Το ειδικό δικαστήριο για το Κόσοβο που εδρεύει στη Χάγη (Ολλανδία) ανακοίνωσε σήμερα την πρώτη ετυμηγορία του για εγκλήματα πολέμου, καταδικάζοντας σε κάθειρξη 26 ετών έναν πρώην διοικητή των ανταρτών του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσόβου (UCK), τον Σαλίχ Μουσταφά, ο οποίος κρίθηκε ένοχος για δολοφονία και βασανιστήρια.
Ο Μουσταφά καταδικάστηκε για βασανιστήρια κρατουμένων σε μια αυτοσχέδια φυλακή υπό τη διεύθυνση του UCK στη διάρκεια του πολέμου για την ανεξαρτησία της περιοχής από τη Σερβία (1998-99).
Η ετυμηγορία ανακοινώνεται ενώ εθνοτικές εντάσεις έχουν ξεσπάσει και πάλι στο Κόσοβο ένα τέταρτο σχεδόν του αιώνα μετά τον πόλεμο. Ανταλλαγή πυρών σημειώθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο με την αστυνομία και τις δυνάμεις της τάξης που έχει αναπτύξει η Ευρωπαϊκή Ένωση να τίθενται στο στόχαστρο.
Το δικαστήριο “σας καταδικάζει σε ποινή κάθειρξης 26 ετών”, δήλωσε η δικαστής Μάπι Βελντ-Φόλια απευθυνόμενη στον Μουσταφά που στεκόταν ανέκφραστος μπροστά στους δικαστές.
Οι δικαστές έκριναν πως ο άνδρας ήταν επικεφαλής μιας ομάδας που κρατούσε σ’έναν αχυρώνα τουλάχιστον έξι Αλβανούς του Κοσόβου οι οποίοι κατηγορούνταν για συνεργασία με τους Σέρβους.
Οι κρατούμενοι υφίσταντο χτυπήματα με ρόπαλα του μπέιζμπολ, σιδηρόβεργες, υποβάλλονταν σε ηλεκτροσόκ, καψίματα και στερούνταν τροφής και νερού σε αχυρώνα στο Ζλας, ένα χωριό ανατολικά της πρωτεύουσας Πρίστινα. Ο Μουσταφά συμμετείχε προσωπικά στους άγριους ξυλοδαρμούς δύο κρατουμένων. Ένα από τα θύματα πέθανε.
Κρίθηκε ένοχος για αριθμό εγκλημάτων πολέμου: αυθαίρετη κράτηση, βασανιστήρια και φόνο. Απαλλάχθηκε από μια κατηγορία για βίαιη μεταχείριση επειδή αυτή καλύπτεται από την κατηγορία για βασανιστήρια, ανέφεραν οι δικαστές.
“Πρόκειται για την πρώτη απόφαση για εγκλήματα πολέμου αυτού του δικαστηρίου”, δήλωσε η Βελντ-Φόλια.
Το ειδικό δικαστήριο για το Κόσοβο είναι ένας κοσοβάρικος νομικός θεσμός που αποτελείται από διεθνείς δικαστές και έχει επιφορτιστεί με τη διερεύνηση εγκλημάτων που διέπραξε ο UCK στη διάρκεια του πολέμου και μετά απ’αυτόν.
Ιδρύθηκε το 2015, χρηματοδοτείται από την ΕΕ και εδρεύει στην Ολλανδία προκειμένου να προστατευθούν οι μάρτυρες που υπόκεινται σε πιέσεις και απειλές, καθώς οι πρώην διοικητές του UCK εξακολουθούν να κυριαρχούν στην πολιτική ζωή του Κοσόβου.
Ο Μουσταφά, 50 ετών, που συνελήφθη το 2020 ενώ εργαζόταν ως σύμβουλος του υπουργείου Άμυνας, συνέκρινε το ειδικό δικαστήριο με την “Γκεστάπο” των ναζί κατά την έναρξη της δίκης του πέρυσι.
Εντάσεις στο Κόσοβο
Κατά τη διάρκεια της δίκης κατέθεσαν σχεδόν 20 μάρτυρες, σύμφωνα με το δικαστήριο.
Η ετυμηγορία κατά του Μουσταφά είναι η πρώτη απόφαση του δικαστηρίου ειδικά για κατηγορίες εγκλημάτων πολέμου.
Το δικαστήριο καταδίκασε πέρυσι δύο πρώην μαχητές σε φυλάκιση 4,5 ετών για εκφοβισμό μαρτύρων.
Το δικαστήριο έχει απαγγείλει κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου σε βάρος αρκετών υψηλόβαθμων αξιωματούχων του UCK, μεταξύ των οποίων ο πρώην πρόεδρος του Κοσόβου Χασίμ Θάτσι (2016-2020) ο οποίος παραιτήθηκε μετά την απαγγελία των κατηγοριών, εξακολουθεί όμως να θεωρείται ήρωας στη χώρα του.
Ο επικεφαλής εισαγγελέας του δικαστηρίου του Κοσόβου Τζακ Σμιθ, αποχώρησε τον Νοέμβριο προκειμένου να διεξαγάγει έρευνα για τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ (2017-2021).
Ο πόλεμος στο Κόσοβο, που προκάλεσε 13.000 θανάτους, έλαβε τέλος όταν οι δυνάμεις του Σέρβου προέδρου Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς αποσύρθηκαν έπειτα από βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ που κράτησαν 11 εβδομάδες.
Αν και το Κόσοβο ανακήρυξε την ανεξαρτησία του από τη Σερβία το 2008, το Βελιγράδι δεν την αναγνωρίζει και ενθαρρύνει τη σερβική πλειονότητα στο βόρειο τμήμα της χώρας να αψηφά την εξουσία της Πρίστινας.