Ο υπουργός Επικρατείας, Άκης Σκέρτσος, μιλάει στο «Μανιφέστο» και στην Ντόρα Κουτροκόη για τις προκλήσεις της διακυβέρνησης, την πορεία της οικονομίας, τις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία και τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα. Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη, σχολιάζει τη δικαστική διερεύνηση της τραγωδίας των Τεμπών, την πολιτική αντιπαράθεση γύρω από τη Δικαιοσύνη, καθώς και τις αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό της αντιπολίτευσης. Παράλληλα, τοποθετείται για την οικονομική στρατηγική της κυβέρνησης, τις κοινωνικές παρεμβάσεις και τη σημασία της πολιτικής σταθερότητας εν όψει των επόμενων εκλογών.
Υπάρχει μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα, που αποτυπώνεται και στις δημοσκοπήσεις, ότι η εμπιστοσύνη των πολιτών στον θεσμό της Δικαιοσύνης έχει κλονιστεί σημαντικά. Θεωρείτε ότι ευθύνεται η κυβέρνηση και σε ποιο βαθμό;
Πιστεύω πως στις μεγάλες τραγωδίες που μετατρέπονται σε συλλογικά εθνικά τραύματα, όπως η τραγωδία των Τεμπών, έχουμε ένα και μόνο χρέος: να μάθουμε την πλήρη αλήθεια, να πληρώσουν όσοι έφταιξαν και να μην ξεχάσουμε ποτέ ώστε να μη ζήσουμε ξανά μια τέτοια τραγωδία. Κατά το σύνταγμα, μόνη αρμόδια να δώσει τις απαντήσεις είναι η ανεξάρτητη Δικαιοσύνη. Κανείς άλλος. Ούτε τα λαϊκά δικαστήρια ούτε οι δήθεν οργισμένοι πολιτικοί αρχηγοί που υποδύονται τους δικαστές και εργαλειοποιούν τα εύλογα συναισθήματα των πολιτών, για να τα στρέψουν τελικά κατά της ίδιας της δημοκρατίας και της Δικαιοσύνης.
Πολιτική αμφισβήτηση της Δικαιοσύνης έχω ακούσει μόνο από την αντιπολίτευση, που επιχειρεί να μετατρέψει τη Βουλή και τη χώρα, λόγω της προγραμματικής ανεπάρκειάς της, σε απέραντο λαϊκό δικαστήριο, αντιμετωπίζοντας τους πολιτικούς της αντιπάλους, δηλαδή την κυβέρνηση, ως εχθρούς, ως a priori ενόχους και μέλη εγκληματικής οργάνωσης.
Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ένδειξη πολιτικής αδυναμίας από την προσπάθεια της αντιπολίτευσης να ποινικοποιήσει την πολιτική ζωή του τόπου επειδή δεν έχει να προτείνει τίποτα θετικό για το παρόν και το μέλλον.
Αντιθέτως, η κυβέρνηση σέβεται, τιμά και υποστηρίζει με κάθε τρόπο τον ρόλο της Δικαιοσύνης. Άλλωστε, αν κάποιος έχει όφελος να επιταχυνθεί το δικαστικό έργο για να χυθεί επιτέλους άπλετο φως στην τραγωδία των Τεμπών, αυτή είναι η κυβέρνηση. Και γι’ αυτό έχει παράσχει στη Δικαιοσύνη πρόσθετα νομοθετικά εργαλεία, όπως η άρση του απορρήτου των τηλεπικοινωνιών ή η αφαίρεση ενδιάμεσων σταδίων από την ποινική δικονομία ειδικά για την υπόθεση των Τεμπών ώστε να φτάσει ταχύτερα στη δικαστική αίθουσα.
Δείγμα επιτάχυνσης της απονομής της δικαιοσύνης στην υπόθεση των Τεμπών είναι και η γενναία πράξη του Χρήστου Τριαντόπουλου να ζητήσει ο ίδιος την απευθείας παραπομπή του στο αρμόδιο Δικαστικό Συμβούλιο, όπως ακριβώς ζητούσε η αντιπολίτευση, ώστε να κριθεί αν είναι ένοχος ή όχι το ταχύτερο δυνατόν.
Όσοι ασχημονούν και αμφισβητούν ευθέως το κράτος δικαίου, τους φυσικούς δικαστές, τους δημοκρατικούς θεσμούς και το Κοινοβούλιο πριονίζουν το κλαδί της δημοκρατίας. Έχουν ευθύνη και τα ΜΜΕ για την καλλιέργεια εμπιστοσύνης προς τους θεσμούς και τη Δικαιοσύνη. Τα ζήσαμε και τα πληρώσαμε ακριβά σε μια άλλη εθνική τραγωδία, στη χρεοκοπία της χώρας, όταν πάλι οι ίδιοι πολιτικοί κύκλοι έβγαλαν τους πολίτες στους δρόμους υποσχόμενοι λεφτόδεντρα και διαγραφές χρεών για να φέρουν τελικά κοινωνικό διχασμό, βαθιά ύφεση, υπερφορολόγηση, σχεδόν έξοδο από το ευρώ και πανηγυρική διάψευση όσων υπόσχονταν.
