Λύση σε ένα χρόνιο πρόβλημα για τους απόφοιτους των ελληνικών πανεπιστημίων έδωσε ο Αγγελος Συρίγος κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στα Τίρανα. Ο υφυπουργός Παιδείας αναφέρθηκε και στην πρόσφατη νομοθετική παρέμβαση που αναβαθμίζει την τριτοβάθμια εκπαίδευση και τη λειτουργία των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.
Στη Βίκυ Πολύζου
Πάμε για θερμό καλοκαίρι, κύριε Συρίγο, από τη στιγμή που βγάζει η Τουρκία για έρευνες το γεωτρύπανο «Abdulhamid Han»;
Είναι γνωστό εδώ και πολλές εβδομάδες ότι το καινούργιο γεωτρητικό σκάφος της Τουρκίας, το τέταρτο κατά σειράν, θα κατέφθανε στην περιοχή το καλοκαίρι. Αρχικώς είχε ανακοινωθεί ότι θα προχωρούσε σε έρευνες στα μέσα Ιουλίου. Ακολούθως μετέφεραν την ημερομηνία για τις 9 Αυγούστου. Πριν από μερικές ημέρες το έβγαλαν στα ανοιχτά του λιμανιού της Μερσίνας. Το μόνο που γνωρίζουμε μετά βεβαιότητας είναι ότι θα βγει στην Ανατολική Μεσόγειο. Δεν ξέρουμε όμως ούτε πότε ούτε σε ποιο σημείο θα το τοποθετήσουν. Είπαν ότι θα το ανακοινώσει ο Ερντογάν τις επόμενες ημέρες. Προφανώς μετρούν τις αντιδράσεις και ζυγίζουν προσεκτικά τις κινήσεις τους. Εάν το σκάφος επιχειρήσει γεώτρηση σε περιοχή τουρκικής κυριαρχίας, δεν θα υπάρξει ούτε πρόβλημα ούτε θερμό καλοκαίρι. Το πλέον πιθανό είναι να προχωρήσουν κλιμακώνοντας την ένταση, όσο προσεγγίζουμε τις τουρκικές εκλογές. Θα τα διαπιστώσουμε όλα αυτά τις επόμενες εβδομάδες.
Γιατί επικαλείται διαρκώς ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τη Συνθήκη της Λωζάνης, από τη στιγμή που αγνοεί τον σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο; Ποντάρει σε κάποια ψιλά γράμματα;
Ο Ερντογάν ανήκει στη χορεία των ηγετών εκείνων που θεωρούν ότι η συνέπεια δεν είναι αρετή στη διπλωματία. Δεν υπάρχουν ψιλά γράμματα στη Συνθήκη της Λωζάνης. Θα ήταν εξάλλου απίθανο να υπάρχουν ψιλά γράμματα που δεν είχαν εντοπιστεί εδώ και εκατό χρόνια και περίμεναν να τα ανακαλύψει ο Ερντογάν το 2022. Εκείνα όμως που αποδεικνύονται ψιλά γράμματα για τον Ερντογάν είναι οι διατάξεις του διεθνούς δικαίου που αφορούν την ισχύ και τη σημασία που έχουν οι συνθήκες που αφορούν σε χάραξη συνόρων. Η Τουρκία εδώ και μερικούς μήνες ισχυρίζεται ότι τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου δόθηκαν στην Ελλάδα υπό τον όρο της αποστρατιωτικοποιήσεως. Αφ’ ης στιγμής η Ελλάδα δεν κρατά αποστρατιωτικοποιημένα τα νησιά, πρέπει να επιστρέψουν στην Τουρκία! Πουθενά στη Συνθήκη της Λωζάνης δεν υπάρχει τέτοιος όρος. Θα ήταν αδύνατον να υπήρχε, διότι η μεταβίβαση εδαφών είναι κάτι εξαιρετικά σημαντικό για να τελεί υπό όρους ανακλήσεως.
Βλέπετε δράση ξένων παραγόντων πίσω από τις συνεχείς πυρκαγιές;
Τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί. Μην ξεχνάμε ότι πριν από μερικά χρόνια οι «Γκρίζοι Λύκοι» της Τουρκίας κομπορρημονούσαν ότι βρίσκονταν πίσω από τις φωτιές της Σάμου. Αυτή η πιθανότητα όμως δεν θα πρέπει να μας αποπροσανατολίζει. Δυστυχώς, το συντριπτικό ποσοστό των πυρκαγιών οφείλεται σε αβλεψίες, αδιαφορία και σε υπερφόρτωση των δικτύων του ηλεκτρικού ρεύματος που προκαλεί σπινθήρες. Μην ξεχνάμε ότι η φωτιά που κατέκαψε την Πελοπόννησο το καλοκαίρι του 2007 ξεκίνησε από ένα τηγάνι λάδι και η φωτιά στο Μάτι που κατέληξε να καούν περισσότερα από εκατό άτομα ξεκίνησε από κάποιον ασυνείδητο που έβαλε φωτιά σε κλαδιά ενώ φυσούσαν μανιασμένοι άνεμοι.
