Σε προτεραιότητα μπαίνει η μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας σε νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις, προκειμένου να πετύχει η χώρα τον στόχο υποχρεωτικής μείωσης της κατανάλωσης σε ποσοστό 5% τις ώρες αιχμής, όπως προβλέπει το προσχέδιο του Κανονισμού της Ε.Ε. που θα συζητηθεί στο συμβούλιο υπουργών Ενέργειας αύριο.
Ο υποχρεωτικός στόχος ακόμη και εάν αναπροσαρμοστεί στο 3% –κάτι που διαπραγματεύονται αρκετές χώρες της Ε.Ε., μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα– αξιολογείται από αρμόδιους φορείς ως πολύ μεγάλη πρόκληση για τη χώρα μας και αυτό γιατί το δίκτυο χαμηλής τάσης, δηλαδή των νοικοκυριών και των μικρών επιχειρήσεων, που αποτελεί και τον μεγαλύτερο καταναλωτή με μερίδιο 65% της συνολικής ζήτησης, δεν διαθέτει έξυπνους μετρητές.
Ωστόσο και προκειμένου να μην πέσει όλο το βάρος στην ενεργοβόρο βιομηχανία και στις επιχειρήσεις μέσης τάσης με δυνατότητα τηλεμέτρησης της κατανάλωσης, αυτό που εξετάζεται είναι να συμπεριληφθεί στο ποσοστό μείωσης και η εξοικονόμηση σε εθνικό επίπεδο από το δίκτυο χαμηλής τάσης, η οποία θα καταμετρείται από τον ΔΕΔΔΗΕ ανά υποσταθμό. Αυτό συζητήθηκε στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε χθες υπό τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα και τη συμμετοχή της ΡΑΕ, του ΑΔΜΗΕ και του ΔΕΔΔΗΕ, και στην οποία εξετάστηκαν όλες οι δυνατότητες που παρέχονται στο ελληνικό σύστημα για την επίτευξη του στόχου της υποχρεωτικότητας.
Η εκτίμηση που επικρατεί στις αρμόδιες αρχές είναι ότι υπάρχουν περιθώρια μείωσης της κατανάλωσης στα νοικοκυριά, κυρίως στην Αττική και στη νότια Ελλάδα, όπου συνήθως ο χειμώνας είναι ήπιος και ότι τα κίνητρα εξοικονόμησης που τίθενται σε εφαρμογή από τον Οκτώβριο (μπόνους υψηλότερης επιδότησης) θα συμβάλουν σε αυτή την κατεύθυνση.
Καμπάνιες
Προκειμένου να εμπεδώσουν οι καταναλωτές την αξία της εξοικονόμησης όχι μόνο για λόγους οικονομικούς αλλά και ασφάλειας εφοδιασμού, ζήτημα που απασχολεί ακόμη περισσότερο μετά και τη γεωπολιτική ένταση που προκάλεσαν οι εκρήξεις στο σύστημα αγωγών Nord Steam 1 και 2, αναμένονται δυναμικές καμπάνιες από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά spots, αλλά και ξεχωριστές καμπάνιες από τους Διαχειριστές και τη ΡΑΕ σε συνεργασία με τις καταναλωτικές οργανώσεις. Αλλωστε, νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να κατεβάζουν τους διακόπτες περιορίζοντας τη ζήτηση τον Αύγουστο για τρίτο συνεχόμενο μήνα σε ποσοστό 18,6% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι.
Ενέργεια: Ξεκινά η μάχη για την εξοικονόμηση ρεύματος-1
Οι βιομηχανίες
Οριστικοποιήθηκαν οι ώρες αιχμής κατά τις οποίες πρέπει να μειωθεί η κατανάλωση – 6-10 το βράδυ και 9-10 το πρωί.
