Σε μια απροσδόκητη και κρίσιμη συνάντηση στο Βατικανό, με αφορμή την κηδεία του πάπα Φραγκίσκου, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι συναντήθηκε κατ' ιδίαν με τον Ντόναλντ Τραμπ, σε μια προσπάθεια να επηρεάσει τη στάση του προέδρου των ΗΠΑ απέναντι στον Βλαντίμιρ Πούτιν και να επαναφέρει την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία ως βασική προτεραιότητα.
Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το Axios, ο Ουκρανός πρόεδρος εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία να αναπτύξει προσωπικά τη στρατηγική του Κιέβου, σε μια συνάντηση που χαρακτηρίζεται ως υψηλού ρίσκου. Οι σύμβουλοι του Ζελένσκι φέρονται να ήταν διχασμένοι για την κατ’ ιδίαν επικοινωνία, καθώς οι μνήμες από τη δύσκολη συνάντηση του Φεβρουαρίου στον Λευκό Οίκο παρέμεναν νωπές.
Ο Ζελένσκι επηρέασε για πρώτη φορά την εικόνα του Τραμπ για τον Πούτιν
Παρά τους ενδοιασμούς, ο Ζελένσκι αποφάσισε να προχωρήσει, με πηγές να αναφέρουν ότι έλαβε σήματα πριν από το ταξίδι ότι ο Τραμπ ήταν ανοιχτός σε μια τέτοια επαφή. Αν και δεν είχε προγραμματιστεί εκ των προτέρων, οι δύο άνδρες συναντήθηκαν κατά την άφιξή τους στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου και βρήκαν χώρο για μια σύντομη ιδιωτική συνομιλία.
Κατά την εκτίμηση όσων γνωρίζουν το περιεχόμενο της συνάντησης, για πρώτη φορά ο Ζελένσκι αισθάνθηκε ότι κατάφερε να επηρεάσει ουσιαστικά την οπτική του Τραμπ σε σχέση με τον Ρώσο πρόεδρο.
Το μήνυμα στον Τραμπ
Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας, σύμφωνα με τις πηγές του Axios, ο Ζελένσκι τόνισε στον Τραμπ πως ο Πούτιν δεν πρόκειται να υποχωρήσει, εάν δεν δεχθεί αυξημένη πίεση από τις ΗΠΑ.
Ένας από τους παριστάμενους δήλωσε στο αμερικανικό μέσο ενημέρωσης ότι ο Τραμπ απάντησε πως ίσως χρειαστεί να αλλάξει την προσέγγισή του απέναντι στον Πούτιν.
Κάτι που λίγο αργότερα επιβεβαίωσε και με ανάρτησή του στο Truth Social.
Η ανάρτηση-μήνυμα του Τραμπ προς τον Πούτιν
Καθ’ οδόν προς τις ΗΠΑ με το Air Force One και λίγες ώρες μετά τη συνάντηση, ο Τραμπ αντέδρασε σε μια σφοδρή ρωσική αεροπορική επίθεση στο Κίεβο.
«Αυτό με κάνει να σκέφτομαι πως ίσως δεν θέλει να σταματήσει τον πόλεμο, απλώς με καθυστερεί, και πρέπει να αντιμετωπιστεί διαφορετικά, μέσω τραπεζικών ή δευτερογενών κυρώσεων;» έγραψε ο Αμερικανός Πρόεδρος στην πλατφόρμα του Truth Social.
Η δήλωση αυτή, όπως επισημαίνει το Axios, αποτελεί μία από τις ελάχιστες περιπτώσεις όπου ο Τραμπ υιοθέτησε πιο σκληρή στάση απέναντι στη Ρωσία.
Τα «καυτά» θέματα που συζητήθηκαν
Ο Ζελένσκι εκμεταλλεύτηκε τη συνάντηση για να ζητήσει από τον Τραμπ να επιστρέψει στην αρχική του πρόταση για άμεση και άνευ όρων κατάπαυση πυρός, ως βάση για ειρηνευτικές συνομιλίες – πρόταση την οποία είχε αποδεχθεί η Ουκρανία, αλλά απέρριψε η Ρωσία.
