Σημαντικό εταίρο, με τον οποίο υπάρχουν προοπτικές για περαιτέρω εμβάθυνση των ήδη πολύ καλών διμερών σχέσεων, ιδιαίτερα στον τομέα της οικονομίας, χαρακτήρισε την Ελλάδα ο υπουργός Εξωτερικών του Λιβάνου Σάρμπελ Γουάχμπι (Charbel Wehbe).
Εμφανώς ικανοποιημένος από τα αποτελέσματα της επίσκεψης που πραγματοποίησε προ ημερών στην Αθήνα, ο Λιβανέζος υπουργός Εξωτερικών χαρακτήρισε πολύ θετικές τις επαφές που είχε τόσο σε επίπεδο τριμερούς (Ελλάδα- Κύπρος- Λίβανος) όσο και στις διμερείς συναντήσεις με τους ομολόγους του κ.κ. Δένδια και Χριστοδουλίδη, σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Ειδικότερα για τη συνάντηση με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών, ανέφερε ότι έγινε «σε πολύ φιλική βάση» σημειώνοντας χαρακτηριστικά πως οι απόψεις μεταξύ Λιβάνου και Ελλάδας ταυτίζονται. «Μοιραζόμαστε τις ίδιες αξίες, την ίδια ιστορία. Εμείς και η Ελλάδα οικοδομούμε μια ισχυρή σχέση, κι ελπίζω πως θα εμβαθύνουμε ακόμη περισσότερο στο μέλλον, ιδίως δε σε ό,τι αφορά την οικονομική συνεργασία», τόνισε.
Υπογράμμισε δε, πως τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος είναι οι χώρες που είναι πιο κοντά στον Λίβανο μεταξύ των χωρών της ΕΕ, καθώς γνωρίζουν τη μεσογειακή νοοτροπία και γνωρίζουν τι σημαίνει η σταθερότητα και η ασφάλεια στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. «Ανήκουμε στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλον πολύ καλά και με πολλή ειλικρίνεια. Οι σχέσεις μας με την Ελλάδα και την Κύπρο είναι πολύ θετικές», επισήμανε ο κ. Γουάχμπι.
Στόχος ένα πιο ισομερές εμπορικό ισοζύγιο με την Ελλάδα
Για τον Λίβανο, η Ελλάδα είναι ένας σημαντικός οικονομικός εταίρος, ωστόσο η Βηρυτός ελπίζει μελλοντικά σ’ ένα πιο ισομερές εμπορικό ισοζύγιο. «Η Ελλάδα είναι ένας πολύ σημαντικός εταίρος τόσο σε ό,τι αφορά τις εισαγωγές όσο και τις εξαγωγές. Ελπίζουμε καταρχάς ότι το εμπορικό ισοζύγιο θα είναι πιο ισοδύναμο, γιατί τώρα οι εισαγωγές ελληνικών προϊόντων στον Λίβανο ανέρχονται σε 1,4 δισ. δολάρια και αντίστοιχα οι εξαγωγές λιβανέζικων προϊόντων στην Ελλάδα αντιστοιχούν σε 63 εκατ. δολάρια. Έχουμε πολλά να εξάγουμε στην Ελλάδα αλλά γνωρίζω ότι υπάρχουν όροι και προϋποθέσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση, γι’ αυτό κι εμείς καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να κάνουμε τη βιομηχανία και την παραγωγή μας ανταγωνιστική για να είναι αποδεκτή από την ΕΕ», σημείωσε ο υπουργός Εξωτερικών του Λιβάνου.
Η Ελλάδα εξάγει στον Λίβανο, όπως επισήμανε ο κ. Γουάχμπι φαρμακευτικά προϊόντα, πετρελαιοειδή, πλαστικά κ.ά., αλλά όπως είπε, «αν συζητήσουμε ευρύτερα για την οικονομία, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η Ελλάδα μπορεί να δώσει και να πουλήσει περισσότερα στον Λίβανο. Όσο η ποιότητα και οι τιμές είναι ανταγωνιστικές σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ιταλία, η Γαλλία ή η Γερμανία, ο Λίβανος δεν θα “αποφύγει” φυσικά τις εισαγωγές από την Ελλάδα. Είστε η πιο κοντινή βιομηχανική ευρωπαϊκή χώρα. Η απόσταση μεταξύ Ελλάδας και Λιβάνου είναι πολύ ελκυστική ώστε να πειστούν οι ελληνικές εταιρείες να εξάγουν στον Λίβανο. Θα ήταν πολύ θετικό αν θα μπορούσαν να σκεφτούν ότι η αγορά στον Λίβανο είναι αυτή τη στιγμή σε πολύ κακή κατάσταση αλλά είναι παράλληλα τώρα και η στιγμή ν’ αρχίσουμε να σκεφτόμαστε πώς θα μπορούσαμε να οικοδομήσουμε μια νέα εμπορική σχέση μεταξύ του Λιβάνου και της Ελλάδας προς όφελος των ελληνικών εταιρειών».
