Μιλώντας στην Deutsche Welle ο υπουργός Άμυνας Νίκος Δένδιας εξηγεί γιατί η Ελλάδα συμμετέχει στη γερμανική πρωτοβουλία αντιπυραυλικής άμυνας. Αναφορές στο Ουκρανικό και στη Γάζα.
Ήρθατε στο Μόναχο από τις Βρυξέλλες, από τη σύνοδο υπουργών Άμυνας της ΕΕ. Θα ήθελα να μας πείτε για τη γερμανική πρωτοβουλία της αντιπυραυλικής άμυνας. Πώς την βλέπει η ελληνική πλευρά, γιατί συμμετέχει η Ελλάδα;
Η Ελλάδα έχει μια πολύ σαφή αντίληψη συμμετοχής στις αμυντικές πρωτοβουλίες των κρατών-μελών της ΕΕ και γενικά των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ. Θεωρούμε δηλαδή ότι θα πρέπει να είμαστε τμήμα των λύσεων των προβλημάτων και να μην απέχουμε από αυτά. Υπό αυτή την έννοια λοιπόν, βλέπουμε πίσω από αυτό μια προστασία απέναντι σε υπάρχοντες τωρινούς, αλλά και μελλοντικούς κινδύνους. Θα θέλαμε να είμαστε στελέχη της ομάδας αυτής που επεξεργάζεται τις πιθανές λύσεις.
Από το γεγονός δε ότι επέλεξε και η Τουρκία να είναι μέλος αυτής της προσπάθειας, υπό την ιδιότητά της ως χώρας-μέλος του ΝΑΤΟ και λαμβάνοντας υπόψη ότι οποιαδήποτε χώρα που είναι μέλος αποκτά πλέον δικαίωμα βέτο, έναντι χωρών που θα επιδιώξουν να προσχωρήσουν στην Πρωτοβουλία, καταλαβαίνετε... Αν όλα αυτά τα συνδυάσετε για την Ελλάδα και τη δική της αμυντική πολιτική, η συμμετοχή στην προσπάθεια ήταν κάτι το απολύτως ενδεδειγμένο.
Γίνεται πάρα πολύς λόγος σε αυτήν την Διάσκεψη Ασφαλείας για την άμυνα, για την αμυντική προστασία της ΕΕ και οι ομιλητές σημειώνουν ότι η ΕΕ δεν έχει ακόμα φτάσει στο σημείο να έχει μια δική της αυτόνομη αμυντική πολιτική, και να εξαρτάται πάντα από τις διαθέσεις των Η.Π.Α. Βλέπετε εκεί εσείς μια έλλειψη;
Κατ' αρχάς είμαι φανατικός οπαδός της Ευρωπαϊκής Ιδέας. Θεωρώ λοιπόν ότι τελικά η ΕΕ πρέπει να αποκτήσει τον δικό της αυτόνομο αμυντικό βραχίονα. Έναν βραχίονα, ο οποίος βεβαίως θα είναι συμβατός και θα συνεργάζεται με το ΝΑΤΟ. Δηλαδή η Ευρω-Ατλαντική προοπτική για την ΕΕ είναι κάτι το οποίο υπάρχει και το οποίο πρέπει να περιφρουρήσουμε. Από εκεί και πέρα, όμως, η Ελλάδα πάντοτε όχι απλώς συμμετέχει, αλλά προσπαθεί και να δημιουργήσει μια ενιαία αμυντική συνείδηση στην ΕΕ. Θέλω να σας θυμίσω την επιχείρηση IRINI, στις ακτές της Λιβύης. Η Ελλάδα ήταν από τις χώρες που κυρίως - τότε ήμουν υπουργός Εξωτερικών - την εισηγήθηκαν. Όπως εισηγήθηκε επίσης τη νέα επιχείρηση ASPIDES - πάλι με ελληνικό όνομα και δεν είναι τυχαίο αυτό - στην Ερυθρά Θάλασσα, για να προστατευθεί η ελευθερία της ναυσιπλοΐας, η οποία είναι απαραίτητη για τα ευρωπαϊκά συμφέροντα.
Ένα πολύ μεγάλο τμήμα του εμπορίου της ΕΕ περνάει μέσα από το Σουέζ. Εμείς πιστεύουμε βαθιά, λοιπόν, αυτό που παραδείγματος χάριν και η Γαλλία πιστεύει, μαζί με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ότι η Ευρώπη πρέπει να αποκτήσει έναν αμυντικό βραχίονα. Ξαναλέω όμως: Έναν αμυντικό βραχίονα ο οποίος θα συνεργάζεται με το ΝΑΤΟ, θα συνεργάζεται με τις ΗΠΑ, θα συνεργάζεται με το Ευρω-Ατλαντικό πλαίσιο αμυντικών διεργασιών. Όμως, πρέπει να μπορεί και μόνη της η Ευρώπη, εάν χρειαστεί.