Βρισκόμαστε μπροστά σε νέα δεδομένα. Ενα κόμμα που στις εκλογές βρισκόταν στην έβδομη θέση δημοσκοπικά αναδεικνύεται σε αξιωματική αντιπολίτευση. Πώς το ερμηνεύετε πολιτικά;
Από το 2023 ζούμε πράγματι τεκτονικές αλλαγές στον χώρο της αντιπολίτευσης, που βρίσκεται σε πλήρη αδυναμία να διαμορφώσει μια θετική, ρεαλιστική και πειστική πρόταση διακυβέρνησης. Η κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ, η από φάλτσο προσωρινή αναρρίχηση του ΠΑΣΟΚ στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και τώρα η δημοσκοπική εκτόξευση της Πλεύσης Ελευθερίας έχουν έναν κοινό παρονομαστή: τα κόμματα αυτά δεν αποτελούν κόμματα εξουσίας αλλά κόμματα διαμαρτυρίας και άρνησης των πάντων. Όχι σε όλα και ναι στο τίποτα. Δεν κομίζουν θετική και ρεαλιστική πρόταση για κανένα από τα προβλήματα των πολιτών, απλώς συγκεντρώνουν τη συγκυριακή διαμαρτυρία και την πολλές φορές δικαιολογημένη οργή από τα πολλά και σύνθετα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες στην καθημερινότητά τους.
Η κυβέρνηση όμως δεν ετεροπροσδιορίζεται ούτε υποκύπτει στην αντιπολίτευση της εμπάθειας. Ο πρωθυπουργός έχει αναλάβει το δύσκολο έργο –σε πολύ ταραγμένα διεθνή νερά– να μετασχηματίσει μια χώρα που βγήκε πολλαπλά τραυματισμένη από μια δεκαετία βαθιάς ύφεσης, πολιτικού διχασμού και θεσμικού εκτροχιασμού, προκειμένου να ανήκει στον χώρο των ώριμων δημοκρατιών και κρατών που προσφέρουν ασφάλεια, φροντίδα, ευκαιρίες, δουλειές, καλά εισοδήματα και αξιοπρέπεια στους πολίτες. Δεν είμαστε ακόμη εκεί, το ξέρουμε.
Όμως έως τώρα πετύχαμε να αναπτυσσόμαστε ταχύτερα από την υπόλοιπη Ευρώπη και να υπηρετούμε τον στόχο της σύγκλισης με αυτήν. Από το «μένουμε Ευρώπη», αγωνιζόμαστε να περάσουμε στο «γίναμε Ευρώπη» έως το 2027. Τότε θα κριθούμε με βάση τις δεσμεύσεις που αναλάβαμε το 2019 και το 2023.
Κάνατε λάθη ή κρίνετε πως η κυβέρνηση καταγράφει τη φυσιολογική φθορά ύστερα από έξι χρόνια στο «τιμόνι» της χώρας;
Προφανώς στα έξι χρόνια διακυβέρνησης έχουν σημειωθεί και λάθη και αστοχίες. Η διαφορά μας όμως με κάθε προηγούμενη κυβέρνηση είναι ότι εμείς αναγνωρίζουμε τα λάθη, αναλαμβάνουμε τις ευθύνες και κυρίως προσπαθούμε να τα διορθώσουμε. Η κυβέρνηση έχει αναλάβει πλήρως τις πολιτικές της ευθύνες για λάθη και αστοχίες, από τα Τέμπη και τις υποκλοπές έως τις μεγάλες φυσικές καταστροφές. Κανένας προηγούμενος πρωθυπουργός δεν έχει λειτουργήσει έτσι στο παρελθόν.
Σε όλο αυτό το διάστημα αναμετρηθήκαμε με μεγάλες κρίσεις, εξωγενείς κατά κύριο λόγο, και εκτιμώ ότι τις διαχειριστήκαμε σωστά. Να σας θυμίσω ότι έχουμε περάσει πανδημία, ένταση στο Αιγαίο, μεταναστευτική κρίση στον Έβρο και εδώ και χρόνια έχουμε να διαχειριστούμε μια ενεργειακή και μια πληθωριστική κρίση που οφείλονται σε εξωγενείς παράγοντες, όπως η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι οποίοι ακόμα είναι ενεργοί. Αν οι πολίτες σταθμίσουν τα δεδομένα, θα καταλάβουν ότι μπορέσαμε να περάσουμε μέσα από όλες αυτές τις συμπληγάδες όχι μόνο με τις λιγότερες δυνατές απώλειες, αλλά καταφέραμε να βγούμε πιο ανθεκτικοί και πιο δυνατοί.
