«Στόχος μας είναι οι πολίτες να κερδίσουν καλύτερα χρόνια ζωής και η πρόληψη να γίνει τρόπος ζωής για όλους μας», λέει η Ειρήνη Αγαπηδάκη στο «Μανιφέστο» και δηλώνει πολύ υπερήφανη για το έργο που επιτελείται στο υπουργείο Υγείας στον συγκεκριμένο τομέα. Το πρόγραμμα «Προλαμβάνω» απευθύνεται προς όλους, αφορά όλους, ασφαλισμένους και ανασφάλιστους, σώζει ζωές!

Η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας μάς διαβεβαιώνει ότι έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα αντιμετώπισης των κινδύνων που απορρέουν από την ευλογιά των πιθήκων, τον στρεπτόκοκκο και τον ιό του Δυτικού Νείλου, βρίσκονται σε συνεχή επαγρύπνηση και με απόλυτη επάρκεια φαρμάκων και εμβολίων.

Η κ. Αγαπηδάκη απαντά και στις φωνές της αντιπολίτευσης για την κατάσταση στον ευαίσθητο τομέα της Υγείας πως «η ενίσχυση του ΕΣΥ είναι μια συνεχής διαδικασία και στόχος μας είναι η δημιουργία ενός συστήματος που θα μπορεί να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις. Προωθούμε νέα μορφή κινήτρων για να καλυφθούν τα κενά σε γιατρούς στις άγονες περιοχές της χώρας και τα νησιά. Επομένως, σε συνδυασμό με τη δυνατότητα να ασκούν και ιδιωτικό έργο οι γιατροί στα νησιά, δημιουργείται μια ελκυστική δέσμη κινήτρων για να στελεχωθούν τα νοσοκομεία των απομακρυσμένων περιοχών».

Κυρία υπουργέ, βλέπουμε ότι υπάρχουν παράλληλα τρεις απειλές δημόσιας υγείας. Η ευλογιά των πιθήκων, ο στρεπτόκοκκος και ο ιός του Δυτικού Νείλου. Ας τα δούμε ένα ένα. Πώς θωρακίζει το υπουργείο Υγείας την κοινότητα για την ευλογιά των πιθήκων; Σας ανησυχεί το ενδεχόμενο εμφάνισης του ιού;

Πράγματι, αυτήν την εποχή μάς απασχολούν οι συγκεκριμένοι κίνδυνοι. Αν και ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού της ευλογιάς των πιθήκων στη χώρα μας εκτιμάται χαμηλός τούτη την ώρα, παραμένουμε σε πλήρη επαγρύπνηση. Από την πρώτη στιγμή, σε συνεργασία με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας έχουμε λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας τόσο για την πρόληψη όσο και τον έγκαιρο εντοπισμό τυχόν κρουσμάτων. Παράλληλα, βρισκόμαστε σε συνεχή επικοινωνία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και άλλους διεθνείς οργανισμούς.

Ηδη έχουμε αυξήσει τον αριθμό των εμβολιαστικών κέντρων, ενώ έχουμε ορίσει συγκεκριμένα κέντρα αναφοράς και διαθέτουμε επάρκεια σε φάρμακα και εμβόλια. Σε κάθε περίπτωση, οι πολίτες μπορούν να επικοινωνούν με τον ΕΟΔΥ στην τηλεφωνική γραμμή 210 5212054, η οποία είναι διαθέσιμη όλο το 24ωρο.

Πότε θα λειτουργήσουν τα νέα εμβολιαστικά κέντρα που ανακοινώσατε και ποιες κατηγορίες συμπολιτών μας κρίνεται απαραίτητο να προχωρήσουν σε εμβολιασμό;

Στη χώρα μας ο εμβολιασμός κατά του ιού της ευλογιάς των πιθήκων (Mpox) ξεκίνησε στις 22 Ιουλίου στα νοσοκομεία Αττικόν και «Ανδρέας Συγγρός». Στο αμέσως επόμενο διάστημα θα αρχίσουν τη λειτουργία τους πέντε επιπλέον κέντρα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη, Κρήτη και Πάτρα.

