Είμαστε καλόπιστοι, αλλά όχι ευκολόπιστοι, λέει ο Χάρης Θεοχάρης στη συνέντευξη που παραχώρησε στο «Μανιφέστο». Μας είπε ακόμη ότι θα ενταθούν οι έλεγχοι και τα πρόστιμα που θα επιβάλλονται στους παραβάτες και θυμίζει εκείνη τη φράση του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι «η Ελλάδα δεν είναι Μπανανία».
Ως καθ’ ύλην αρμόδιος για τη Φορολογική Πολιτική υπεραμύνεται της εφαρμογής «appodixi», την οποία θεωρεί ισχυρό όπλο στη φαρέτρα κατά της φοροδιαφυγής και έχει τους λόγους του:«Συμμαχούμε, κράτος και πολίτες, ώστε να εξοικονομήσουμε πόρους, οι οποίοι θα διοχετευθούν στην παιδεία, την υγεία και, εν καιρώ, θα συμβάλλουν στη μείωση της φορολόγησης μέσω της αναθεώρησης –προς τα κάτω φυσικά– των φορολογικών συντελεστών».
Επιβλήθηκαν τα πρόστιμα 2 εκατ. ευρώ σε Procter & Gamble και Unilever, αλλά η ακρίβεια καλπάζει. Μπορείτε να εγγυηθείτε ομαλοποίηση της κατάστασης και ποιος είναι ο στόχος του υπουργείου Οικονομικών; Να γυρίσουμε σε ποια εποχή σε ό,τι αφορά τις τιμές των προϊόντων που χρησιμοποιούν καθημερινά οι ελληνικές οικογένειες;
Η ουσία της ερώτησής σας έγκειται στην ακρίβεια και τη διαρκή μάχη που δίνουμε ως κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας στο επίπεδο της πραγματικής οικονομίας. Κατ’ αρχάς θα ήθελα να τονίσω πως τα πρόστιμα των 2 εκατ. ευρώ στις συγκεκριμένες εταιρείες, πέραν του μεγέθους, το οποίο είναι μάλλον πρωτοφανές για την Ελλάδα, επιβεβαιώνουν τη θέληση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη προσωπικά, του οικονομικού επιτελείου αλλά και ολόκληρης της κυβέρνησής μας να καταπολεμήσουμε την ακρίβεια προς όφελος του ελληνικού λαού.
Επίσης, θα πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν ότι τα 2 εκατ. σε Procter & Gamble και Unilever είναι μόνο ένα μέρος από ένα σύνολο εσόδων για το Δημόσιο ύψους 8 εκατ. ευρώ, τα οποία προέρχονται από πρόστιμα για παρόμοιες παραβάσεις που επιβάλαμε από την αρχή του 2023, στο πλαίσιο της εκστρατείας μας για την περιστολή φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας.
Όπως έχει δηλώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, οι πολυεθνικές εταιρείες θα πρέπει να εμπεδώσουν ότι δεν μπορούν πλέον να αντιμετωπίζουν την Ελλάδα σαν μια «μπανανία». Δεν μπορούν να αισχροκερδούν, δεν μπορούν να αυξάνουν τις τιμές των προϊόντων πρώτης ζήτησης για εκατομμύρια Ελληνες καταναλωτές χωρίς να δικαιολογούν αυτές τις ανατιμήσεις. Βεβαίως, κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι η κατάσταση θα εξομαλυνθεί πλήρως ή ότι οι απόπειρες αθέμιτης κερδοφορίας θα εκλείψουν ως διά μαγείας.
Όμως, ο στόχος της κυβέρνησης είναι να ενισχύσει με κάθε τρόπο το πορτοφόλι των ελληνικών νοικοκυριών και να ελαχιστοποιήσει –ιδανικά δε να εκμηδενίσει– τις περιπτώσεις συμπολιτών μας που δυσκολεύονται να ισοσκελίσουν τα έξοδα με τα έσοδά τους σε μηνιαία βάση.
