Για πρώτη φορά εδώ και πολλές δεκαετίες η εργατική τάξη γύρισε την πλάτη στο ξεκάθαρα αριστερό πρόγραμμα που εμπνεύστηκε και υλοποίησε ο απερχόμενος αρχηγός του κόμματος.
Τραγική φυσιογνωμία για τoκόμμα των Εργατικών στη Βρετανία αποδείχτηκε ο ηγέτης του κόμματος. Τζέρεμι Κόρμπιν, που παρέδωσε τη σκυτάλη μετά το πολύ άσχημο αποτέλεσμα των πρόσφατων εκλογών. Ο αριθμός των υποψηφίων για την ηγεσία των Εργατικών ήδη ανέρχεται σε έξι. Οι εκλογές θα αρχίσουν στις 21 Φεβρουάριου και θα τελειώσουν στις 2 Απριλίου, ενώ τα ονόματα του νέου αρχηγού και του αναπληρωτή του αναμένεται να ανακοινωθούν στις 4 Απριλίου, με την έναρξη του συνεδρίου του κόμματος.
Το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών ήταν αναντίρρητα δραματικό για τους Εργατικούς, όχι όμως για τον λόγο που επικαλούνται οι περισσότεροι υποψήφιοι, ρίχνοντας την πέτρα του αναθέματος στον Κόρ- μπιν. Οι Εργατικοί στις εκλογές της 12ης Δεκεμβρίου έχασαν 60 έδρες σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές και συγκέντρωσαν 202 έδρες, που είναι ο μικρότερος αριθμός εδρών που έχει πάρει το κόμμα από το 1935. Από άποψη ποσοστού δεν τα πήγαν, ωστόσο, τόσο άσχημα: συγκέντρωσαν 32,2%, υψηλότερο, δηλαδή, από το ποσοστό του 2015, που είχαν κερδίσει 30%.
Το απογοητευτικό αποτέλεσμα των Εργατικών αποτέλεσε το αντεστραμμένο είδωλο της θριαμβευτικής νίκης των Συντηρητικών, που πέτυχαν την καλύτερη επίδοσή τους από την εποχή της Θάτσερ το 1987. Η μεγαλύτερη επιτυχία, ωστόσο, των Τόρηδων (και η κορυφαία αποτυχία των Εργατικών) αφορούσε στην ποιότητα των ψήφων, όχι στον αριθμό τους. Για πρώτη φορά εδώ και πολλές δεκαετίες η εργατική τάξη, που έχει υποστεί τα μεγαλύτερα πλήγματα από την αποβιομηχάνιση, τη μείωση μισθών και την άνθηση των υπηρεσιών και κατοικεί στα Μίντλαντς και τις εργατικές περιφέρειες της Ουαλίας, κάτι αντίστοιχο του Μίσιγκαν και του Κονέκτικατ στις ΗΠΑ, ψήφισε τους Συντηρητικούς και γύρισε την πλάτη στους Εργατικούς.
Η απόρριψη των Εργατικών από την εργατική τάξη έχει ξεχωριστή σημασία λόγω της αριστερής στροφής που προκάλεσε στο κόμμα ο Τζέρεμι Κόρμπιν. Η στροφή του φάνηκε πεντακάθαρα στην προβολή αιτημάτων όπως η επανεθνικοποίηση ιδιωτικοποιημένων επιχειρήσεων, η αύξηση των δημόσιων επενδύσεων, η αύξηση της φορολογίας για τις επιχειρήσεις κ.ά. Σε διεθνές δε επίπεδο υποστήριξε θαρρετά τους Παλαιστίνιους, προκαλώντας την αντίδραση του Ισραήλ και των Εβραίων του Λονδίνου, που τον κατηγόρησαν για αντισημιτισμό. Αυτό το πρόγραμμα, που υποσχόταν την ακύρωση της δεξιάς στροφής που επέβαλε στο κόμμα ο Τόνι Μπλερ, ήταν που έδωσε μια ώθηση στον Τζέρεμι Κόρμπιν εντός κι εκτός της χώρας του. Από πολλούς παρομοιάστηκε με τον Μπέρνι Σάντερς, που οδήγησε τους Δήμο κρατικούς των ΗΠΑ στο πιο ριζοσπαστικό σημείο του πολιτικού φάσματος που έχουν βρεθεί από ιδρύσεώς τους. Το ίδιο έπραξε και ο Κόρμπιν, συγκροτώντας ένα αντινεο- φιλελεύθερο πρόγραμμα.