«Ο τουρισμός χρειάζεται σταθερότητα»
Ένα από τα θέματα που συζητήθηκαν στην τριμερή Ελλάδας- Κύπρου- Λιβάνου, στην Αθήνα, ήταν και αυτό του τουρισμού. «Συζητήσαμε αυτό το θέμα στην τριμερή καθώς η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν έναν δεσμό μεταξύ τους σε ό,τι αφορά την προσέλκυση τουριστών στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο Λίβανος επίσης είναι ένας πολύ σημαντικός προορισμός για τους τουρίστες. Το μόνο εμπόδιο στον Λίβανο είναι η εσωτερική κατάσταση αλλά και σε περιφερειακό επίπεδο, η κατάσταση μεταξύ του Ισραήλ και του Λιβάνου, μεταξύ της Παλαιστίνης και του Ισραήλ, ο πόλεμος στη Συρία… Για να πετύχεις σ’ αυτό το θέμα θα πρέπει ν’ αποτελείς έναν κρίκο στην αλυσίδα τουριστικών πόλων έλξης. Θα ήταν πολύ ενθαρρυντικό εάν φτάναμε μια μέρα στο σημείο να βλέπαμε την Αίγυπτο, τον Λίβανο, την Κύπρο, την Ελλάδα σ΄ έναν κοινό προορισμό για τους τουρίστες. Αυτό είναι πολύ σημαντικό αλλά απαιτεί να σταθεροποιήσουμε εμείς πρώτα την κατάστασή μας στο εσωτερικό και την οικονομία. Δεν υπάρχουν τουρίστες σε ασταθή περιβάλλοντα. Όταν υπάρξει σταθεροποίηση, οι τουρίστες θα αρχίσουν να έρχονται στον Λίβανο», τόνισε ο κ. Γουάχμπι.
Ανοιχτή ακόμη η «πληγή» της έκρηξης του περασμένου Αυγούστου
Στις 4 Αυγούστου του 2020, η ανθρωπότητα παρακολουθούσε συγκλονισμένη τις εικόνες από το λιμάνι της Βηρυτού, όπου μια πολύ ισχυρή έκρηξη στοίχισε τη ζωή σε πάνω από 200 ανθρώπους και ισοπέδωσε κυριολεκτικά ολόκληρες συνοικίες. Οχτώ μήνες αργότερα, η ανοικοδόμηση προχωρά με μάλλον αργούς ρυθμούς καθώς, όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Γουάχμπι, «οι έρευνες δεν έχουν φτάσει ακόμη σε τέτοιο σημείο που να επιτρέψουν στους δικαστές να καταλήξουν σ’ ένα πόρισμα σχετικά με το τι ακριβώς συνέβη, γιατί συνέβη και ποια περιγραφή θα δοθεί εντέλει σ΄ αυτή την έκρηξη».
«Ορισμένες από τις περιοχές που επλήγησαν περιμένουν την απόφαση των ασφαλιστικών εταιρειών που με τη σειρά τους περιμένουν την απόφαση του δικαστηρίου. Και οι δικαστικές αρχές ερευνούν, με εσωτερικές και εξωτερικές προεκτάσεις, μια τεράστια κατεστραμμένη περιοχή. Υπάρχει μια χώρα της ανατολικής Ευρώπης, υπάρχει η Μοζαμβίκη, υπάρχει ένα πλοίο που μετέφερε αυτό το φορτίο. Γιατί έφτασε στη Βηρυτό, γιατί ξεφόρτωσε στη Βηρυτό και δεν πήγε στη Μοζαμβίκη… μια σειρά από ερωτήματα. Δεν έχω πρόσβαση στις λεπτομέρειες, αλλά ελπίζω πως η υπόθεση αυτή θα διαλευκανθεί πολύ σύντομα», σημείωσε ο κ. Γουάχμπι.