Σύμφωνα με πηγή του Axios, ο Τραμπ φάνηκε να συμφωνεί με την πρόταση, αν και ο Λευκός Οίκος δεν επιβεβαίωσε ούτε διέψευσε το περιεχόμενο της συνάντησης.
Επιπλέον, ο Ζελένσκι επανέλαβε ξεκάθαρα ότι δεν πρόκειται να αναγνωρίσει ποτέ την Κριμαία ως ρωσική επικράτεια, ενώ πηγή σημείωσε πως ο Τραμπ ξεκαθάρισε ότι δεν του το ζητά.
«Το σχέδιο προβλέπει την αναγνώριση από τις ΗΠΑ, όχι από την Ουκρανία», ανέφερε η πηγή.
Ο Ουκρανός Πρόεδρος εξήγησε πως είναι διατεθειμένος να κάνει παραχωρήσεις για να τερματιστεί ο πόλεμος, μόνο εάν του προσφερθούν ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας.
«Ο Ζελένσκι είπε στον Τραμπ πως δεν φοβάται να κάνει παραχωρήσεις για να τερματιστεί ο πόλεμος, αλλά χρειάζεται αρκετά ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας για να το κάνει», ανέφερε πηγή.
Πίεση για τη συμφωνία με τα ορυκτά
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Τραμπ πίεσε τον Ζελένσκι να υπογράψει τη συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ–Ουκρανίας για τα ορυκτά, το συντομότερο δυνατό, σύμφωνα με πληροφορίες του Axios.
Όπως έγινε γνωστό σήμερα από το Reuters και το Bloomberg, πιθανόν το Κίεβο να υπογράψει εντός της ημέρας.
Η απουσία των «φιλορώσων»
Η απουσία συγκεκριμένων προσώπων φαίνεται επίσης να συνέβαλε στη θετικότερη έκβαση της συνάντησης.
Όπως επισημαίνουν οι ίδιες πηγές, «Μια πιθανή εξήγηση για το ότι η συνάντηση Τραμπ–Ζελένσκι κύλησε πιο θετικά, είναι πως απουσίαζαν ο αντιπρόεδρος Βανς και ο απεσταλμένος του Λευκού Οίκου, Στιβ Γουίτκοφ – τους οποίους οι Ουκρανοί θεωρούν πιο φιλικά προσκείμενους προς τη ρωσική πλευρά».
Η ματαίωση της συνέντευξης Ζελένσκι
Ο Ζελένσκι είχε προγραμματίσει να παραχωρήσει συνέντευξη στην εκπομπή «This Week» του ABC την Κυριακή το πρωί. Ωστόσο, η εμφάνιση ακυρώθηκε -μεταξύ άλλων- εξαιτίας κάποιων τεχνικών προβλημάτων στη μετάφραση.
«Ήταν μια εξαιρετική συνάντηση και ο Ζελένσκι δεν ήθελε να διακινδυνεύσει τίποτα», ανέφερε μία από τις πηγές του Axios.
Σε ερώτηση για το περιεχόμενο της συνάντησης, η εκπρόσωπος του Ζελένσκι αρνήθηκε να σχολιάσει. Ομοίως, και η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Κάρολαϊν Λίβιτ.
«Δεν σχολιάζουμε εν εξελίξει διαπραγματεύσεις ή ιδιωτικές συζητήσεις του Προέδρου με ξένους ηγέτες».
Ο Τραμπ εξακολουθεί να αμφιταλαντεύεται για τον Πούτιν
Παρά τη σπάνια δήλωση στο Truth Social, η στροφή του Τραμπ φαίνεται να είναι προσωρινή.
Σε συνέντευξή του στο ABC News το βράδυ της Τρίτης, ο Τραμπ ανέφερε: «Μπορεί να με καθυστερεί λίγο», αναφερόμενος στον Πούτιν.
«Πιστεύω ακόμα ότι θέλει να τερματίσει τον πόλεμο», πρόσθεσε ωστόσο.
Η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τάμι Μπρους, τόνισε την Τρίτη πως «Η κυβέρνηση είναι έτοιμη να αποχωρήσει από τον ρόλο του μεσολαβητή, αν δεν υπάρξει πρόοδος σύντομα».
