Με προθέσεις για συζήτηση εφ’ όλης της ύλης έρχεται στην Αθήνα ο Χακάν Φιντάν, για την διευθέτηση των εκκρεμών θεμάτων στα ελληνοτουρκικά ενόψει της συνάντησης με τον υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη, ο οποίος προβάλλει «κόκκινες γραμμές» και διαφωνίες για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας «Κυριακάτικη Απογευματινή», που αναδημοσίευσε ο ιστότοπος «Parapolitika.gr», το επικείµενο ραντεβού του Γιώργου Γεραπετρίτη µε τον Χακάν Φιντάν στην Αθήνα, στις 8 Νοεµβρίου, είναι πολύ ξεκάθαρο ως προς το αντικείµενο και το διακύβευµά του. Ισως πιο ξεκάθαρο από κάθε άλλη ελληνοτουρκική συνάντηση του πρόσφατος παρελθόντος.
Αρµόδιες διπλωµατικές πηγές σε Αθήνα και Αγκυρα αποκαλύπτουν τι θα συζητήσουν οι δύο οµόλογοι πίσω από τις κλειστές πόρτες του υπουργείου, στη Βασιλίσσης Σοφίας.
Κοινό πλαίσιο ώστε να ξεκινήσει η συζήτηση για οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ
Σύµφωνα µε πληροφορίες της «Κυριακάτικης A», οι δύο υπουργοί Εξωτερικών θα εκτελέσουν την εντολή που τους ανέθεσαν οι κ. Μητσοτάκης και Ερντογάν. ∆ηλαδή, θα αναζητήσουν ένα κοινό πλαίσιο, βάσει του οποίου θα µπορούσε να ξεκινήσει η συζήτηση για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Μέχρι εκεί. Βρισκόµαστε σε ένα προκαταρκτικό στάδιο, που απέχει πολύ από το τεχνικό και νοµικό σκέλος της υπόθεσης. Μέχρι πρότινος, αυτή η δύσκολη και άβολη κουβέντα δεν γινόταν µεταξύ υπουργών, αλλά στο πλαίσιο των διερευνητικών επαφών. Εγιναν 64 γύροι, ναυάγησαν όλοι και µάλιστα ο κάθε γύρος πήγαινε χειρότερα από τον προηγούµενο. Εξού και αποφεύχθηκε ένας 65ος γύρος, που θα οδηγούσε σε νέο φαύλο κύκλο.
Όλα στο τραπέζι
Το ερώτηµα που προκύπτει στην παρούσα συγκυρία είναι τι θα προτείνει η Ελλάδα και τι η Τουρκία, κατά τη διάρκεια της αναζήτησης αυτού του κοινού πλαισίου. Η Αθήνα ξεκαθαρίζει ότι συζητά µόνο για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ. Στον αντίποδα, η Αγκυρα, µέσω συνεχών διαρροών, προαναγγέλλει ότι ο Χ. Φιντάν θα ζητήσει από τον κ. Γεραπετρίτη συζήτηση εφ’ όλης της ύλης. Η αρχή έγινε την περασµένη εβδοµάδα µε διαρροή στη φιλοκυβερνητική «Χουριέτ». Ακολούθησαν οι δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν σε συναδέλφους δηµοσιογράφους εν πτήσει, µετά οι διαρροές στο Anadolu και προχθές προβλήθηκε η συνέντευξη του κ. Φιντάν στο «Haber Global» µε... bonus µία έµµεση απειλή. «Είναι πολύτιµη η ηρεµία στο Αιγαίο, αλλά ο στρατός µας είναι έτοιµος να αποκρούσει οποιαδήποτε πρόκληση», δήλωσε και προσέθεσε: «Υπάρχει ένα σύµπλεγµα προβληµάτων µεταξύ µας, δηλαδή οι θαλάσσιες περιοχές, οι εναέριες περιοχές, η υφαλοκρηπίδα, το πρόβληµα της ‘‘τουρκικής’’ µειονότητας, το πρόβληµα της µουσουλµανικής µειονότητας, υπάρχουν προβλήµατα που αφορούν τη λατρεία εκεί, τον διορισµό του µουφτή, την εκπαίδευση, υπάρχουν θέσεις που έχουν πάρει και οι δύο χώρες στην Κύπρο, υπάρχουν θέµατα που αφορούν τη Μεσόγειο, το Αιγαίο». Κοινώς, η Τουρκία επιµένει να βαφτίζει «τουρκική» τη µουσουλµανική µειονότητα και ταυτόχρονα να βάζει στο τραπέζι ζητήµατα που άπτονται της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωµάτων της χώρας µας. Μάλιστα, τουρκικές διπλωµατικές πηγές τα απαρίθµησαν στη «Χουριέτ»: «Η Αγκυρα επιθυµεί µια λύση για: τα χωρικά ύδατα και το εύρος του εναέριου χώρου, τους γεωγραφικούς σχηµατισµούς (π.χ. βραχονησίδες) των οποίων η κυριαρχία δεν έχει γραπτώς και ονοµαστικά καθοριστεί, τη στρατιωτικοποίηση των νησιών µε αποστρατιωτικοποιηµένο καθεστώς και τη διαχείριση του FIR».