Η συμμετοχή της ενεργοβόρου βιομηχανίας αξιολογείται επίσης ως αναγκαία για την επίτευξη του στόχου υποχρεωτικής μείωσης της ζήτησης τις ώρες αιχμής, με τις αρμόδιες αρχές να προσπαθούν να την περιορίσουν, συνυπολογίζοντας στο συνολικό ποσοστό την εξοικονόμηση από το δίκτυο χαμηλής τάσης.
Το τέταρτο κατά σειράν προσχέδιο της Επιτροπής παρέχει ευελιξία στα κράτη-μέλη να ορίσουν τις ώρες αιχμής ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του εθνικού τους συστήματος και να μειώσουν επίσης τις υποχρεωτικές ώρες ανά ημέρα από 4 που ήταν αρχικά, όχι όμως και τις ποσότητες. Μπορεί, δηλαδή, μια χώρα να μειώσει την κατανάλωσή της κατά δύο μόνο ώρες την ημέρα, αλλά όχι κάτω από 5% ή το ποσοστό που τελικά θα «κλειδώσει» η υποχρεωτικότητα.
Στη συζήτηση που έγινε στη χθεσινή σύσκεψη, οι ώρες αιχμής οριστικοποιήθηκαν και είναι 6-10 το βράδυ και 9-10 το πρωί. Διαπιστώθηκε ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν μεγάλα βιομηχανικά φορτία ώστε να περιοριστεί η μείωση της κατανάλωσης στις δύο ώρες, οπότε το τρίωρο θα αποτελέσει τη βάση του σχεδίου. Η συμμετοχή της βιομηχανίας θα επιτευχθεί σε πρώτη φάση σε εθελοντική βάση και μέσω ενός μηχανισμού δημοπρασιών έναντι αμοιβής που θα διενεργεί ο ΑΔΜΗΕ. Οι ενεργοβόρες βιομηχανίες θα καλούνται να δηλώσουν τι φορτία μπορούν να περικόψουν σε διάστημα ενός μήνα και για ποιες ώρες. Προκειμένου μάλιστα οι τιμές στις δημοπρασίες να μην ξεφύγουν, ανεβάζοντας υπερβολικά το κόστος, συζητείται η επιβολή πλαφόν.
Η εθελοντική συμμετοχή της βιομηχανίας φαίνεται να προεξοφλείται από τους αρμόδιους φορείς στο πλαίσιο συμφωνιών που θα επιδιώξει ο ΑΔΜΗΕ μέσω συζητήσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη. Ακόμη όμως και με τις καλές προθέσεις της βιομηχανίας, η άσκηση παραμένει πολύπλοκη και αυτό γιατί κάποιες, όπως για παράδειγμα οι χαλυβουργίες, δεν δουλεύουν τις βραδινές ώρες αιχμής, ενώ άλλες, όπως για παράδειγμα η Αλουμίνιον της Ελλάδας, δεν μπορούν για τεχνικούς λόγους να διακόψουν την παραγωγή τους για συνεχόμενες ώρες. Γι’ αυτό και οι αρμόδιες αρχές εξετάζουν λεπτομερώς το καταναλωτικό προφίλ κάθε βιομηχανίας πριν λάβουν οριστικές αποφάσεις.
Αίτημα εξαίρεσης
Διέξοδο από τον υποχρεωτικό «κόφτη» 15% στη ζήτηση φυσικού αερίου αναζητάει στο μεταξύ η βιομηχανία, με περίπου 100 επιχειρήσεις να έχουν υποβάλει ήδη στη ΡΑΕ αίτημα εξαίρεσης, στο πλαίσιο της δυνατότητας που αφήνει η απόφαση της Ε.Ε. Η τελική προθεσμία για την υποβολή των φακέλων εξαίρεσης λήγει στις 10 Οκτωβρίου και η αίσθηση που επικρατεί είναι πως η διαδικασία θα πάρει χαρακτηριστικά βιομηχανικού… εμφυλίου. Αξιοσημείωτα, πάντως, είναι η μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου στην Ελλάδα κατά 40% τον Σεπτέμβριο σε σχέση με πέρυσι και ο περιορισμός εισαγωγών ρωσικού αερίου στο 20%, κάτι που απασχόλησε και δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Handelsblatt, με τίτλο «Η Ελλάδα δείχνει πώς εξοικονομείται φυσικό αέριο».
