαίους. Αλήθεια, δεν συνιστά αυτή η πολιτική, αν υιοθετηθεί, μια αντίθεση; Γιατί η ΕΕ αμφισβητεί εαυτόν; Γιατί λειτουργεί με τρόπο που εγείρει ερωτήματα για το τι πρεσβεύει και τι είναι; Ενας «κοσμοπολίτικος» διεθνής οργανισμός με «νεφελώδεις» αρχές και επιδιώξεις ή ένας οργανισμός από τα ευρωπαϊκά έθνη για τα ευρωπαϊκά έθνη;