Προς το παρόν, η σύσταση για εμβολιασμό αφορά αποκλειστικά τις ομάδες υψηλού κινδύνου, οι οποίες προσδιορίζονται με βάση άτομα που έχουν κάποια σχέση με τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και τις γειτονικές χώρες στις οποίες έχει έξαρση η ασθένεια. Δεν υπάρχει αυξημένη ανησυχία για τον γενικό πληθυσμό.

Ο στρεπτόκοκκος σας ανησυχεί;

Είμαστε σε επιφυλακή και για τον στρεπτόκοκκο A, παρακολουθούμε στενά την εξέλιξη των κρουσμάτων και διαβεβαιώνουμε τους πολίτες ότι δεν υπάρχει λόγος πανικού. Μετά την πανδημία της covid-19 αρκετές ευρωπαϊκές χώρες ανέφεραν αυξημένο αριθμό περιπτώσεων νόσου από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Συνιστούμε στους πολίτες να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέσα ατομικής προστασίας. Τα στελέχη του ΕΟΔΥ κάνουν ιχνηλάτηση όπου χρειάζεται και είναι πάντα σε επαγρύπνηση. Είναι σημαντικό όταν έχουμε πυρετό και συμπτώματα από το ανώτερο αναπνευστικό κ.λπ. να επικοινωνούμε με τον ιατρό, ώστε να γίνεται εργαστηριακός έλεγχος εφόσον κριθεί απαραίτητο και να λαμβάνεται άμεσα η θεραπευτική αγωγή που αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τον στρεπτόκοκκο Α.

Και ως προς τον ιό του Δυτικού Νείλου;

Οπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες ο ιός του Δυτικού Νείλου αποτελεί σταθερά ένα ζήτημα Δημόσιας Υγείας και για αυτό λαμβάνουμε μέτρα κάθε χρόνο, όλον τον χρόνο με επιδημιολογική επιτήρηση, εντομολογική επιτήρηση, προνυμφοκτονίες και ακμαιοκτονίες όπου χρειάζεται. Ειδικά φέτος, η επιτήρηση και η λήψη προληπτικών μέτρων ξεκίνησε τον Απρίλιο – νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά, γιατί είχαμε έναν ζεστό χειμώνα και αναμέναμε αυξημένη κυκλοφορία κουνουπιών. Ετσι, ο ΕΟΔΥ, σε συνεργασία με το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο αλλά και τις αρμόδιες αρχές των Περιφερειών, έχει εντείνει την επιδημιολογική και εντομολογική επιτήρηση και εφαρμόζουμε επιπλέον μέτρα ώστε να μειώσουμε τον κίνδυνο για τον τοπικό πληθυσμό. Παράλληλα, ο ΕΟΔΥ συνιστά την τήρηση των μέτρων ατομικής προστασίας κατά την περίοδο αυξημένης κυκλοφορίας των κουνουπιών, όπως κάθε χρόνο.

Φαίνεται ότι στον χώρο της Υγείας υπάρχουν πολλές νέες προκλήσεις ενώ τώρα τους θερινούς μήνες φάνηκαν σημαντικές ελλείψεις σε συγκεκριμένες ειδικότητες σε νησιά μας και την Περιφέρεια. Υπάρχουν μέτρα μόνιμου χαρακτήρα;

Κατανοώ απόλυτα την ανησυχία σχετικά με τις ελλείψεις προσωπικού, ιδιαίτερα κατά τους θερινούς μήνες, όταν οι ανάγκες αυξάνονται κατακόρυφα στα νησιά και στις τουριστικές περιοχές. Η θωράκιση του ΕΣΥ είναι βασική προτεραιότητα για εμάς στο υπουργείο Υγείας και για τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Συνεχίζουμε τις προσλήψεις προσωπικού σε κρίσιμες ειδικότητες, με στόχο να καλύψουμε τα κενά που υπάρχουν όχι μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα, αλλά και στην περιφέρεια και τα νησιά. Την τελευταία πενταετία, τον Ιούνιο του 2019 υπηρετούσαν 78.272 γιατροί και νοσηλευτές και τον Ιούνιο του 2024 έφτασαν τους 86.138, μια αύξηση δηλαδή της τάξης του 10%. Επιπλέον, όπως έχουμε ανακοινώσει, προωθούμε νέα μορφή κινήτρων για να καλυφθούν τα κενά σε γιατρούς στις άγονες περιοχές της χώρας και τα νησιά. Επομένως, σε συνδυασμό με τη δυνατότητα να ασκούν και ιδιωτικό έργο οι γιατροί στα νησιά, δημιουργείται μια ελκυστική δέσμη κινήτρων για να στελεχωθούν τα νοσοκομεία των απομακρυσμένων περιοχών.

