Ένα διπλωματικό θρίλερ είναι σε εξέλιξη στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, καθώς η ελληνική κυβέρνηση αρνήθηκε να προσυπογράψει το αρχικό προσχέδιο που παρουσιάστηκε καθώς δεν υπάρχει αναφορά στην Τουρκία, με αποτέλεσμα ο Σαρλ Μισέλ να παραδίδει στους «27» άλλα δύο προσχέδια, με το τρίτο να αγγίζει τις θέσεις της Αθήνας.
Όπως μεταδίδει το ΚΥΠΕ, το νέο κείμενο βασίζεται στα δύο προηγούμενα και προσθέτει την έντονη καταδίκη της ΕΕ για τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ, σημειώνει ότι η ΕΕ «είναι πλήρως δεσμευμένη στην επίλυση του κυπριακού», διατηρεί τη φράση για «χρήση όλων των μέσων» σε περίπτωση μονομερών ενεργειών της Τουρκίας, δεσμεύει το Συμβούλιο για αποφάσεις ως το Δεκέμβριο και περιλαμβάνει την ελληνική φράση για «οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών».
Το νέο προσχέδιο συμπερασμάτων αναμένεται να συζητηθεί αμέσως μετά την ολοκλήρωση του δείπνου των 27 ηγετών, κατά τη διάρκεια του οποίου θα έχουν εξαντληθεί τα υπόλοιπα θέματα. Πιο συγκεκριμένα, η συζήτηση άνοιξε με την πολεμική σύρραξη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και με τη δηλητηρίαση του Ρώσου πολιτικού αντιπάλου του Βλαντιμίρ Πούτιν, Αλεξέι Ναβάλνι.
Σύμφωνα με το Politico, το οποίο επικαλείται ως πηγή του Έλληνα αξιωματούχο, το νέο κείμενο-προσχέδιο θα έχει «σαφή αναφορά στην Τουρκία», αλλά δεν θα περιλαμβάνει τη λέξη «κυρώσεις».
Όπως ανέφερε επίσης το Politico, Κύπριος διπλωμάτης είπε ότι ενδεχομένως οι διαβουλεύσεις για την Ανατολική Μεσόγειο να συνεχιστούν την Παρασκευή.
Η ελληνική αντιπρόταση για το προσχέδιο
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ελληνική συμβιβαστική πρόταση περιέχει τα εξής διαφορετικά στοιχεία:
– ότι «η ΕΕ παραμένει δεσμευμένη στην δημιουργία περιβάλλοντος εμπιστοσύνης και ενός περιβάλλοντος συνεργασίας και κοινά επωφελούς συνεργασίας με την Τουρκία».
– ότι «οι μονομερείς έρευνες για υδρογονάνθρακες πρέπει να τερματιστούν αμέσως».
– ζητά «όπως η Τουρκία δεσμευθεί στον διάλογο με καλή πίστη και απέχει από μονομερείς ενέργειες που θα έρθουν σε αντίθεση με τα συμφέροντα της ΕΕ και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα των Κρατών Μελών – κάτι το οποίο αποτελεί απόλυτη προϋπόθεση».
– προσθέτει τη φράση: «η ΕΕ καλωσορίζει τα βήματα οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκία και την ανακοίνωση της επανέναρξης άμεσων διερευνητικών επαφών για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ των δύο κρατών, μέσω διαπραγματεύσεων και προσφυγής στο διεθνές δικαστήριο».
– αναφέρει ακόμη ότι: «η ΕΕ επαναλαμβάνει πως μονομερείς ανακοινώσεις θαλάσσιων δικαιοδοσιών όπως στο χάρτη ‘mavi vatan’ δεν συνάδουν με το δίκαιο της θάλασσας και δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα για τρίτες χώρες».
Η αντίδραση της Αθήνας και η εξαμερής
Νωρίτερα, και μετά την έντονη αντίδραση της Αθήνας και την απόφαση να μην κάνει αποδεκτό το αρχικό προσχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου, ο πρωθυπουργός είχε έκτακτη εξαμερή συνάντηση με την Γερμανίδα Καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, τον Πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και τον Πρόεδρο της Κυπρου Νίκο Αναστασιάδη.
Όπως μετέδωσε η ΕΡΤ, μετά την εξαμερή συνάντηση επί τάπητος βρέθηκε νέο (δεύτερο) προσχέδιο, με το Politico να μεταφέρει πως υπάρχει παράγραφος που περιλαμβάνει σκληρούς χαρακτηρισμούς για την Τουρκία, χωρίς ωστόσο να αναφέρει πουθενά τη λέξη «κυρώσεις». Να σημειωθεί, ότι το ζήτημα της Τουρκίας θα συζητηθεί ξανά λίγο πριν ολοκληρωθούν οι εργασίες της Συνόδου Κορυφής, στις Βρυξέλλες.
