Στη νότια απόληξη της Βαλκανικής υπάρχει μια περιοχή από την οποία πέρασαν πολλοί. Κανείς τους όμως δεν έκατσε για πάντα, γιατί ο τόπος και οι άνθρωποι ήταν «δύσκολοι», «περίεργοι», πατριώτες και δεν ήθελαν κανέναν πάνω από το κεφάλι τους. Αυτός ο τόπος δεν είχε τίποτα, μα φάνηκε πως τελικά είχε τα πάντα. Όλα όσα οι άλλοι ήθελαν για να υπάρξουν και να προοδεύσουν. Γνώση, σοφία, πνεύμα, φως, αρμονία, μέτρο, αισθητική, ηρωισμό, ολιγάρκεια...
Σε όλους όσοι ήρθαν για να πάρουν αυτός ο τόπος και οι άνθρωποί του, όσο μπορούσαν, έλεγαν πάντοτε Όχι και αντιστέκονταν. Ήταν σαν να ήθελαν τα πάντα να μείνουν εδώ. Να μην τους αρπάξει κανείς τίποτα κι ας ήταν οι ίδιοι δοτικοί και ας έδωσαν σε όλους τα πάντα. Την αρπαγή δεν ήθελαν!
Το τελευταίο Όχι το είπαν στις 28 Οκτωβρίου 1940. Όλοι τότε, πλούσιοι και φτωχοί, μορφωμένοι και αγράμματοι, παιδιά, νέοι και γέροι, άνδρες και γυναίκες, στις πόλεις, στα χωριά και στα νησιά, επέλεξαν χωρίς δεύτερη σκέψη και δισταγμό να πουν το μεγάλο Όχι. Και ας έχαναν τα πάντα. Το Όχι σε μια χώρα μεγαλύτερη, πλουσιότερη, ισχυρότερη, σε έναν μεγαλύτερο στρατό. Βγήκαν στα βουνά, πολέμησαν στις κορφές, θάφτηκαν στα χιόνια, έμειναν νηστικοί, διψασμένοι, χωρίς πόδια, έγιναν φαντάσματα του εαυτού τους αλλά συνέχιζαν να φωνάζουν Όχι.
Κανείς τους τότε δεν ήξερε ότι αυτό το Όχι θα το άκουγε όλος ο κόσμος, ότι έγραφαν ιστορία, ότι το Όχι τους θα γραφόταν στην ιστορία, ότι θα ενέπνεε λαούς και θα εμψύχωνε στρατούς, ότι θα ήταν η αρχή της νίκης στον μεγαλύτερο και πιο καταστροφικό πόλεμο της ανθρωπότητας.
Χρόνια πολλά, Ελλάδα μας! Χρόνια πολλά, Έλληνες. Και ας λέμε συχνότερα Όχι.
