Όσοι πόνταραν φέτος σε φασαρίες και συνθήματα στις παρελάσεις της 28ης Οκτωβρίου, έχασαν. Η πραγματικότητα τούς διέψευσε με θόρυβο. Οι παρελάσεις κύλησαν με αξιοπρέπεια, τάξη και –το πιο ενοχλητικό για κάποιους– με πατριωτική κανονικότητα. Η ΕΛ.ΑΣ. είχε διαβάσει το παιχνίδι, είχε σχέδιο και δεν άφησε κανένα περιθώριο για «θερμά επεισόδια» που θα έδιναν στις κάμερες το πλάνο που ήθελαν ορισμένοι. Οι γνωστοί κύκλοι που εύχονταν να γίνει το παραμικρό, για να ξαναζήσουν το δράμα του 2011, αναγκάστηκαν να αρκεστούν στα πληκτρολόγιά τους.
Το 2011, στη Θεσσαλονίκη, ζήσαμε την απόλυτη εθνική ντροπή. Ένα αλλόκοτο μείγμα «αγανακτισμένων» –αριστερών, ακροδεξιών, αποστράτων και ποδοσφαιρικών ταγμάτων– πέταξε λάσπη στον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Τον Κάρολο Παπούλια. Τον άνθρωπο που πολέμησε 15 χρονών τον ναζισμό. Τον αποκάλεσαν «προδότη». Εκείνος απάντησε ήρεμα, σχεδόν πατρικά: «Να ντρέπονται. Δεκαπέντε χρονών πολεμούσα τους Γερμανούς. Ποιος είναι προδότης;». Την παρέλαση δεν την έσωσε κανείς. Την ακύρωσαν εκείνοι που μπέρδεψαν τη δημοκρατική διαμαρτυρία με τη μανία αυτοκαταστροφής.
Και μέσα σε όλα, τότε, ο ΣΥΡΙΖΑ –με τον Αλέξη Τσίπρα στη νεανική του εκδοχή του «αντισυστημικού» –δεν στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων. Αντί να καταδικάσει την ακραία εκτροπή, την βάφτισε «λαϊκή αγανάκτηση αντάξια της ιστορίας του λαού μας». Ήταν μια στιγμή πολιτικής μικρότητας, μια πρόβα για τον κυνισμό που αργότερα θα γινόταν κυβερνητική πρακτική. Η στάση εκείνη άφησε σημάδια: ενθάρρυνε το δηλητήριο του διχασμού να θεωρείται «αντίσταση».
Από τότε, η εικόνα εκείνης της εξέδρας στον Θερμαϊκό στοιχειώνει κάθε εθνική επέτειο. Ήταν η στιγμή που ο λαϊκισμός, ντυμένος με γαλανόλευκα, έδειξε τα δόντια του. Κι όταν ο Βαγγέλης Βενιζέλος είπε αργότερα ότι εκείνη η μέρα τραυμάτισε τη Δημοκρατία, είχε δίκιο. Το αποτέλεσμα φάνηκε στις κάλπες του 2012, όταν η Χρυσή Αυγή βρήκε εισιτήριο για τη Βουλή πάνω στα αποκαΐδια εκείνης της ντροπής.
Φέτος, λοιπόν, δεν είχαμε ούτε «λαϊκή οργή», ούτε σκηνικά για τηλεοπτική χρήση. Η αστυνομία έκανε τη δουλειά της διακριτικά και αποτελεσματικά, οι πολίτες τίμησαν τους ήρωες χωρίς να δώσουν σκηνή σε κανέναν προβοκάτορα. Κι έτσι, εκείνοι που περίμεναν «θερμό επεισόδιο» έμειναν με το hashtag στο χέρι.
Η Ελλάδα του 2025 δεν είναι η Ελλάδα του 2011. Και αυτό, ευτυχώς για όλους, κάποιοι δεν θα το συγχωρήσουν ποτέ.
