Έντονη ήταν η αντίδραση του υπουργού Παιδείας, Κυριάκου Πιερρακάκη στις κατηγορίες της αντιπολίτευσης για σκόπιμη υποχρηματοδότηση των ΑΕΙ και παράδοση της Ανώτατης Εκπαίδευσης σε ιδιώτες, τονίζοντας από το βήμα της Βουλής πως «η άποψη της αντιπολίτευσης για μείωση της χρηματοδότησης των ΑΕΙ δεν ισχύει και είναι fake news. Όλα αυτά κατά τη συνεδρίαση για την έγκριση ανανέωσης της θητείας του προέδρου της ΕΘΑΑΕ Παναγιώτη Μήτκα.
Ειδικότερα, εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία από την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, η ανανέωση της θητείας του καθηγητή Περικλή Μήτκα στη θέση του προέδρου του Ανώτατου Συμβουλίου της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), για άλλα 4 χρόνια.
Θετική γνώμη εξέφρασαν οι βουλευτές της ΝΔ, ενώ ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Αριστερά καταψήφισαν την υποψηφιότητα και το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ μαζί με ΚΚΕ, ΕΛΛΥ, Νίκη, Πλεύση Ελευθερίας και «Σπαρτιάτες» δήλωσαν «παρών», διευκρινίζοντας πάντως όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ότι η ψήφος τους είναι πολιτική και όχι κατά του προτεινόμενου.
Οι 4 στόχοι
Ο κ. Μήτκας παρουσίασε τους στόχους και τις προτεραιότητες της Ανεξάρτητης Αρχής, η οποία, όπως είπε, στα 4 χρόνια λειτουργίας της έχει αποδείξει ότι λειτουργεί με διαφάνεια, αμεροληψία και ακαδημαϊκά κριτήρια, διασφαλίζοντας την ποιότητα των ελληνικών ΑΕΙ.
«Αποστολή της ΕΘΑΑΕ είναι η στήριξη και η αναβάθμιση της ποιότητας όλων των δημόσιων ελληνικών πανεπιστημίων τα οποία είναι μία τεράστια διαχρονική επένδυση που πρέπει να την διαφυλάξουμε και να την θωρακίσουμε», τόνισε.
Το ενδιαφέρον και η κριτική των κομμάτων της αντιπολίτευσης εστιάστηκε κυρίως στον ελεγκτικό ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η ΕΘΑΑΕ στην άδεια ίδρυσης και λειτουργίας ξένων ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα, υποστηρίζοντας ότι η πορεία της Αρχής είναι ναρκοθετημένη από την κυβέρνηση της ΝΔ, η οποία υλοποιεί συνειδητά ένα σχέδιο αποδυνάμωσης και σκόπιμης υποχρηματοδότησης των δημόσιων πανεπιστήμιων.
Αρχή εμπιστοσύνης μεταξύ πανεπιστημίων και υπουργείου
«Δουλειά της Αρχής δεν είναι να σχολιάζει νόμους, αλλά να τους εφαρμόζει», επεσήμανε ο κ. Μήτκας, σημειώνοντας ότι η ΕΘΑΑΕ έχει συγκεκριμένες αρμοδιότητες
«Ο ρόλος της ΕΘΑΑΕ, έτσι όπως καθορίζεται από το νόμο είναι στρατηγικός, επιτελικός και ελεγκτικός και είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται η χώρα. Λειτουργεί σαν μια αρχή εμπιστοσύνης μεταξύ των πανεπιστημίων και του υπουργείου έτσι ώστε να υπάρχουν διαδικασίες για τις αλλαγές που έρχονται στην δομή, την ακαδημαϊκή συγκρότηση των ιδρυμάτων, να υπάρχει αιτιολόγηση, μελέτες ή σκοπιμότητα και βιωσιμότητα για αυτές τις πράξεις που προτείνουν τα πανεπιστήμια ή που προτείνει το υπουργείο.
Επομένως, όταν έχουμε συγκεκριμένες διαδικασίες και κανόνες, όλοι ξέρουν και προσπαθούν να αιτιολογήσουν τις αποφάσεις τους με βάση αυτούς τους κανόνες.
Το πώς θα ελέγχεται η ποιότητα των ιδιωτικών ΑΕΙ θα γίνεται με τον ίδιο τρόπο που ελέγχεται η ποιότητα στα δημόσια πανεπιστήμια, δηλαδή την πιστοποίηση των προγραμμάτων σπουδών, τον έλεγχο της ερευνητικής τους δραστηριότητας, τον αριθμό των φοιτητών. Η ποιότητα, σε ό,τι αφορά τα προγράμματα σπουδών και την ερευνητική τους δραστηριότητα, θα ελέγχεται με τον ίδιο τρόπο από την ΕΘΑΑΕ όπως των δημόσιων πανεπιστημίων», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μήτκας.
