Μετά από οκτώ διαδοχικές μειώσεις, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια στη συνεδρίαση της Πέμπτης (17/9). Το ερώτημα που παραμένει ανοιχτό είναι εάν έχει ολοκληρωθεί ο κύκλος χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής ή αν απομένει ακόμη ένα βήμα πριν το τέλος του έτους.
Ήδη από τον Ιούνιο, η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, είχε προϊδεάσει για μία παύση στις περαιτέρω μειώσεις, εκτιμώντας πως η τράπεζα βρίσκεται σε θέση να διαχειριστεί τις τρέχουσες αβεβαιότητες της οικονομίας.
Ένα από τα βασικά σημεία αβεβαιότητας αποτελεί η στάση των ΗΠΑ στο θέμα των δασμών. Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει απειλήσει με αύξηση των δασμών στα ευρωπαϊκά προϊόντα στο 30% από 1η Αυγούστου, εάν δεν υπάρξει εμπορική συμφωνία μέχρι τότε. Παρότι η απειλή θεωρείται περισσότερο διαπραγματευτικό χαρτί παρά μια άμεση πιθανότητα, η ανησυχία για τις επιπτώσεις παραμένει.
Η ΕΚΤ δεν φαίνεται πρόθυμη να μεταβάλει την πολιτική της βάσει αυτής της απειλής, με την τρέχουσα εκτίμηση να δείχνει διατήρηση του επιτοκίου καταθέσεων στο 2%.
Ο διοικητής της Bundesbank, Γιόαχιμ Νάγκελ, τόνισε πρόσφατα την ανάγκη για σταθερότητα, επισημαίνοντας πως το διεθνές εμπορικό περιβάλλον και οι γεωπολιτικές εξελίξεις καθιστούν εξαιρετικά αβέβαιο τον αντίκτυπό τους στον πληθωρισμό.
Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη έχει πλέον περιοριστεί στον στόχο του 2%. Οι αυξήσεις επιτοκίων κατά 4,25 ποσοστιαίες μονάδες την περίοδο 2022–2023, σε συνδυασμό με την ενεργειακή κρίση, έχουν συγκρατήσει την ανάπτυξη και τη ζήτηση, οδηγώντας σε αποκλιμάκωση των τιμών.
Επιπλέον, η ενίσχυση του ευρώ κατά 12% έναντι του δολαρίου από τις αρχές του έτους, εξαιτίας της αποχώρησης κεφαλαίων από αμερικανικές επενδύσεις λόγω των πολιτικών Τραμπ, αλλά και η πτώση στις τιμές πετρελαίου, συνέβαλαν στη μείωση των πληθωριστικών πιέσεων.
Οι προβλέψεις της ΕΚΤ τον Ιούνιο έδειχναν πληθωρισμό κοντά στο 2% έως το 2027. Σύμφωνα με το δυσμενές σενάριο (δασμοί στο 20%), ο πληθωρισμός ενδέχεται να υποχωρήσει στο 1,5% το 2025 και στο 1,8% το 2026. Αν οι δασμοί παραμείνουν στο 10%, τότε η πρόβλεψη δείχνει 1,6% το 2025 και επιστροφή στο 2% μέχρι το 2027.
Αν επιτευχθεί εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ, το ενδεχόμενο νέας μείωσης επιτοκίων είναι ανοιχτό, αλλά εξαρτάται από το εάν ο πληθωρισμός υποχωρήσει σημαντικά κάτω από τον στόχο. Σε περίπτωση ρήξης και επιβολής αυξημένων δασμών, οι πιέσεις για νέα νομισματική χαλάρωση θα ενταθούν, ώστε να αντισταθμιστεί ο κίνδυνος οικονομικής επιβράδυνσης ή ύφεσης.
