Σε μια προσπάθεια να εμφανιστεί αναβαπτισμένος βγαίνοντας από την κολυμβήθρα του Σιλωάμ, ο Αλέξης Τσίπρας θέλησε να δείξει να αποδέχεται την συνεισφορά της επιχειρηματικότητας στην οικονομία. Όμως δεν παρέλειψε να επαναφέρει δια της πλαγίας την ρήση «θα φορολογήσω τον πλούτο». Αυτή τη φορά, κλείνοντας τις εργασίες του συνεδρίου του Economist στη Θεσσαλονίκη, ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε για την ανάγκη δημιουργίας ενός ταμείου «πατριωτικής συνεισφοράς» με σκοπό την στήριξη νέων γενεών. Στο ταμείο της «πατριωτικής συνεισφοράς» θα εισφέρουν οι εταιρείες με την μεγαλύτερη καταγεγραμμένη κερδοφορία και θα λειτουργεί ως «κλειστό ταμείο», προκειμένου να στηρίξει την παιδεία, τις υποδομές για τους νέους, αλλά και την στέγαση των νέων, προκειμένου να μείνουν τα παιδιά στον τόπο τους, όπως χαρακτηριστικά είπε. Ο ίδιος υποστήριξε πως αντίστοιχο μοντέλο υπάρχει στη Βρετανία και τη Γερμανία.
Ο Τσίπρας τα βάζει με την τοξικότητα
Από το βήμα του Economist, ο πρώην πρωθυπουργός και εν ενεργεία βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας αν και απέφυγε να μιλήσει για το επόμενο βήμα του -δηλαδή την ίδρυση νέου κόμματος- ισχυρίστηκε ότι «η τοξικότητα βλάπτει σοβαρά τον διάλογο». Με αυτό τον τρόπο θέλησε να εμφανιστεί στο επιχειρηματικό κοινό, που συμμετείχε στο συνέδριο του Economist ως συγκαταβατικός και να μιλήσει για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, προκειμένου «η Ελλάδα να μην ξαναπέσει στα βράχια», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Απευθυνόμενος, λοιπόν, στο επιχειρηματικό κοινό είπε: «Σήμερα δεν έχω ευχάριστα νέα για εσάς». «Δεν μπορώ να είμαι ευχάριστος. Όποιος θέλει να νοιώσει ευχάριστα να ακούσει αύριο την ομιλία του Πρωθυπουργού με πακέτο παροχών», πρόσθεσε ο Αλέξης Τσίπρας. Εμφανίστηκε, μάλιστα, αιχμηρός για τις επιδόσεις της οικονομίας, που οφείλονται στο πρωτογενές πλεόνασμα, που για το πρώτο οκτάμηνο του 2025 καταγράφεται στα 8 δισ. ευρώ ενώ πέρυσι ήταν 6,4 δισ. ευρώ. «Η υπέρβαση δεν είναι καρπός της ανάπτυξης», ισχυρίστηκε ο Αλέξης Τσίπρας, αλλά «πρόερχεται από υπερφορολόγηση». Ο Αλέξης Τσίπρας, μάλιστα, είπε ότι το διαμορφωμένο πρωτογενές πλεόνασμα από την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη «έχει ως στόχο την εκλογική πελατεία». «Η όποια παροχή δεν πρόκειται να αλλάξει στο καλύτερο την μεγάλη εικόνα της χώρας», ισχυρίστηκε ο Αλέξης Τσίπρας. «Δεν μπορεί να αλλάξει η ρότα (σ.σ. της οικονομίας),πριν το πλοίο πέσει πάλι στα βράχια», σημείωσε ο Αλέξης Τσίπρας, προκρίνοντας ένα «σχέδιο ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων», «για να μην καταγράψει η Ελλάδα νέα υστέρηση ως βαλκανική οικονομία».
