Την περασμένη Παρασκευή, μετά την υπερψήφιση του νομοσχεδίου που αναγνωρίζει τους Μπεκτασήδες Αλεβίτες Μουσουλμάνους της Θράκης ως διακριτό θρησκευτικό νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, η υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Σοφία Ζαχαράκη, συνοδευόμενη από τον βουλευτή της ΝΔ και καθηγητή Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής, Αγγελο Συρίγο, επισκέφθηκε το χωριό Ρούσσα του Εβρου όπου πραγματοποιούνταν η ετήσια εορταστική εκδήλωση των Μπεκτασήδων «Χίλια 2025».

Κάποια στιγμή, ένας άνδρας πλησίασε την κυρία Ζαχαράκη και την ευχαρίστησε για όσα έκανε για τους Αλεβίτες. Επρόκειτο για τον μπαμπά Mahmut Erik Aydin που ανήκει στην ανώτατη πνευματική ηγεσία των Μπεκτασήδων στην Τουρκία, όπου ο αλεβιτισμός αντιμετωπίζεται ως «πολιτιστικό» ή «φιλοσοφικό» ρεύμα εντός Ισλάμ. Παρά τον μεγάλο αριθμό τους στη γειτονική χώρα, οι Αλεβίτες έχουν υποστεί διώξεις και σφαγές όπως το 1978 στο Μαράς και το 1993 στο Σίβας.

Στην Ελλάδα, μετά την αναγνώριση, το κλίμα εντός της συγκεκριμένης ομάδας της μουσουλμανικής μειονότητας παραμένει ιδιαίτερα θετικό. «Επιτέλους νιώθουμε ισότητα. Είμαστε Ελληνες πολίτες, αλλά τόσα χρόνια δεν είχαμε την ελευθερία να ασκήσουμε τη θρησκεία μας όπως θέλαμε. Είμαστε πολύ περήφανοι», δηλώνει στο «Μανιφέστο» η Αϊσέ Καρά, μέλος της Διαχειριστικής Επιτροπής Βακουφίων Μπεκτασήδων Αλεβιτών Μουσουλμάνων Θράκης.

Η κυρία Καρά (εκ των Αλεβιτών που μίλησαν στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή για το νομοσχέδιο) χαρακτηρίζει την αναγνώριση ως «ιστορικό βήμα» τόσο για την κοινότητα όσο και για την Ελλάδα. Περιγράφει δε με συγκίνηση τα έντονα συναισθήματα και το καρδιοχτύπι της ίδιας και των συμπολιτών της όταν ενημερώθηκαν ότι αναμενόταν η αναγνώριση της θρησκείας τους από τη Βουλή της χώρας τους.

Αυτή είναι η καλή πλευρά του νομίσματος. Η έτερη είναι περίπλοκη και ερεβώδης, ιδιαίτερα όταν Ελληνες αιρετοί αξιωματούχοι με τις πράξεις και τα λόγια τους υπονομεύουν –στην καλύτερη των περιπτώσεων– μια μεταρρύθμιση-ορόσημο που θεμελιώνει εμπράκτως τις έννοιες της ισονομίας και της ισοπολιτείας και ταυτόχρονα έχει αίγλη που ξεπερνά τα σύνορα.

Πέραν των εξ Αθηνών ορμώμενων, στη γιορτή των Μπεκτασήδων «Χίλια 2025» παρέστη και ο δήμαρχος Σουφλίου, Παναγιώτης Καλακίκος. Ωστόσο, τις επόμενες ημέρες ο κ. Καλακίκος συμμετείχε και σε μια «ψευτομπεκτασίδικη» εκδήλωση που έχει τις ευλογίες του τουρκικού προξενείου και πραγματοποιήθηκε στο χωριό Κέχρος της Ροδόπης.

