Ο Χάρης Θεοχάρης μίλησε στο «Μανιφέστο» για όλα εκείνα που προβληματίζουν τους πολίτες και κατακλύζουν την επικαιρότητα. Ξεκινήσαμε τη συζήτησή μας από το θέμα της φοροδιαφυγής και τη χρήση των POS, «η πρακτική των “μαύρων”, των αδήλωτων στην εφορία συναλλαγών, πρέπει να ξεριζωθεί από τη νοοτροπία μας, είναι αυτονόητο ότι όσο πιο εκτεταμένη είναι η χρήση των POS –άρα και των νόμιμων συναλλαγών, εφόσον ελέγχονται αμέσως από την ΑΑΔΕ– τόσο μεγαλύτερη πρόοδο επιτυγχάνουμε στον αγώνα μας κατά της φοροδιαφυγής» λέει και εκθέτει τα επιχειρήματά του για την εφαρμογή του μέτρου. Τον ρωτήσαμε και αν αντέχει η «τσέπη» της χώρας την αγορά των F-35, «μπορείτε να είστε ήσυχοι ότι ο πρωθυπουργός ξέρει πολύ καλά τι κάνει, εν προκειμένω με τα F-35, αλλά και γενικότερα με κάθε είδους δαπάνη» απαντά με σιγουριά. Για το μείζον θέμα των αγροτών ο υφυπουργός Οικονομικών αισιοδοξεί πως με τον ουσιαστικό και ειλικρινή διάλογο που άνοιξε ο πρωθυπουργός μαζί τους «με την απόφασή του να βρεθεί ανάμεσά τους, οι λύσεις θα βρεθούν». 

Τι θα γίνει με τα POS στον κλάδο της λιανικής; Και ποιες είναι οι συνέπειες για όσους δεν συμμορφωθούν με τη νομοθεσία; 

Θα ήθελα να τονίσω κατ’ αρχάς ότι η υποχρεωτική εγκατάσταση μηχανημάτων για ψηφιακές συναλλαγές POS και η σύνδεσή τους με τις ταμειακές μηχανές στη λιανική συνιστά στοιχειώδες βήμα προς τον εξορθολογισμό της οικονομικής δραστηριότητας στο επίπεδο της καθημερινότητας. Διότι είναι αυτονόητο ότι όσο πιο εκτεταμένη είναι η χρήση των POS –άρα και των νόμιμων συναλλαγών, εφόσον ελέγχονται αμέσως από την ΑΑΔΕ– τόσο μεγαλύτερη πρόοδο επιτυγχάνουμε στον αγώνα μας κατά της φοροδιαφυγής. Η οποία φοροδιαφυγή –θα το επαναλάβω για νιοστή φορά– είναι μια κατάφωρα αντικοινωνική πρακτική, η οποία αδικεί και ζημιώνει κάθε Ελληνα πολίτη. Συμπεριλαμβανομένου του παραβάτη. Το ευχάριστο είναι, έστω και τηρουμένων των αναλογιών, ότι από τα δεδομένα που συγκεντρώνουμε στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών φαίνεται πως υπάρχει εσχάτως μια αυξημένη τάση συμμόρφωσης με όσα προβλέπει η φορολογική νομοθεσία. Αλλά για να απαντήσω συγκεκριμένα στο ερώτημά σας, θα αναφέρω ότι η αρχική Υπουργική Απόφαση που εκδώσαμε προέβλεπε ότι τα POS θα έπρεπε να εγκατασταθούν σε επιπλέον 35 κλάδους της λιανικής, παρόλο ότι δεν είχαν τέτοιου είδους υποχρέωση προηγουμένως. Η προθεσμία για την προμήθεια και την έναρξη χρήσης των POS είχε οριστεί έως το τέλος Ιανουαρίου. Ωστόσο, κρίναμε αναγκαίο να δώσουμε μια παράταση έως τις 29 Φεβρουαρίου 2024. Αυτό το κάναμε για δύο λόγους: α) Για να δοθεί χρόνος στους προμηθευτές POS να εξυπηρετήσουν την αυξημένη ζήτηση για τα μηχανήματα πληρωμών, καθώς μας αναφέρθηκαν καθυστερήσεις και θα ήταν άδικο να επιβληθούν πρόστιμα στις επιχειρήσεις λιανικής χωρίς να υπάρχει πρόθεση υπέρβασης της διορίας από τη δική τους πλευρά. β) Προκειμένου να υπάρξει η δυνατότητα ένταξης στον 4ο και τελευταίο κύκλο χρηματοδότησης των δράσεων διασύνδεσης POS και ταμειακών, όπως προβλέπεται από το σχετικό πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης. Για τους επαγγελματίες, πάντως, σημειώνω ότι υπάρχει κατανόηση στο ζήτημα της προθεσμίας, υπό την προϋπόθεση όμως ότι υπάρχει κλεισμένο ραντεβού της εκάστοτε επιχείρησης με τον προμηθευτή POS, ακόμη και για τον Μάρτιο. Αν, δηλαδή, πιστοποιείται με τα σχετικά παραστατικά η συμφωνία αγοράς και εγκατάστασης POS εντός Μαρτίου, τα προβλεπόμενα πρόστιμα αναστέλλονται. Αλλά πέραν αυτών των ορίων, εάν οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ διαπιστώσουν μη συμμόρφωση, θα καταλογίζουν πρόστιμο ύψους 1.500 ευρώ. 

