Σε αμυντική συνεργασία προχωρούν Ελλάδα και Αίγυπτος όπως αποκάλυψε ο Αμπντέλ Φατάζ Αλ Σίσι κατά τις κοινές δηλώσεις με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Νωρίτερα, κατά τη συνάντηση με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου ο Αιγύπτιος πρόεδρος είχε δηλώσει πως η χώρα του «θα σταθεί δίπλα στην Ελλάδα και υπέρ της Ελλάδας για τα δικαιώματά της, για οποιοδήποτε θέμα που αφορά στην ασφάλεια της χώρας και τα θαλάσσια σύνορα».
«Η τριμερής συνεργασία είναι θεμέλιο ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας. Θεμέλιο που υπηρετούν σταθερά η Ελλάδα, η Αίγυπτος και η Κύπρος» τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ξεκινώντας τις κοινές δηλώσεις που ακολούθησαν – και είναι αυτή την ώρα σε εξέλιξη – μετά τη συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι.
«Η συνάντησή μας γίνεται λίγες ημέρες μετά την εκλογή νέου προέδρου στις ΗΠΑ» συνέχισε ο πρωθυπουργός και συμπλήρωσε: «Στο εξής οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις θα γίνουν ισχυρότερες σε όλα τα επίπεδα.
Ο Πρόεδρος Μπαιντεν θα συμβάλει στην αποκατάσταση των ισορροπιών και ασφάλειας στην περιοχή μας. Η Ελλάδα έχει κάθε λόγο να καλωσορίζει την επιστροφή των ΗΠΑ στον κεντρικό του ρόλο ως ηγετικού παράγοντα του ΝΑΤΟ».
«Στην ταραγμένη περιοχή μας οι δύο χώρες μας έχουν ήδη διαμορφώσει ένα παράδειγμα ειρήνης και συνεργασίας με εμβληματική στιγμή την πρόσφατη συμφωνία της 6ης Αυγούστου για τη μερική οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών και την κοινή μας πρόθεση οι διαβουλεύσεις να συνεχιστούν ώστε η συμφωνία αυτή να επεκταθεί» είπε στη συνέχεια ο πρωθυπουργός για τη συμφωνία με την Αίγυπτο, αναφέροντας ότι «είναι πολύ σημαντική εξέλιξη. Αυτή η συμφωνία είναι το καλύτερο παράδειγμα όταν πορευόμαστε με γνώμονα διεθνές δίκαιο, κανόνες καλής γειτονίας και σεβασμό πετυχαίνουμε συμφωνίες προς όφελος των λαών μας».
Πρόκειται για «εμβληματικές κινήσεις που δημιουργούν κεκτημένα ειρήνης και συνεργασίας» είπε Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφέροντας ακόμη «σε αντίθεση με τη στάση της γειτονικής Τουρκίας, η Μεσόγειος μπορεί να γίνει θάλασσα που να ενώνει αντί να χωρίζει τους λαούς».
Ο πρωθυπουργός, ανέφερε στις δηλώσεις του ότι με τον πρόεδρο της Αιγύπτου μίλησαν για τον East Med, συμπληρώνοντας πως «Κάθε χώρα μπορεί να συμμετέχει, με την προϋπόθεση να απέχει από προκλήσεις να σέβεται τη διεθνή νομιμότητα».
«Η Ελλάδα και η Αίγυπτος είναι εταίροι με αμοιβαίες εξαγωγικές σχέσεις και κοινούς στρατηγικούς στόχους» είπε στη συνέχεια ο Κυριάκος Μητσοτάκης, τονίζοντας πως «σύντομα θα είμαστε και οι δύο χώρες ακόμα πιο ελκυστικοί επενδυτικοί προορισμοί».