Σήμερα που μιλάμε, η Ελλάδα έχει μια οικονομία που αξιολογείται θετικά από τους πάντες (διεθνείς επενδυτικούς οίκους, ευρωπαϊκούς θεσμούς, διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς) και γι’ αυτό καταφέρνει να δώσει την 5η κατά σειρά αύξηση στον κατώτατο μισθό, που είναι σήμερα 35,5% υψηλότερος από το 2019 και θα αυξηθεί κι άλλο, όπως έχουμε δεσμευτεί.
Η χώρα έχει επιστρέψει σε προ κρίσεως επίπεδα ανεργίας, οι ρυθμοί ανάπτυξης είναι κατά πολύ πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, έχουμε ρεκόρ εξαγωγών και εισροής επενδυτικών κεφαλαίων, ενώ την ίδια ώρα μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες σημειώνουν ύφεση και βλέπουν τις κυβερνήσεις τους να διαδέχονται η μία την άλλη.
Αν και τα Τέμπη έχουν μονοπωλήσει τους τελευταίους μήνες την πρωτιά στα προβλήματα των πολιτών, η ακρίβεια και η δύσκολη καθημερινότητα παραμένουν κυρίαρχα ζητήματα. Υπάρχουν τα δημοσιονομικά περιθώρια για περαιτέρω ελάφρυνση, πρωτίστως των ευάλωτων;
Η κυβέρνηση εξαντλεί κάθε περιθώριο που της παρέχει η δημοσιονομική ανάκαμψη για να τονώσει τα εισοδήματα, να ενισχύσει τους πιο ευάλωτους συμπολίτες μας και να επιστρέψει στην κοινωνία το μέρος της ανάπτυξης που της αναλογεί. Είπα και προηγουμένως ότι αναγκαστήκαμε να διαχειριστούμε μια εξωγενή πληθωριστική κρίση, η οποία βεβαίως παροξύνθηκε από κάποιες δομικές ανισορροπίες που υπάρχουν στην ελληνική αγορά.
Έγιναν, ωστόσο, τολμηρές παρεμβάσεις και μάλιστα από μια κυβέρνηση με βαθιές κοινωνικές ρίζες που εκφράζει τον κεντροδεξιό πολιτικό χώρο. Θυμίζω το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους στις αγορές τροφίμων και καυσίμων, τις αυξήσεις –πέντε συνεχείς– στον κατώτατο μισθό, τα μεγάλα πρόστιμα σε επιχειρήσεις με πρακτικές αισχροκέρδειας. Αλλά και πρόσθετα μέτρα ενίσχυσης των χαμηλών εισοδημάτων, όπως η ενίσχυση στα τιμολόγια του ρεύματος, το πρόγραμμα στέγης για νέα ζευγάρια κ.λπ.
Όλα αυτά συμπληρώθηκαν με μεγαλύτερη απόδοση φορολογικών εσόδων από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, αλλά και μειώσεις φόρων (έχουμε μειώσει μέχρι σήμερα πάνω από 70 άμεσους και έμμεσους φόρους) και ασφαλιστικών εισφορών για τις επιχειρήσεις. Με λίγα λόγια, έχουμε πετύχει τον συνδυασμό μιας πολιτικής που αφαιρεί κόστη και βάρη από την επιχειρηματική δραστηριότητα με μια πολιτική που ενισχύει τα εισοδήματα, ιδίως των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας, και προφανώς θα συνεχίσουμε στην ίδια κατεύθυνση.
Πώς θα χαρακτηρίζατε τις εξελίξεις στην Τουρκία με τη σύλληψη του Ιμάμογλου και πόσο μπορούν να επηρεάσουν μελλοντικά τις σχέσεις μας με τη γείτονα χώρα;
Οι σχέσεις μας με την Τουρκία, ύστερα από μια παρατεταμένη περίοδο έντασης, βρίσκονται το τελευταίο διάστημα σε φάση ηρεμίας. Δεν παραβλέπουμε ότι αυτή η ηρεμία είναι εύθραυστη και εξαρτάται από παράγοντες που δεν είναι πάντα προβλέψιμοι. Ο στόχος μας όμως είναι να συνεχιστεί αυτός ο διάλογος, γιατί θεωρούμε ότι υπάρχει το περιθώριο να συζητάμε και να επιδιώκουμε επίλυση των διαφορών που εμείς αναγνωρίζουμε ως πραγματικές εντός του πλαισίου του διεθνούς δικαίου.