Με αυτό το σκεπτικό, ο Αλέξης Τσίπρας επέλεξενα συνέκρινε τις οικονομικές επιδόσεις της χώρας επί θητείας του 2015 - 2019 με την περίοδο διακυβέρνησης Μητσοτάκη υποστηρίζοντας ότι πλέον «η οικονομία και η χώρα εκπέμπουν ήδη SOS. Προσοχή! Αδιέξοδο!». Επανέλαβε, μάλιστα, την ρήση του για «βαλκανιοποίηση της Ελλάδας», ισχυριζόμενος ότι οι επιδόσεις της κυβέρνησης καταγράφονται ως «δείκτες της ντροπής». Επικαλέστηκε, μάλιστα, το κρατικό ταμειακό απόθεμα που παρέδωσε το 2019. Αν και απέφυγε να παραδεχθεί ότι ήταν προϊόν υψηλής φορολόγησης της μεσαίας τάξης, έσπευσε να ισχυριστεί ότι το κρατικό ταμειακό απόθεμα «καθιστούσε μια μεγάλη ευκαιρία για την ανάπτυξη της χώρας». Αντί αυτού, «δεν αξιοποιήθηκε με τρόπο τέτοιο από την επόμενη κυβέρνηση, πράγμα που για πορεία της χώρας είχε ως συνέπεια να καταγραφεί μια χαμένη ευκαιρία, με χαμηλές επιδόσεις στην αποτελεσματικότητα του Δημοσίου, στην απονομή Δικαιοσύνης και στην κοινωνική ανισότητα».
Η βαλκανιοποίηση και ο Τσίπρας
«Η κυβέρνηση παρέλαβε εύρωστα οικονομικά και πόρους από το ΕΣΠΑ και είχε στην διάθεσή της το Ταμείο Ανάκαμψης», είπε ο Αλέξης Τσίπρας. «Η κυβέρνηση είχε ευκαιρία να αναμορφώσει την παραγωγική δομή της χώρας και να την στρέψει σε νέα τροχιά με υψηλό μεν αλλά ρυθμισμένο χρέος», πρόσθεσε. Έκανε, μάλιστα, μια λεκτική ακροβασία και επέκρινε την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης για «βαλκανική εκδοχή των trickle down economics», που οδηγούν στην «κοινωνία του 1/5 με τα 4/5 να τα βγάζουν πέρα με δυσκολία», λόγω «του υψηλού πληθωρισμού και των αρρύθμιστων τιμών στην αγορά, που επιβάλλουν τα καρτέλ». Ανέφερε, μάλιστα, ότι πέρυσι οι δέκα μεγαλύτερες εταιρείες της χώρας κατέγραψαν την υψηλότερη κερδοφορία 15ετίας.
Βέβαια, η ανάλυση που έκανε για την αντιστοίχιση του πληθωρισμού με την αγοραστική δύναμη πάσχει, αλλά ο ίδιος από το βήμα του Economist ισχυρίστηκε ότι «ένας μισθός των 1300 ευρώ σήμερα αντιστοιχεί (σ.σ. ως αγοραστική δύναμη) στα 900 ευρώ του 2019». Παράφρασε, μάλιστα την ρήση του Γεωργίου Παπανδρέου λέγοντας πως με την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης «ούτε οι αριθμοί ευημερούν, ούτε οι άνθρωποι».
Παραγωγικό μοντέλο Τσίπρα με ρυθμιστή το κράτος
Περισσότερο ως έκθεση ιδεών παρά ως υλοποιήσιμη άσκηση επί χάρτου μπορεί να δει κάποιος την πρόταση του Αλέξη Τσίπρα για το «νέο παραγωγικό μοντέλο», που θέλει να επαναφέρει το κράτος σε ρόλο ρυθμιστή της αγοράς, τη στιγμή που η χρηματιστηριακή και η επενδυτική αγορά έχει ξεπεράσει κατά πολύ τον ρόλο ακόμη και του πιο συρρικνωμένου κράτους.