Ο πρωθυπουργός μίλησε και για το μεταναστευτικό, χαρακτηρίζοντας σημαντικό τον ρόλο «της Αιγύπτου στην ανάσχεση μεταναστευτικών ροών» αλλά και τη συμμετοχή της στη συμφωνία ανακωχής στη Λιβύη, κάτι που «οφείλεται στην Αίγυπτο» όπως είπε ο Κυρ. Μητσοτάκης. «Μένει να εφαρμοστεί, με πρώτη πρόβλεψη την αποχώρηση κάθε ξένης δύναμης. Η πίστη της Ελλάδος στο σταθεροποιητικό ρόλο της χώρας σας, επεκτείνεται και στην ομαλοποίηση των σχέσεων των αραβικών χωρών και του Ισραήλ».
Συνεχίζοντας ο πρωθυπουργός τόνισε πως «Δεν παρέλειψα να εκφράσω στον συνομιλητή μου την εκτίμηση όλων μας για το σημαντικό ρόλο της Αιγύπτου ως φάρου του μετριοπαθούς, του πραγματικού Ισλάμ. Ειδικά σε καιρούς όπως οι σημερινοί κατά τους οποίους συγκεκριμένες δυνάμεις επιχειρούν να επενδύσουν με θρησκευτικό μανδύα».
Κλείνοντας τις δηλώσεις του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε σε ένα ιστορικό γεγονός: «Σαν σήμερα πριν από 78 χρόνια ολοκληρωνόταν με την περίφημη νίκη των συμμάχων η ιστορική νίκη του Ελ Αλαμέιν. Αφετηρία για την απελευθέρωση της Ευρώπης. Μεταξύ των μαχητών εκείνων υπήρξαν και χιλιάδες Έλληνες οι οποίοι έκαναν την Αίγυπτο ορμητήριο του αγώνα τους. Οι χώρες μας ήταν ανέκαθεν μαζί. Τότε στον πόλεμο, σήμερα στην Ειρήνη και αύριο στην ανάπτυξη και την ευημερία».
«Συζητήσαμε τα γεγονότα στην περιοχή μας και την υιοθέτηση πολιτικών από ορισμένους που έρχονται σε αντίθεση με τη διεθνή κοινότητα και συμφωνήσαμε να αντιμετωπίσουμε από κοινού όλους αυτούς που θέλουν να απειλήσουν την ειρήνη» τόνισε από την πλευρά του, κατά την διάρκεια των κοινών δηλώσεων με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι. «Επίσης συμφωνήσαμε να ενισχύσουμε ο ένας τον άλλο σε ότι αφορά τις αμυντικές σχέσεις» συμπλήρωσε.
«Συμφωνήσαμε στη δίκαιη λύση του Κυπριακού με βάση το διεθνές δίκαιο και αναφερθήκαμε στην κατάσταση στη Λιβύη όπου συμφωνήσαμε ότι πρέπει να υπάρξει πολιτική λύση η οποία θα φέρει την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή» είπε ακόμη ο Αιγύπτιος Πρόεδρος και πρόσθεσε «συμφωνήσαμε στην άμεση ανάγκη να αντιμετωπίσουμε την διεθνή τρομοκρατία και να σταματήσουμε τις χώρες που την υποστηρίζουν. Πρέπει να λογοδοτήσουν οι χώρες που υποστηρίζουν τις τρομοκρατικές ενέργειες, βοηθούν τους τρομοκράτες και τους ενθαρρύνουν».
Συμφωνήσαμε επίσης ότι η παγκόσμια τρομοκρατία δεν έχει καμία σχέση με τη θρησκεία και απορρίπτουμε κάθε προσβολή οποιασδήποτε θρησκείας συμπλήρωσε ο Αλ Σίσι.
Αναφερόμενος στη συμφωνία για τη μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ, ο κ. Αλ Σίσι τόνισε πως έγινε με βάση τη διεθνή νομιμότητα και αποτελεί άλμα για τις συνεργασίες των χωρών στη θάλασσα, ενώ για τον EastMed είπε πως όλοι οι εταίροι καλωσορίζουν όποιον άλλο θέλει να συμμετάσχει στον αγωγό, αρκεί να σέβεται τη νομιμότητα.
