Ιδιαίτερα έντονη ήταν τα τελευταία χρόνια, η πρωταγωνιστική παρουσία της Ρωσίας στο παγκόσμιο αθλητικό γίγνεσθαι, καθώς διοργάνωσε το Μουντιάλ του 2018, τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στο Σότσι και Grand Prix της Φόρμουλα, εξασφαλίζοντας συμφωνίες συνεργασίας με χορηγούς «κολοσσούς».
Υπό την προεδρία του Βλαντιμίρ Πούτιν, η Ρωσία είχε καταστήσει τον αθλητισμό, εργαλείο εξωτερικής επιρροής, αλλά και «όχημα» για το εσωτερικό ακροατήριο, στοιχεία που μετά την εισβολή στην Ουκρανία, θα αποτελέσουν παρελθόν, σύμφωνα με ειδικούς από την Δύση.
Οι κυρώσεις στην Ρωσία παίρνουν μορφή… χιονοστιβάδας, καθώς μετατέθηκε ο τελικός του Champions League, ακυρώθηκε το Grand Prix του Σότσι, Ρώσοι αθλητές κηρύχθηκαν persona non grata στην Μεγάλη Βρετανία, την Νορβηγία και την Σουηδία, η ΔΟΕ και η FIFA, απαγόρευσαν την ανάκρουση του εθνικού ύμνου και την εμφάνιση της ρωσικής σημαίας στις διοργανώσεις που διεξάγονται υπό τις αιγίδα τους, ενώ είναι ορατό το ενδεχόμενο αποκλεισμού από το ΜΟυντιάλ του 2022, στο Κατάρ.
«Ο αθλητισμός είναι δυσανάλογα σημαντικός για τα αυταρχικά καθεστώτα. Οποιαδήποτε αδυναμία να αγωνισθεί θα έπληττε σκληρά την Ρωσία», δηλώνει στο γαλλικό πρακτορείο, ειδήσεων (AFP), ο Σερ Χιου Ρόμπερτσον, πρόεδρος της Βρετανικής Ολυμπιακής Επιτροπής (BOA), ενώ ο επικεφαλής μάρκετινγκ της ΔΟΕ για δύο δεκαετίες, Μάικλ Πέϊν, επισημαίνει: «Οι Ρώσοι, είναι παθιασμένοι με τον αθλητισμό. Η φιλοξενία μεγάλων γεγονότων τους ενθουσιάζει και το να είναι στο περιθώριο, θα προκαλέσει αμέσως ερωτήματα σχετικά με το τι συμβαίνει. Ο Πούτιν μπορεί να μην ενδιαφέρεται πραγματικά για το τι σκέφτεται ο υπόλοιπος κόσμος, αλλά πρέπει να είναι προσεκτικός για το τί πιστεύει ο ρωσικός λαός γι’ αυτόν».
Ενας άλλος πιθανός κίνδυνος για τον Πούτιν, είναι οι θέσεις των αθλητών που, όπως ο τενίστας, Αντρέι Ρούμπλεφ, ο διεθνής ποδοσφαιριστής, Φεντόρ Σμολόφ, ο παίκτης χόκεϋ, Αλεξ Οβέτσκιν και ο ποδηλάτης, Πάβελ Σιβακόφ, έχουν εκφράσει δημόσια την αντίθεση τους στον πόλεμο. «Αυτό, μπορεί μόνο να υποκινήσει τους ανθρώπους να αμφισβητήσουν τις ενέργειες του ηγέτη τους και να υπονομεύσουν την εθνική υποστήριξη για τον πόλεμο», είπε ο Πέιν.
Παράλληλα, ο πρώην αξιωματούχος της ΔΟΕ, Τέρενς Μπερνς είναι περισσότερο επιφυλακτικός σε αυτό το σημείο, εκτιμώντας πως «Η κυβέρνηση θα παρουσιάσει την Ρωσία ως θύμα μιας μεγάλης παγκόσμιας συνωμοσίας που υποκινήθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Δύση». Αλλά το ερώτημα, δεν είναι πλέον αυτό, εξηγεί, πεπεισμένος ότι τώρα, «η Ρωσία πρέπει να πληρώσει το τίμημα για ό,τι έχει κάνει και δυστυχώς αυτό περιλαμβάνει και τους αθλητές της».