Η περίπτωση της Ουκρανίας
Βλέπετε όμως τώρα και στην περίπτωση της Ουκρανίας, υπάρχει κόπωση στις χώρες της ΕΕ. Υπάρχει και ο παράγων των οικονομικών δυσκολιών. Δεν δίνουν οι εταίροι, οι ευρωπαίοι, πάρα πολλά χρήματα και υλικό το οποίο χρειάζεται η Ουκρανία. Από την άλλη πλευρά και οι Η.Π.Α. έχουν πρόβλημα στο να εγκρίνουν αυτό το περίφημο πακέτο. Άρα πού ακριβώς οδεύουμε;
Κατ' αρχάς οι ΗΠΑ είναι σε μια προεκλογική χρονιά. Κάθε χώρα σε προεκλογική περίοδο έχει ιδιαιτερότητες, να μην αναφερθώ σε αυτές. Όσον αφορά την Ευρώπη, νομίζω ότι τα 50 δισ. τα οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε ότι θα πρέπει να δοθούν για να βοηθηθεί η Ουκρανία, είναι ένα πολύ μεγάλο ποσό. Αλλά επαναλαμβάνω, πρέπει όλα να τα βλέπουμε στην προοπτική τους. Έστω και αν φαίνεται ότι είναι πολλά τα χρόνια, το ευρωπαϊκό εγχείρημα είναι ένα εγχείρημα λίγων δεκαετιών. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να περιμένουμε να ωριμάσει. Αυτή τη στιγμή κάνουμε ό,τι μπορούμε μέσα στο πλαίσιο που μπορούμε. Και η Ελλάδα κάνει το καθήκον της ως χώρα-μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.
Εμείς, με την Ουκρανία, πώς ακριβώς τη βοηθάμε;
Έχουμε ανακοινώσει πολύ συγκεκριμένα υλικά τα οποία έχουμε δώσει στην Ουκρανία. Θέλω να πω ότι πάντοτε προτεραιοποιούμε και την ανθρωπιστική βοήθεια. Από εκεί και πέρα, καταλαβαίνετε ότι δεν θα αναφερθώ σε ποσότητες και ποιότητες υλικών.
Στη Διάσκεψη του Μονάχου απασχολεί ο πόλεμος της Γάζας. Εμείς έχουμε πρωτοστατήσει σε μια πρωτοβουλία χορήγησης ανθρωπιστικής βοήθειας εκεί. Βέβαια δε λύνεται μόνο με τη βοήθεια, διότι η βοήθεια δεν επαρκεί, όταν συνεχώς παράγονται και νέα θύματα. Πού θα φτάσουμε;
Να ξεκινήσουμε από τη βάση. Η Ελλάδα κατ' αρχήν δέχεται πλήρως το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα, μετά την επίθεση ιδίως της 7ης Οκτωβρίου. Μια φρικιαστική επίθεση, νομίζω ότι όλοι αισθανθήκαμε πολύ κοντά στην κοινωνία που επλήγη. Από εκεί και πέρα, η Ελλάδα είναι μια χώρα που πιστεύει στο Διεθνές Δίκαιο και στην προστασία του ανθρώπου. Και τις επιχειρήσεις του Ισραήλ τις αποδεχόμαστε μεν ως απαραίτητες, αλλά πάντοτε διακηρύσσουμε την ανάγκη προστασίας της ανθρώπινης ζωής, κυρίως των αμάχων.
Η ανθρωπιστική βοήθεια είναι αυτό το οποίο προσπαθούμε να δώσουμε. Θα πρέπει να βρεθεί μία λύση, το ταχύτερο δυνατόν - χθες αν θα μπορούσε - κατάπαυσης του πυρός, Και από εκεί και πέρα να μπορέσουμε να δούμε πώς μπορεί να διασφαλιστεί στο πλαίσιο της λύσης των δύο κρατών ένα καλύτερο αύριο για τις κοινωνίες της περιοχής.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Και μια τελευταία ερώτηση. Εξήντα χρόνια συμπληρώνει η DW τον Απρίλη.
Είμαι αρκετά μεγάλος για να θυμάμαι, όταν ήμουν μικρό παιδάκι, τον πατέρα μου να ακούει κρυφά DW το διάστημα της Δικτατορίας. Άρα, εύχομαι όχι μόνο να τα εκατοστίσει, αλλά να τα χιλιάσει! Όπως και να μη βρεθεί ποτέ Έλληνας στο μέλλον να ακούει DW υπό τις συνθήκες που εγώ ως μικρό παιδάκι την άκουγα.