Τα εκλογικά τμήματα άνοιξαν στις Ηνωμένες Πολιτείες σήμερα, ημέρα των προεδρικών εκλογών, κατά την οποία οι Αμερικανοί καλούνται να επιλέξουν τον ηγέτη της χώρας ανάμεσα στον Ντόναλντ Τραμπ και την Κάμαλα Χάρις.
Περισσότεροι από 82 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ήδη ψηφίσει πρόωρα υπέρ του ρεπουμπλικάνου πρώην προέδρου ή της δημοκρατικής αντιπροέδρου στη διάρκεια μιας προεκλογικής εκστρατείας υψηλής έντασης σε μια κούρσα που παρέμεινε αμφίρροπη μέχρι την τελευταία στιγμή.
Τα εκλογικά τμήματα άνοιξαν στις 06:00 τοπική ώρα στην ανατολική ακτή των ΗΠΑ (13:00 ώρα Ελλάδας).
Μάχη για τη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων
Οι σημερινές εκλογές στις ΗΠΑ θα κρίνουν όχι μόνο τον νέο ένοικο του Λευκού Οίκου, αλλά και το ποιο κόμμα θα έχει τον έλεγχο του Κογκρέσου, με τους Δημοκρατικούς να φαίνεται ότι θα κερδίσουν την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων, αλλά θα χάσουν τη Γερουσία από τους Ρεπουμπλικάνους.
Από το αποτέλεσμα των εκλογών για τα δύο αυτά σώματα θα εξαρτηθεί επίσης αν ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ θα δυσκολευτεί να νομοθετήσει τις αλλαγές που επιθυμεί, μέχρι τις ενδιάμεσες εκλογές του 2026.
Αναλυτές εκτιμούν ότι οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν μεγάλες πιθανότητες να ανακτήσουν τον έλεγχο της Γερουσίας όπου οι Δημοκρατικοί διαθέτουν μικρή πλειοψηφία 51-49.
Στις σημερινές εκλογές κρίνεται η τύχη 34 εδρών στη Γερουσία (σε σύνολο 100) και των 435 εδρών της Βουλής των Αντιπροσώπων, όπου οι Δημοκρατικοί αναμένεται να κερδίσουν την πλειοψηφία, καθώς χρειάζονται μόλις τέσσερις επιπλέον έδρες για να καταφέρουν να ελέγξουν το σώμα αυτό.
Όπως το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών, έτσι και αυτό των εκλογών για το Κογκρέσο πρόκειται να κριθεί από μερικές ψήφους. Η μάχη για τη Γερουσία θα κριθεί από επτά μονομαχίες, ενώ λιγότερες από 40 έδρες στη Βουλή εκτιμάται ότι είναι πραγματικά αμφίρροπες.
Η κρίσιμη εκλογική διαδικασία
Μόλις κλείσουν τα εκλογικά κέντρα στις ΗΠΑ θα ξεκινήσει η καταμέτρηση των ψήφων, μια διαδικασία που διαφέρει ανά πολιτεία και η οποία ενδέχεται να διαρκέσει ημέρες, κυρίως αν υπάρξουν προσφυγές στα δικαστήρια.
Σε μια χώρα τόσο μεγάλη όσο οι ΗΠΑ, που εκτείνεται σε έξι ζώνες ώρας, οι κάλπες αρχίζουν να κλείνουν στη 01:00 τα ξημερώματα της Τετάρτης ώρα Ελλάδας και οι τελευταίες στις 08:00 ώρα Ελλάδας.
Οι πολιτείες δεν μπορούν να ξεκινήσουν την καταμέτρηση των ψήφων αυτών προτού κλείσουν τα εκλογικά κέντρα, αλλά οι περισσότερες επιτρέπουν μια αρχική προετοιμασία προκειμένου να διευκολυνθεί η καταμέτρηση.