Συμπερασματικά, πιστεύω ότι κανείς δεν έχει πάρει περισσότερα μέτρα συγκράτησης του πληθωρισμού από την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Και απόδειξη ότι η πολιτική μας αποδίδει αποτελεί το γεγονός ότι ήδη, ύστερα από τις «καμπάνες» των επώδυνων προστίμων, στις τιμές πολλών καταναλωτικών προϊόντων έχουν γίνει μειώσεις έως και κατά 25%.
Υπάρχει τρόπος να ενισχυθούν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί στην αγορά; Ελεγχοι γίνονται, αλλά παραδέχεστε κι εσείς ότι δεν επαρκούν.
Φυσικά και υπάρχουν τρόποι να ενταθούν και να πολλαπλασιαστούν οι έλεγχοι στο πεδίο της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα μας και ήδη στο υπουργείο Οικονομικών και Εθνικής Οικονομίας εφαρμόζουμε μια σειρά από καινούργιες μεθόδους, αξιοποιώντας εργαλεία της ψηφιακής τεχνολογίας κ.ο.κ. Η αστυνόμευση δεν είναι αυτοσκοπός –αφήστε που είναι μια προσέγγιση ασύμφορη και αναποτελεσματική.
Η δική μας προτεραιότητα είναι το πώς θα ασκήσουμε όχι πιο ασφυκτικό, αλλά πιο αποτελεσματικό έλεγχο στην αγορά, ώστε να μειώσουμε π.χ. το λεγόμενο «κενό απόδοσης ΦΠΑ», από έσοδα που, μέχρι στιγμής, περνούσαν κάτω από το ραντάρ της φορολόγησης, όπως τα μη συνδεδεμένα με ταμειακές POS, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις, το λαθρεμπόριο καυσίμων, οι συναλλαγές με μετρητά κ.λπ.
Το βασικό μας «όπλο», πάντως, είναι οι έξυπνες και ολοκληρωμένες διασταυρώσεις στοιχείων, με τη βοήθεια ακόμη και των socialmedia. Εννοώ φερ’ ειπείν ότι η επίδειξη πλούτου στο Facebook και το Instagram, όταν δεν συνάδει με τη δήλωση εισοδήματος, οδηγεί αυτομάτως σε έλεγχο. Είναι τόσο απλό.
Πώς θα καταπολεμήσετε το «μαύρο χρήμα»;
Πέρα από τα μέτρα και τις σύγχρονες ελεγκτικές μεθόδους που προανέφερα, με το καινούργιο φορολογικό νομοσχέδιο επιχειρούμε να εκσυγχρονίσουμε ολόκληρο τον μηχανισμό του φορολογικού συστήματος, ακριβώς διότι δεν έχουμε την πολυτέλεια να μην προσαρμοζόμαστε στην εξέλιξη. Δηλαδή δεν έχουμε το περιθώριο να επιτρέπουμε π.χ. αγοραπωλησίες μεγάλης αξίας σε μετρητά. Σαφώς και παραμένουμε καλόπιστοι ότι οι Ελληνες πολίτες αντιλαμβάνονται την κεφαλαιώδη και πολύπλευρη σημασία τού να τηρούν την έννομη τάξη στις οικονομικές δραστηριότητές τους.
Παύουμε όμως, εμπράκτως πλέον, να είμαστε εύπιστοι και υπερβολικά επιεικείς. Για παράδειγμα, όταν η αξία ενός ακινήτου δεν ανταποκρίνεται στο συμφωνηθέν τίμημα μεταξύ πωλητή και αγοραστή, δεν χρειάζεται μεγάλη φαντασία για να υποθέσει κανείς ότι η ολοκλήρωση της αγοραπωλησίας έγινε με αδήλωτα μετρητά. Αυτές οι πρακτικές τελειώνουν εδώ.