«Εμπιστευόμαστε ΗΠΑ και Ηνωμένα Έθνη στις εκ του σύνεγγυς διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ»
Η πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης του Λιβάνου να εγκρίνει την επέκταση της ΑΟΖ της χώρας κατά 1.430 τ.χλμ. έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση του Ισραήλ κι έχει επιφέρει νέα ρήξη στις διαπραγματεύσεις για την επίλυση της πολυετούς διαφοράς μεταξύ των δύο χωρών, καθώς η εν λόγω περιοχή αποτελεί στόχο για έρευνες υδρογονανθράκων και για τις δύο πλευρές.
«Υπάρχει ένα πολύ σημαντικό θέμα μεταξύ του Λιβάνου και του γειτονικού κράτους στα νότια του Λιβάνου. Αυτό το θέμα απαιτεί διαπραγματεύσεις. Αλλά εξαιτίας του γεγονότος ότι μεταξύ του Λιβάνου και του Ισραήλ δεν υπάρχει αναγνώριση (σε επίπεδο κράτους), οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται έμμεσα με τις Ηνωμένες Πολιτείες ως έναν ειλικρινή και αντικειμενικό, ανεξάρτητο διαμεσολαβητή. Εμπιστευόμαστε τις Ηνωμένες Πολιτείες και τα Ηνωμένα Έθνη και ο Λίβανος με το Ισραήλ διαπραγματεύονται έμμεσα, μέσω αυτών των δύο διαμεσολαβητών», εξήγησε ο κ. Γουάχμπι σε ό,τι αφορά την πορεία των διαπραγματεύσεων, ενώ αναφορικά με τον χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης τους, ήταν κατηγορηματικός.
«Ξέρετε, χρειάζεται χρόνος για διαπραγματεύσεις μεταξύ δύο φιλικών γειτονικών χωρών, πόσο μάλλον μεταξύ δύο χωρών που είναι εχθροί μεταξύ τους. Γι’ αυτό ας πάρει όσο χρόνο χρειάζεται. Ο Λίβανος έχει μεγάλο ενδιαφέρον για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων του και το Ισραήλ θα έπρεπε κι αυτό να ενδιαφέρεται να φτάσουμε σ’ ένα σύνορο που να αναγνωρίζεται και από τις δύο πλευρές- και τότε με πολλή χαρά να διερευνήσουμε τη δυνατότητα εξόρυξης αερίου και πετρελαίου, εάν υπάρχει αέριο και πετρέλαιο στα χωρικά μας ύδατα. Τότε θα συγκαταλεγόμαστε μεταξύ των χωρών που εξάγουν αέριο και πετρέλαιο, θα εξετάσουμε κάθε προοπτική που θα παρουσιαστεί στον Λίβανο και θα πάρουμε τις σχετικές αποφάσεις», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ερωτηθείς δε, αν ο Λίβανος θα ήταν ανοιχτός σε οποιαδήποτε συνεργασία σε μια τέτοια περίπτωση, προέτρεψε να περιμένουμε να δούμε τις εξελίξεις. «Εάν πω ναι και δεν έχουμε αυτό το προϊόν στα χέρια μας; Δεν έχουμε ακόμη εξορύξει αέριο ή πετρέλαιο, είναι ένα μελλοντικό πρότζεκτ. Οπότε όταν φτάσουμε σ’ αυτό το επίπεδο θα συζητήσουμε», υπογράμμισε.
«Ο Λίβανος δεν μπορεί να φιλοξενήσει άλλους πρόσφυγες»
Φιλοξενώντας σχεδόν δύο εκατομμύρια πρόσφυγες και με δεδομένη την πολύ δύσκολη κατάσταση στο εσωτερικό και την οικονομία του, ο Λίβανος δεν μπορεί να υποδεχθεί κι άλλους ανθρώπους στο έδαφος του.
