«Δεν πρόκειται να ανεχτούμε την παραμικρή παραβίαση στα δικαιώματα των εργαζομένων», τονίζει στην εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη που παραχώρησε στο «Μανιφέστο» η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Δόμνα Μιχαηλίδου συμπληρώνοντας ότι «από την αρχή της χρονιάς μέχρι και την περασμένη εβδομάδα είχαν πραγματοποιηθεί περισσότεροι από 14.000 έλεγχοι και είχαν επιβληθεί πρόστιμα ύψους 8 εκατ. ευρώ από την Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας». Παράλληλα, η Δόμνα Μιχαηλίδου επισημαίνει ότι «ο νέος κατώτατος μισθός θα ξεπεράσει τα 800 ευρώ γιατί στόχος της κυβέρνησης είναι οι συμπολίτες μας να καρπωθούν το μέρισμα της ανάπτυξης».
Κυρία Μιχαηλίδου, τα πρόσφατα στοιχεία από την Επιθεώρηση Εργασίας για την παραβατικότητα στο χώρο εργασίας είναι απογοητευτικά. Παραβάσεις στα ωράρια και στην ανασφάλιστη ή υποδηλωµένη απασχόληση είναι μερικά από τα ευρήματα. Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε αυτό το πρόβλημα;
Ολοι οι εργαζόμενοι, και τονίζω όλοι, θα πληρώνονται τις ώρες που δουλεύουν. Χωρίς καμία εξαίρεση. Η εντατικοποίηση των ελέγχων και η εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας είναι για εμάς κανόνας. Το μήνυμα είναι σαφές και προς πάσα κατεύθυνση. Δεν πρόκειται να ανεχτούμε την παραμικρή παραβίαση στα δικαιώματα των εργαζομένων. Οι σαρωτικοί έλεγχοι, σε όλο το φάσμα της οικονομικής δραστηριότητας της χώρας, που πραγματοποιεί η Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας και τα πρόστιμα που επιβάλλει το επιβεβαιώνουν. Ηδη από την αρχή της χρονιάς, μέχρι και την περασμένη εβδομάδα, είχαν πραγματοποιηθεί περισσότεροι από 14.000 έλεγχοι και είχαν επιβληθεί πρόστιμα ύψους 8 εκατ. ευρώ. Συνολικά φέτος ο ελάχιστος, και τονίζω ο ελάχιστος, αριθμός των ελέγχων που θα διενεργηθούν ανά την επικράτεια είναι 67.700. Πρόκειται για τον ελάχιστο αριθμό, διότι θα αυξηθεί ανάλογα με τις ανάγκες και τα δεδομένα που θα προκύψουν μέσα στη χρονιά. Οπως συνέβη πέρυσι, όπου οι έλεγχοι ξεπέρασαν τους 74.000, δηλαδή 8.000 περισσότεροι από τον αρχικό προγραμματισμό που ήταν 66.000, και επιβλήθηκαν πρόστιμα άνω των 45 εκατ. ευρώ. Για τη φετινή χρονιά ο σχεδιασμός περιλαμβάνει σειρά ελέγχων με έμφαση και στο εργασιακό trafficking. Οι έλεγχοι εστιάζουν σε παραβάσεις στην εφαρµογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, έναν μηχανισμό με κοινωνικό πρόσημο, που καταπολεμά τα φαινόμενα αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας και απλήρωτων υπερωριών. Προστατεύει τόσο τους εργαζομένους όσο και τις χιλιάδες επιχειρήσεις, που τηρούν τους κανόνες, από τον αθέμιτο ανταγωνισμό. Αυξημένοι έλεγχοι έχουν δρομολογηθεί σε επιχειρήσεις που λειτουργούν σε εποχική βάση και σε επιχειρήσεις που έχουν ελεγχθεί κατά την τελευταία τριετία με σκοπό τον επανέλεγχό τους. Επίσης, στο επίκεντρο βρίσκονται κλάδοι στους οποίους απασχολούνται αποσπασμένοι εργαζόμενοι ή εργαζόμενοι πολίτες τρίτων χωρών, σε επιχειρήσεις στις οποίες εφαρμόζεται ή θα εφαρμοστεί το σύστημα της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας κ.ά. Δεν θα σταματήσουμε μέχρι να εξαλείψουμε τα φαινόμενα παραβατικότητας. Ο «ελέφαντας στο δωμάτιο» υπάρχει και εμείς τον βλέπουμε και τον αντιμετωπίζουμε.
