Η υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας Λιζ Τρας ανακοίνωσε χθες Κυριακή το βράδυ την υποψηφιότητά της για τη διαδοχή του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον, που παραιτήθηκε την περασμένη εβδομάδα, έπειτα από σειρά σκανδάλων.
«Θα δώσω τη μάχη σε αυτήν την εκλογική διαδικασία ως συντηρητική και θα κυβερνήσω ως συντηρητική», τόνισε η κυρία Τρας, 46 ετών, σε άρθρο της στις στήλες της εφημερίδας Daily Telegraph. Προστέθηκε σε άλλους εννέα υποψηφίους στην κούρσα για την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος και κατά συνέπεια τον αριθμό 10 της Ντάουνινγκ Στριτ, δεδομένου ότι αυτό είναι το κόμμα που διαθέτει την πλειοψηφία των εδρών στη Βουλή των Κοινοτήτων.
Το ομιχλώδες τοπίο της διαδοχής θα αρχίζει να ξεκαθαρίζει σήμερα όπου έχει προγραμματιστεί η συνεδρίαση της αρμόδιας Επιτροπής των Συντηρητικών για πρώτη φορά μετά την παραίτηση του Μπόρις Τζόνσον και μάλιστα με τη νέα της σύνθεση.
Πρόκειται για την περίφημη «Επιτροπή 1922» η οποία σήμερα Δευτέρα αναμένεται μεταξύ άλλων να καθορίσει τους όρους, τις λεπτομέρειες και το χρονοδιάγραμμα της εκλογικής διαδικασίας. Θα αποφανθεί επίσης για το αν τελικά ο Μπόρις Τζόνσον μπορεί να παραμείνει στην εξουσία μέχρι τον Οκτώβριο, όπως ο ίδιος επιθυμεί, ή αν τελικά θα υπάρξει μεταβατικός πρωθυπουργός όπως ζητάνε πολλοί ή αν ακόμη η διαδικασία προχωρήσει γρήγορα όπως είχε γίνει το καλοκαίρι του 2019 στην περίπτωση της τότε πρωθυπουργού Τερέζας Μέι. Πριν από τρία χρόνια, η Μέι ανακοίνωσε την παραίτηση της στις 7 Ιουνίου και μέχρι τις 23 Ιουλίου είχε εκλεγεί ο διάδοχός της Μπόρις Τζόνσον.
Η διαδικασία εκλογής του νέου αρχηγού των Συντηρητικών έχει ως εξής: Αρχικά η «Επιτροπή 1922» καθορίζει το χρονοδιάγραμμα και όποιος βουλευτής των Συντηρητικών επιθυμεί μπορεί να καταθέσει υποψηφιότητα. Χρειάζεται τη στήριξη συγκεκριμένου αριθμού συναδέλφων του και θα πρέπει να το κάνει μέσα σε καθορισμένο χρονικό διάστημα. Αφού συνταχτεί η λίστα των υποψηφίων, η διαδικασία εκλογής του νέου αρχηγού θα περάσει από δύο φάσεις.
Πρώτα από μια σειρά διαδοχικών μυστικών ψηφοφοριών, με την κοινοβουλευτική ομάδα των Συντηρητικών να καταλήγει σε δύο υποψήφιους. Και τέλος θα κληθούν τα μέλη του κόμματος να αναδείξουν τον νέο ηγέτη τους που θα είναι και ο νέος πρωθυπουργός της χώρας. Αξίζει να σημειωθεί πως φέτος το βρετανικό κοινοβούλιο κλείνει για τις καλοκαιρινές διακοπές στις 21 Ιουλίου.
Πατρίκιοι και Πληβείοι του Συντηρητικού κόμματος
Ο τρόπος σύνθεσης της κοινοβουλευτικής ομάδας των Συντηρητικών θυμίζει τον τρόπο με τον οποίο διαχωρίζονταν οι ελεύθεροι πολίτες στην αρχαία Ρώμη.
Έτσι λοιπόν υπάρχουν οι «Πατρίκιοι», δηλαδή οι 22 κορυφαίοι υπουργοί της κυβέρνησης, που τις περισσότερες φορές έχουν φτάσει σε αυτήν τη θέση είτε επειδή πέρασαν από διάφορα άλλα κυβερνητικά πόστα με επιτυχία, οπότε έχουν την απαιτούμενη εμπειρία, είτε γιατί έχουν πολλές και καλές διασυνδέσεις εντός του κόμματος.
Ακολουθούν οι «Ιππείς», αυτοί είναι περίπου 120 βουλευτές σε χαμηλότερες κυβερνητικές βαθμίδες. Είναι π.χ. υφυπουργοί, γραμματείς υπουργείων, κ.α.
Τέλος είναι οι «Πλήβειοι». Πρόκειται για τη συντριπτική πλειοψηφία των βουλευτών του Συντηρητικού κόμματος οι οποίοι δεν κατέχουν κανένα απολύτως κυβερνητικό αξίωμα. Συνήθως μάλιστα, όχι πάντα, κάθονται στα πίσω έδρανα της βουλής και γι’ αυτό είναι γνωστοί και ως «backbenchers». Κάτι σαν τους αναπληρωματικούς στο ποδόσφαιρο… Οι νεότεροι και πιο φιλόδοξοι από αυτούς περιμένουν υπομονετικά τη σειρά τους για να «παίξουν μπάλα», ενώ οι μεγαλύτεροι έχουν συνταξιοδοτηθεί από τις κυβερνητικές θέσεις και έτσι απελευθερωμένοι πια, ασκούν πολύ πιο εύκολα κριτική στον εκάστοτε ηγέτη.
Με τα σημερινά δεδομένα, οι Συντηρητικοί έχουν 358 βουλευτές στην βουλή των Κοινοτήτων, οι «Πλήβειοι» υπολογίζονται σε 216. Αυτοί εκλέγουν τα 18 μέλη του παγκοσμίου φήμης πια οργάνου του κόμματος «Επιτροπή 1922».
Ο ρόλος της «Επιτροπής 1922»
Η «Επιτροπή 1922» συνεδριάζει κάθε εβδομάδα και ουσιαστικά αποτελεί τον συνδετικό κρίκο μεταξύ των «Πληβειών» βουλευτών και της εξουσίας.
Συχνά τα μέλη της ασκούν κριτική στην κυβέρνηση, ενώ είναι υπεύθυνη τόσο για την ενεργοποίηση της διαδικασίας μομφής κατά του αρχηγού του κόμματος, όπως έγινε πριν από περίπου έναν μήνα και με τον Μπόρις Τζόνσον, όσο και για την εκλογή του νέου αρχηγού του κόμματος.