«Βρισκόμαστε σε πολύ δύσκολη κατάσταση. Όταν φιλοξενείς δύο εκατομμύρια πρόσφυγες σε μια χώρα πέντε εκατομμυρίων Λιβανέζων είναι σχεδόν το 40% του πληθυσμού. Η (γεωγραφική) στενότητα της χώρας δεν επιτρέπει τη φιλοξενία περισσότερων προσφύγων. Ο πόλεμος στη Συρία βρίσκεται στον 11ο χρόνο. Είναι πολύ διάστημα για να αναμένει κάποιος από μια μικρή χώρα σαν τον Λίβανο να φιλοξενεί πάνω από ενάμισι εκατομμύριο Σύρους», επισήμανε ο κ. Γουάχμπι εκφράζοντας τις ευχαριστίες του προς την Ελλάδα για τη στήριξη που προσφέρει στο συγκεκριμένο ζήτημα.
«Η Ελλάδα μάς ακούει και πάντα μας στηρίζει», σημείωσε κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στον ρόλο της UNIFIL (United Nations Interim Force In Lebanon) στην αποτροπή εξόδου των προσφύγων ή στην είσοδο παράνομων όπλων και παράνομων φορτίων στο λιμάνι του Λιβάνου. «Αυτό είναι ένα ζήτημα ζωτικής σημασίας», υπογράμμισε.
«Οι χριστιανοί είναι ριζωμένοι στη Μέση Ανατολή»
Μπορεί οι πολεμικές συγκρούσεις στη Συρία και στο Ιράκ να έχουν περιοριστεί και η απειλή του Ισλαμικού Κράτους να έχει αμβλυνθεί, ωστόσο η αγωνία για το μέλλον των χριστιανικών πληθυσμών της Μέσης Ανατολής παραμένει μεγάλη. Χριστιανός και ο ίδιος, ο Σαρμπέλ Γουάχμπι είναι βέβαιος πως οι χριστιανοί της περιοχής, που έχουν περάσει πολλές δοκιμασίες διαχρονικά, θα τα καταφέρουν και πάλι.
«Ως χριστιανός κι εγώ, γνωρίζω ότι η μοίρα των χριστιανών είναι να υποφέρουν αλλά και να προσεύχονται […] Υποφέρουμε εδώ και 2.000 χρόνια αλλά επιζήσαμε. Κι αν καταφέραμε να επιζήσουμε σ’ αυτά τα 2.000 χρόνια με τη μαύρη ιστορία του Μεσαίωνα, νομίζετε ότι θα παραδοθούμε τον 21ο αιώνα; Στυλώνουμε τα πόδια στο έδαφος, είμαστε ριζωμένοι στην περιοχή μας, είμαστε δυνατοί», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Γουάχμπι.
«Συμφωνώ», προσέθεσε, «πως αυτά με τα οποία ήρθαν αντιμέτωποι οι χριστιανοί στο Ιράκ και τη Σύρια στα χέρια του Ισλαμικού Κράτους ήταν καταστροφή, και είναι ντροπή για τη διεθνή κοινότητα το γεγονός ότι γίνονταν τέτοια πράγματα και δεν υπήρξε άμεση αντίδραση. Υπήρξε τελικά αντίδραση αλλά ήταν πολύ λίγη και ήρθε πολύ αργά. Η αντίδραση θα έπρεπε να ήταν πολύ πιο σθεναρή και δεν θα έπρεπε να είχε επιτραπεί αυτού του είδους η εξόντωση, οι αποκεφαλισμοί μειονοτήτων, η πώληση γυναικών και κοριτσιών της κοινότητας των Γεζίντι στο Ιράκ, το κάψιμο εκκλησιών χιλίων ετών και άνω, ο αφανισμός ιστορικών οικογενειών μόνο και μόνο επειδή ήταν χριστιανοί…».
Φέρνει δε ως μοναδικό παράδειγμα τη χώρα του, τον Λίβανο, όπου οι χριστιανοί μοιράζονται την εξουσία με τους μουσουλμάνους και τονίζει: «Αν και είναι πολλοί περισσότεροι σε αριθμό (οι μουσουλμάνοι), στον Λίβανο πάντα συζητάμε για την ανάγκη διαλόγου, την αποδοχή του άλλου και την αμοιβαία εμπιστοσύνη. Δεν πρέπει να φοβόμαστε ο ένας τον άλλον, αλλά θα πρέπει να καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλον».