Η 10η Δεκεμβρίου έχει καθιερωθεί και γιορτάζεται ως η Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, σε ανάμνηση της υπογραφής της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου από τη γενική συνέλευση του ΟΗΕ σαν σήμερα, πριν από 75 χρόνια το 1948. «Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα». Αυτή είναι η εμβληματική εναρκτήρια πρόταση του κειμένου-ορόσημο που κατοχυρώνει τα αναφαίρετα δικαιώματα τα οποία δικαιούται ο κάθε άνθρωπος - ανεξάρτητα από φυλή, χρώμα, θρησκεία, φύλο, γλώσσα, πολιτικές ή άλλες πεποιθήσεις, εθνική ή κοινωνική καταγωγή, ιδιοκτησία, γέννηση ή άλλη κατάσταση.
Ο κόσμος βρίσκεται υπό πίεση. Συγκρούσεις μαίνονται, η αξία της ανθρώπινης ζωής ευτελίζεται, ο αυταρχισμός βρίσκεται σε άνοδο, η ισότητα των φύλων παραβιάζεται, οι ανισότητες βαθαίνουν, φτώχεια και πείνα πλήττουν τον αναπτυσσόμενο κόσμο και η κλιματική κρίση γίνεται κρίση ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πιο επίκαιρη παρά ποτέ η Οικουμενική Διακήρυξη είναι ένας οδικός χάρτης, που βοηθά στον τερματισμό των πολέμων, στην επούλωση των διαιρέσεων και στην προώθηση μιας ζωής ειρήνης και αξιοπρέπειας για όλους.
Η ιδέα της κατοχύρωσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ελευθεριών που πρέπει να απολαμβάνει κάθε άνθρωπος, αποτυπώθηκε στον απόηχο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στο κείμενο της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, όπου απαριθμούνται τα τριάντα αναφαίρετα ανθρώπινα δικαιώματα. Είναι ένα κείμενο αρχών που διαδραμάτισε τεράστιο ρόλο στην παγκόσμια ιστορία. Κατά τις δεκαετίες που μεσολάβησαν από την υιοθέτησή της Διακήρυξης τα ανθρώπινα δικαιώματα αναγνωρίστηκαν και κατοχυρώθηκαν περισσότερο σε όλο τον κόσμο. Έκτοτε έχει χρησιμεύσει ως θεμέλιο για ένα διευρυνόμενο σύστημα προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το οποίο σήμερα επικεντρώνεται, επίσης, σε ευάλωτες ομάδες, όπως τα άτομα με αναπηρία, οι αυτόχθονες πληθυσμοί και οι μετανάστες.
Ο εορτασμός της 75η επετείου από την ιστορική στιγμή της υπογραφής της Οικουμενικής Διακήρυξης δεν πρέπει να περάσει ανεκμετάλλευτος. Τα κράτη μέλη του ΟΗΕ οφείλουν να ενισχύσουν τη δέσμευση τους στις διαχρονικές αξίες της Διακήρυξης. Η φετινή δέσμευση και όραμα των κρατών μελών λίγο πριν την έλευση του νέου χρόνου συμπυκνώνεται στο τρίπτυχο Ελευθερία, Ισότητα και Δικαιοσύνη για όλους. Επιπλέον, ως «κοινό πρότυπο επίτευξης για όλους τους λαούς και όλα τα έθνη», αποτελεί παγκόσμιο σχέδιο για διεθνείς, εθνικούς και τοπικούς νόμους και πολιτικές και θεμέλιο λίθο της Ατζέντας 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη.
«Η Οικουμενική Διακήρυξη δείχνει το δρόμο για κοινές αξίες και προσεγγίσεις που μπορούν να βοηθήσουν στην επίλυση των εντάσεων και στη δημιουργία της ασφάλειας και της σταθερότητας που επιθυμεί ο κόσμος μας», λέει ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες. Δήλωση επιβεβαιωτική της θεμελιώδους σημασίας της.
Αδιαμφισβήτητα η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου αποτελεί ορόσημο για τα ανθρώπινα δικαιώματα που βασίζονται στην αρχή του σεβασμού του ατόμου κάθε μέρα, για όλους, παντού. Δεν είναι τυχαίο ότι είναι διαθέσιμη σε περισσότερες από 500 γλώσσες και είναι το πιο πολυμεταφρασμένο κείμενο στον κόσμο.
Τα αναφαίρετα και αδιαίρετα ανθρώπινα δικαιώματα είναι οικουμενικά.
