Καθησυχαστικός εμφανίζεται ο καθηγητής Παθολογίας και Λοιμώξεων του ΕΚΠΑ και επιστημονικός σύμβουλος του ΕΟΔΥ Σωτήρης Τσιόδρας, σε συνέντευξη που παραχωρεί για το θέμα του κοροναϊού στο Πρακτορείο Fm και στην εκπομπή της Τάνιας Η. Μαντουβάλου «104,9 ΜΥΣΤΙΚΑ ΥΓΕΙΑΣ», η οποία θα μεταδοθεί το Σάββατο 1 Φεβρουαρίου.
Εάν γίνει πανδημία, υπάρχει το καλό δεδομένο ότι στην πλειονότητα των περιστατικών ο ιός είναι «ελαφρύς», αναφέρει χαρακτηριστικά. Ωστόσο παραδέχεται ότι έχουν υπάρξει λανθασμένοι συναγερμοί, καθώς επίσης ότι μέρα με τη μέρα αυξάνεται η πιθανότητα να έχουμε κρούσμα στην Ελλάδα. Παράλληλα εκτιμά ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θα κηρύξει μέσα στις επόμενες μέρες κατάσταση έκτακτης ανάγκης παγκόσμια.
Στο νοσοκομείο μόνο όσοι έχουν ταξιδέψει σε χώρες με συνεχιζόμενη μετάδοση
Αυτή τη στιγμή νοσοκομείο πάνε μόνο οι άνθρωποι που έχουν ταξιδέψει σε χώρες με συνεχιζόμενη μετάδοση κι έχουν συμβατά συμπτώματα με τον νέο ιό, δηλαδή συμπτώματα γρίπης, αναφέρει ο καθηγητής κι εξηγεί: «Θα ενημερώσουν πρώτα το γιατρό τους ή τον ΕΟΔΥ κι έχουμε αυτή τη στιγμή τη δυνατότητα να τους υποδεχτούμε, να τους διαγνώσουμε, να τους απομονώσουμε για να σταματήσει έγκαιρα η αλυσίδα μετάδοσης. Εάν φτάσουμε στο κακό σενάριο που λέει ότι ο ιός αυτός θα γίνει μία παγκόσμια διασπορά, έχουμε το καλό δεδομένο ότι στην πλειονότητα των περιστατικών είναι ελαφρύς, οι περισσότεροι τον περνάνε σαν κρυολόγημα».
Το 20% των περιστατικών νοσεί σοβαρά. Θα μειωθεί με την πάροδο του χρόνου
Το 20% των περιστατικών νοσεί σοβαρά. Θα μειωθεί με την πάροδο του χρόνου. Διαπίστωση που συνάδει με χθεσινή δήλωση του Γενικού Διευθυντή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγιέσους, ο οποίος είπε ότι νοσεί βαριά μόνο το 20% των περιστατικών.
Αυτό ισχύει, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα, που συνέχεια αλλάζουν, τονίζει ο κ. Τσιόδρας και προβλέπει ότι στην πάροδο του χρόνου θα μειωθεί κι άλλο αυτό το ποσοστό των βαριά νοσούντων, όπως θα μειωθεί κι άλλο η θνητότητα που αυτή τη στιγμή κυμαίνεται στο 2%. Ποια είναι άραγε η εκτίμηση κινδύνου για την Ελλάδα; Έχουν υπάρξει μέχρι στιγμής ύποπτα κρούσματα; «Η πιθανότητα αυξάνει, μέρα με τη μέρα, να δούμε κάποιο περιστατικό στην πατρίδα μας. Αυτό που εξακολουθεί να παραμένει χαμηλό σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι η περαιτέρω μετάδοση σε μία χώρα, να γίνει τοπική επιδημία. Γι’ αυτό επικεντρωνόμαστε στην έγκυρη διάγνωση. Από την άλλη έχουν υπάρξει λανθασμένοι συναγερμοί και στη χώρα μας μέχρι σήμερα. Άνθρωποι οι οποίοι ήρθαν από περιοχές που απείχαν χιλιάδες χιλιόμετρα από το επίκεντρο του ιού και διαγνώστηκαν με γρίπη ή άλλη κοινή λοίμωξη του αναπνευστικού που κυκλοφορεί αυτή την περίοδο. Δεν θεωρούνται ύποπτα κρούσματα γιατί δεν πληρούσουν επιδημιολογικά κριτήρια».
«Θεωρώ ότι ο ΠΟΥ θα κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης παγκόσμια»
Έχει χαθεί άραγε ο χρόνος για να περιοριστεί το πρόβλημα από τη στιγμή που δεν κηρύχτηκε άμεσα κατάσταση έκτακτης ανάγκης παγκόσμια; Έκθεση του ΠΟΥ του 2018 αναφέρει ότι στις επιδημίες Έμπολα και Μερς η καθυστέρηση κήρυξης πανδημίας κόστισε ζωές. Βεβαίως αυτό έγινε τότε μετά από μήνες. Τώρα μιλάμε για λίγες ημέρες. «Νομίζω τα αντανακλαστικά έχουν κινηθεί πολύ πιο γρήγορα από προηγούμενες επιδημίες αυτή τη φορά. Ωστόσο η καραντίνα καθυστέρησε και ίσως θα έπρεπε να είχε επιβληθεί και εβδομάδες πριν, αφού ήταν γνωστό το πρόβλημα στις Αρχές από τις 31/12. Λόγω της ραγδαίας αύξησης των περιστατικών θεωρώ ότι τελικά ο ΠΟΥ θα κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης παγκόσμια για να βρεθεί χρηματοδότηση προκειμένου να υποστηριχθούν τα έκτακτα μέτρα».
Τα κριτήρια για να κηρυχθεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης παγκόσμια έχουν να κάνουν, σύμφωνα με τον καθηγητή, με το πόσο θανατηφόρος είναι ο ιός, με το πόσο γρήγορα διασπείρεται, με την γεωγραφική διασπορά σε πολλά μέρη του κόσμου, και με το αν αποτελεί αυτό που ονομάζεται διασυνοριακή απειλή υγείας, δηλαδή αν ξεπερνά τα σύνορα της χώρας που υπάρχει συνεχιζόμενη μετάδοση. «Νομίζω αυτός ο ιός αρχίζει και πληροί τα περισσότερα κριτήρια», τονίζει ο κ. Τσιόδρας.
Κορύφωση στην Κίνα τις επόμενες μέρες
Τις επόμενες ημέρες περιμένουμε την κορύφωση των περιστατικών στην περιοχή της Κίνας και μία σαφέστερη εικόνα για το αν κινείται σαν μία παγκόσμια πανδημία έναντι τοπικών επιδημιών στις χώρες στις οποίες εξάγεται, λέει ο επιστημονικός σύμβουλος του ΕΟΔΥ .«Δεν έχουμε αυτή τη στιγμή μεγάλες επιδημίες, αλλά μεμονωμένα σποραδικά κρούσματα».
Νυχτερίδες ή κάποιο ενδιάμεσο ζώο η πιο πιθανή πηγή προέλευσης
Όσον αφορά τη ρίζα του κακού, που σύμφωνα και με χθεσινές δηλώσεις του Γενικού Διευθυντή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγιέσους αναζητείται, ο κ. Τσιόδρας δηλώνει ότι βρίσκεται πολύ κοντά είτε σε νυχτερίδες ή σε κάποιο ενδιάμεσο ζώο, επικαλούμενος και την ελληνική μελέτη που είδε το φως της δημοσιότητας σήμερα 29 Ιανουαρίου. Είναι μία σημαντική πρωτοπορία σε παγκόσμιο επίπεδο, η οποία ήδη συζητιέται στο εξωτερικό κι επικροτείται από όλα τα διεθνή μέσα, λέει ο καθηγητής για την ελληνική μελέτη σχετικά την γενετική ανάλυση πλήρους γονιδιώματος του νέου κοροναϊού, στη συγγραφή της οποίας συμμετείχε. Η μελέτη εκπονήθηκε επίσης από τον αναπληρωτή καθηγητή Δημήτριο Παρασκευή, την Δρ Ευαγγελία-Γεωργία Κωστάκη και τον επίκουρο καθηγητή Γκίκα Μαγιορκίνη από το Εργαστήριο Υγιεινής Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, τον επίκουρο καθηγητή και αντιπρόεδρο του ΕΟΔΥ Γεώργιο Παναγιωτακόπουλο, και τον καθηγητή Γεώργιο Σουρβίνο της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης. «Η μελέτη μας δείχνει ότι έχει πάρα πολύ μεγάλη συγγένεια ο ιός που κυκλοφορεί στην περιοχή Ουχάν της Κίνας με έναν ιό νυχτερίδας και σίγουρα δεν προέρχεται από τα ερπετά».