Παράλληλα, απέρριψε τις αιτιάσεις περί μείωσης της χρηματοδότησης των ελληνικών δημόσιων Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, αντιτείνοντας ότι «συνεχώς, αργά και σταθερά αυξάνεται η συνολική χρηματοδότηση τους».
Η αντίδραση του Πιερρακάκη
Από την πλευρά του, ο υπουργός Παιδείας, Κυριάκος Πιερρακάκης, απάντησε ότι «η άποψη της αντιπολίτευσης για μείωση της χρηματοδότησης των ΑΕΙ δεν ισχύει και είναι fake news».
«Τα επίσημα στοιχεία, όπως προκύπτουν από τον κρατικό προϋπολογισμό, αποδεικνύουν ότι η χρηματοδότηση τους έχει αυξηθεί από το 2018 -όπου ήταν στο κατώτατο σημείο της- κατά 50% ως προς τα λειτουργικά έξοδα. Αυτά είναι τα δεδομένα και είναι μη αμφισβητήσιμα.
Και δεν είναι η μόνη πηγή χρηματοδότησης τους αυτή. Υπάρχει και το Ταμείο Ανάκαμψης και τα ΣΔΙΤ για τις φοιτητικές εστίες, που θα διπλασιάσουν τις κλίνες από 10.000 σε 20.000», επεσήμανε ο κ. Πιερρακάκης.
Όπως είπε, «από το Ταμείο Ανάκαμψης αθροίζεται στο 1,5 δισ. ευρώ, περίπου, έχουμε επίσης τα χρήματα του ΕΣΠΑ και του Προγράμματος Επενδύσεων, πέρα από τον κρατικό προϋπολογισμό».
«Θέλουμε να αυξήσουμε και άλλο την χρηματοδότηση και με το που θα δημιουργούνται οι βαθμοί ελευθερίας η χρηματοδότηση θα αυξάνεται.
Πρέπει να υπερβούμε δυναμικά, με την πρόοδο την οικονομική της χώρας, τα οικονομικά στοιχεία που είχαμε προ κρίσης, αλλά αυτά αφορούν τα αμιγή λειτουργικά», σημείωσε.
Αδόκιμες οι επικρίσεις της αντιπολίτευσης
Σχολιάζοντας τις επικρίσεις της αντιπολίτευσης για το νόμο 5094 που επιτρέπει την λειτουργία μη κρατικών μη κερδοσκοπικών ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα, ο κ. Πιερρακάκης τις χαρακτήρισε αδόκιμες.
«Δουλειά της ΕΘΑΑΕ είναι να εφαρμόζει το νόμο 5094 όσο και τη σύμβαση της Λισαβόνας.
Η συζήτηση της σύμβασης της Λισαβόνας γίνεται εδώ και 25 χρόνια και η Ελλάδα είναι η τελευταία χώρα της Ευρώπης που την κύρωσε. Είναι τελείως αδόκιμο να αντιμετωπίζουμε την κύρωση μιας σύμβασης -που έχουν κυρώσει όλα τα άλλα κράτη του Συμβουλίου της Ευρώπης αλλά και άλλες χώρες έξω από αυτό- ως κάτι καινοφανές στο να υπάρχουν παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων στη χώρα μας.
Η Αρχή και τα μέλη της λειτουργούν σε ένα πλαίσιο στο οποίο υπάρχουν και μικρά μη κρατικά πανεπιστήμια, και η σύμβαση της Λισαβόνας είναι κυρωθείσα.
Άρα, το να τίθεται αυτό ως κάτι ιδιαίτερο ή το περίεργο, είναι καθεαυτό ιδιαίτερο και περίεργο», υπογράμμισε ο υπουργός Παιδείας και συμπλήρωσε:
«Σε ό,τι αφορά τις διαδικασίες αξιολόγησης που θα χρησιμοποιήσει η ΕΘΑΑΕ σε σχέση με την αποτίμηση των παραρτημάτων των ξένων πανεπιστήμιων στην Ελλάδα, αυτές έχουν οριστεί στο νόμο. Η διαδικασία με την οποία κρίνει η ΕΘΑΑΕ τα παραρτήματα, βασίζεται στη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου η οποία αφορούσε τα επαγγελματικά δικαιώματα. Η ίδρυση τους στην Ελλάδα έχει ξεκινήσει ανεξάρτητα από την δικιά μας νομοθεσία και χωρίς να μπορεί το ελληνικό κράτος να ασκεί το ρυθμιστικό του ρόλο».
«Και αν δεν είχαμε φτιάξει το νόμο 5094, οποιοδήποτε πανεπιστήμιο θα μπορούσε να ανοίξει παράρτημα στην Ελλάδα με πλήρη επαγγελματικά δικαιώματα, χωρίς το ρυθμιστικό ρόλο του ελληνικού κράτους και δεν θα είχε κανείς μας λόγο.
Λειτουργούσαν και λειτουργούν παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων στην χώρα μας μόνο με επαγγελματικά όχι ακαδημαϊκά δικαιώματα», κατέληξε ο κ. Πιερρακάκης.