Την κατάργηση των λεωφορειολωρίδων θέλουν στην πράξη οι οδηγοί ταξί! Αυτό ζητούν, ούτε λίγο ούτε πολύ, οι εκπρόσωποι του Συνδικάτου Αυτοκινητιστών Ταξί Αττικής (ΣΑΤΑ) που κατεβαίνουν σε 48ωρη απεργία στις 28 και 29 Μαΐου, προβάλλοντας ένα… μανιφέστο αιτημάτων που ξεκινά από το ενεργειακό αποτύπωμα και καταλήγει στο ΦΠΑ με ενδιάμεση στάση στις λεωφορειολωρίδες.
Το αίτημα για ελεύθερη πρόσβαση των ταξί –και μάλιστα μόνο όταν είναι έμφορτα– σε έναν χώρο που θεσμοθετήθηκε για την ταχύτερη κυκλοφορία των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς έρχεται να επιβεβαιώσει μια πάγια τακτική: όταν κάποιοι φωνάζουν για «δίκαιο», συνήθως εννοούν κάποια προνομιακή εξαίρεση.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό, ο Κωνσταντίνος Κυρανάκης εμφανίζεται να αντιστέκεται και –τουλάχιστον προσώρας– να διατηρεί σταθερή γραμμή σε μια υπόθεση όπου η πολιτική βούληση παραδοσιακά παραμερίζει μπροστά στον θόρυβο. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Θύμιος Λυμπερόπουλος εμφανίζεται… ενοχλημένος λέγοντας ότι «ο Κυρανάκης έχει εμμονές μαζί μας και μας το κρατάει μανιάτικο από το 2018, όταν συγκρουστήκαμε μαζί του για την Uber»!
Την ίδια ώρα, βέβαια, το πλήρες πλαίσιο των αιτημάτων του ΣΑΤΑ θυμίζει περισσότερο πρόγραμμα κυβερνητικής παρέμβασης παρά ένα κλαδικό υπόμνημα. Ζητούν:
- Να ανασταλεί η υποχρεωτική αντικατάσταση των ταξί με οχήματα μηδενικών ρύπων από το 2026.
- Να μειωθεί ή να καταργηθεί ο ΦΠΑ στην αγορά νέων επαγγελματικών οχημάτων.
- Να θεσπιστεί αφορολόγητο 12.000 ευρώ.
- Να επιδοτηθούν τα καύσιμα ή να μειωθεί μόνιμα ο ΕΦΚ.
- Να μειωθεί ο ΦΠΑ στο κόμιστρο.
- Να ξεχωρίσουν νομικά τα ταξί από τα ενοικιαζόμενα με οδηγό.
- Να αυστηροποιηθούν οι ποινές για πειρατεία και να περιοριστεί η δράση των ψηφιακών εφαρμογών.
Το εύρος των αιτημάτων δεν εκπλήσσει – ο κλάδος έχει διαχρονικά υψηλό διαπραγματευτικό βάρος, με παρουσία και επιρροή σε πολιτικό επίπεδο, τουλάχιστον σε άλλες… εποχές. Εκείνο που διαφοροποιεί τη φετινή κινητοποίηση είναι το σκηνικό σύγκρουσης που δημιουργείται με τον αναπληρωτή υπουργό Μεταφορών, Κωνσταντίνο Κυρανάκη.
Αφορμή για την ένταση στάθηκε η πρόταση Κυρανάκη για επιδότηση διαδρομών ταξί με μειωμένο κόμιστρο, αποκλειστικά για οδηγούς που κατανάλωσαν αλκοόλ τα Σαββατοκύριακα. Αν και ο ίδιος τη στήριξε ως πρόταση πρόληψης τροχαίων και εξοικονόμησης κόστους για το ΕΣΥ, αντιμετωπίστηκε με σκεπτικισμό από την αντιπολίτευση και προκάλεσε δημόσια διαφοροποίηση του κυβερνητικού εκπροσώπου, Παύλου Μαρινάκη.
Σε πολιτικό επίπεδο, ο Κ. Κυρανάκης αρνήθηκε ρητά να συνομιλήσει με τον πρόεδρο του ΣΑΤΑ, Θύμιο Λυμπερόπουλο: «Ο Λυμπερόπουλος είναι άλλη ιστορία. Κάνω διάλογο με την ομοσπονδία των ταξί». Η απόσταση αυτή δεν είναι μόνο προσωπική – αντανακλά και μια νέα πολιτική προσέγγιση που απορρίπτει τις «καθεστωτικές» μορφές συνδικαλισμού.
Άλλωστε, ο κ. Κυρανάκης δεν ξεχνά ότι πρόσφατα ο πρόεδρος του ΣΑΤΑ, με ομάδα συνδικαλιστών μαζί του, εισέβαλε στο υπουργείο, απειλούσε υπαλλήλους και συνεργάτες του υπουργού φωνάζοντας «εδώ μέσα όλοι είστε υπαλληλίσκοι μου, σαράντα χρόνια μπαίνω σε αυτό το υπουργείο όποτε θέλω». Σημειώνεται πως ο Κωνσταντίνος Κυρανάκης απουσίαζε εκείνη τη στιγμή στην Ιταλία, καθώς συνόδευε τον πρωθυπουργό στη Ρώμη για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Ιταλίας.
Σε κάθε περίπτωση, πέρα από το ταξί, ο υπουργός φαίνεται να κινείται και σε ευρύτερης κλίμακας αλλαγές. Όπως ανακοίνωσε, έχει ζητήσει από τη ΣΤΑΣΥ να προχωρήσει σε μελέτη βιωσιμότητας για 24ωρη λειτουργία του μετρό το Σάββατο, προκειμένου να υπάρχουν εναλλακτικές για τη νυχτερινή μετακίνηση, χωρίς να εξαρτάται αποκλειστικά ο πολίτης από ταξί ή ΙΧ.
Η σύγκρουση δεν φαίνεται προσωρινή. Το ΣΑΤΑ επαναφέρει κάθε εμβληματική διεκδίκηση του παρελθόντος – από τις λεωφορειολωρίδες μέχρι την πλήρη απαλλαγή από κάθε φορολογική υποχρέωση. Από την άλλη, ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών φαίνεται να χαράσσει μια πιο τεχνοκρατική γραμμή, με έμφαση στη ρύθμιση, την ψηφιακή οργάνωση και τη δημόσια ασφάλεια.
Αν ο πολιτικός χρόνος το επιτρέψει, ίσως για πρώτη φορά οι μεταφορές πάψουν να είναι υπόθεση συντεχνιών. Και ίσως το δημόσιο συμφέρον να μην είναι, αυτήν τη φορά, το πρώτο που θα κάνει στην άκρη.