Ενα ακόμη θέμα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι είναι το κόστος διαβίωσης. Τελικά ποια θα είναι η αύξηση του κατώτατου μισθού;
Δυστυχώς δεν μπορώ να μοιραστώ μαζί σας το ύψος της νέας αύξησης του κατώτατου μισθού. Θα πρέπει να κάνετε υπομονή λίγες ημέρες ακόμη. Αυτό όμως που μπορώ να πω είναι ότι η νέα αύξηση θα είναι σημαντική. Ο νέος κατώτατος μισθός, να είστε σίγουρη, θα ξεπεράσει τα 800 ευρώ. Γιατί στόχος μας είναι οι συμπολίτες μας να καρπωθούν το μέρισμα της ανάπτυξης. Πολιτική που ακολουθούμε απαρέγκλιτα. Από το 2019 μέχρι και σήμερα έχουμε προχωρήσει σε τρεις διαδοχικές αυξήσεις στον κατώτατο μισθό και σήμερα ετοιμαζόμαστε να προχωρήσουμε στην τέταρτη. Την τελευταία τετραετία τόσο ο κατώτατος όσο και ο μέσος μισθός έχουν αυξηθεί κατά 20% και συνεχίζουμε. Η νέα αύξηση θα είναι μια σημαντική ανακούφιση όχι μόνο για όσους αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, αλλά και για όσους είναι δικαιούχοι επιδομάτων που συνδέονται με αυτόν. Η ειδική παροχή μητρότητας, το επίδομα γονικής άδειας, τα ειδικά βοηθήματα ανέργων, το επίδομα εργασίας, καθώς και τα προγράμματα κοινωφελούς χαρακτήρα της ΔΥΠΑ είναι κάποια από τα 19 επιδόματα τα οποία συνδέονται με αυτόν. Η αύξηση λαμβάνει υπ’ όψιν της τον πληθωρισμό και τα μεγέθη της ελληνικής οικονομίας, όπως ο ρυθμός ανάπτυξης, η ανταγωνιστικότητα, η εκτιμώμενη αύξηση της παραγωγικότητας, η απασχόληση κ.ά. Ο στόχος είναι ξεκάθαρος: Στο τέλος της τετραετίας ο κατώτατος μισθός να φτάσει τα 950 ευρώ και ο μέσος μισθός να φτάσει τα 1.500 ευρώ, πάντα μέσα στα επιτρεπτά δημοσιονομικά όρια και λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις αντοχές των επιχειρήσεων. Και να είστε σίγουρη για αυτό. Το εισόδημα των συμπολιτών μας θα ενισχυθεί και θα ξεπεράσει στο τέλος της τετραετίας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Τι γίνεται όμως με τους εργαζόμενους συνταξιούχους; Η δήλωση της απασχόλησής τους στην Ηλεκτρονική Πλατφόρμα έχει την αποδοχή που αναμένατε;
Τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους. Σε λιγότερο από 23 ημέρες από την ενεργοποίηση της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας, ο αριθμός των συνταξιούχων που δήλωσαν την εργασία τους υπερβαίνει κατά πολύ το σύνολο των συνταξιούχων που το είχαν γνωστοποιήσει πριν τη λειτουργία της Πλατφόρμας. Μέχρι χθες 44.000 εργαζόμενοι συνταξιούχοι είχαν κάνει αίτηση, ενώ πριν την λειτουργία της Πλατφόρμας