Αφού επανέλαβε την διαρκή παθογένεια ότι ως χώρα «εισάγουμε περισσότερα (σ.σ. από όσα παράγουμε) υποθηκεύοντας το μέλλον», ο Αλέξης Τσίπρας επέκρινε την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης ότι δήθεν καταγράφει «μειωμένες Ξένες Άμεσες Επενδύσεις», οι οποίες κατευθύνονται «κυρίως προς τον τουρισμό και χρηματοδοτούνται από κεφάλαια του εγχώριου τραπεζικού συστήματος», «κεφάλαια που δεν διοχετεύονται στην μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Η πρόταση Τσίπρα για το αναπτυξιακό σοκ
Επικαλούμενος την προσφορά του Χαρίλαου Τρικούπη και Ελευθέριου Βενιζέλου ο Αλέξης Τσίπρας θέλησε με την πρότασή του να εμφανιστεί αντάξιός τους. Μίλησε, λοιπόν, για το «Εθνικό Σχέδιο Ανάταξης», που θα έχει ορίζοντα το 2030, γιατί ισχυρίστηκε πως πρέπει «να δούμε την μεγάλη εικόνα με όρους οράματος» και προηγουμένως πρέπει «να ψηλαφήσουμε το σήμερα για να δούμε το αύριο».
«Η χώρα χρειάζεται άμεσα ένα μεγάλο αναπτυξιακό σοκ εφάμιλλο Τρικούπη και Βενιζέλου» είπε ο Αλέξης Τσίπρας. «Η χώρα χρειάζεται άμεσα Εθνικό σχέδιο Ανάταξης 2030 με δικαιοσύνη και δημοκρατία», πρόσθεσε. Δίνοντας μάλιστα, την προοπτική της χώρας μίλησε για την μετατροπή της σε κόμβο εμπορικό, διαμετακομιστικό και τεχνολογικό. Επίσης, έδωσε έμφαση στην παραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Ανέπτυξε, μάλιστα, τους οκτώ άξονες.
1. Κράτος: «Χρειαζόμαστε ένα κράτος ισχυρό και δίκαιο που να στηρίζει τον πολίτη και έχει στρατηγικό ρόλο στην παραγωγική διαδικασία», είπε ο Αλέξης Τσίπρας. «Πρέπει να επαναφέρουμε την εντιμότητα κόντρα στην διαφθορά, γιατί η διαφθορά διαβρώνει το κράτος», σημείωσε. «Θα είναι ‘κενό γράμμα’ ένα κράτος του 2030 χωρίς να οικοδομηθεί ένα κράτος εμπιστοσύνης, φιλικό στην ανάπτυξη και τον πολίτη», υπογράμμισε. Ο ίδιος, μάλιστα, έδωσε στο κράτος τον ρόλο της «κωδικοποίησης των προτεραιοτήτων». Το σκιαγράφησε ως ένα κράτος που θα έχει «κατάλληλη στελέχωση» και «θεσμική θωράκιση». Επίσης, μίλησε για «ένα κράτος προστατευμένο από παρεμβάσεις» Παράλληλα, απεμπόλησε την προγενέστερη θέση του κατά της αξιολόγησηςτων δημοσίων υπαλλήλων και εμφανίστηκε ως υπέρμαχος της «αξιολόγησης των δομών και των προσώπων με επιβράβευση των υπαλλήλων». Επίσης, ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε για την ανάγκη «αποδέσμευσης της Δικαιοσύνης από κυκλώματα».
2. Παραγωγικός αναπροσανατολισμός: «Ο ρόλος του κράτους είναι να κάνει τον προσανατολισμό για την ανάπτυξη της παραγωγής», είπε ο Αλέξης Τσίπρας. Σκιαγράφησε μάλιστα, το κράτος ως έναν γενικό manager που θα σχεδιάζει για τομείς όπως η πράσινη γεωργία, η καινοτομία, η βιομηχανία. «Χρειαζόμαστε νέα ολιστική βιομηχανική πολιτική για την ανασυγκρότηση παραγωγής», είπε ο Αλέξης Τσίπρας. Παράλληλα, υποστήριξε πως τα εξαγώγιμα προϊόντα θα πρέπει να έχουν «το brand name της Ελλάδας».
