Στις 28 Μαΐου 1979, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής υπέγραφε στο Ζάππειο την συνθήκη ένταξης της Ελλάδας στην ΕΟΚ και άλλαζε τη μοίρα του Έθνους μας για πάντα. Την προσεχή Πέμπτη, στον ίδιο ιστορικό χώρο, υποδεχόμαστε την Ευρωπαϊκή ηγεσία για να γιορτάσουμε τα 40 χρόνια κοινής ευρωπαϊκής ζωής.
του Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη
Αυτές τις τέσσερις δεκαετίες η Ελλάδα άλλαξε πολύ. Μεγάλωσε και ωρίμασε, παράλληλα με την Ευρώπη και μέσα σε αυτή. Κινούμενη στον φυσικό ευρωπαϊκό της χώρο, απέκτησε σταθερούς δημοκρατικούς θεσμούς, εδραιώθηκε ως σύγχρονο κράτος δικαίου, αναπτύχθηκε οικονομικά κι έγινε πυλώνας ασφάλειας με λόγο στις διεθνείς εξελίξεις.
Ως ένα από τα παλαιότερα μέλη της Ένωσης πλέον, η Ελλάδα παρακολούθησε και προώθησε όλη τη διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης, αυτής της «επαναστατικής και πρωτότυπης ιδέας», όπως έλεγε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Η ένταξη της Ελλάδας σηματοδότησε τη μεταστροφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης από γεωγραφικό χώρο σε γεωπολιτική οντότητα. Η Ελλάδα υπήρξε διαχρονικά δραστήρια εντός της Ένωσης και άφησε τη σφραγίδα της σε ιστορικές πολιτικές. Υποστήριξε τη Διεύρυνση. Πέτυχε την ένταξη της Κύπρου. Στήριξε τη Ρήτρα Αμοιβαίας Συνδρομής. Πάλεψε για τις πολιτικές συνοχής από τα ΜΟΠ μέχρι το Ταμείο Ανάκαμψης. Στην πανδημία πρωτοστάτησε για τον ευρωπαϊκό εμβολιασμό και το Πράσινο Ψηφιακό Πιστοποιητικό. Περιφρούρησε αποτελεσματικά τα ευρωπαϊκά σύνορα όποτε χρειάστηκε. Με δυο λόγια, ήταν ζωντανό κομμάτι της ευρωπαϊκής ιστορίας. Η Ελλάδα, παρότι έφτασε στα πρόθυρα της οριστικής ρήξης με την Ένωση, επέλεγε πάντα «περισσότερη Ευρώπη».
Όμως, σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία, ποια ακριβώς Ευρώπη θέλουν οι Έλληνες; Η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης είναι το καταλληλότερο, αμεσότερο και πιο σύγχρονο πλαίσιο για να απαντήσουν. Ζητάμε από τους πολίτες να μιλήσουν για την επόμενη μέρα. Τοπική αυτοδιοίκηση, ακαδημαϊκά ιδρύματα, κοινωνικοί και επαγγελματικοί φορείς, Κοινωνία των Πολιτών, έχουν το ευρωπαϊκό δημοκρατικό βήμα να συνδημιουργήσουν. Οι Βρυξέλλες πρέπει να σωπάσουν και να ακούσουν.
Ήδη στο Υπουργείο Εξωτερικών δημιουργήσαμε ψηφιακές υποδομές, για να διευκολύνουμε τον πανελλαδικό διάλογο. Καταθέσαμε συγκεκριμένη πρόταση για μια Ευρώπη ασφαλή, φιλική, με δυνατότητες απασχόλησης, «πράσινη» ανάπτυξη, ψηφιακό μέλλον. Ανοιχτή, με σεβασμό στη διαφωνία των μικρότερων κρατών, που δε φοβάται τη βασική ασφαλιστική δικλείδα τους (βέτο), αλλά την αξιοποιεί για ευρύτερες συγκλίσεις. Δημοκρατική νομιμοποίηση, επαναπροσδιορισμός του ρόλου της, ανανέωση της εμπιστοσύνης των πολιτών της είναι μερικά μόνο από τα οφέλη που προσδοκά η Ευρώπη από αυτή τη φιλόδοξη διαδικασία.
Αντίστοιχα, η Ελλάδα με τη θεσμική εμπειρία των 40 ετών, τα μαθήματα των πρόσφατων κρίσεων, τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα και την διακηρυγμένη βούληση της κυβέρνησης μπορεί να γίνει και πάλι η κινητήρια δύναμη που θα τη βοηθήσει να υλοποιήσει τον νέο της ρόλο. Για να το πετύχει, όμως, χρειάζεται να ακουστεί δυνατά και η φωνή των πολιτών της. «Το μέλλον είναι στα χέρια σου».
Άρθρο του Αναπληρωτή Υπουργού Εξωτερικών Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη στην «Καθημερινή της Κυριακής» για τα 40 χρόνια Ελλάδας-ΕΕ και τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης
