Οι εκλογές στην Κύπρο παρουσίασαν και παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Πραγματοποιούνται σε συνθήκες που φαίνεται να έχουν δρομολογηθεί σημαντικές αλλαγές στο πολιτικό τοπίο και να έρχονται νέα πρόσωπα πρωταγωνιστικά στο προσκήνιο.
Γράφει ο Ζαχαρίας Ζούπης*
Δεν φαίνεται πάντως να απασχολούν κάποιους αυτές οι πλευρές των διεργασιών, αυτή η κοινωνική και πολιτική δραστηριότητα. Aσχολήθηκαν για το λάθος θέμα για άλλη μια φορά , ενώ οι Κύπριοι ψηφίζουν αυτή την Κυριακή για δεύτερη φορά. Αυτό που ανακάλυψαν ήταν ότι έπεσαν έξω οι δημοσκοπήσεις και αυτό κυρίως για « κλείσουν το μάτι» και να υπονοήσουν ότι εκατοντάδες έρευνες που έχουν υλοποιηθεί αυτά τα χρόνια στην Ελλάδα θα πέσουν έξω και όταν θα ανοίξουν οι κάλπες όλα θα είναι διαφορετικά. Άντε πάλι τα ίδια…
Κατ΄ αρχήν ας δούμε τι συνέβη στην Κύπρο. Από την αρχή του χρόνου μέχρι την απαγόρευσή τους έγιναν 14 δημοσκοπήσεις. Έδιναν στον Χριστοδουλίδη από 31.76% έως 36.08%. Πήρε 32. 04%. Στον Νεοφύτου έδιναν 22.51%- 27.11%. Πήρε 26.11%. Στον Μαυρογιάννη έδιναν 23.98% – 25.64%. Πήρε 29.61%. Υπήρχε δηλαδή μια απόκλιση στην πρόβλεψη της εκλογικής επίδοσης του κ. Μαυρογιάννη, οριακά πάνω από το επιτρεπτό στατιστικό σφάλμα που αν δεν θυμούνται ή δεν γνωρίζουν είναι +/-3%.
Όσοι δε γνωρίζουν τις διεργασίες στην Κύπρο θα γνωρίζουν ότι οι δημοσκόποι σημείωναν τις τελευταίες μέρες ένα κλείσιμο των διαφορών και άφηναν ανοιχτό το ποιος τελικά θα είναι δεύτερος. Αυτά έχουν γραφτεί και σε ρεπορτάζ δημοσιογράφων. Όλα αυτά λοιπόν τα σχόλια είναι άνευ ιδιαίτερης αξίας. Υπήρχε μια αστοχία ; Υπήρχε. Αυτό όλο. Αυτής της τάξης που περιγράφουμε .
Από εκεί και πέρα όμως προς τι αυτά τα υπονοούμενα που μάλλον δείχνουν ευσεβείς πόθους για το βρίσκουν οι δημοσκοπήσεις στην Ελλάδα; Προς τι η επανάληψη όσων οι ίδιοι έλεγαν οδεύοντας προς τις Ευρωεκλογές και τις Βουλευτικές εκλογές του 2019 με τίτλο « το παιχνίδι παίζεται» και βοηθούς τρεις εταιρείες φαντάσματα που ιδρύθηκαν; Τότε η κατάληξη ήταν η Ν.Δ να κερδίσει με 9.5% διαφορά στις Ευρωεκλογές και με 8.5% διαφορά στις Εθνικές. Ο κ.Α. Τσιπρας ζήτησε συγγνώμη από τον τότε Πρόεδρο του Συνδέσμου εταιρειών δημοσκοπήσεων, ησύχασαν κανα χρόνο για να επανέλθουν και πάλι στα ίδια. Θυμίζω ότι οι εταιρείες δημοσκοπήσεων είχαν απειληθεί τότε με παρέμβαση του Α. Τσίπρα με παρέμβαση των εισαγγελικών αρχών.
Ωστόσο, τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις και για την ακρίβεια όλες οι δημοσκοπήσεις; Την Ν.Δ να προηγείται από το 2016 , να προηγείται στις έρευνες του Ιανουαρίου κατά 6%-8% στην πρόθεση ψήφου του ΣΥΡΙΖΑ, ο Κ. Μητσοτάκης να προηγείται 15% κατά μέσο όρο του Α. Τσίπρα στην καταλληλότητα για Πρωθυπουργός και η παράσταση νίκης να έχει πάρει θηριώδεις διαστάσεις υπέρ της Ν.Δ. Εν ολίγοις ουδεμία σχέση με την σχετική οριακότητα των δημοσκοπικών ευρημάτων αλλά και των αποτελεσμάτων στις κάλπες που είχαμε στην Κύπρο. Άρα τσάμπα γίνεται αυτή η συζήτηση. Έτσι, για να διατηρούμε μια αμφισβήτηση των δημοσκοπήσεων ως εργαλείο ανάλυσης της πραγματικότητας, γιατί προφανώς τα αποτελέσματά τους δεν ικανοποιεί όσα λένε.
Ωστόσο και μ΄ αυτό τον τρόπο γίνεται συστηματική προσπάθεια των ευρημάτων σ΄ όλες τις έρευνες. Ο ΣΥΡΙΖΑ – κόμμα με εχθροπάθεια απέναντι στις δημοσκοπήσεις όπως είχε πει ο Αντιπρόεδρος του ΣΕΔΕΑ στην Βουλή- άρχισε με την παρέλευση ενός χρόνου από την διπλή βαριά ήττα το 2019 ξανά τα ίδια. Με την παραπομπή άνευ λόγου και αιτίας εταιρείας σε εξεταστική της Βουλής και ενώ όλα κατέρρευσαν δεν ζητήθηκε μια συγγνώμη, ανακάλυψε σκάνδαλα για άλλες δύο και χτυπήθηκε και άλλη επειδή πριν λίγους μήνες βρήκε διαφορά πάνω από 10% στην εκτίμηση ψήφου.
Στη συνέχεια άρχισε να τις αμφισβητεί προβάλλοντας κάποια μερικά ποιοτικά ευρήματα ορισμένων εταιρειών , ώστε να αμφισβητηθούν τα αποτελέσματα των άλλων. Δείχνοντας την αντιεπιστημονικότητα της προσέγγισης, αφού είναι το Α στην μελέτη των αποτελεσμάτων να γνωρίζεις ότι σωστά συμπεράσματα εξάγεις όταν μελετάς τα ευρήματα – ποιοτικά και ποσοτικά- στο σύνολό τους και όχι κάνοντας σημαία μία ή δύο κάρτες από τις 50-60 που μπορεί να έχει ένα τεύχος έρευνας. Κοινός παρονομαστής όλων των ενεργειών η αμφισβήτηση της ερευνητικής δουλειάς μας, η προσπάθεια να προσεγγίσουμε τις διεργασίες, προφανώς γιατί αυτά που βρίσκουμε όλοι δεν τους βολεύει.
Θα μπορούσε κάποιος να τα προσπεράσει γιατί έχουν γίνει τόσο μα τόσο βαρετά , τόσο κουραστικά. Ωστόσο η πρόθεση πίεσης προς τις εταιρείες είναι φανερή, πίεση για « αυτοσυγκράτηση» , κάτι που δεν μπορεί να είναι επιστημονικά και ερευνητικά ανεκτό. Απαξιωνόμαστε, μειωνόμαστε, πιεζόμαστε και αυτό δεν είναι ανεκτό σε μια Δημοκρατία. Αυτός ο ασίγαστος πόλεμος τα τελευταία χρόνια, πόλεμος που ποτέ δεν υπήρχε από κανένα κόμμα σ΄ όλη την διάρκεια της Μεταπολίτευσης μέχρι την εμφάνιση του ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχει κανένα νόημα. Γιατί θα συνεχίσουμε να κάνουμε με την μεγίστη προσοχή, όπως πάντα , την επιστημονική δουλειά μας και να δίνουμε αυτά που βρίσκουμε και όχι αυτά που θα ήταν πιο αρεστά. Καμία άσκηση πίεσης δεν θα μας επηρεάσει.
Ας ξανασκεφτούν την στάση τους μπαίνοντας στην τελική ευθεία προς τις εκλογές. Είναι θέμα Δημοκρατίας. Άλλωστε θα ανοίξουν οι κάλπες και τότε θα κριθούμε και εμείς , αλλά και αυτοί.
*Ο Ζαχαρίας Ζούπης είναι Διευθυντής Ερευνών της Opinion Poll, πολιτικός αναλυτής