Θεωρείτε ότι είναι και αυτός ένας τρόπος για να περιοριστεί η φοροδιαφυγή, αντί για πιο αποτελεσματικά κίνητρα, όπως π.χ. το να ακυρώσετε στην πράξη τη διαδεδομένη πρακτική «50 ευρώ χωρίς απόδειξη, 80 ευρώ με απόδειξη»; 

Αυτό που επιδιώκουμε σε πρώτη φάση είναι να εξασφαλίσουμε ότι υπάρχει παντού η δυνατότητα ηλεκτρονικής συναλλαγής για οποιονδήποτε καταναλωτή το επιθυμεί ή επειδή τη δεδομένη στιγμή δεν έχει μαζί του μετρητά. Μιλώ βεβαίως για τη δυνατότητα συναλλαγής μέσω καρτών ή με το σύστημα IRIS – δηλαδή των άμεσων πληρωμών με μεταφορά χρημάτων μεταξύ τραπεζικών λογαριασμών. Η εξάπλωση της χρήσης POS δεν είναι απλώς μια εναλλακτική επιλογή, σε σχέση με τη διαδεδομένη πρακτική των «μαύρων», των αδήλωτων στην εφορία συναλλαγών, όπως την περιγράφετε. Διότι η συγκεκριμένη πρακτική πρέπει να ξεριζωθεί από τη νοοτροπία μας. Κι αυτό θα γίνει μόνο εάν αποκτήσουμε όλοι μας φορολογική συνείδηση. Μόνο αν αρχίσουμε επιτέλους να βλέπουμε την πράξη της παροχής υπηρεσίας ή προϊόντων χωρίς απόδειξη ως μια παράνομη και αντικοινωνική συμπεριφορά, όπως πραγματικά είναι. 

Το οικονομικό κόστος για την αγορά των F-35 είναι τεράστιο. Η κατάσταση της οικονομίας επιτρέπει τέτοια ανοίγματα; 

Επιτρέπουν η ασφάλεια της χώρας και οι ανάγκες της εθνικής μας άμυνας να μην κάνουμε, ανά πάσα στιγμή, ό,τι καλύτερο μπορούμε για να διατηρήσουμε το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων; Αντιστρέφω το ερώτημά σας – και το πού οδηγεί ο συλλογισμός μου είναι προφανές. Επίσης, πιστεύω ότι ο ελληνικός λαός έχει πειστεί πλέον ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν παίζουν ούτε με την οικονομία ούτε –κυρίως και πάνω από όλα– με την εθνική ασφάλεια της πατρίδας μας. Συνεπώς, μπορείτε να είστε ήσυχοι ότι ο πρωθυπουργός ξέρει πολύ καλά τι κάνει, εν προκειμένω με τα F-35, αλλά και γενικότερα με κάθε είδους δαπάνη, πόσο μάλλον μεγάλης κλίμακας. Αλλά δεν πρέπει να υποτιμούμε τις ανάγκες που δημιουργούνται για την Ελλάδα έξωθεν από την ιδιαιτερότητα του γεωστρατηγικού περιβάλλοντος στο οποίο βρισκόμαστε. Οπως δεν πρέπει να λησμονούμε ότι οι Ενοπλες Δυνάμεις είχαν αφεθεί χωρίς ανανέωση του εξοπλισμού τους για πάρα πολλά χρόνια, λόγω της οικονομικής κρίσης, των ιδεοληψιών όσων κυβέρνησαν την περίοδο 2015-2019 κ.λπ. Επομένως, εδώ έχουμε αντικειμενικές υποχρεώσεις απέναντι στην εθνική μας άμυνα. Και μια κυβέρνηση υπεύθυνη, όπως η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, καλείται να καλύψει αυτές τις ανάγκες για στρατιωτικό εξοπλισμό σύγχρονης τεχνολογίας, χωρίς να διαταράξει επ’ ουδενί τη δημοσιονομική ισορροπία. 

Η ακρίβεια παραμένει το υπ’ αριθμόν 1 πρόβλημα για τους Ελληνες. Γιατί δεν αλλάζει τίποτα σε αυτόν τον τομέα, είτε εσείς ανακοινώνετε μέτρα είτε επιβάλλετε πρόστιμα; 

Επιτρέψτε μου να θυμίσω ότι μόλις πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκαν τα τελευταία επίσημα στοιχεία για τον πληθωρισμό, με τη χώρα μας να έχει επιτύχει και πάλι μια πολύ μεγαλύτερη μείωση σε σχέση με τις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης – συγκεκριμένα εμείς πετύχαμε μείωση του δείκτη κατά μισή μονάδα, συγκριτικά με τη μείωση του μέσου όρου κατά 0,1%. Αρα, η Ελλάδα συγκλίνει εμφανώς με τον ευρωπαϊκό μέσον όρο, ενώ για πάρα πολλούς μήνες βρισκόμασταν και κάτω από αυτόν. Φαίνεται, λοιπόν, πως τα μέτρα που λαμβάνουμε διαρκώς αρχίζουν και αποδίδουν. Κάτι που είναι ακόμη πιο εμφανές σε ό,τι αφορά στον λεγόμενο «δομικό πληθωρισμό», ο οποίος είναι και ο πιο δύσκολος. Ως προς αυτό το μέγεθος, η χώρα μας βρίσκεται κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Γενικότερα, νομίζω ότι με κάθε μήνα που περνά, τα μέτρα που έχουν ανακοινωθεί και υλοποιούνται θα πετυχαίνουν όλο και περισσότερο τους στόχους της κυβέρνησης για τον περιορισμό της ακρίβειας και την ανακούφιση των πολιτών. Από τις επιπτώσεις, ας μην ξεχνάμε, ενός διεθνούς φαινομένου, όπως είναι η αύξηση των τιμών, σχεδόν οριζοντίως, σε όλο το φάσμα της αγοράς. 

Τελικά πού «κλειδώνει» ο κατώτατος μισθός από την 1η Απριλίου; Πολλοί λένε ότι ούτως ή άλλως τα επιπλέον χρήματα τα «τρώει» ο πληθωρισμός. 

Οπωσδήποτε είναι πολύ πρόωρο να συζητάμε το «πού θα κλειδώσει» ο κατώτατος μισθός, όταν η διαδικασία μόλις τώρα αρχίζει και ακόμη δεν έχουν ερωτηθεί καν οι εμπλεκόμενοι εταίροι σε σχέση με το ύψος της αύξησης. Παρ’ όλα αυτά, σε κάθε περίπτωση, αυτή ακριβώς είναι η άσκηση ισορροπίας που πρέπει να φέρει με επιτυχία εις πέρας η κυβέρνηση. Η οποία επιβάλλει να μην εξαντληθεί η διαδικασία αυτή σε μια απλή διαπραγμάτευση μεταξύ των εργαζομένων και των εργοδοτών. Πρέπει να διασφαλίσουμε πως οι αυξήσεις αυτές θα είναι ουσιαστικές ώστε να περιορίζουν δραστικά τη μείωση των εισοδημάτων από τον πληθωρισμό. Από την άλλη όμως, την ίδια στιγμή, δεν θα πρέπει να οδηγούν σε απώλεια της ανταγωνιστικότητας, σε αύξηση της ανεργίας και σε μια ανοδική έλικα πληθωρισμού. Διότι εάν συμβεί κάτι τέτοιο, η εθνική οικονομία της Ελλάδας θα βρεθεί εγκλωβισμένη σε έναν φαύλο κύκλο αύξησης τιμών, μισθών, και των τιμών ξανά κ.ο.κ. 