Για το Κυπριακό, είπε ότι προσδοκά σε δίκαιη λύση που θα είναι σύμφωνη με τους διεθνείς κανόνες.
Ολόκληρη η δήλωση του πρωθυπουργού
Με πολύ μεγάλη χαρά υποδέχομαι σήμερα τον καλό μου φίλο και φίλο της Ελλάδας, Πρόεδρο της Αιγύπτου Abdel Fattah El-Sisi, στην Αθήνα. Θα χαρακτήριζα αυτή τη συνάντησή ως ιδιαίτερα σημαντική, καθώς ακολουθεί τις επαφές μας προ τριών εβδομάδων στη Λευκωσία, στο πλαίσιο της Τριμερούς Συνεργασίας Ελλάδος, Κύπρου και Αιγύπτου.
Η Τριμερής Συνεργασία είναι ένα θεμέλιο ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας. Ένα θεμέλιο το οποίο υπηρετούν σταθερά η Ελλάδα, η Αίγυπτος και η Κύπρος.
Η συνάντησή μας σήμερα, στην Αθήνα, γίνεται λίγες μόλις ημέρες μετά την εκλογή νέου Προέδρου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε ό,τι αφορά τις διμερείς ελληνοαμερικανικές σχέσεις προσδοκώ ότι, αν κι αυτές είναι ήδη πολύ ισχυρές, στο εξής θα γίνουν ακόμα ισχυρότερες σε όλα τα επίπεδα.
Αλλά σε ένα ευρύτερο πλαίσιο είμαι βέβαιος ότι ο Πρόεδρος Biden θα συμβάλει στην αποκατάσταση των ισορροπιών συλλογικής ασφάλειας στην ευαίσθητη περιοχή μας. Μία περιοχή, εξάλλου, την οποία γνωρίζει καλά καθώς την παρακολουθεί εδώ και δεκαετίες.
Η Ελλάδα έχει, λοιπόν, κάθε λόγο να καλωσορίσει, μαζί με όλους τους εταίρους της στην περιοχή, την επιστροφή των Ηνωμένων Πολιτειών στον κεντρικό ρόλο τους ως ηγετικού παράγοντα του ΝΑΤΟ. Αλλά και να εκτιμήσει -πιστεύω- τη σημασία της αναφοράς του νέου Προέδρου στην επιστροφή της χώρας του στις αρχές της Συμφωνίας των Παρισίων για την Κλιματική Αλλαγή.
Πιστεύω επίσης, κύριε Πρόεδρε, ότι η Ελλάδα και η Αίγυπτος θα υποδεχτούν με θετική διάθεση, την αποφασιστικότερη συμβολή της Αμερικής στα δρώμενα της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου.
Στην ταραγμένη περιοχή μας, πάντως, οι δύο χώρες μας έχουν ήδη διαμορφώσει με την έμπρακτη συμπεριφορά τους ένα παράδειγμα ειρήνης αλλά και συνεργασίας. Με κορυφαία, εμβληματική στιγμή, την πρόσφατη συμφωνία της 6ης Αυγούστου για τη Μερική Οριοθέτηση των Θαλασσίων Ζωνών μεταξύ των δύο κρατών μας. Αλλά και την κοινή μας πρόθεση οι διαβουλεύσεις αυτές να συνεχιστούν, ώστε η Συμφωνία αυτή να επεκταθεί.
Πρόκειται για μία πολύ σημαντική εξέλιξη, όπως είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε κατ’ ιδίαν. Επί 15 χρόνια οι χώρες μας συζητούσαν αλλά δεν είχαν καταλήξει σε συμφωνία. Αυτή επετεύχθη.