Είναι νωρίς να γνωρίζουμε για μεταλλάξεις
Υπάρχουν μεταλλάξεις; Και τι κίνδυνοι μπορεί να δημιουργηθούν; Προκύπτουν εύλογα τα ερωτήματα. «Είναι πολύ νωρίς για να το πει κανείς αυτό. Ξέρουμε ότι πρόκειται για έναν νέο ιό. Ξέρουμε επίσης ότι κυκλοφορούσε αρκετό καιρό πριν, στην περιοχή της Κίνας. Δεν είναι ένα πρόσφατο γεγονός με τη δική μας τη μελέτη. Αυτό λοιπόν σημαίνει ότι αυτός ο ιός είτε απόκτησε κάποια άλλη προσαρμογή στο ανθρώπινο αναπνευστικό σύστημα και κολλάει ευκολότερα, ή κατά κάποιο τρόπο απόκτησε κάποιες μεταλλάξεις στις δικές του περιοχές. Δεν το γνωρίζουμε γιατί είναι η πρώτη φορά που τον βρίσκουμε στην ανθρωπότητα».
Science: Το φάρμακο για το AIDS μπορεί να βοηθήσει στα συμπτώματα του ιού
Τι γίνεται όμως με την θεραπεία που παρέχεται αυτή τη στιγμή στα σοβαρά περιστατικά; Σε εργαστήρια της Κίνας ένα νέο φάρμακο που χορηγείται σε φορείς του ιού HIV δοκιμάζεται ως πιθανή λύση σωτηρίας για την αναχαίτιση της επιδημίας που σπέρνει ο κοροναϊός.
«Με χθεσινοβραδινή ανακοίνωση από το περιοδικό Science φαίνεται ότι τόσο η ιντερφερόνη, όσο και ο συνδυασμός της με λοπιναβίρη/ ριτοναβίρη μπορούν να βοηθήσουν κάποιους ανθρώπους», απαντά ο κ. Τσιόδρας και επισημαίνει ότι υπάρχει εμπειρία από κάποια φάρμακα τα οποία υπάρχουν και στην Ελλάδα και τα οποία μπορούν να δοθούν σε σοβαρά περιστατικά, σε περίπτωση που αυτό χρειαστεί. «Όταν πριν λίγα χρόνια είχαμε στην πατρίδα μας αντίστοιχο περιστατικό ενός θανατηφόρου κοροναϊού που κυκλοφορεί στη Σαουδική Αραβία, δώσαμε κι εμείς το κοκτέιλ που περιλαμβάνει το φάρμακο του Έιτζ μαζί με συνδυασμό άλλων δύο φαρμάκων και εξαφανίσαμε τον ιό από τον οργανισμό του».
Σε 4-6 μήνες εμβόλιο
Επιστήμονες σε σημαντικά ιατρικά κέντρα, σε διάφορα σημεία του πλανήτη, έχουν επιδοθεί αυτή τη στιγμή σε έναν αγώνα δρόμου για την ανακάλυψη ενός εμβολίου, που σύμφωνα με τη μέχρι τώρα εμπειρία από παλαιότερες επιδημίες, ο χρόνος παρασκευής του είναι μεγαλύτερος των 9 μηνών. Έχετε απόλυτο δίκιο αναφέρει ο κ. Τσιόδρας κι επισημαίνει ότι «η τεχνολογία των εμβολίων σε μερικά μέρη του κόσμου παραμένει στο σταθερό που είπατε δηλαδή 4-6 μήνες για την παραγωγή και μετά άλλους τρεις με τέσσερις μήνες για τις κλινικές δοκιμές πρώτα σε εθελοντές και μετά σε περιοχές που υπάρχουν κρούσματα. Άρα αρκετά αργά. Παρόλα αυτά σε δύο εργαστήρια του κόσμου στην Κίνα και στις Ηνωμένες Πολιτείες που ξεκίνησαν ήδη από τις 10 Ιανουαρίου τις προσπάθειες έχουν τη δυνατότητα με νεότερη τεχνολογία να κατασκευάσουν εμβόλιο σε περίπου ένα μήνα. Μετά τον πρώτο μήνα που θα παρασκευαστεί το εμβόλιο με την τεχνική MRNA θα μπει σε πειράματα σε ποντίκια και μετά σε υγιείς εθελοντές. Έτσι μπορεί να μειωθεί σημαντικά ο χρόνος παραγωγής εμβολίου και να φτάσει στους 4-6 μήνες, όπως ευελπιστούμε».