Αν μη τι άλλο, διότι κάθε πολίτης αντιλαμβάνεται ότι δεν θα πάει μακριά αν κινείται με «λεφτά στη μαύρη σακούλα». Τα οποία μπορεί μεν να μην είναι καθαυτό «μαύρο χρήμα» –δηλαδή προϊόν εγκληματικής δραστηριότητας– παραμένουν όμως μαύρα και αδήλωτα. Και, εν πάση περιπτώσει, με «μαύρα» μετρητά κανείς πλέον δεν μπορεί να δανειστεί από τράπεζα, να επωφεληθεί από επιδοτήσεις, εκπτώσεις κ.λπ.
Εχει γίνει τεράστια συζήτηση γύρω από το νομοσχέδιο σε ό,τι αφορά τους ελεύθερους επαγγελματίες. Σαφώς δεν μπορεί μισθωτοί και συνταξιούχοι να είναι συνεπείς και κάποιοι να δηλώνουν ότι ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ ζουν πλουσιοπάροχα σε βάρος των υπολοίπων. Ομως, πώς θα στηριχθούν οι ελεύθεροι επαγγελματίες που το εισόδημά τους είναι πραγματικά χαμηλό;
Η πάγια άποψή μου είναι ότι δεν πρέπει να βλέπουμε καμία παράμετρο της οικονομίας ανεξάρτητα από τη συνολική εικόνα. Να μην απομονώνουμε τα νέα μέτρα που σχεδιάσαμε στο ΥΠΟΙΚ και θα εφαρμόσουμε άμεσα για την αποκατάσταση του δικαίου στη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών, π.χ. από τη γενικότερη πορεία της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Επιγραμματικά, αναφέρω την κατάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, τη μεγάλη, στρατηγικής σημασίας, επένδυση της ιταλικής Unicredit στην Alpha Bank και, πάνω από όλα ίσως, τη θεαματική ελάττωση της ανεργίας, την οποίαν πιστώνεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης με το αναπτυξιακό όραμά του για τη δίκαιη πρόοδο της ελληνικής κοινωνίας.
Βάσει στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, λοιπόν, τον Σεπτέμβριο του 2023 η ανεργία στη χώρα μας μειώθηκε στο 10%. Από 12,1% τον ίδιο μήνα του 2022 και από 16,8% το 2019. Αυτή είναι η έμμεση απάντησή μου στο πώς θα στηρίξουμε τους ελεύθερους επαγγελματίες που έχουν χαμηλό εισόδημα: με την ανάπτυξη, με την αύξηση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών, με περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης, με περισσότερη αναλογικότητα και δικαιοσύνη.
Εντούτοις, δεν θα πρέπει να λησμονούμε το γιατί έγινε τόσο μεγάλη συζήτηση για τις παρεμβάσεις μας στο φορολογικό καθεστώς των ελεύθερων επαγγελματιών: διότι δεν νοείται το 71% των ελεύθερων επαγγελματιών να δηλώνει εισόδημα χαμηλότερο από τον κατώτατο μισθό. Δεν νοείται ο μέσος μισθωτός στην Ελλάδα να καταβάλλει υψηλότερο φόρο ετησίως από το 85% των ελευθέρων επαγγελματιών. Εν πάση περιπτώσει, όμως, ακόμη και με τεκμήριο την «ελάχιστη αμοιβή» –βάσει του κατώτατου μισθού– ο νόμος προβλέπει σειρά συγκεκριμένων εξαιρέσεων, μειώσεων και απαλλαγών. Αρκεί βεβαίως να συντρέχουν οι αναγκαίες προϋποθέσεις.
