Το Μαξίμου μιλούσε εξαρχής για «ιστορική» συμφωνία και «δύναμη αποτροπής», η Κουμουνδούρου τη διάβαζε ως «ανισοβαρή» και «πανάκριβη» και τελικά η πολιτική σύγκρουση για τη στρατηγική συμμαχία Ελλάδας – Γαλλίας κινήθηκε στους υψηλούς τόνους και στα πεδία (κόστος εξοπλιστικών, ρήτρα αμυντικής συνδρομής και Σαχέλ) που όλοι ανέμεναν. «Η Ελλάδα είναι σε νέα ρότα. Δεν απειλεί. Δεν απειλείται. Γίνεται δυναμικός πάροχος ασφάλειας στην περιοχή» ήταν το μήνυμα που θέλησε να εκπέμψει ο Πρωθυπουργός πριν από την κύρωση στην Ολομέλεια με 191 ψήφους.
Και μέσα από τις πιέσεις και τις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης και τις διευκρινίσεις της κυβέρνησης έπεσε φως σε τέσσερα σημεία του ελληνογαλλικού συμφώνου.
- Πότε θα έρθουν οι Γάλλοι;
Στην ενεργοποίηση των Γάλλων όχι μόνο σε περίπτωση εισβολής, αλλά σε οποιαδήποτε καταγραφή επιθετικής ενέργειας εκ μέρους της Τουρκίας επιμένουν οι κυβερνητικοί. Ο Πρωθυπουργός επικαλέστηκε το Διεθνές Δικαστήριο, σύμφωνα με το οποίο, ένοπλη επίθεση συνιστά «κάθε περιστατικό χρήσης βίας» έναντι στρατιωτικών μονάδων «ακόμα και εκτός της stricto sensu επικράτειας». Η κυβέρνηση θεωρεί τη ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής ως σήμα επιβεβαίωσης των προθέσεων των Γάλλων. «Ηταν η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που έστειλε πλοία και αεροσκάφη πέρυσι τον Αύγουστο» σημείωσε ο Πρωθυπουργός, υπονοώντας την ακόμα πιο αυξημένη πλέον δέσμευση της Γαλλίας έναντι της Ελλάδας. Εξάλλου χαρακτήρισε το Παρίσι «εγγυητή» της εδαφικής ακεραιότητας της Ελλάδας. «Επί του πεδίου και αν χρειαστεί και εν όπλοις».
- Τα όρια της επικράτειας
Ανεξαρτήτως τόπου και αφορμής είναι για το Μαξίμου η «γενική δέσμευση» αμυντικής συνδρομής. Η σύγκρουση για το τι σημαίνει τελικά «επικράτεια» οδήγησε τον Μητσοτάκη στην επίκληση της σημασίας που έχει το άρθρο 51 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ. Αυτό αναγράφεται στο κείμενο της ελληνογαλλικής συμφωνίας (στο επίμαχο σημείο περί αμυντικής συνδρομής) και ρητά αναγνωρίζει στις χώρες το δικαίωμα της νόμιμης άμυνας. «Της αυτοάμυνας» κατά τον Μητσοτάκη «έναντι οποιοσδήποτε επίθεσης», η οποία θα θέσει σε αμφισβήτηση την ελληνική επικράτεια. «Ο όρος αυτός περιλαμβάνει το έδαφος, τη θάλασσα και τον αέρα» ξεκαθάρισε και τόνισε ότι η ελληνογαλλική συμφωνία κινείται στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας «που καλύπτουν απόλυτα τις ελληνικές θέσεις σχετικά με τα κυριαρχικά μας δικαιώματα». Είναι ο λόγος, κατά το Μαξίμου, που οι αμυντικές συμφωνίες δεν επιφυλάσσουν ειδικότερες αναφορές σε ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα των κρατών.
- Οι ελληνικές υποχρεώσεις
«Μας λέτε να μας συνδράμουν οι Γάλλοι αλλά να μην τους συνδράμουμε εμείς;» διερωτήθηκε σε έντονο τόνο ο Πρωθυπουργός επιτιθέμενος στον Αλέξη Τσίπρα και υπενθυμίζοντας ουσιαστικά και τις υποχρεώσεις της Ελλάδας απέναντι στο Παρίσι. Οταν βέβαια σημείωσε ότι «όλοι ξέρουμε ποια χώρα απειλείται με casus belli», θέλησε να δώσει έμφαση στη βαρύτητα της ελληνογαλλικής συμμαχίας για τα συμφέροντα της Αθήνας. Ενοπλη εμπλοκή προβλέπεται μόνο στο άρθρο 2, που μιλάει για επικράτεια των δύο μερών, εξού και η κατηγορία Μητσοτάκη στον ΣΥΡΙΖΑ ότι διακινεί ψέματα όταν «μιλάει για πιθανές μάχες στρατιωτών μας στην Αφρική». Ο Μητσοτάκης διευκρίνισε ότι δεν υπάρχει συμφωνία συμμετοχής ελλήνων στρατιωτών στις επιχειρήσεις των Γάλλων, ωστόσο είναι προφανές ότι δεν μπορεί η Ελλάδα να περιμένει ότι η βοήθεια θα είναι χωρίς αμοιβαιότητα. Ειδικά στο Σαχέλ, υπάρχει η αμιγώς γαλλική στρατιωτική επιχείρηση Barkhane (με εχθροπραξίες) και η Task Force Takuba, με υποστηρικτική συνδρομή ευρωπαϊκών χωρών (Βέλγιο, Δανία, Εσθονία, Ιταλία, Νορβηγία, Σουηδία, Τσεχία). Η Ελλάδα δεν έχει συμφωνήσει να συμμετάσχει στην εν λόγω δύναμη, είπε ο Μητσοτάκης. Αν πάντως το έκανε, θα γινόταν στο ευρωπαϊκό πλαίσιο.
- Το χρονοδιάγραμμα της ενίσχυσης
Οσον αφορά το εξοπλιστικό deal, αυτό που αναλυτές επεσήμαναν εδώ και καιρό χαρακτηρίζοντας ως πυροκροτητή εξελίξεων τη συμφωνία AUKUS (ΗΠΑ, Βρετανία, Αυστραλία) επιβεβαιώθηκε με μία πρωθυπουργική αποστροφή: «Αρπάξαμε την ευκαιρία, εκμεταλλευτήκαμε τη συγκυρία για να διαπραγματευτούμε σκληρά». Συμφωνήθηκε η εξόφληση του τιμήματος για τις φρεγάτες σε βάθος χρόνου, αλλά και να προηγηθεί η Ελλάδα στη γραμμή παραγωγής στα ναυπηγεία του Λοριάν από παραγγελίες του γαλλικού Ναυτικού. «Αντέχουμε να αγοράσουμε και τα Rafale και τις Belh@rra» πρόσθεσε ο Πρωθυπουργός. Η πρώτη φρεγάτα θα καταπλεύσει στον ναύσταθμο της Σαλαμίνας εντός του 2025 (τότε θα αρχίσει η αποπληρωμή) ενώ προηγούνται τα αεροσκάφη. Τα πρώτα Rafale θα φτάσουν στην Τανάγρα πριν από το τέλος του 2021 και θα αποπληρώνονται το 2021 και το 2022.
Πηγή: Τα Νέα