Ενα άλλο ερώτημα, είναι εάν θα τεθεί υπό αμφισβήτηση η οικονομική ισορροπία του ευρωπαϊκού επαγγελματικού αθλητισμού, ιδίως με την ακύρωση των συμβολαίων; Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ανακοίνωσε ότι διακόπτει τη συμφωνία χορηγίας της με την αεροπορική εταιρεία Aeroflot. Πηγή που γνωρίζει τις συζητήσεις για το θέμα, επιβεβαίωσε στο AFP, ότι η UEFA ετοιμάζεται να λάβει παρόμοια απόφαση αυτήν την εβδομάδα με τον κολοσσό Gazprom, για συμβόλαιο που συνήφθη το 2012 και εκτιμάται από τα εξειδικευμένα μέσα ενημέρωσης στα 40 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Επίσης, η αμερικανική ομάδα της Φόρμουλα Ενα, Haas έχει αφαιρέσει τα ρωσικά χρώματα του κύριου χορηγού της Uralkali από τα μονοθέσια της και πρόκειται να αποφασίσει αυτήν την εβδομάδα σχετικά με την συνεργασία της με αυτόν τον όμιλο, που ειδικεύεται στην ποτάσα.
«Οι ρωσικές συμφωνίες για μεγάλες χορηγίες είναι ένα πρόσφατο φαινόμενο. Ο αθλητισμός τα πήγαινε πολύ καλά χωρίς Ρώσους μεγάλους χορηγούς πριν από δέκα χρόνια, θα συνεχίσει να τα πηγαίνει πολύ καλά», είπε ο Τέρενς Μπερνς.
Ωστόσο, για τον Γάλλο γεωπολιτικό επιστήμονα, Λουκας Ομπέν, «εάν η UEFA αποφασίσει να χωρισθεί από την Gazprom, θα υπάρξει αντίκτυπος. Αλλά αυτοί είναι μεγάλοι θεσμοί. Μπορούμε να φαντασθούμε ότι θα αντικατασταθούν. Δεν θα δυσκολευθούν να βρουν έναν μεγάλο χορηγό γνωρίζοντας ότι το Champions League είναι μια από τις διοργανώσεις με τη μεγαλύτερη τηλεθέαση στον πλανήτη. Εχω την αίσθηση ότι η ώρα είναι πολύ σοβαρή για να πουν τα αθλητικά ιδρύματα “Καλά, δεν μπορούμε να το κάνουμε γιατί είναι Ρωσία, η Gazprom χρηματοδοτεί το Champions League”. Έχω την αίσθηση ότι τα πάντα βρίσκονται σε οριακό σημείο και πως τα μέτρα που θα ακολουθήσουν θα είναι άνευ προηγουμένου», συνεχίζει ο ακαδημαϊκός, συγγραφέας του «La Sportokratura sous Vladimir Poutine».
«Με το να μην αντιδρά κανείς, ο αθλητικός κόσμος έχει πολλά περισσότερα να χάσει από την απώλεια ενός ή δύο Ρώσων χορηγών», προειδοποιεί ο Μάικλ Πέιν, ενώ ο Ρόμπερτσον τονίζει: «Ο κόσμος του αθλητισμού πρέπει να απογαλακτιστεί από τα ρωσικά χρήματα. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θα έχει αντίκτυπο στο άθλημα, αλλά οι συνέπειες της αδράνειας ή της αναβλητικότητας θα είναι πολύ πιο σοβαρές».
Ταυτόχρονα, οι αθλητικές κυρώσεις μπορούν να έχουν «τεράστιο αντίκτυπο στην κοινωνία», υπενθυμίζει ο Πέιν: «Το μποϊκοτάζ των αθλημάτων της Νότιας Αφρικής κατά την διάρκεια του απαρτχάιντ είχε το ίδιο, αν όχι περισσότερο, αποτέλεσμα από τις οικονομικές κυρώσεις, ωθώντας το καθεστώς σε αλλαγή πολιτικής».