Μπορεί να έρθει βοήθεια για την Ελλάδα από χώρες όπως η Σαουδική Αραβία;
Λέγοντας βοήθεια, να υποθέσω ότι εννοούμε βοήθεια στις ενεργειακές ανάγκες της χώρας και όχι βεβαίως στις διαφορές μας με την Τουρκία… Η Σαουδική Αραβία, μία χώρα με κολοσσιαία κοιτάσματα υδρογονανθράκων, μπορεί να είναι πολύτιμος σύμμαχος στον δύσκολο ενεργειακό χειμώνα που έρχεται. Είναι μεγάλη επιτυχία της κυβερνήσεως η στενή συνεργασία με τη σαουδαραβική ηγεσία στα θέματα ενέργειας. Σε αυτό θα προσέθετα και τη συνεργασία με την Αίγυπτο για τα ίδια θέματα. Δυστυχώς, η ΕΕ επέδειξε μία ασύγγνωστη αδράνεια στο θέμα της ενεργειακής εξαρτήσεως από ένα και μόνον κράτος, τη Ρωσία. Θα το πληρώσουμε το επόμενο χρονικό διάστημα όλα τα ευρωπαϊκά κράτη.
Με τη νομοθετική παρέμβαση του υπουργείου Παιδείας θα βελτιωθεί η κατάσταση στα πανεπιστήμια;
Πάντοτε οι νομοθετικές παρεμβάσεις στον χώρο της παιδείας χρειάζονται χρόνο για να αποδώσουν τα μέγιστα αποτελέσματα. Εδώ απαιτείται επιμονή και υπομονή. Και πριν από την ψήφιση του νόμου είχαν ήδη καταγραφεί μείζονος σημασίας παρεμβάσεις που έγιναν τα τελευταία χρόνια στην ανώτατη εκπαίδευση. Κατ’ αρχάς είναι η αξιολόγηση από ανεξάρτητη αρχή. Η αξιολόγηση που είναι ζητούμενο στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, είναι εδώ και χρόνια μία ζώσα και καθημερινή πραγματικότητα για τα ελληνικά ΑΕΙ. Επί της παρούσης κυβερνήσεως το όργανο που κάνει τις αξιολογήσεις αναβαθμίστηκε σε ανεξάρτητη αρχή. Μία άλλη μεγάλη μεταρρύθμιση ήταν η ελάχιστη βάση εισαγωγής. Φέτος εφαρμόστηκε για δεύτερη φορά. Είναι ένα ακόμη βήμα που προάγει το επίπεδο των ελληνικών ΑΕΙ. Αντιδρούν στην ελάχιστη βάση μόνον όσοι αντιλαμβάνονται τα πανεπιστήμια ως την τετάρτη λυκείου. Δεν μπορείς να έχεις πανεπιστημιακή εκπαίδευση με βαθμούς εισαγωγής 1 και 2 στα 20. Εχουμε επίσης και τα ξενόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα. Δίνουν τη δυνατότητα στα ελληνικά ΑΕΙ να ανοίξουν τα φτερά τους και να δοκιμαστούν στο διεθνές πεδίο. Επίσης θεωρώ μείζονα παρέμβαση την ψήφιση του νόμου που δίνει τη δυνατότητα στην αστυνομία να εισέρχεται στα πανεπιστήμια για να ελέγχει παραβατικές πράξεις χωρίς την προηγούμενη άδεια κάποιου οργάνου. Επαψαν με αυτόν τον τρόπο τα πανεπιστήμια να αποτελούν θύλακες εκτός ελληνικής νομοθεσίας.
Υπάρχει κίνδυνος να προκληθούν εντάσεις με την έναρξη της νέας ακαδημαϊκής χρονιάς;
Είναι πιθανόν κάποιοι να επιχειρήσουν να δημιουργήσουν εντάσεις με αφορμή την είσοδο της πανεπιστημιακής αστυνομίας σε κάποια ΑΕΙ.