Πότε αναμένεται να ολοκληρωθεί η διασύνδεση των POSμε τις ταμειακές μηχανές και η επέκτασή τους στη λιανική;
Με δεδομένο ότι έχει κιόλας ψηφιστεί η σχετική νομοθεσία και τηρώντας τη δέσμευσή μας ως κυβέρνηση, τα POS θα πρέπει να έχουν διασυνδεθεί με τις ταμειακές μηχανές έως τις 31 Ιανουαρίου 2024, σε όλες τις επιχειρήσεις που προβλέπει ο νόμος. Ασφαλώς, υπάρχει το εύλογο περιθώριο προσαρμογής, ενός επιπλέον μήνα, για τις περιπτώσεις υπόχρεων οι οποίοι δεν έχουν παραλάβει ακόμη το τερματικό, ώστε να το εγκαταστήσουν εγκαίρως στην εταιρεία τους.
Επομένως, η διορία υιοθέτησης της προβλεπόμενης διαδικασίας λήγει οριστικά στο τέλος Φεβρουαρίου 2024. Επίσης, επίκειται υπουργική απόφαση την οποία θα εκδώσουμε από το ΥΠΟΙΚ και θα αφορά την επέκταση της χρήσης POS και σε πολλούς ακόμα κλάδους της λιανικής. Οταν θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία διασύνδεσης, θα απομείνουν ελάχιστοι τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας οι οποίοι θα εξαιρούνται από την υποχρέωση διασύνδεσης POS με την ταμειακή μηχανή τους.
Υπάρχει συγκεκριμένος στόχος που έχετε θέσει στο υπουργείο σε ό,τι αφορά την εφαρμογή «appodixi»; Εκτιμάτε ότι θα βρει ανταπόκριση;
Το μεγάλο «στοίχημα» που θα πρέπει να κερδίσουμε, ως κράτος και ως χώρα, είναι το να ξεφύγουμε από ταμπού και προκαταλήψεις δήθεν περί «κατάδοσης» κ.λπ. Αυτά είναι προφάσεις για να μην προχωρούμε, να μην προοδεύουμε. Η καταγγελία, κατ’ αρχάς, είναι δικαίωμα κάθε πολίτη, είναι ένα μέσον αυτοπροστασίας απέναντι στον δόλο και την ασυδοσία. Και, αντιθέτως, είναι σοβαρά επιλήψιμο το να επιβάλλεται σιγή, το να στρέφουμε αλλού το βλέμμα στην αδικία που διαπράττεται, απροκάλυπτα, δίπλα μας και εις βάρος μας.
Συνεπώς ο στόχος μας για την εφαρμογή «appodixi» είναι το να συμπεριληφθεί στη φαρέτρα μας με τα ισχυρά όπλα κατά της φοροδιαφυγής. Συμμαχούμε, κράτος και πολίτες, ώστε να εξοικονομήσουμε πόρους, οι οποίοι θα διοχετευθούν στην παιδεία, την υγεία και, εν καιρώ, θα συμβάλλουν στη μείωση της φορολόγησης μέσω της αναθεώρησης –προς τα κάτω φυσικά– των φορολογικών συντελεστών. Αρα, ναι, περιμένουμε ζωηρή ανταπόκριση από το κοινό στην εφαρμογή «appodixi».
Θα υπάρξει επίδομα Χριστουγέννων φέτος και, εάν ναι, για ποιες κοινωνικές ομάδες;
Αυτό που αποκαλείτε «επίδομα Χριστουγέννων», δηλαδή ένα έκτακτο bonus, μια ενίσχυση για τους οικονομικά ασθενέστερους συμπολίτες μας εν όψει εορτών, χορηγείται εξ ορισμού σε συνάρτηση με το δημοσιονομικό αποτέλεσμα που θα φέρει ο προϋπολογισμός στους τελευταίους μήνες που απομένουν έως το τέλος του 2023.
Να είστε σίγουρη όμως, ότι, όπως έχει αποδείξει ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, θα αξιοποιηθεί και το τελευταίο ευρώ που υπάρχει, ώστε να προσφερθεί στήριξη στα νοικοκυριά. Τώρα, ακριβώς ως προς τη μορφή, τα μεγέθη, τις κατηγορίες δικαιούχων κ.λπ., αυτά είναι ζητήματα που θα κρίνει και θα αποφασίσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης τις επόμενες ημέρες.