δήλωση είχαν κάνει μόλις 36.000 συνταξιούχοι εργαζόμενοι από τους συνολικά 100.000 που εκτιμάμε ότι υπάρχουν. Δηλαδή μέσα σε μόλις τρεις εβδομάδες ο αριθμός των εργαζόμενων συνταξιούχων που έγιναν ορατοί είναι 20% περισσότεροι από τον αριθμό που είχε δηλωθεί όλα τα προηγούμενα χρόνια. Πρόκειται στην πλειοψηφία τους για συμπολίτες μας συνταξιούχους που δούλευαν αλλά απέκρυπταν την εργασία τους για να μη μειωθεί η σύνταξή τους. Πλέον με το νέο σύστημα όχι μόνο είναι καθ’ όλα νόμιμοι, αλλά βλέπουν και το εισόδημά τους να αυξάνεται. Αλλά δεν είναι οι μόνοι που αξιοποιούν τα οφέλη του νέου συστήματος. Από τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας προκύπτει ότι υπάρχουν και αρκετοί συνταξιούχοι που ξεκίνησαν να εργάζονται. Από αυτό και μόνο είναι ξεκάθαρο ότι έχουμε επιτύχει το στόχο μας. Γιατί συνέβη αυτό; Γιατί για πρώτη φορά η Πολιτεία όχι μόνο είδε τους εργαζόμενους συνταξιούχους, αλλά αποφάσισε να τους αντιμετωπίσει με δίκαιο τρόπο. Δηλαδή να τους επιβραβεύει και όχι να τους τιμωρεί. Με το μέτρο αυτό, δίνουμε κίνητρα σε όσους συνταξιούχους μπορούν και επιθυμούν να εργαστούν να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας αυξάνοντας άμεσα το διαθέσιμο εισόδημά τους, αλλά και, μελλοντικά, τη σύνταξή τους. Οχι μόνο λαμβάνουν στο ακέραιο τη σύνταξή τους με μια μικρή παρακράτηση της τάξεως του 10% επί του μισθού τους, η οποία θα επιφέρει σταδιακώς και αύξηση της σύνταξής τους, αλλά και εξασφαλίζουμε για εκείνους υψηλότερα έσοδα που μπορεί να φθάσουν τις 3.500 ευρώ ετησίως.
Εχετε ανακοινώσει ότι σχεδιάζετε αλλαγές και στο επίδομα ανεργίας. Ποιες είναι αυτές και πώς θα εφαρμοστεί η ανταποδοτικότητα που λέτε;
Η σύνδεση του επιδόματος ανεργίας με τα χρόνια και τις εισφορές που έχει καταβάλει κάποιος εργαζόμενος σημαίνει δικαιοσύνη. Αυτό που σχεδιάζουμε λοιπόν είναι ένα νέο πιο δίκαιο σύστημα στήριξης των ανέργων. Το νέο σύστημα θα αναγνωρίζει τις εισφορές που έχει καταβάλει κάποιος και δεν θα εξομοιώνει εντελώς διαφορετικές περιπτώσεις. Δηλαδή το επίδομα ανεργίας να συνδέεται με τα έτη εργασίας και τις εισφορές που έχει καταβάλει ο δικαιούχος και να μην εξομοιώνει τον άνεργο με 2 χρόνια ασφάλισης και τον άνεργο με 20 χρόνια ασφάλισης. Οι αλλαγές που επεξεργαζόμαστε δεν θα επηρεάσουν επ’ ουδενί το συνολικό ύψος του ετήσιου επιδόματος, δηλαδή δεν θα είναι μικρότερο από αυτό που χορηγείται σήμερα, αλλά θα καταστήσουν τη συγκεκριμένη παροχή πιο δίκαιη.