Γιατί προκάλεσε, κύριε υπουργέ, τόσες αντιδράσεις η τοποθέτησή σας στη Βουλή ότι η χούντα έπεσε από την προδοσία που προκάλεσε την εισβολή στην Κύπρο;
Πραγματικά εξεπλάγην όταν είδα την αντίδραση της Αριστεράς για ένα αυταπόδεικτο γεγονός. Η χούντα δυστυχώς δεν έπεσε λόγω του Πολυτεχνείου. Επεσε λόγω της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. Μακάρι να είχε πέσει από την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Θα είχαμε γλιτώσει κυρίως την κυπριακή τραγωδία. Στη συγκεκριμένη ομιλία μου αναφέρθηκα και σε πολλά άλλα πράγματα. Αναφέρθηκα στην ιδεολογική χρήση του Πολυτεχνείου κατά τη μεταπολιτευτική περίοδο. Το Πολυτεχνείο υπήρξε η σημαντικότερη και μαζικότερη αντιστασιακή ενέργεια απέναντι στη χούντα. Για αυτόν τον λόγο αντιμετωπίστηκε βιαίως από το καθεστώς με τόσους νεκρούς. Πάνω στο ηρωικότερο γεγονός της περιόδου της χούντας χτίστηκαν μεταπολιτευτικά καριέρες. Ισως για αυτό υπήρξαν αυτές οι αντιδράσεις. Αναφέρθηκα επίσης και στην ανοχή που δείχνει η κοινοβουλευτική Αριστερά απέναντι στην αντεξουσιαστική Αριστερά. Η καταστροφή της βιβλιοθήκης στο Βιολογικό του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης τούς προσέφερε ιδανική ευκαιρία να ξεκαθαρίσουν τις σχέσεις τους μαζί της. Ισως δημιούργησαν θόρυβο με το Πολυτεχνείο και διαστρέβλωσαν τα λεγόμενά μου διότι δεν ήθελαν να απαντήσουν για ποιον λόγο ανέχονται τέτοιες συμπεριφορές σήμερα μέσα στα ΑΕΙ.
Κατά την πρόσφατη επίσκεψή σας στα Τίρανα λύσατε και ένα χρόνιο πρόβλημα για τους πτυχιούχους των ελληνικών πανεπιστημίων…
Συναντήθηκα με την υπουργό Παιδείας και Αθλητισμού, Εβις Κούσι, και καταφέραμε να λύσουμε το πρόβλημα με την αναγνώριση των τετραετών σπουδών από αποφοίτους ελληνικών πανεπιστήμιων και την εξασφάλιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων τους. Τα προγράμματα σπουδών στην Ελλάδα είναι τετραετούς διάρκειας. Στην Αλβανία είναι τριετείς οι σπουδές, αλλά σε αυτούς δεν αναγνωρίζονται επαγγελματικά δικαιώματα εάν δεν έχουν μεταπτυχιακό. Ισοσκέλιζαν τα τέσσερα χρόνια στην Ελλάδα με τα τρία των δικών τους πανεπιστημίων. Το πρόβλημα απασχολούσε Ελληνες που ήθελαν να εργαστούν στην Αλβανία, πολλούς Βορειοηπειρώτες, αλλά και Αλβανούς που σπούδαζαν στη χώρα μας. Υπήρξε εξαιρετική συνεργασία και με την πρεσβεία μας στα Τίρανα και με το υπουργείο Εξωτερικών και κατά τη συνάντηση της περασμένης Παρασκευής συμφωνήσαμε σε ένα κείμενο που λύνει το πρόβλημα μέσα και από τη συνεργασία των αλβανικών αρχών με τον ΔΟΑΤΑΠ.
Αντέχει η κοινωνία ένα δύσκολο χειμώνα με δεδομένη και την ενεργειακή κρίση;
Η ελληνική κοινωνία πέρασε εξαιρετικά δύσκολη δεκαετή καμπή με την οικονομική κρίση. Εκεί δοκιμάστηκαν οι αντοχές και αποδείξαμε ότι αντέχουμε. Το πολιτικό σύστημα, που είναι καθρέφτης της κοινωνίας, ανέδειξε ακραία μορφώματα. Η χειρότερη στιγμή του μεταπολιτευτικού πολιτικού βίου μας θεωρώ ότι ήταν η ανάδειξη της Χρυσής Αυγής σε τρίτο σε δύναμη κοινοβουλευτικό κόμμα. Σε αυτήν τη δεκαετία είδαμε και την άνοδο του λαϊκισμού που εκδηλώθηκε με την έλευση στην εξουσία του διδύμου ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Εξακολουθούμε να το βλέπουμε και σήμερα. Είναι ενδεικτικό ότι τα βασικά έντυπα που υποστηρίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ θυμίζουν απίστευτα την εφημερίδα «Αυριανή» της δεκαετίας του 1980. Με βάση όλα αυτά πιστεύω ότι θα αντέξουμε την ενεργειακή κρίση που θα είναι συμπυκνωμένη στους τέσσερις μήνες που κάνει κρύο στη χώρα μας: Δεκέμβριο έως Μάρτιο. Θα είναι εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση, αλλά έχουμε περάσει και δυσκολότερα.
