«Η γρίπη προκαλεί πολύ σοβαρότερη νόσηση φέτος και έχει πολύ περισσότερα κρούσματα» λέει στο «Μανιφέστο» η Ειρήνη Αγαπηδάκη και προσθέτει εξαρχής ότι «σε σχέση με την περσινή χρονιά, που είχαμε τη μετάλλαξη Ομικρον, η χώρα τα πάει πολύ καλύτερα και δεν έχουμε την ίδια πίεση στο ΕΣΥ». Οι εμβολιασμοί έχουν διπλασιαστεί τις τελευταίες ημέρες, αλλά επιδιώκουμε ακόμη περισσότερους, ειδικά στους ευάλωτους συμπολίτες, διότι «για το υπουργείο Υγείας δεν υπάρχει αποδεκτός αριθμός θανάτων» επιμένει η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας και δίνει βασικές συμβουλές για τα παιδιά που έχουν επιστρέψει στα σχολεία – παρότι, μετά την πανδημία, όλοι πλέον ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε, «επανάληψις, μήτηρ πάσης μαθήσεως» λέει η υπουργός και έχει δίκιο…
Ανησυχεί η έξαρση των κρουσμάτων στην κοινότητα;
Υπάρχει μία πολλαπλή πίεση φέτος την οποία καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Υπάρχουν σε κυκλοφορία στην κοινότητα πάρα πολλοί αναπνευστικοί ιοί και έχουμε μία πιο αυξημένη τάση γρίπης σε σχέση με αυτή που είχαμε τα προηγούμενα χρόνια. Η γρίπη προκαλεί πολύ σοβαρότερη νόσηση φέτος και έχει πολύ περισσότερα κρούσματα. Παρ’ όλα αυτά δεν έχουμε πίεση στο ΕΣΥ γιατί αυτή η τάση έχει ήδη αντιστραφεί μετά τις γιορτές. Eχουμε λιγότερες εισαγωγές σε σχέση με πέρυσι την ίδια περίοδο. Υπάρχει δηλαδή μία φάση αποκλιμάκωσης με τάση για σταθεροποίηση. Επίσης, όπως ανέφερε και ο υπουργός Αδωνις Γεωργιάδης, έχουμε μία αυξημένη κάλυψη στις απλές κλίνες και στις περισσότερες περιπτώσεις οι άνθρωποι μετά από μία ολιγοήμερη νοσηλεία παίρνουν εξιτήριο. Τα ποσοστά που έχουμε σε ΜΕΘ και σε θανάτους είναι κάτω από το 50% σε σχέση με πέρυσι και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Αυτό βέβαια οφείλεται στο ότι έχουμε διπλασιασμό στα ποσοστά εμβολιασμού τις τελευταίες μέρες. Η χώρα μας, σε σχέση με την περσινή χρονιά που είχαμε τη μετάλλαξη «Ομικρον», τα πάει πολύ καλύτερα και δεν έχουμε την ίδια πίεση στο ΕΣΥ.
Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν επιδιώκουμε περισσότερους εμβολιασμούς, διότι προστατεύουν κατά 90% τους ευάλωτους συμπολίτες μας έναντι της σοβαρής νόσησης και του θανάτου. Το έχω πει και το ξαναλέω: για το υπουργείο Υγείας δεν υπάρχει αποδεκτός αριθμός θανάτων. Οταν έχουμε αντι-ιικά φάρμακα και εμβόλια, θέλουμε να αποφύγουμε κάθε κακή κατάληξη, καθώς πραγματικά έχουμε στα χέρια μας πολύ αποτελεσματικά εργαλεία. Περνάμε λοιπόν σε μία φάση κανονικοποίησης: όπως κάνουμε ένα ετήσιο τσεκάπ κάθε χρόνο, όπως προγραμματίζουμε τον εμβολιασμό μας για τη γρίπη, έτσι θα προγραμματίζουμε και τον εμβολιασμό μας για τον Covid-19. Αξίζει να αναφέρουμε τη διαφορά μεταξύ της γρίπης και του Covid-19: Η γρίπη έχει μία εποχικότητα, από Οκτώβριο μέχρι Μάρτιο, ενώ ο Covid-19 μπορεί να χτυπήσει όλο το χρόνο και οποιαδήποτε στιγμή. Πλέον αλλάζουμε κεφάλαιο, δεν είμαστε πια στην έκτακτη φάση της πανδημίας και οδεύουμε προς μία κανονικότητα που λέει ότι πρέπει να σχεδιάζουμε τον ετήσιο εμβολιασμό μας. Δεν λειτουργούμε πια με δόσεις, έχει αλλάξει ο ορισμός από το ECDC και έχουμε έναν ετήσιο εμβολιασμό όπως της γρίπης.