Μια από τις πολιτικές που εφαρμόζετε είναι αυτή του ΤΕΚΑ, που αποτελεί μέρος του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και απευθύνεται κυρίως στους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας. Γιατί είναι σημαντικό και τι όφελος θα έχει κάποιος νέος να ενταχθεί σε αυτό;
Ολοι μας έχουμε μιλήσει με ανθρώπους που μπαίνουν στην αγορά εργασίας πιστεύοντας ότι ποτέ δεν θα πάρουν σύνταξη. Ανθρώπους που θεωρούν ότι οι εισφορές τους χάνονται. Ομως αυτό δεν ισχύει. Πλέον οι εισφορές τους πηγαίνουν στον ατομικό τους κουμπαρά: αποταμιεύονται, επενδύονται και έτσι κτίζεται η δική τους επικουρική σύνταξη. Ο κάθε εργαζόμενος μπορεί άμεσα και σε πραγματικό χρόνο να έχει πλήρη εικόνα της επικουρικής του ασφάλισης, βλέποντας ποιες είναι οι εισφορές του ίδιου και του εργοδότη του. Επίσης, μπορεί να βλέπει το κέρδος από τις αποδόσεις των επενδύσεών του, το ιστορικό εισφορών του, αλλά και τις εκκρεμείς εισφορές σε περίπτωση που υπάρχουν. Παράλληλα, μέσα από την προβολή της κίνησης λογαριασμού μπορεί να βλέπει όσα αλλάζουν μήνα με το μήνα, συμπεριλαμβανομένων και των αποδόσεων των επενδύσεών του, κάτι που θα υλοποιηθεί το 2023, σταδιακά. Το σημαντικό είναι ότι στους ασφαλισμένους του ΤΕΚΑ θα απονέμεται επικουρική σύνταξη τουλάχιστον ίση με αυτή που αντιστοιχεί στις εισφορές τις οποίες κατέβαλαν, λαμβανομένου υπόψη και του πληθωρισμού. Ηδη στα δύο πρώτα χρόνια ζωής του το ΤΕΚΑ μετρά 350.000 ασφαλισμένους, όλοι νέοι και νέες, 140.000 εργοδότες και πάνω από 110 εκατ. ευρώ αποθεματικά. Υπολογίζουμε ότι μέσα στις επόμενες δεκαετίες, το ΤΕΚΑ να ξεπεράσει τα 2,5 εκατομμύρια ασφαλισμένους, τους 400.000 εργοδότες και τα 80 δισ. ευρώ αποθεματικό.
Δεν μπορώ να μη σας ρωτήσω πώς αποφασίσατε να στηρίξετε την Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τις Ψηφιακές Πλατφόρμες;
Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο της χώρα μας για τις Ψηφιακές Πλατφόρμες είναι ισχυρό, σαφές και υπέρ των εργαζομένων. Η ασφάλεια στην εργασία είναι εγγυημένη και τα συλλογικά δικαιώματα διαπραγμάτευσης εφαρμόζονται στο ακέραιο. Προστατεύει δηλαδή και αυτούς που θέλουν να είναι μισθωτοί και όσους επιθυμούν να είναι ελεύθεροι συνεργάτες. Αποφασίσαμε να στηρίξουμε την Οδηγία για τις Ψηφιακές Πλατφόρμες διότι το συμφωνηθέν κείμενο, που ήταν προϊόν πολύμηνων διαπραγματεύσεων, διαλόγου και επεξεργασίας μεταξύ των κρατών-μελών, επιτυγχάνει ισορροπία μεταξύ του σεβασμού των εθνικών συστημάτων εργασίας, εν προκειμένω του δικού μας, και της διασφάλισης ελάχιστων προτύπων προστασίας για τα άτομα που εργάζονται σε ψηφιακές πλατφόρμες εργασίας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η στήριξη της Ελλάδας στην Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ενωσης δηλώνει εμφατικά ότι η χώρα μας είναι υπέρμαχος του διαλόγου και επιβεβαιώνει έμπρακτα τη δέσμευσή μας στις αξίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης για αλληλεγγύη και ενότητα.