Η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα νέα μέλη της οποίας προτείνει κάθε κράτος μέλος της ΕΕ, φαίνεται ότι θα είναι ανδροκρατούμενη, παρά τις εκκλήσεις της προέδρου της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για ισότητα.
Από τις 20 χώρες της ΕΕ, που έχουν ήδη ανακοινώσει επισήμως τα ονόματα των υποψηφίων τους για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι 16 έχουν προτείνει άνδρες. Στο σύνολο των 27 χωρών, ο αριθμός των γυναικών επιτρόπων ενδέχεται να περιοριστεί σε έξι, ανάμεσά τους η φον ντερ Λάιεν και η μελλοντική επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας.
Μετά την επανεκλογή της τον Ιούλιο για νέα θητεία πέντε ετών η Γερμανίδα αξιωματούχος είχε κάνει ξεκάθαρη και ρητή έκκληση προς τις χώρες μέλη να προτείνουν δύο υποψήφιους: έναν άνδρα και μία γυναίκα.
Καθώς πλησιάζει η 30η Αυγούστου, η καταληκτική ημερομηνία για την κατάθεση των ονομάτων των υποψήφιων επιτρόπων, φαίνεται πως η φον ντερ Λάιεν δεν εισακούστηκε. Καμία χώρα δεν έπραξε αυτό που ζήτησε και μόλις τέσσερις πρότειναν γυναίκα επίτροπο.
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Λόμπι Γυναικών (EWL), έναν συνασπισμό ευρωπαϊκών οργανισμών που εργάζεται για την ισότητα στην ΕΕ, η κατάσταση είναι «κάτι περισσότερο από ντροπιαστική». «Αν οι χώρες μέλη είναι πεπεισμένες ότι μόνο άνδρες είναι ικανοί να αναλάβουν αυτές τις θέσεις ή δεν έχουν γυναίκες με αρκετά προσόντα, δεν είναι απλώς εκτός πραγματικότητας, έχουν ψευδαισθήσεις», κατήγγειλε η εκπρόσωπός του Μίρτα Μπασέλοβιτς.
Από την πλευρά της η Λίνα Γκάλβεζ, πρόεδρος της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, εκτίμησε ότι η στάση των χωρών μελών καταδεικνύει «έλλειψη πολιτικής βούλησης» και «στέλνει ένα πολύ κακό μήνυμα, κυρίως στις νεότερες γυναίκες και τα κορίτσια».
«Ως χώρες μέλη αναμένουμε η φον ντερ Λάιεν να υπερασπιστεί την ισότητα. Παράλληλα πιστεύουμε ότι εναπόκειται σε εμάς να προτείνουμε τον επίτροπο που προτιμούμε», δήλωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του. «Δυστυχώς οι δύο αυτές επιθυμίες δεν φαίνεται να συμβαδίζουν αυτή τη φορά», πρόσθεσε.
Στις ευρωπαϊκές συνθήκες δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για διορισμό συγκεκριμένου ποσοστού ανδρών και γυναικών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι χώρες μέλη μπορούν να προτείνουν όποιο πρόσωπο επιθυμούν.
Ωστόσο η πρόεδρος της Κομισιόν διαθέτει κάποια όπλα, υπογραμμίζει ο Αλμπέρτο Αλεμάνο ειδικός στο ευρωπαϊκό δίκαιο και καθηγητής στο πανεπιστήμιο HEC του Παρισιού. «Η φον ντερ Λάιεν έχει δικαίωμα να μπλοκάρει τον κατάλογου που προτείνουν οι χώρες μέλη. Από νομική πλευρά δεν υπάρχει αμφιβολία επ’ αυτού», εξήγησε.
«Ευκαιρία να αποδείξει την ανεξαρτησία της»
Όμως το ερώτημα είναι κυρίως πολιτικό: η Γερμανίδα επίτροπος θα θέλει στην αρχή της δεύτερης θητείας της να εμπλακεί σε μια αντιπαράθεση; «Δεν έχει τίποτα να χάσει», εκτιμά ο Αλεμάνο. Αν υψώσει ήδη από τώρα το ανάστημά της στις χώρες μέλη, θα της δοθεί «μια καλή ευκαιρία» να αποδείξει «την ανεξαρτησία και την αυτονομία της».
Άλλη λύση: η φον ντερ Λάιεν, η οποία πραγματοποιεί ακρόαση με κάθε έναν από τους υποψήφιους που έχουν προτείνει οι χώρες, μπορεί να απορρίψει κάποιους ή να διαπραγματευθεί ένα άλλο πρόσωπο με τα κράτη μέλη. Προς αυτή την κατεύθυνση διαθέτει ακόμη ένα ισχυρό όπλο: εκείνη αποφασίζει τα χαρτοφυλάκια που θα αναλάβει κάθε μελλοντικός επίτροπος.
Αν δεν κάνει τίποτα, η φον ντερ Λάιεν κινδυνεύει να φανεί αδύναμη. Υπάρχει όμως και ακόμη ένας κίνδυνος: να καθυστερήσει όλη η διαδικασία. Μόλις οριστούν οι Ευρωπαίοι επίτροποι, πρέπει να λάβουν την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το οποίο θα πραγματοποιήσει ακροάσεις με κάθε έναν ξεχωριστά ως τα τέλη Οκτωβρίου.
Όμως οι ευρωβουλευτές, που είναι ευαίσθητοι στο θέμα στο θέμα της ισότητας των φύλων, ενδέχεται «να στείλουν σπίτια τους τους μισούς επιτρόπους» για να δείξουν τη διαφωνία τους, τονίζει ο Αλεμάνο.
Όταν ρωτήθηκε χθες, Τρίτη, σχετικά με τη στάση που θα κρατήσει η πρόεδρος στο θέμα, ο Ερίκ Μαμέρ, εκπρόσωπος της Κομισιόν, απέφυγε να δώσει σαφή απάντηση. «Η πρόεδρος κάνει ό,τι μπορεί για να καταλήξουμε σε ένα ισορροπημένο σώμα επιτρόπων με ικανά πρόσωπα και ένα σώμα επιτρόπων με τον μέγιστο δυνατό αριθμό γυναικών», επεσήμανε.