Οι εξελίξεις αυτές έφεραν και ένα διάλειμμα 45 λεπτών στη Σύνοδο Κορυφής. Στις 22:00 ξεκίνησε το δείπνο των 27 ηγετών των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με ανάρτηση που έκανε στο twitter ο εκπρόσωπος του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Πέτσας: Το προσχέδιο δεν είναι αποδεκτό από την Ελλάδα
«Είναι μία σημαντική σύνοδος για τις ευρωτουρκικές σχέσεις και όχι μόνο, για όλες τις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ», τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας μιλώντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ1 για τις ενστάσεις της Ελλάδας όσον αφορά στο προσχέδιο θέσεων της Συνόδου Κορυφής, στις Βρυξέλλες.
«Ειδικά για το θέμα αυτό της ημερήσιας διάταξης που είναι ξανά η συζήτηση για το ποιον δρόμο ακολουθεί η Τουρκία που φαίνεται να ολισθαίνει μακριά από τη Δύση, το βασικό κείμενο που προτάθηκε ως πρώτη βάση συζήτησης δεν είναι αποδεκτό από την Ελλάδα. Και δεν είναι αποδεκτό γιατί δεν ήταν ισορροπημένο. Χρειάζεται να οικοδομηθεί ένα σχέδιο συμπερασμάτων το οποίο θα έχει τουλάχιστον τέσσερις πυλώνες: ο πρώτος είναι φυσικά η έμπρακτη αλληλεγγύη απέναντι στην Ελλάδα και στην Κύπρο έναντι της τουρκικής προκλητικότητας. Ο δεύτερος πυλώνας έχει να κάνει με την ΕΕ να καλεί την Τουρκία να σταματήσει αμέσως κάθε παράνομη εξορυκτική δραστηριότητα στην κυπριακή ΑΟΖ και φυσικά να τερματίσει τις υπόλοιπες προκλητικές τις ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι άλλοι δύο πυλώνες είναι αλληλένδετοι κι έχουν να κάνουν με το καρότο, όταν η Τουρκία επιδείξει με συνέπεια και συνέχεια ότι εννοεί την αποκλιμάκωση δηλαδή οποιαδήποτε βοήθεια μπορεί να παρασχεθεί στην Τουρκία στο πλαίσιο αυτό. Και το τελευταίο, είναι το μαστίγιο αν δεν δείξει η Τουρκία τη διάθεση έμπρακτης αποκλιμάκωσης επαναλαμβάνω, με συνέπεια και συνέχεια», τόνισε ο κ. Πέτσας.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τόνισε πως πάνω σε αυτούς τους τέσσερις πυλώνες μπορεί να οικοδομηθεί ένα σχέδιο συμπερασμάτων αποδεκτό απ’ όλους.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τις αναφορές που υπήρχαν εντός του πρώτου προσχεδίου ή που έλειπαν από αυτό το προσχέδιο, και οι οποίες οδήγησαν στην απόρριψή του, ο κ. Πέτσας επεσήμανε πως δεν θα ήθελε να αναφερθεί στο drafting που κάνουν οι ηγέτες στη διάρκεια του δείπνου. Επανέλαβε όμως ότι «αυτοί οι τέσσερις πυλώνες μπορούν να ικανοποιήσουν όλα τα κράτη μέλη και είναι αλληλένδετοι, ιδίως οι δύο τελευταίοι. Δεν πρέπει να έχουμε μόνο τη μία πλευρά του «καρότου» ή του «μαστιγίου» αλλά και οι δύο να είναι πάνω στο τραπέζι όπως έχει ήδη πει και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ο κ. Μισέλ και στην πρόσκληση την οποία έχει απευθύνει στα κράτη μέλη για τη σημερινή σύνοδο».
Επίσης, απαντώντας σχετικά με το τι πρέπει να περιμένουμε όσον αφορά στο θέμα των κυρώσεων έναντι της Τουρκίας, τόνισε πως «μας περιμένει πολλή δουλειά, θα πρέπει να περιμένουμε στο τέλος της βραδιάς ένα αποτέλεσμα το οποίο θα εκφράζει την ενότητα της ΕΕ απέναντι σ’ έναν εταίρο όπως είναι η Τουρκία, ο οποίος είναι σημαντικός φυσικά, έχει πολλά στοιχεία θετικά να συνεισφέρει αλλά πρέπει να σταματήσει να προκαλεί είτε με τις ενέργειες είτε με τη ρητορική της. Κι αυτή η αποφασιστικότητα πρέπει να βγει σήμερα από τις Βρυξέλλες και θα βγει».