3. Προστασία της εργασίας: Ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε την ανάγκη για πλήρη επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων, ισχυρό μηχανισμό του ελεγκτικού μηχανισμού για παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας. Επέμεινε στην «αύξηση των μισθών», χωρίς όμως να κάνει αναφορά στην κερδοφορία των επιχειρήσεων και την δυνατότητά της να προσφέρει υψηλότερους μισθούς. «Πρέπει να υπάρχει παραγωγική εργασία με αύξηση αποδοχών και μείωση της φορολογίας για τους μισθωτούς». «Στόχος είναι το 35ωρο», είπε ο Αλέξης Τσίπρας αναφερόμενος στον εβδομαδιαίο χρόνο εργασίας.
4. Κλιματική και ενεργειακή ανθεκτικότητα: Ο Αλέξης Τσίπρας κάνοντας υπέρβαση του εαυτού του, καθότι επί κυβέρνησής του η χώρα εισήχθη στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, παρότι η Γερμανία δεν το είχε κάνει συνολικά, είπε: «Η ρύθμιση τιμής ενέργειας πρέπει να βρίσκεται έξω από το Χρηματιστήριο Ενέργειας». Ταυτόχρονα, πρόκρινε την διασύνδεση της Ελλάδας με το σύστημα ηλεκτροπαραγωγής της Ευρώπης. Μίλησε, επίσης, για αξιοποίηση και επέκταση των ενεργειακών κοινοτήτων για πολίτες και μικρών επιχειρήσεων, ενίσχυση των υποδομών ενέργειας, ενίσχυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και αποθήκευση της παραγόμενης ενέργειας με μπαταρίες και χρεώσεις ενέργειας με το σύστημα net metering για τις κατοικίες.
5. Δημογραφικό: «Χωρίς νέο εργατικό δυναμικό δεν θα υπάρχει παραγωγή. Διαφορετικά θα καταρρεύσει και το ασφαλιστικό σύστημα. Πρέπει να γίνει θετικό το ισοζύγιο των γεννήσεων και της μετανάστευσης», είπε ο Αλέξης Τσίπρας. Ειδικά για το μεταναστευτικό ζήτημα, ο Αλέξης Τσίπρας απεμπόλησε την θέση του περί ανοικτών συνόρων και είπε: «Δεν μιλώ για πολιτική ανοιχτών συνόρων». Έδωσε έμφαση στα μέτρα κοινωνικής ενσωμάτωσης των υφιστάμενων μεταναστών. Ο ίδιος επικαλέστηκε το παράδειγμα της Ισπανίας, που προχώρησε σε πολιτικές ενσωμάτωσης και ένταξής στην αγορά εργασίας για 500.000 μετανάστες, πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,5%. Παράλληλα, ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε για την ανάγκη τα νέα ζευγάρια να έχουν προσιτή στέγη. Επίσης, πρότεινε την ανάπτυξη δημοσίων επενδύσεων, προκειμένου να διαμορφωθεί «ένα ασφαλές οικογενειακό περιβάλλον, που θα συνοδεύεται από φορολογικά και ασφαλιστικά κίνητρα».
6. Ιδιωτικό χρέος: Δεδομένου ότι ο ιδιωτικός δανεισμός αγγίζει τα 75 δισ. ευρώ και αφορά 500.000 δάνεια με το 1/3 να είναι στεγαστικά δάνεια και να αφορούν με 60.000 δανειολήπτες, ο Αλέξης Τσίπρας διέγνωσε «πρόβλημα με τα funds», όπως τον «κίνδυνο τα funds να ρευστοποιήσουν ό,τι έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους και το κράτος να χάσει τις εγγυήσεις». Περιορίστηκε, λοιπόν, να προτείνει «μακροπρόθεσμες εγγυήσεις για τα ιδιωτικά δάνεια».