Και νομίζω ότι αυτή η συμφωνία είναι το καλύτερο παράδειγμα ότι όταν πορευόμαστε με γνώμονα το Διεθνές Δίκαιο, τους κανόνες καλής γειτονίας αλλά και τον αμοιβαίο σεβασμό που πρέπει πάντα να διαπνέει τις σχέσεις δύο γειτονικών χωρών, μπορούμε να πετυχαίνουμε αποτελέσματα τα οποία είναι προς όφελος και των δύο λαών μας. Αυτή η μεγάλη επιτυχία -και για τις δύο χώρες μας- ακολουθεί μία ανάλογη συνθήκη μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας. Και προηγείται του δρόμου που ήδη έχει ανοίξει για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας.
Όλες αυτές είναι διπλωματικές κινήσεις που δημιουργούν κεκτημένα ειρήνης και συνεργασίας στην ταραγμένη περιοχή μας. Αποδεικνύοντας στην πράξη ότι, σε αντίθεση με τη στάση της γειτονικής Τουρκίας, η Μεσόγειος μπορεί να γίνει θάλασσα που ενώνει αντί να χωρίζει τους λαούς.
Μιλήσαμε πολύ για την πορεία του καινοτόμου σχήματος ενεργειακής συνεργασίας που υλοποιούμε στην περιφέρειά μας. Αναφέρομαι στο East Med Gas Forum, στην ίδρυση του οποιου η Αίγυπτος έχει παίξει καθοριστικό ρόλο. Μετρά ήδη επτά ιδρυτικά μέλη, είναι πάντα ανοιχτό σε νέους εταίρους.
Κάθε χώρα της Ανατολικής Μεσογείου -επί της αρχής- πρέπει να είναι ευπρόσδεκτη και να συμμετέχει σε αυτή την καινοτόμα ενεργειακή σύμπραξη. Υπό την αυτονόητη προϋπόθεση να απέχει από προκλήσεις και να σέβεται τη διεθνή νομιμότητα.
Αναφέρομαι, φυσικά, στην Τουρκία. Η ηγεσία της οποίας, εγκαταλείποντας την επιθετικότητα και επανερχόμενη στους κανόνες της καλής γειτονίας, θα μπορούσε να προσφέρει και εκείνη στον λαό της νέα οφέλη.
Με τον πρόεδρο El-Sisi επιβεβαιώσαμε τη ρητή μας βούληση για μία πολυμερή συνεργασία σε πολλά επίπεδα.
Κάναμε μία επισκόπηση των εμπορικών μας συναλλαγών. Το διμερές εμπόριο αγγίζει ήδη τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι προοπτικές του δεν κάμφθηκαν ούτε από την πανδημία. Η Ελλάδα και η Αίγυπτος είναι εταίροι με αμοιβαίες εξαγωγικές σχέσεις και κοινούς στρατηγικούς στόχους. Μάλιστα, με τις μεταρρυθμίσεις που προωθούμε -και εμείς αλλά και εσείς- είμαι βέβαιος ότι σύντομα και οι δύο χώρες θα είμαστε ακόμα πιο ελκυστικοί επενδυτικοί προορισμοί.
Διαβεβαίωσα, επίσης, τον πρόεδρο Sisi ότι η χώρα μου παραμένει ένθερμος συμπαραστάτης στην εμβάθυνση των σχέσεων της Αιγύπτου με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η χώρα του αποτελεί, άλλωστε, έναν προκεχωρημένο σύμμαχο της Ευρώπης, όχι μόνο στον αραβικό κόσμο αλλά και σε ολόκληρη την αφρικανική ήπειρο. Και βέβαια είναι εξίσου σημαντικός ο ρόλος της Αιγύπτου στην ανάσχεση μεταναστευτικών ροών από την Αφρική προς την ήπειρό μας.
Ειδικότερα στο ζήτημα της ειρήνευσης στην Λιβύη, η Συμφωνία Ανακωχής της 23ης Οκτωβρίου οφείλει, πιστεύω, πολλά στην Αίγυπτο.
