Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο είναι πλέον γεγονός. Ο πρώην πρόεδρος, ύστερα από ένα διάλειμμα τεσσάρων ετών, κατάφερε να επανεκλεγεί με πανηγυρικό τρόπο και να γίνει ο 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ. Παρά το γεγονός ότι η προηγούμενη θητεία του δεν ήταν ένας δρόμος στρωμένος με δάφνες, η απογοήτευση που ένιωσαν οι Αμερικανοί από τους Δημοκρατικούς και τη διοίκηση Μπάιντεν φαίνεται πως ήταν το κρίσιμο στοιχείο που έστρεψε τους ψηφοφόρους στον Ντόναλντ Τραμπ, μαζί με τα σκληρά έως και ακραία μηνύματά του για τη μετανάστευση.
Γράφει η Έρση Παπαδάκη
Από την άλλη πλευρά, η Κάμαλα Χάρις δεν κατάφερε να πείσει το εκλογικό σώμα ότι μπορεί να διαχειριστεί αυτά τα κρίσιμα ζητήματα της οικονομίας και της μετανάστευσης και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο η εκλογική επίδοσή της διέψευσε στο τέλος της ημέρας πλήρως τις δημοσκοπήσεις ως προς την εμπιστοσύνη που έδειξαν οι ψηφοφόροι στο πρόσωπό της. Παρά τις αρχικές εκτιμήσεις ότι τις τελευταίες ημέρες υπήρχαν τα λεγόμενα «υπόγεια ρεύματα» που θα ευνοούσαν την Κάμαλα Χάρις, η πραγματικότητα αποδείχθηκε εντελώς διαφορετική. Αντιθέτως, οι Δημοκρατικοί έχασαν πολιτείες που το 2020 είχε κερδίσει ο Τζο Μπάιντεν και κάπως έτσι η Κάμαλα Χάρις έγραψε μεν ιστορία, αλλά από την... ανάποδη.
Η χειρότερη επίδοση...
Πέτυχε, δηλαδή, μια επίδοση που θεωρείται από τις χειρότερες των τελευταίων ετών για τους Δημοκρατικούς, την ώρα που οι Ρεπουμπλικάνοι κατάφεραν ν’ αποκτήσουν τον απόλυτο έλεγχο όλων των νομοθετικών σωμάτων, ήτοι και της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων. Αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον έως τις ενδιάμεσες εκλογές του 2026 ο Τραμπ θα είναι ο απόλυτος κυρίαρχος. Οπως, δηλαδή, κατάφερε στις κάλπες να κερδίσει και τη λαϊκή ψήφο και τις λεγόμενες swing states – δηλαδή, τις επτά πολιτείες που ήταν στο μεταίχμιο και η έκβαση της εκλογικής μάχης εκεί καθόρισε τον τελικό αριθμό των εκλεκτόρων, ήτοι καθόρισε την ευρεία επικράτηση του Ντόναλντ Τραμπ.
Ακόμη και στις περιπτώσεις των ειδικών κοινών, όπου η Χάρις κατάφερε να καταγράψει προβάδισμα, όπως π.χ. οι γυναίκες ή οι ισπανόφωνοι, η επίδοση του Ντόναλντ Τραμπ ήταν σημαντικά βελτιωμένη σε σχέση με αυτήν του 2020. Το ίδιο συνέβη και σε διάφορες ηλικιακές ομάδες, όπως π.χ. στους νέους 18-29 ετών, όπου η Κάμαλα Χάρις επικράτησε μεν με άνεση, αλλά ο Ντόναλντ Τραμπ αύξησε τα ποσοστά του κατά έξι ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2020.
Με άλλα λόγια, κατάφερε να κρατήσει με σημαντικές διαφορές τις πολιτείες που θεωρούνται «κάστρα» των Ρεπουμπλικάνων και εν συνεχεία ενίσχυσε τα ποσοστά του κόμματός του στις περιφέρειες που θεωρούνται προπύργια των Δημοκρατικών. Ωστόσο, επειδή το νόμισμα έχει δύο όψεις, εύκολα θα μπορούσε κάποιος να πει ότι σε αυτές τις πολιτείες υστέρησε ως προς τις επιδόσεις της η Κάμαλα Χάρις και αυτό είναι επίσης μια αλήθεια που ερμηνεύει το αποτέλεσμα.
Ελαβε «άφεση αμαρτιών»
Πώς είναι λοιπόν δυνατόν οι Αμερικανοί να δίνουν «άφεση αμαρτιών» σε έναν πολιτικό, ο οποίος, κατά γενική ομολογία, θεωρείται τοξικός; Η απάντηση είναι ασφαλώς πολυπαραγοντική και το φαινόμενο επιδέχεται πολλών ερμηνειών. Και προφανέστατα είναι ένας συνδυασμός πραγμάτων, καθώς δεν οφείλεται μόνο στην αδύναμη, όπως αποδείχθηκε, υποψηφιότητα της Κάμαλα Χάρις, αλλά ίσως και στο γεγονός πως οι Αμερικανοί έχουν διαγράψει από τη μνήμη τους όσα συνέβησαν επί της προηγούμενης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Αλλοι θα μπορούσαν να πουν ακόμη και ότι η απόπειρα δολοφονίας εις βάρος του προκάλεσε συμπάθεια προς το πρόσωπό του ή ότι ο βαθύς διχασμός που επικρατεί στην αμερικανική κοινωνία και ο φόβος για τα χειρότερα οδήγησε εν τέλει σε αυτό το εκλογικό αποτέλεσμα. Εξάλλου, ο Ντόναλντ Τραμπ εργαλειοποίησε τις διώξεις εις βάρος του και τις δικαστικές εκκρεμότητες που έχει, ακριβώς για να δημιουργήσει την αίσθηση ότι διώκεται άδικα, προκαλώντας έτσι τη συμπάθεια μιας μεγάλης μερίδας ψηφοφόρων.
Από αουτσάιντερ, φαβορί...
Το βέβαιο είναι ένα: πως η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ είχε μάλλον προδιαγραφεί από τη στιγμή που έθεσε εκτός μάχης τους «δελφίνους» στους κόλπους των Ρεπουμπλικάνων. Μολονότι κάποια στιγμή θεωρούνταν το αουτσάιντερ για το χρίσμα, ακριβώς λόγω του τοξικού και ακραίου πολιτικού λόγου που χρησιμοποιεί, κατόρθωσε τελικά να υποσκελίσει τους αντιπάλους του και να πάρει το χρίσμα ως άλλος... Μεσσίας. Κάπως έτσι, με ανάλογο τρόπο, προέκυψε νικητής των ομοσπονδιακών εκλογών, καταφέρνοντας να νικήσει και τον Τζο Μπάιντεν και την Κάμαλα Χάρις...