Τηλεργασία
Σε ό,τι αφορά, τέλος, το μείζον ζήτημα της ασφάλειας ενεργειακού εφοδιασμού ενόψει της χειμερινής περιόδου και στο ενδεχόμενο πλήρους διακοπής των ρωσικών ροών αερίου, οι αρμόδιες αρχές φέρεται να επιστρατεύουν και την τηλεργασία ως εργαλείο για την αποκοπή φορτίων. Το μέτρο, όπως μεταφέρουν στην «Κ» αρμόδιοι παράγοντες, θα μπορεί να εφαρμοστεί είτε για κάποιες κρίσιμες ώρες μεταξύ 1 και 4 το μεσημέρι είτε και για εβδομάδα σε περίπτωση που πιεστεί πολύ το σύστημα, για να αποτραπούν περικοπές σε οικιακούς καταναλωτές. Το μέτρο της τηλεργασίας μία ημέρα την εβδομάδα σε ευρωπαϊκό επίπεδο εξετάζει και η Ε.Ε. για τη μείωση της ζήτησης.
Οι «κόκκινοι» και οι «πράσινοι» καταναλωτές ενέργειας
Ανοιχτός στο να μπει «φρένο» στη μετακίνηση κακοπληρωτών από πάροχο σε πάροχο, αλλά και της επ’ αόριστον παραμονής στρατηγικών κακοπληρωτών στην Καθολική Υπηρεσία, εμφανίστηκε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας στη χθεσινή σύσκεψη με τους εκπροσώπους των παρόχων.
Στη συζήτηση που αναπτύχθηκε ο υπουργός, σύμφωνα με τα όσα μεταφέρουν εκπρόσωποι των εταιρειών προμήθειας, έδειξε να κατανοεί το πρόβλημα που δημιουργείται με τη συσσώρευση ανεξόφλητων οφειλών από καταναλωτές που αλλάζουν πάροχο αφήνοντας «φέσια» στον προηγούμενο, και έδωσε κατευθύνσεις για τη σύσταση μιας επιτροπής υπό τη ΡΑΕ που θα εξετάσει και θα υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις μέσα στον Οκτώβριο.
Βάση των προτάσεων θα αποτελέσει η εισήγηση που έχει υποβάλει η ΡΑΕ από την άνοιξη του 2021, η οποία έχει βασιστεί σε τρεις διαβουλεύσεις με την αγορά και αποτελεί προϊόν αμοιβαίων υποχωρήσεων.
Η ΡΑΕ προτείνει την καθιέρωση του συστήματος «Debt Flagging» που θα τηρεί ο ΔΕΔΔΗΕ και με βάση τις εντολές των προμηθευτών ρεύματος οι πελάτες θα επισημαίνονται με «κόκκινη» ένδειξη εφόσον έχουν χρέη, και με «πράσινη» εκείνοι που προχωρούν σε εξόφληση ή διακανονισμό των υπερήμερων οφειλών τους.
Στην περίπτωση που κάποιος έχει δύο ανεξόφλητους λογαριασμούς ο προμηθευτής θα έχει το δικαίωμα να ζητήσει την απενεργοποίηση του μετρητή, η εντολή θα καταγράφεται στο σύστημα του ΔΕΔΔΗΕ και αυτομάτως θα αναστέλλεται το δικαίωμά του για αλλαγή παρόχου. Η ΡΑΕ, τέλος, έλαβε εντολή από το ΥΠΕΝ να καταθέσει πρόταση για θέσπιση ανώτατου χρόνου παραμονής στην Καθολική Υπηρεσία.