Μένει να εφαρμοστεί, με πρώτη και σημαντικότερη πρόβλεψη την αποχώρηση κάθε ξένης δύναμης, ώστε να υπάρχει πολιτική λύση από τους ίδιους τους Λίβυους. Σε μία τέτοια εξέλιξη η Ελλάδα είναι πάντα έτοιμη να συνεισφέρει.
Η πίστη της Ελλάδας στον σταθεροποιητικό ρόλο της χώρας σας, κύριε Πρόεδρε, επεκτείνεται και στην ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ των αραβικών κρατών και του Ισραήλ. Στον δρόμο που χάραξε με θάρρος, τέτοιες μέρες ήταν -αν θυμάμαι καλά- το 1977, ο Πρόεδρος Σαντάτ στην Ιερουσαλήμ, και ακολουθήσατε με σοφία όλοι οι διάδοχοί του.
Αυτό το πιστοποιεί και η εξομάλυνση των σχέσεων του Ισραήλ με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, με το Μπαχρέιν, με άλλα κράτη και στην αφρικανική ήπειρο, το Σουδάν. Όλα αυτά δημιουργούν μία θετική δυναμική στην περιοχή. Και φέρνουν πιο κοντά την ειρήνευση και την οριστική λύση στη Μέση Ανατολή, στο πνεύμα, πάντα, των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών.
Δεν παρέλειψα, ακόμη, να εκφράσω στον συνομιλητή μου την εκτίμηση όλων μας για τον σημαντικό ρόλο της Αιγύπτου ως φάρου και θεματοφύλακα του μετριοπαθούς Ισλάμ, του πραγματικού Ισλάμ, του μόνου Ισλάμ τολμώ να πω. Ρόλο καθοριστικό, ειδικά σε καιρούς όπως οι σημερινοί, κατά τους οποίους συγκεκριμένες δυνάμεις επιχειρούν να επενδύσουν με θρησκευτικό μανδύα τις δικές τους γεωπολιτικές σκοπιμότητες.
Είναι ένας ρόλος κρίσιμος για την ειρηνική συνύπαρξη και επικοινωνία λαών, θρησκειών και πολιτισμών, που συμβιώνουν επί αιώνες στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου. Όπως συμβιώνουν επί αιώνες, επί χιλιετίες, και στην Αίγυπτο, αγαπητέ κύριε Πρόεδρε.
H Αίγυπτος -θέλω να το τονίσω και να την ευχαριστήσω- δείχνει έμπρακτα την αλληλεγγύη της στον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών, στον Οργανισμό Ισλαμικής Συνεργασίας, στις προσπάθειες Κύπρου και Ελλάδας για τον τερματισμό της τουρκικής κατοχής και την εξεύρεση μιας συνολικής λύσης στο νησί.
Μία τέτοια εξέλιξη δεν θα σηματοδοτήσει μόνο το κλείσιμο μιας πληγής δεκαετιών σε ευρωπαϊκό έδαφος. Θα είναι αφετηρία για την ομαλότητα, τη σταθερότητα, την ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή.
Κύριε Πρόεδρε, κλείνω με μία ιστορική αναφορά: Σαν σήμερα πριν από ακριβώς 78 χρόνια ολοκληρωνόταν, με την περίφημη νίκη των Συμμάχων η ιστορική μάχη του Ελ Αλαμέιν.
Ήταν η αρχή της επικράτησης κατά του φασισμού στην Αφρική. Ήταν η αφετηρία για την απελευθέρωση της Ευρώπης. Μεταξύ των μαχητών εκείνων υπήρξαν και χιλιάδες Έλληνες, οι οποίοι έκαναν τη φιλόξενη Αίγυπτο ορμητήριο του αγώνα τους. Οι χώρες μας, λοιπόν, ήταν ανέκαθεν μαζί. Τότε στον πόλεμο, σήμερα στην ειρήνη και αύριο στην ανάπτυξη και την ευημερία.
Κύριε Πρόεδρε, για ακόμα μία φορά με ειλικρινή αισθήματα φιλίας και εκτίμησης, σας καλωσορίζω στην Αθήνα.