Όμως μερικές, όπως η Πενσιλβάνια και το Ουισκόνσιν -δύο από τις αμφίρροπες πολιτείες- δεν επιτρέπουν να ξεκινήσει καν αυτή η προετοιμασία πριν την ημέρα των εκλογών.
Στην πλειονότητα των πολιτειών τα ψηφοδέλτια περνούν πρώτα από ένα οπτικό σκάνερ, που δίνει ένα πρώτο αποτέλεσμα, προτού καταμετρηθούν με το χέρι για επιβεβαίωση.
Στη συνέχεια το αποτέλεσμα επικυρώνεται από τους υπεύθυνους του εκλογικού κέντρου και διαβιβάζεται στις αρχές της κομητείας και της πολιτείας καθώς και στους τοπικούς αξιωματούχους των δύο κομμάτων.
Σε περίπτωση μικρής διαφοράς μεταξύ των δύο υποψηφίων, κάτι που είναι πιθανό να συμβεί στις επτά πολιτείες κλειδί, θα χρειαστούν μία ή και περισσότερες επανακαταμετρήσεις των ψήφων.
Το 2020 η νίκη του Τζο Μπάιντεν έναντι του Ντόναλντ Τραμπ ανακοινώθηκε από τα μέσα ενημέρωσης τέσσερις ημέρες μετά την ημέρα των εκλογών.
Το 2016 η νίκη του Τραμπ επί της Χίλαρι Κλίντον έγινε γνωστή την επομένη.
Το 2008 και το 2012 ο Μπαράκ Ομπάμα είχε μπορέσει να γιορτάσει τη νίκη του ήδη από το βράδυ των εκλογών.
Όμως το 2000 το όνομα του νικητή, του Τζορτζ Ου. Μπους, ανακοινώθηκε στις 12 Δεκεμβρίου, δηλαδή πέντε εβδομάδες μετά την ημέρα των εκλογών και έπειτα από μια μακρά διαδικασία επανακαταμέτρησης και πολλές προσφυγές στη Φλόριντα, προτού αποφανθεί το Ανώτατο Δικαστήριο.
Το 2020 και στις ενδιάμεσες εκλογές του 2022 εκλογικοί αξιωματούχοι σε πολλές κομητείες αρνήθηκαν να επικυρώσουν τα αποτελέσματα, ένα απαραίτητο βήμα -το οποίο συνήθως αποτελεί μια τυπικότητα- πριν από τη δημοσίευσή τους.
Ένα ενδεχόμενο που διαφαίνεται και στις φετινές εκλογές σε κάποιες πολιτείες κλειδί, όπου οι Ρεπουμπλικάνοι είναι επί ποδός πολέμου για να προσφύγουν στη δικαιοσύνη κατά των αποτελεσμάτων.
Εξάλλου οι δικαστικές προσφυγές, οι οποίες έχουν κατατεθεί και από τα δύο κόμματα ήδη πριν από την ημέρα των εκλογών και αφορούν κυρίως τους εκλογικούς κανόνες, ενδέχεται επίσης να περιπλέξουν τη διαδικασία.
Η προεκλογική εκστρατεία της Κάμαλα Χάρις προέβλεψε χθες, Δευτέρα, ότι τα οριστικά αποτελέσματα, κυρίως στην Πενσιλβάνια και τη Νεβάδα, δεν θα γίνουν γνωστά προτού περάσουν «πολλές ημέρες» και προειδοποίησε το στρατόπεδο του Τραμπ κατά οποιασδήποτε προσπάθειας να «σπείρει αμφιβολίες και χάος» για την εκλογική διαδικασία.
Η αμερικανική νομοθεσία προβλέπει ότι όλες οι προσφυγές που αφορούν τις εκλογές θα πρέπει να έχουν κριθεί προτού οι 538 εκλέκτορες συνεδριάσουν στις 17 Δεκεμβρίου. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας τους θα επικυρωθεί από το Κογκρέσο στις 6 Ιανουαρίου 2025.