Το 2017 υπήρξε διάσπαση εντός της μπεκτασίδικης κοινότητας. Με αφορμή το ετήσιο πανηγύρι, άνθρωποι που βρίσκονταν στον κύκλο του προξενείου επιχείρησαν να «σουνιτοποιήσουν» διά της πλαγίας οδού τους Μπεκτασήδες και τα έθιμά τους, κατά την πάγια πολιτική της Αγκυρας περί «ενιαίας και συμπαγούς» μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη. Εκτοτε, με την καθοδήγηση των προξενικών διεξάγεται και δεύτερο «ψευτομπεκτασίδικο» πανηγύρι με την ονομασία «Χίλια» για να δημιουργείται σύγχυση.

Σύμφωνα με έμπειρους παρατηρητές των εσωτερικών διεργασιών στη Θράκη, η παρουσία του δημάρχου στον Κέχρο προκαλεί εύλογα ερωτήματα. Τι έκανε εκτός ορίων του δήμου του και μάλιστα εκτός νομού; Οι ίδιες πηγές εκτιμούν ότι ο κ. Καλακίκος προετοιμάζεται για υποψήφιος βουλευτής ή περιφερειάρχης και επιδιώκει να έχει καλή σχέση με τους προξενικούς κύκλους.

Στην ίδια εκδήλωση, παρών ήταν ο Τούρκος πρόξενος Αϊκούτ Ουνάλ, οι ψευδομουφτήδες Κομοτηνής και Ξάνθης, Ιμπραήμ Σερίφ και Μουσταφά Τράμπα αντιστοίχως, αλλά και ο βουλευτής Ροδόπης της Νέας Αριστεράς, Φερχάτ Οζγκιούρ. Ο τελευταίος, όπως και ο βουλευτής Ξάνθης του ίδιου κόμματος, Χουσεΐν Ζεϊμπέκ (αμφότεροι προερχόμενοι από τον ΣΥΡΙΖΑ) αντιστρατεύτηκαν παθιασμένα στη Βουλή την αναγνώριση των Μπεκτασήδων.

Μάλιστα, ο κ. Οζγκιούρ φέρεται να δήλωσε ότι η μειονότητα είναι «μία, ενιαία και κανείς δεν μπορεί να τη διασπάσει», ένα αφήγημα που παραπέμπει ευθέως στις ανυπόστατες αιτιάσεις που διακινούν οι τουρκικοί εθνικιστικοί κύκλοι περί Θράκης. Σύντομο πέρασμα από την εκδήλωση έκανε και ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Ιλχάν Αχμέτ, ο οποίος όμως υποστήριξε με θέρμη την αναγνώριση των Μπεκτασήδων.
Ελληνες ανώτεροι αξιωματούχοι διερωτώνταν πώς ένα κόμμα όπως η Νέα Αριστερά και ευρύτερα ο λεγόμενος «προοδευτικός χώρος», που διατείνεται ότι υπερασπίζεται τα δικαιώματα, δεν υποστήριξε αναφανδόν μια πολιτική που προσέφερε και δεν αφαίρεσε δικαιώματα.

Η αναγνώριση των Μπεκτασήδων Αλεβιτών καθυστέρησε πολλά έτη λόγω και των ανησυχιών για τις αντιδράσεις της γείτονος. Εν προκειμένω, η απόφαση ελήφθη στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο· η κυβέρνηση περάτωσε αυτό που επί χρόνια ζυμωνόταν.

Με αυτόν τον τρόπο αποκαταστάθηκε η δικαιοσύνη. Και σε αντίθεση με όσα ισχυρίζονται η Αγκυρα και οι πέριξ αυτής, αποδεικνύεται ότι η μουσουλμανική μειονότητα αποτελείται από διαφορετικές εθνοτικές ομάδες (Τσιγγάνοι, Πομάκοι, τουρκόφωνοι) και διαφορετικά θρησκευτικά δόγματα, το σουνιτικό και το αλεβιτικό.
Κομβικό ρόλο στην αναγνώριση των Μπεκτασήδων
είχε ο επικεφαλής της γενικής γραμματείας Θρησκευμάτων του υπουργείου Παιδείας, Γιώργος Καλαντζής. Παρότι δεν ήταν στη Ρούσσα, η υπουργός Ζαχαράκη αναγνώρισε τη συμβολή του κ. Καλαντζή.