Εκεί, ωστόσο, που οι Εργατικοί τα θαλάσσωσαν ήταν στο θέμα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ενώ οι ψηφοφόροι του είχαν ταχθεί ξεκάθαρα κατά της ΕΕ -και, μάλιστα, μετά το δημοψήφισμα του 2016 με αυξανόμενο ρυθμό, αντιδρώντας έτσι στα καψόνια των Βρυξελλών, όπως έδειχναν οι δημοσκοπήσεις-, οι Εργατικοί επισήμως δεν έπαιρναν θέση και ανεπισήμως στην πράξη είχαν μετατραπεί στο κόμμα του Bremain. Ομολογουμένως, η θέση τους δεν ήταν εύκολη. Οι Συντηρητικοί με τη σημαία του Brexit και καλλιεργώντας συνεχώς τον ρατσισμό στρέφονταν κατά της ΕΕ, κατηγορώντας τη για τη μετανάστευση. Σε αυτή την αντιπαράθεση οι Εργατικοί, με αντανακλαστικά που θα ζήλευαν και τα περίφημα τετράποδα του Παβλόφ, ανατάχθηκαν στον ρατσισμό, ταυτίζοντας την πρόοδο με την ΕΕ και την παραμονή εκεί της χώρας τους.
Υπήρχε, ωστόσο, κι άλλος δρόμος. Οι Εργατικοί, χωρίς να επενδύουν στον ρατσι- σμό, θα μπορούσαν να ανακρούσουν τα αντιμεταναστευτικά αισθήματα προβάλλοντας το αίτημα «ίδια λεφτά για ίδια δουλειά» και να εκθέσουν την ΕΕ υποστηρίζοντας ότι οι αλλεπάλληλες διευρύνσεις της δεν υπηρετούσαν την εξάπλωση των ιδανικών της προόδου, αλλά τη διεύρυνση των αγορών και τη σύγκλιση μισθών και ημερομισθίων προς τα κάτω. Τίποτε απ’ όλα αυτά δεν έκαναν οι Εργατικοί.
Το αποτέλεσμα δεν ήταν μόνο οι παραδοσιακοί ψηφοφόροι τους να στραφούν στους Συντηρητικούς, δεδομένου ότι ο Τζόνσον, ευφυώς σκεπτόμενος, μετέτρεψε έγκαιρα τις εκλογές σε δεύτερο δημοψήφισμα, ζητώντας την ψήφο των πολιτών μόνο και μόνο για να ολοκληρώσει τη δουλειά της εξόδου, ισχυροποιώντας έτσι to ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που ήδη διέθετε. Το αποτέλε σμα ήταν επιπλέον στην ευρωπαϊκή πυρά να «καεί» και η αριστερή στροφή, παρόλο που αν το κόμμα έβγαινε δημόσια και μαχητικά υπέρ της παραμονής στην ΕΕ, όπως ζητούσαν οι περισσότεροι αντίπαλοι του Κόρμπιν ή βρίσκονταν οι ίδιοι στην ηγεσία του κόμματος, αυτό θα είχε υποστεί ακόμη μεγαλύτερη πολιτική πανωλεθρία.
Παρότι είναι νωρίς για προγνώσεις, το πιθανότερο για τον νέο ηγέτη των Εργατικών είναι να συγκαταλέγεται στα «πολιτικά παιδιά» του Μπλερ. Αυτή η προοπτική θα φέρει ακόμη πιο κοντά το ενδεχόμενο οι Εργατικοί να ακολουθήσουν τον δρόμο των Γάλλων Σοσιαλιστών και των Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών, που έχουν οδηγηθεί στο περιθώριο της πολιτικής ζωής της χώρας τους…
Πηγή: Νέα Σελίδα, Λεωνίδας Βατικιώτης