Σκοπεύετε να στηρίξετε κι άλλο κατηγορίες συμπολιτών μας που έχουν πληγεί από τις φυσικές καταστροφές; 

Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας είναι η μόνη η οποία ασχολήθηκε συστηματικά, ενεργά και καίρια με την άμεση οικονομική στήριξη στους πολίτες περιοχών όπου συνέβησαν φυσικές καταστροφές. Είναι επίσης η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αυτή που έθεσε τις θεσμικές βάσεις, ώστε κάθε κυβέρνηση από εδώ και στο εξής να είναι σε θέση να επιλύει το ζήτημα της στήριξης και της ανασυγκρότησης των περιοχών που πλήττονται από τέτοιου είδους καταστροφές. Προφανώς, τα δημοσιονομικά περιθώρια αφενός είναι συγκεκριμένα και δεν έχουν απεριόριστη ελαστικότητα. Αφετέρου όμως πρέπει να έχουμε πάντοτε τη δυνατότητα και την ετοιμότητα να αντιμετωπίσουμε ενδεχόμενες μελλοντικές καταστροφές, σε μια προοπτική είτε άμεση είτε μεσοπρόθεσμη. Συνεπώς, κανένας συμπολίτης μας δεν πρέπει να έχει καμία αμφιβολία ότι θα στηριχτεί όσο είναι αναγκαίο – αλλά μέσα στο πλαίσιο που επιτρέπουν τα δημόσια οικονομικά μας. 

Υπάρχουν περιθώρια αποδοχής κάποιων από τις προτάσεις που κάνουν οι αγρότες, ιδίως αυτοί της Θεσσαλίας; 

Σαφώς και υπάρχουν περιθώρια συνεννόησης – εξάλλου η ανταπόκριση από κυβερνητικής πλευράς στα ζητήματα που απασχολούν τους αγρότες ήταν ακαριαία και, μάλιστα, απευθείας από τον πρωθυπουργό. Προσωπικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε μια δέσμη μέτρων δαπάνης 232 εκατ. ευρώ, η οποία στοχεύει στην ουσιαστική στήριξη και την ανακούφιση των αγροτών, ιδιαίτερα εκείνων της Θεσσαλίας. Αναφέρω επιγραμματικά ότι στα νέα μέτρα για τον αγροτικό κλάδο περιλαμβάνεται η επέκταση της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο και για το 2024, συν πέντε καίριες παρεμβάσεις για τη μείωση του κόστους ενέργειας: 1) Πρόσθετη έκπτωση 10% στο αγροτικό ρεύμα από τον Μάιο μέχρι και τον Σεπτέμβριο από τη ΔΕΗ. 2) Ρύθμιση χρεών προς τη ΔΕΗ, με το κράτος να αναλαμβάνει το 75% των οφειλόμενων 8 εκατ. ευρώ από τους Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων της Θεσσαλίας. 3) Μεσοπρόθεσμη μείωση του κόστους ενέργειας, τουλάχιστον 30% και για τα επόμενα 10 χρόνια. 4) Υλοποίηση του ευεργετικού προγράμματος, ύψους 30 εκατ. ευρώ, «Φωτοβολταϊκά στο Χωράφι» για τους μεμονωμένους αγρότες. Και, φυσικά, 5) το Πρόγραμμα Απόλλων, το μεγαλύτερο project ενεργειακού συμψηφισμού με πράσινη ενέργεια που έχει εφαρμοστεί ποτέ στην Ελλάδα, από το οποίο η ωφέλεια, ειδικά για τους αγρότες, θα είναι άμεση και θεαματικά μεγάλη. Θεωρώ, λοιπόν, ότι με τον ουσιαστικό και ειλικρινή διάλογο που άνοιξε ο πρωθυπουργός με τους αγρότες με την απόφασή του να βρεθεί ανάμεσά τους, οι λύσεις θα βρεθούν. Οχι μόνο για τη λήξη των κινητοποιήσεων, αλλά και για την ικανοποίηση βασικών αιτημάτων των αγροτών – δεδομένων, βεβαίως, των απαραίτητων αμοιβαίων υποχωρήσεων.