Ωστόσο, μην έχετε την εντύπωση ότι δεν κατανοούμε τα όρια και τις πραγματικές προκλήσεις της γειτνίασης με έναν αναθεωρητικό γείτονα. Γι’ αυτό και η χώρα, όχι απλά δεν έχει σταματήσει να ενισχύει το διπλωματικό αποτύπωμά της, αλλά προχωράμε ακόμα πιο γρήγορα και αποφασιστικά στην ενδυνάμωση των στρατηγικών μας σχέσεων με τις χώρες της περιοχής που αποτελούν εταίρους μας στην προσπάθεια για τη διασφάλιση της ειρήνης και της διεθνούς νομιμότητας. Επίσης, όχι μόνο δεν έχουμε σταματήσει να ενισχύουμε τις αποτρεπτικές δυνατότητές μας, αλλά ετοιμάζουμε το πιο ευρύ, πολυεπίπεδο και σύγχρονο εξοπλιστικό πρόγραμμα που έχει υλοποιηθεί ποτέ. Θα υπάρξει ως προς αυτό άλλωστε ειδική συζήτηση στη Βουλή αυτή την Τετάρτη, την οποία έχει προαναγγείλει ο πρωθυπουργός.
Επειδή όμως με ρωτήσατε για τις εσωτερικές εξελίξεις στην Τουρκία, συντάσσομαι με την πρόσφατη δήλωση του υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, ο οποίος τόνισε ότι η Ελλάδα δεν συμβιβάζεται με εκπτώσεις και παραχωρήσεις στα ζητήματα που άπτονται του κράτους δικαίου.
Υπάρχει δημοσκοπικό ποσοστό, πήχης, για εσάς που θα σας καθησύχαζε ενόψει των εκλογών, όποτε και εάν αυτές διεξαχθούν τελικά;
Δεν βλέπουμε την πρόκληση των επόμενων εκλογών μέσα από δημοσκοπικούς στόχους. Αντίπαλός μας είναι μόνο τα προβλήματα των πολιτών, όπως το στεγαστικό ζήτημα, οι υπηρεσίες υγείας στα επείγοντα και στις απομακρυσμένες περιοχές της χώρας, η μείωση του κόστους διαβίωσης, η καταπολέμηση της ανομίας και της παραβατικότητας. Όσο δίνουμε αυτόν τον αγώνα και κερδίζουμε καθημερινά μικρές και μεγαλύτερες μάχες, τόσο θα είμαστε χρήσιμοι για τους πολίτες.
Προσωπικά, αυτό που πάντα με απασχολεί πρωτίστως ως πολίτη αυτής της χώρας είναι ο κίνδυνος της ακυβερνησίας και των αδύναμων κυβερνητικών σχηματισμών.
Έχουμε υποφέρει από πολιτικές τερατογενέσεις πριν από λίγα μόλις χρόνια που μας πήγαν πολύ πίσω. Και ταυτόχρονα έχουμε καταφέρει χάρη στην αυτοδύναμη μονοκομματική κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη να εξασφαλίσουμε την οικονομική και πολιτική σταθερότητα και ταυτόχρονα την οικονομική πρόοδο.
Υπάρχει κυβερνητικός εταίρος, δυνητικά, για τη Νέα Δημοκρατία;
Στόχος της ΝΔ είναι να ολοκληρώσει το έργο της, να βελτιώσει ουσιωδώς τη ζωή και την καθημερινότητα των πολιτών, να αποκτήσουμε μια στιβαρή οικονομία που αντέχει στα εξωγενή σοκ και προσφέρει ευκαιρίες καλής εργασίας και αξιοπρεπών εισοδημάτων για όλους με ένα κράτος που δεν ταλαιπωρεί και δεν δημιουργεί εμπόδια στη ζωή των ανθρώπων.
Με ριζοσπαστικές ρήξεις και μεταρρυθμίσεις στο βαθύ κράτος θα κερδίσουμε τις εκλογές στο τέλος αυτής της τετραετίας για να έχουμε ξανά μια αυτοδύναμη και ισχυρή κυβέρνηση. Η γνώμη μου είναι ότι η κυβέρνηση θα υλοποιήσει το σύνολο των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει το 2023 έναντι των πολιτών.
Και τότε όλοι θα κληθούν να κρίνουν και να συγκρίνουν αν επιθυμούν να έχουν μια κυβέρνηση της συνέπειας, του αποτελέσματος και της προόδου για όλους ή ένα συνονθύλευμα κομμάτων και κομματιδίων που ενώνονται μόνο γύρω από το μίσος τους για τον πολιτικό τους αντίπαλο, χωρίς καμία θετική ρεαλιστική πρόταση για τους πολίτες.
