Είκοσι χρόνια μετά τη Σύνοδο Κορυφής και τη «Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης», η πρωτοβουλία του Κυριάκου Μητσοτάκη να προσκαλέσει σε άτυπο δείπνο απόψε στο Μέγαρο Μαξίμου τους Βαλκάνιους ηγέτες και την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) αναδεικνύει τον ηγετικό ρόλο της Ελλάδας στα Βαλκάνια και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. 

Στην πρόσκληση του πρωθυπουργού απάντησαν θετικά και έρχονται στην Αθήνα οι ηγέτες των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων και συγκεκριμένα της Σερβίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, του Μαυροβουνίου, της Βόρειας Μακεδονίας και του Κοσόβου, οι ηγέτες κρατών-μελών της ΕΕ στην περιοχή, δηλαδή της Βουλγαρίας, της Κροατίας και της Ρουμανίας, καθώς και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. 

Ο κ. Μητσοτάκης θα έχει και διμερείς συναντήσεις με κάποιους από τους προσκεκλημένους του και φυσικά ξεχωρίζει το τετ-α-τετ με τον Κροάτη ομόλογό του Αντρέι Πλένκοβιτς, με τον οποίο διατηρούν άριστες σχέσεις και είναι σε διαρκή επικοινωνία από την πρώτη στιγμή των πρόσφατων τραγικών γεγονότων στη Νέα Φιλαδέλφεια. 

Δυναμική επιστροφή 

Κυβερνητικές πηγές υπογραμμίζουν πως αυτή η πρωτοβουλία του πρωθυπουργού για ένα δείπνο-άτυπη συζήτηση για τη διεύρυνση και το ευρωπαϊκό μέλλον της περιοχής σηματοδοτεί τον ηγετικό ρόλο που παίζει η Ελλάδα ως πυλώνας σταθερότητας, ειρήνης και ενεργειακής ασφάλειας στα Βαλκάνια και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη δυναμική επιστροφή της στα Βαλκάνια από το 2019 και μετά. 

Η πρόσκληση του πρωθυπουργού και η συμμετοχή της ευρωπαϊκής ηγεσίας –προσθέτουν– είναι τόσο ουσιαστική όσο και συμβολική. Συμβολική, επειδή στις 21 Ιουνίου συμπληρώθηκαν 20 χρόνια από τη «Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης» της Συνόδου ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων, κατά τη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, η οποία άνοιξε το δρόμο για την ένταξη αρκετών κρατών της περιοχής στην ΕΕ. 

Να σημειωθεί ότι ο κ. Μητσοτάκης έχει επανειλημμένα βεβαιώσει τη σταθερή στήριξη της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή προοπτική της περιοχής, η οποία καθίσταται ακόμη πιο σημαντική στο νέο περιβάλλον προκλήσεων που διαμορφώνει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Αλλωστε η χώρα μας έχει ενισχύσει τα τελευταία τέσσερα χρόνια το γεωπολιτικό και ενεργειακό αποτύπωμά της, στέκεται στο πλευρό των Δυτικών Βαλκανίων ως μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας, αλλά και ως η μεγαλύτερη οικονομία της περιοχής, και επιθυμεί την ευρωπαϊκή ενσωμάτωσή τους, για την οποία υπάρχουν προϋποθέσεις. 

Επιπλέον ο κ. Μητσοτάκης θα έχει την ευκαιρία να ενημερώσει τους ηγέτες αυτών των χωρών για τις τελευταίες παράνομες και αδιανόητες ενέργειες των Τουρκοκυπρίων εναντίον της ειρηνευτικής δύναμης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στην πράσινη γραμμή στα Κατεχόμενα, επαναλαμβάνοντας πως Αθήνα και Λευκωσία είναι μαζί και δεν πρόκειται να ανεχθούμε τέτοιες συμπεριφορές που παραβιάζουν το status quo. 

Εκτός η Αλβανία 

Απούσα από το δείπνο θα είναι η Αλβανία σε μια συγκυρία πολύ δύσκολη για τις δύο χώρες, καθώς ο εκλεγμένος δήμαρχος Φρέντι Μπελέρης παραμένει προφυλακισμένος. Η Αθήνα δεν έστειλε πρόσκληση στον Αλβανό πρωθυπουργό Εντι Ράμα, αλλά στον πρόεδρο της γειτονικής χώρας κι εκείνος ενημέρωσε ότι δεν θα εκπροσωπηθεί. 

«Η ελληνική κυβέρνηση με μια σειρά από παρεμβάσεις και του πρωθυπουργού και του υπουργού Εξωτερικών είναι συνταγμένα δίπλα στο δίκαιο, όχι μόνο στον Φρέντι Μπελέρη, έναν νόμιμα εκλεγμένο δήμαρχο, ο οποίος πρέπει να ορκιστεί. Η Αλβανία πρέπει να σεβαστεί τους στοιχειώδεις κανόνες του κράτους δικαίου και σε αυτό δεν πρόκειται να κάνουμε ούτε μισό βήμα πίσω», δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ, υπογραμμίζοντας για το αποψινό δείπνο ότι «βασικό αντικείμενο προφανώς είναι η διεύρυνση, η ενότητα στην περιοχή». 

Το άτυπο δείπνο θα πραγματοποιηθεί απόψε στις 20.15, ενώ το πρωί ο κ. Μητσοτάκης θα έχει διμερείς συναντήσεις στις 11.00 με την πρόεδρο του Υπουργικού Συμβουλίου της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, στις 13.00 με τον πρωθυπουργό της Ρουμανίας και στις 15.00 με τον πρωθυπουργό της Κροατίας. Αύριο ο κ. Μητσοτάκης θα έχει διμερείς συναντήσεις με την πρόεδρο της Μολδαβίας, τον πρόεδρο του Μαυροβουνίου και τον πρωθυπουργό του Κοσόβου.