Σηµειωτέον, δεν ήταν τόσο διευρυµένη η βεντάλια των τουρκικών διεκδικήσεων τα προηγούµενα χρόνια και όσο οι Τούρκοι σκοπίµως την καθιστούν «πρωταγωνίστρια» στον δηµόσιο διάλογο τόσο αυτή παγιώνεται. Πάντως, ο κ. Γεραπετρίτης, µιλώντας στο Πρώτο Πρόγραµµα, ξεκαθάρισε πως ό,τι κι αν ακούγεται εξ Ανατολών, η Ελλάδα συζητά µόνο για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, τονίζοντας πως η επέκταση των χωρικών µας υδάτων είναι αναφαίρετο δικαίωµά µας και ότι θα ασκηθεί σε χρόνο που θα αποφασίσει η χώρα. Χαρακτήρισε, µάλιστα, αλυσιτελή τη συζήτηση ότι θα παραµείνουµε στα 6 ναυτικά µίλια. Στα πόσα θα τα επεκτείνουµε (στα 8, στα 10 ή στα 12 ν.µ.) και πού, µένει να φανεί.
Οι διαφορετικές ανάγκες και τα «θέλω» της κάθε πλευράς
Στις (διπλωµατικές) σχέσεις, τα προβλήµατα ξεκινούν όταν διαπιστώνεται ότι είναι διαφορετικές οι ανάγκες και τα «θέλω» της κάθε πλευράς. Εν προκειµένω, είναι απορίας άξιον πώς οι δύο υπουργοί θα συµφωνήσουν την 8η Νοεµβρίου σε αυτό το κοινό πλαίσιο για τη δύσκολη συζήτηση, όταν η ατζέντα τους διαφέρει σε τέτοιο βαθµό. Ελληνικές και τουρκικές πηγές λένε στην εφηµερίδα µας ότι συνιστά νίκη και µόνο το γεγονός ότι συζητάµε. ∆ιότι έτσι αποφεύγονται εντάσεις που θα µπορούσαν να οδηγήσουν σε κρίσεις τύπου Ιµια ή τύπου «Oruc Reis». Πράγµατι, η φιλειρηνική προσέγγιση µόνο επωφελής µπορεί να είναι. Ωστόσο, ρεαλιστικά αν το δούµε, φαίνεται πως απλώς «κλοτσάµε το τενεκεδάκι». Κερδίζουµε χρόνο, χωρίς να διαφαίνεται ουσιαστική λύση της διαφοράς µας. ∆ιότι, ακόµα και η προσφυγή στο ∆ιεθνές ∆ικαστήριο της Χάγης απαιτεί συνυποσχετικό, άρα κι εκεί θα κολλήσει η διαδικασία. Ποια πλευρά θα βάλει νερό στο κρασί της; Ποια πλευρά θα κάνει υποχώρηση ή παραχώρηση; Ποια κυβέρνηση θα αναλάβει να σηκώσει τέτοιο εθνικό και πολιτικό βάρος; Το momentum υπάρχει. Το ίδιο και η πολιτική βούληση. Στο διά ταύτα, όµως, προκύπτει το αδιέξοδο.
