Αντιμέτωπη με έναν υβριδικό πόλεμο παρόμοιο με αυτόν που αντιμετώπισε το 2020 στον Έβρο βρίσκεται η χώρα τις τελευταίες δέκα ημέρες, με χιλιάδες μετανάστες να καταφθάνουν στην Κρήτη. Σε αντίθεση με την κρίση του Έβρου, όπου οι μετανάστες βρέθηκαν μπροστά σε ένα αδιαπέραστο τείχος που είχε στηθεί από την Ελληνική Αστυνομία και τον στρατό, η αναχαίτιση των μεταναστευτικών ροών που φτάνουν στην Κρήτη από το Τομπρούκ της Λιβύης, με βάρκες που κατασκευάζουν πρόχειρα οι δουλέμποροι, καθιστά δυσκολότερη την αντιμετώπιση της «απόβασης» των παράνομων μεταναστών. Ειδοποιός διαφορά μεταξύ Έβρου και Κρήτης είναι η θάλασσα, καθώς δεν μπορεί να αποτραπεί η είσοδος των μεταναστών στη χώρα μας, με δεδομένο ότι αν ανατραπεί μια βάρκα θα υπάρξουν δεκάδες απώλειες.
Πάρτι εκατομμυρίων
Την ώρα λοιπόν που η χώρα βρίσκεται υπό καθεστώς πίεσης λόγων των μεταναστευτικών ροών, στη Λιβύη κυκλώματα δουλεμπόρων έχουν στήσει πάρτι εκατομμυρίων στις πλάτες των μεταναστών, στους οποίους υπόσχονται μια ζωή χαρισάμενη με δωρεάν τροφή, στέγη και επιδόματα σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι μετανάστες που φτάνουν στην Κρήτη προέρχονται από το Σουδάν, την Αίγυπτο, την Υεμένη και το Πακιστάν.
Πολλοί απ’ αυτούς βρίσκονταν για μήνες ή χρόνια στη Λιβύη, εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις ή στον αγροτικό τομέα. Όσοι δεν διέμεναν εκεί ξεκίνησαν από τις χώρες τους, διασχίζοντας αχανείς εκτάσεις και ερήμους για να φτάσουν στα παράλια της Λιβύης. Καθένας από τους παράτυπους μετανάστες που αποφασίζει να παίξει τη ζωή του κορόνα γράμματα μέσα στα σαπιοκάραβα των διακινητών πληρώνει από 3.500 έως 6.000 ευρώ. Το κόστος αυτό μπορεί να φτάσει ακόμη και τις 10.000 ευρώ, αν η έναρξη της μετακίνησής τους ξεκινήσει από τα σύνορα της Λιβύης με προορισμό το Τομπρούκ.
Ένα μεγάλο ερώτημα βέβαια που απασχολεί κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο είναι πώς βρίσκουν αυτά τα χρήματα προκειμένου να μετακινηθούν προς την Ευρώπη, τη στιγμή που οι ίδιοι εμφανίζονται να μην έχουν χρήματα ούτε για τροφή. Στην πλειονότητά τους δε οι μετανάστες που φτάνουν στη χώρα μας δεν επιθυμούν να παραμείνουν εδώ, αλλά αναζητούν τρόπους ώστε να φτάσουν στην Ιταλία, τη Γερμανία, την Ολλανδία και τη Γαλλία, κάτι που σημαίνει ακόμη περισσότερες χιλιάδες ευρώ για τα κυκλώματα των δουλεμπόρων, ώστε να τους βγάλουν από την Ελλάδα.
Τα πλοία των δουλεμπόρων ξεκινούν από το λιμάνι του Τομπρούκ στη Λιβύη, με κατεύθυνση τη Γαύδο, τα Σφακιά, τους Καλούς Λιμένες, την Αγία Γαλήνη, τα Λουτρά, τον Λέντα και τον Δισκό. Όταν οι μετανάστες βγουν στη στεριά, μεταφέρονται σε χώρους υποδοχής, σε Χανιά, Ρέθυμνο και Ηράκλειο.
Δεκάδες από εκείνους που έφτασαν στην Κρήτη τις προηγούμενες ημέρες, με καταγωγή από το Σουδάν, ανέφεραν στους αστυνομικούς πως «πριν ξεκινήσω το ταξίδι μου για εδώ, είχα έρθει σε επικοινωνία με ένα άτομο στο Facebook. Μου έδωσε έναν τραπεζικό λογαριασμό και μου είπε να του μεταφέρω 5.000 δολάρια. Όταν έκανα τη μεταφορά, μου έδωσε οδηγίες για το πώς θα φτάσω στη Λιβύη και με ποια άτομα θα έρθω σε επαφή στο Τομπρούκ, προκειμένου να μου εξασφαλίσουν μια θέση σε κάποια από τις βάρκες. Πριν φύγουμε μας είπαν πως θα μας πάνε στην Ιταλία».
Εκτός από το Facebook, οι δουλέμποροι διαφημίζουν και στο ΤikΤok τα δρομολόγια από τη Λιβύη προς την Κρήτη. Από εκεί εντοπίζουν άτομα που ενδιαφέρονται να φτάσουν στην Ευρώπη. Προβάλλουν δε τις ομορφιές της χώρας μας, την παροχή επιδομάτων που καθένας θα λαμβάνει, τα δωρεάν συσσίτια, αποκρύπτοντάς τους όμως πως πολλοί απ’ αυτούς ενδέχεται να καταλήξουν σε κάποιο κέντρο κράτησης και πλέον σε κάποια φυλακή της χώρας.
Σύμφωνα με στοιχεία του 2023 της Europol, εκτιμάται πως το 90% όσων φτάνουν στην Ευρώπη έχει μετακινηθεί από δουλεμπόρους για τουλάχιστον ένα κομμάτι της διαδρομής του. Σύμφωνα με έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, το 2021 περίπου 281 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν επιχειρήσει να μεταναστεύσουν. Πρόκειται για το 3,6% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Ενίσχυση με συνοριοφύλακες
Η έξαρση των μεταναστευτικών ροών που καταγράφεται τις τελευταίες εβδομάδες κινητοποίησε και την ηγεσία της Ελληνικής Αστυνομίας. Το βράδυ της Τετάρτης, εκδόθηκε διαταγή η οποία προέβλεπε την άμεση μετακίνηση στην Αττική 125 συνοριακών φυλάκων που υπηρετούν στα νησιά. Οι συνοριοφύλακες θα καλύψουν ανάγκες στη δομή φιλοξενίας μεταναστών στη Μαλακάσα.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, οι συνοριοφύλακες θα παραμείνουν για την κάλυψη των υπηρεσιακών αναγκών, για διάστημα ενός μήνα, δίχως να αποκλείεται η επιμήκυνση του συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος. Οι μετανάστες που εντοπίζονται στην Κρήτη και μεταφέρονται στην ενδοχώρα, εκτός από τη δομή φιλοξενίας στη Μαλακάσα, μεταφέρονται σε δομές στα Διαβατά της Θεσσαλονίκης, ενώ το προσεχές διάστημα θα μετακινούνται σε δομές και στην περιοχή του Έβρου.