Πότε υπολογίζετε ότι θα δούμε την κορύφωση στον αριθμό κρουσμάτων και εισαγωγών στα νοσοκομεία;
Το υπουργείο Υγείας, μέσω του ΕΟΔΥ και της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, παρακολουθεί και επιτηρεί καθημερινά και συστηματικά όλα τα δεδομένα, τα στατιστικά και τα στοιχεία δημόσιας υγείας που αναφέρονται στην πορεία των λοιμώξεων του αναπνευστικού, η κορύφωση των οποίων αναμένεται τις επόμενες εβδομάδες. Παράλληλα, εντατικοποιείται η γονιδιωματική επιτήρηση των παραλλαγών των ιών που κυκλοφορούν στην κοινότητα. Αυτά, σε συνδυασμό με τη σταθερή αύξηση που παρατηρούμε στους εμβολιασμούς, μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι δεν θα έχουμε κατακόρυφη αύξηση στον αριθμό των κρουσμάτων και των εισαγωγών όπως είχαμε τις προηγούμενες χρονιές. Δεν εφησυχάζουμε όμως. Είναι εξαιρετικά σημαντικό οι πολίτες να εφαρμόζουν τα προληπτικά μέτρα και να συνεχίζουν με τον προγραμματισμό του εμβολιασμού τους έναντι της γρίπης και του Covid-19. Είναι ο μόνος τρόπος να αποφύγουμε σοβαρές περιπτώσεις νόσησης και απώλειες συνανθρώπων μας.
Ποιες είναι οι συστάσεις σας προς τους γονείς για τις λοιμώξεις στα σχολεία;
Επειτα από την εμπειρία που έχουμε αποκτήσει μετά την πανδημία, όλοι μας έχουμε υιοθετήσει κάποιες βασικές συνήθειες και αυτοματισμούς. «Επανάληψις, μήτηρ πάσης μαθήσεως», όπως λέμε, και έτσι ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας, εξέδωσε στις αρχές του μήνα τις απαραίτητες οδηγίες για τη μείωση μετάδοσης των λοιμώξεων του αναπνευστικού στο σχολικό περιβάλλον. Στη σχετική ενημέρωση αναφέρουμε ότι για να μειωθεί ο κίνδυνος μετάδοσης των λοιμώξεων του αναπνευστικού στο σχολικό περιβάλλον συστήνεται η τήρηση βασικών μέτρων από καθηγητές, μαθητές και λοιπό προσωπικό, όπως: Τακτικό πλύσιμο των χεριών, καλός αερισμός των εσωτερικών χώρων διδασκαλίας, αποφυγή ανεπαρκώς αεριζόμενων χώρων με συνωστισμό ατόμων, τήρηση φυσικών αποστάσεων, αποφυγή αγγίγματος προσώπου, μύτης, ματιών και στόματος και πλύσιμο των χεριών, βήχας ή φτέρνισμα στον αγκώνα ή σε χαρτομάντιλο. Επίσης, εάν κάποιος/α μαθητής/τρια παρουσιάζει συμπτώματα ή έχει θετικό αποτέλεσμα εργαστηριακού ελέγχου για αναπνευστικό παθογόνο όπως SARS-CoV-2, ιό γρίπης ή RSV, συστήνεται να παραμένει στο σπίτι και να περιορίσει τις επαφές του με άλλα άτομα, μέχρι την υποχώρηση ή βελτίωση των συμπτωμάτων και την ολοκλήρωση τουλάχιστον 24 ωρών από την πλήρη υποχώρηση του πυρετού (χωρίς τη λήψη αντιπυρετικών σκευασμάτων).
Είστε ικανοποιημένη από την πορεία των εμβολιασμών στη χώρα μας; Μήπως δεν έγινε η απαραίτητη καμπάνια από το υπουργείο;
Οπως αναφέραμε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου την προηγούμενη εβδομάδα, ξεκινήσαμε τον εμβολιασμό της γρίπης και του Covid σύμφωνα με τον προκαθορισμένο στρατηγικό σχεδιασμό, όπως το έκαναν όλες οι χώρες και με βάση τις οδηγίες του ECDC. Υπήρξε μία μικρή καθυστέρηση σε όλες τις χώρες και είχε να κάνει με την έγκριση του νέου εμβολίου, το οποίο δεν εξαρτάται όμως από τη χώρα μας - είναι κάτι το οποίο παρατηρήθηκε σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε σχέση με την ενημέρωση, οι καμπάνιες δεν σταμάτησαν ποτέ. Μπορείτε να βρείτε άπειρα σποτάκια, ενημερώσεις, συνεντεύξεις Tύπου, ενημερώσεις εκ μέρους του ΕΟΔΥ κ.τ.λ. Eχουν επίσης «τρέξει» ενημερωτικές καμπάνιες επιστημονικές εταιρείες, η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, η Εταιρεία για τα Λοιμώδη Νοσήματα και γενικά όλοι έχουμε κάνει σε κάθε ευκαιρία, σε όλους τους τόνους, ενημέρωση για τη γρίπη και τον κορονοϊό. Aρα αυτό που λέγεται ότι καθυστερήσαμε δεν ισχύει.
