Έρχεται από τον Οκτώβριο η προκαταβολή για το εφάπαξ μαζί με την αύξηση των προσωρινών συντάξεων δίνοντας διπλή ανάσα σε χιλιάδες ασφαλισμένους που βγαίνουν στη σύνταξη.
Ως γνωστόν, ποτέ δεν προβλεπόταν προκαταβολή για το εφάπαξ, και με νομοθετική παρέμβαση που έχει ψηφιστεί θα παρέχεται για πρώτη φορά προκαταβολή στους φορείς απονομής όλων των 31 πρώην ταμείων πρόνοιας τα οποία έχουν συγχωνευθεί στο ΕΤΕΑΕΠ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις η προκαταβολή αναμένεται να κυμαίνεται από 50% έως 80%, ενώ το ακριβές ποσοστό πρόκειται να καθοριστεί το επόμενο διάστημα με υπουργική απόφαση από τον υπουργό Εργασίας Γ. Βρούτση. Οι προκαταβολές θα χορηγούνται μέσα στο τρίμηνο από την υποβολή της σχετικής αίτησης και σε κάθε περίπτωση το συντομότερο αφότου βγει η συνταξιοδοτική απόφαση.
Επίσης τον επόμενο μήνα θα τεθεί σε εφαρμογή η καταβολή της αυξημένης προσωρινής σύνταξης. Η προσωρινή σύνταξη στα Ταμεία μισθωτών αυξάνεται στο 80% του μέσου μισθού του τελευταίου έτους, αντί 50% που είχε υπολογιστεί στις αιτήσεις από 13/5/2016. Στους ελεύθερους επαγγελματίες, στους αυτοαπασχολουμένους και στους αγρότες αυξάνεται στο 70% του μέσου μηνιαίου εισοδήματος του τελευταίου 12μήνου, αντί 50% που είχε υπολογιστεί στις αιτήσεις από 13/5/2016.
Οσον αφορά την προκαταβολή του εφάπαξ – όπως προβλέπεται στη σχετική (ψηφισμένη) διάταξη – στην περίπτωση διαδοχικής ασφάλισης σε πρώην Ταμεία, κλάδους, τομείς και λογαριασμούς του κλάδου εφάπαξ παροχών του e-ΕΦΚΑ χορηγείται η εφάπαξ παροχή του τελευταίου Ταμείου, κλάδου, τομέα ή λογαριασμού και όταν βεβαιωθεί ο χρόνος διαδοχικός ασφάλισης εκδίδεται απόφαση χορήγησης της συμπληρωματικής εφάπαξ παροχής. Επιπλέον, αποσαφηνίζεται ότι η νέα ρύθμιση καταλαμβάνει και τις εκκρεμείς αιτήσεις. Με τον τρόπο αυτόν επιταχύνεται η απονομή εφάπαξ στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης. Ταυτόχρονα, θεσπίζεται η δυνατότητα προκαταβολής μέρους της δικαιούμενης εφάπαξ παροχής στους δικαιούχους ασφαλισμένους. Δικαιούχοι της προκαταβολής είναι οι άμεσα ασφαλισμένοι οι οποίοι έλαβαν κύρια σύνταξη λόγω γήρατος ή λόγω οριστικής αναπηρίας. Προϋποθέσεις χορήγησης της προκαταβολής είναι:
α) Η πάροδος τριών μηνών από την υποβολή αίτησης χορήγησης εφάπαξ παροχής.
β) Η έκδοση οριστικής απόφασης κύριας σύνταξης γήρατος ή αναπηρίας.
γ) Η πραγματοποίηση ελάχιστου χρόνου ασφάλισης 20 ετών αυτοτελώς σε έναν πρώην φορέα απονομής εφάπαξ.
Το ύψος της προκαταβολής προκύπτει ως ποσοστό επί ποσού της εφάπαξ παροχής ανά πρώην φορέα απονομής εφάπαξ. Το ποσοστό και το ποσό ανά πρώην φορέα απονομής εφάπαξ επικαιροποιούνται με συνυπολογισμό των νεότερων διαθέσιμων στοιχείων.
Η έκδοση της προσωρινής απόφασης χορήγησης του ανωτέρω ποσού πραγματοποιείται από την αρμόδια Διεύθυνση του Κλάδου Εφάπαξ Παροχών του eΕΦΚΑ. Για την εκτέλεση της απόφασης τηρούνται οι προβλεπόμενες από τον νόμο διαδικασίες ελέγχου και παρακράτησης τυχόν οφειλών προς τον eΕΦΚΑ. τη Φορολογική Διοίκηση, τα ΝΠΔΔ και λοιπούς φορείς του Δημοσίου.
Στην περίπτωση προκαταβολής ποσού μεγαλύτερου από εκείνο της οριστικής απόφασης απονομής εφάπαξ παροχής, το αχρεωστήτως καταβληθέν ποσό αποσβένεται με μηνιαία παρακράτηση από το ποσό της κύριας σύνταξης σύμφωνα με τα ισχύοντα περί παρακράτησης σε κάθε πρώην φορέα απονομής κύριας σύνταξης και από το ποσό της επικουρικής σύνταξης σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 46 του Ν. 4670/2020. Τα ποσά που παρακρατούνται αποδίδονται στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών. Σε περίπτωση μη εξόφλησης του αχρεωστήτως καταβληθέντος ποσού εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ).
Με απόφαση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων καθορίζονται το ποσοστό και το ποσό της προκαταβολής της εφάπαξ παροχής που χορηγείται ανά πρώην φορέα απονομής εφάπαξ, οι εκκρεμείς αιτήσεις απονομής εφάπαξ, που περιλαμβάνονται στη ρύθμιση, η διαδικασία απονομής της προκαταβολής, συμπεριλαμβανομένου του σχετικού εντύπου απονομής της εφάπαξ παροχής, η διαδικασία επικαιροποίησης του ποσοστού και του ποσού ανά πρώην φορέα απονομής εφάπαξ, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρούσας διάταξης.
Σημειώνεται ότι τα εφάπαξ είχαν υποστεί μεγάλες μειώσεις από τα μνημόνια. Μειώσεις έως 38% επιβλήθηκαν στα εφάπαξ λόγω των παλιών μνημονίων (2010-2012), ενώ με τον νόμο Κατρούγκαλου (ΣΥΡΙΖΑ) ήρθαν και νέες μειώσεις έως και 22,3%.
Του Ηλία Γεωργάκη από Τα Νέα