Παράλληλα, έχουμε σε εξέλιξη το μεγαλύτερο πρόγραμμα ανακαίνισης των υποδομών του ΕΣΥ από την ίδρυσή του. Μιλάμε για 156 κέντρα υγείας και για 80 νοσοκομεία σε όλη τη χώρα, τα οποία αναβαθμίζονται. Είναι γεγονός ότι πάνω από το 70% των έργων έχουν ήδη συμβασιοποιηθεί, κάποια από αυτά παραδίδονται τους επόμενους μήνες. Προχωράμε λοιπόν με πολύ γρήγορο ρυθμό και έχουμε επιπλέον την ίδρυση 312 ιατρείων χρόνιων νοσημάτων σε όλη τη χώρα.

Η ενίσχυση του ΕΣΥ είναι μια συνεχής διαδικασία και στόχος μας είναι η δημιουργία ενός συστήματος Υγείας που θα μπορεί να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις, ανεξαρτήτως εποχής.

Μπορείτε να μας περιγράψετε συνοπτικά τα βήματα που έχουν γίνει στον τομέα της πρόληψης από το υπουργείο Υγείας τους τελευταίους μήνες και τι αποτελεί βασική σας προτεραιότητα;

Στην Ελλάδα δεν υπήρχε οργανωμένο σύστημα πρόληψης και είμαι πολύ χαρούμενη και περήφανη για το «Προλαμβάνω». Είναι το εθνικό σύστημα πρόληψης που ήρθε για να μείνει. Παρέχει δωρεάν εξετάσεις για όλους: ασφαλισμένους και ανασφάλιστους. Το 2022, όταν ήμουν γενική γραμματέας Δημόσιας Υγείας και παράλληλα με τη διαχείριση της πανδημίας, κάναμε το πρώτο καθοριστικό βήμα για το οργανωμένο σύστημα πρόληψης στη χώρα μας με το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά». Αφορά την πρόληψη του καρκίνου μαστού για γυναίκες 45 έως 74 ετών, έχουν εντοπιστεί έγκαιρα περισσότερες από 25.000 γυναίκες με ευρήματα. Σκεφτείτε πόσες ζωές έχουν σωθεί από το πρόγραμμα αυτό.

Το «Προλαμβάνω», επίσης, περιλαμβάνει πρόγραμμα πρόληψης για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και στο άμεσα προσεχές διάστημα ξεκινάει το πρόγραμμα πρόληψης για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, όπως και το αντίστοιχο πρόγραμμα πρόληψης για τα καρδιαγγειακά νοσήματα.

Οι πολίτες δεν χρειάζεται να ταλαιπωρηθούν για να κάνουν τις εξετάσεις τους. Αρκεί να μπουν στο site του προγράμματος, π.χ. για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού στο mastografia.gov.gr, να δουν τα συνεργαζόμενα κέντρα στην περιοχή τους και να κάνουν απλά, εύκολα και δωρεάν τις εξετάσεις τους. Δεν χρειάζεται να πάνε εκ των προτέρων για συνταγογράφηση της εξέτασης, όπως γίνεται συνήθως, έχουμε φροντίσει ήδη για αυτό. Ειδικά για τους πολίτες που έχουν άυλη συνταγογράφηση, το έτοιμο παραπεμπτικό έρχεται με sms ώστε να κάνουν τις προληπτικές εξετάσεις. Θέλω να τονίσω ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε αυτές τις εξετάσεις, είναι εξαιρετικά σημαντικό να μην αγνοήσουμε αυτό το sms. Στόχος μας είναι οι πολίτες να κερδίσουν καλύτερα χρόνια ζωής, και η πρόληψη να γίνει τρόπος ζωής για όλους μας.