7. Τεχνολογική εξέλιξη και ψηφιακή αυτονομία: «Η Ελλάδα δεν μπορεί να εξαρτάται διαρκώς από την εισαγόμενη τεχνολογία», διαπίστωσε ο Αλέξης Τσίπρας. Απέφυγε να χρησιμοποιήσει τον όρο «brain drain» και «brain gain», αλλά περιορίστηκε να πει ότι «απαιτείται ανάκτηση των Ελλήνων επιστημόνων». «Να τους ζητήσουμε την συνεισφορά τους στην πατρίδα μέσα από ένα δίκτυο επιστημόνων στο εξωτερικό και με ταυτόχρονη γενναία αύξηση επενδύσεων στην τεχνολογία», είπε.
8. Πηγές χρηματοδότησης του νέου παραγωγικού μοντέλου
«Πως θα χρηματοδοτήσουμε την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου και κοινωνικές δομές;», διερωτήθηκε ο Αλέξης Τσίπρας μιλώντας από το βήμα του Economist ενώπιον επιχειρηματικού κοινού. Ο ίδιος, αφού σημείωσε ότι απαιτείται «ορθή αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων», αφού αναγνώρισε ότι «οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης τελειώνουν το 2026», αναγνώρισε ότι «χρειάζονται νέα εργαλεία χρηματοδότησης». Μίλησε, λοιπόν για αξιοποίηση όχι μόνον του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), αλλά και αξιοποίηση των πόρων του Υπερταμείου!
Πρόκειται για το Υπερταμείο που δημιούργησε κατ’ απαίτηση των δανειστών μετά την 17ωρη διαπραγμάτευση του Ιουλίου του 2015, που περιλαμβανόταν στο τρίτο μνημόνιο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Με πόρους, λοιπόν, από το ΠΔΕ και το Υπερταμείο, ο Αλέξης Τσίπρας πρότεινε την δημιουργία ενός νέου ταμείου για επενδύσεις, που θα ονομάζεται «Εθνικό Ταμείο Σύγκλισης», στο οποίο θα συμμετέχουν και ιδιώτες και τα έργα θα γίνονται μέσω της μεθόδου μόχλευσης κεφαλαίων τύπου Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Υποστήριξε, μάλιστα, ότι αντίστοιχο μοντέλο Ταμείου υπάρχει στη Βρετανία και τη Γερμανία.
Παράλληλα, ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε για ένα «νέο δημοσιονομικό μείγμα ύψους 3 - 3,5 δισ. ευρώ από το πλεόνασμα, το οποίο πρέπει να επιστραφεί σε μισθωτούς και συνταξιούχους ως ελάχιστη κίνηση διόρθωσης». Επίσης, πρόκρινε «την μείωση των ασφαλιστικών εισφορών στην μισθωτή εργασία για να επιτευχθεί η αύξηση των καθαρών μισθών». Πρόκρινε δε την «μείωση των εισφορών για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις», αλλά και «την ενίσχυση κοινωνικών υποδομών, των γενικών υποδομών ώστε να είναι ανθεκτικές στην κλιματική κρίση, με πόρους που θα προέχονται από την αύξηση του ΠΔΕ».
Τέλος, ο Αλέξης Τσίπρας υποστήριξε ότι: «Το πρόγραμμα αυτό πρέπει να στηριχθεί από τους έχοντες και κατέχοντες, που είναι μια μικρή μειοψηφία, αλλά πρέπει να στηρίξουν τον τόπο με την έννοια μιας ‘πατριωτικής συνεισφοράς’ για την στήριξη νέων γενεών (παιδεία, υποδομές και στέγαση των νέων)». «Θα είναι ένα κλειστό ταμείο για τις νέες γενιές για να μείνουν τα παιδιά στον τόπο τους», κατέληξε στην ομιλία του ο Αλέξης Τσίπρας.