Oπως έχω πει και από την προηγούμενη θέση μου ως γενικής γραμματέως Δημόσιας Υγείας, με αφορμή αντίστοιχες εξάρσεις άλλες χρονιές, υπάρχουν δύο παράγοντες που συμβάλλουν στο να αποφασίσουμε να εμβολιαστούμε: ο ένας είναι να νοσήσουμε εμείς ή κάποιος δικός μας αρκετά σοβαρά. Είναι κάτι, ξέρετε, που αφορά τον τρόπο που συμπεριφερόμαστε όλοι, έχει να κάνει με τη λεγόμενη ψυχολογία της υγείας. Είναι λοιπόν πολύ λογικό εκεί να έχουμε μία αυξημένη ευαισθητοποίηση, το βλέπουμε και στα νούμερα, το βλέπαμε κάθε χρόνο με τον Covid και τη γρίπη. Και ο δεύτερος έχει να κάνει με τη σύσταση ενός γιατρού. Σε όλα τα κύματα, που έχουμε τρέξει με το ερωτηματολόγιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας σε όλα τα κράτη-μέλη, έχει φανεί ότι ο πιο σημαντικός παράγοντας είναι να το συστήσει ο γιατρός. Γι’ αυτό ανεξάρτητα από τις καμπάνιες έχει τεράστια σημασία αυτό που κάνουμε και φέτος και το κάναμε και τα προηγούμενα χρόνια, να ενημερώσουμε τους γιατρούς, ούτως ώστε σε κάθε ευκαιρία επαφής με τους ασθενείς τους να μπορούν να τους ενημερώνουν έγκαιρα και αξιόπιστα, προτρέποντάς τους να εμβολιαστούν έναντι του κορονοϊού και βέβαια και της γρίπης. Αρα είναι πολύ σημαντικό οι γιατροί να συστήνουν τον εμβολιασμό και οι πολίτες να γνωρίζουν ότι στο emvolio.gov.gr μπορούν να κλείσουν τα ραντεβού τους άμεσα και γρήγορα.
Ψάχνουμε συνέχεια τρόπους για να καλύψουμε όλο τον πληθυσμό και να φτάσουν τα εμβόλια σε κάθε μέρος της επικράτειας – ιδιαίτερα στους ανθρώπους που ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού που κινδυνεύουν περισσότερο. Τεχνικά λειτουργούν 657 εμβολιαστικά κέντρα σε όλη τη χώρα, διευρύνουμε συνεχώς το ωράριο, παρατηρούμε καθημερινά πού υπάρχει αυξημένη ζήτηση για να διευκολύνουμε τους πολίτες με ακόμα περισσότερες γραμμές εμβολιαστικές, με κατ’ οίκον εμβολιασμούς. Θα εμπλακούν σε αυτό και οι ομάδες της ΚΟΜΥ πιο εντατικά, οι οποίες ήδη εμβολιάζουν ανθρώπους που φιλοξενούνται στις μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων. Να σας πω ότι μέχρι σήμερα έχουν διενεργηθεί 227.753 εμβολιασμοί έναντι του Covid και 2.911.254 έναντι της γρίπης. Παρατηρείται ότι υπάρχει ένας σχεδόν διπλασιασμός μέσα σε λίγες μέρες, αυτό δείχνει μια αυξημένη ευαισθητοποίηση, κάτι που είναι πάρα πολύ σημαντικό. Έχουμε επίσης 58.140 προγραμματισμένα ραντεβού έναντι του Covid. Αρα το αμέσως επόμενο διάστημα, με βάση τις προβλέψεις, θα ξεπεράσουμε τις 300.000. Αυτό είναι πάρα πολύ θετικό και δείχνει μια δυναμική την οποία θέλουμε περαιτέρω να εντατικοποιήσουμε, σε σχέση με την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των γιατρών.
Θα ήθελα να κλείσω με το εξής: Είναι πάρα πολύ σημαντικό οι πολίτες να καταλαβαίνουν ότι τα επίσημα στοιχεία και η επίσημη ενημέρωση πηγάζουν από το υπουργείο Υγείας. Εχει σημασία να ακούμε τους επιστήμονες και σε κάθε περίπτωση ο στόχος μας είναι να ενημερώνουμε σωστά τον πληθυσμό και να ξοδέψουμε όσο μπορούμε περισσότερο χρόνο και κόπο για να μεγαλώσουμε την εμβολιαστική κάλυψη, η οποία φέτος δεν έχει πάει χειρότερα από πέρυσι, όπως πολλοί λένε. Εχει πάει καλύτερα από πέρυσι, αλλά η φιλοδοξία μας είναι να πάει ακόμα καλύτερα και είμαστε εδώ για να το πετύχουμε. Σε οποιονδήποτε φόβο, δισταγμό, ανασφάλεια, το υπουργείο Υγείας απαντά με στοιχεία, με ευαισθησία και σεβόμενο τους φόβους των πολιτών. Είμαστε εδώ για να διευκολύνουμε κάθε πολίτη να εμβολιαστεί στη χώρα, όπου και αν κατοικεί.