«Δεν μας νοιάζουν τα χαρτιά αλλά οι πραγματικές ικανότητες και γνώσεις». Ο υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος στη συνέντευξή του στον Δημήτρη Χόνδρο για το «Βήμα» αποκρούει τις αιτιάσεις που δέχεται για καταστρατήγηση του «νόμου Πεπονή» και τονίζει ότι «όσοι επιθυμούν να προσληφθούν θα συμμετέχουν σε γραπτό διαγωνισμό του ΑΣΕΠ πάνω σε συγκεκριμένα θέματα που θα αντιστοιχούν με την εργασία που θα κάνουν την επομένη της πρόσληψής τους».
Το υπουργείο Εσωτερικών έχει επιδοθεί σε έναν αγώνα δρόμου έτσι ώστε το νομοσχέδιο να έχει ψηφιστεί το επόμενο δίμηνο και οι προσλήψεις με το νέο σύστημα να γίνουν στις αρχές του 2022. Ως τότε θα ισχύει το υπάρχον σύστημα προσλήψεων. Ο κ. Θεοδωρικάκος θεωρεί ότι η πανδημία όχι μόνο δεν πρέπει να καθυστερήσει τις μεταρρυθμίσεις, αλλά, αντιθέτως, έδειξε την ανάγκη να γίνει η κυβέρνηση πιο δυναμική και πιο αποφασιστική στην εφαρμογή του σχεδίου της για ανασυγκρότηση του κράτους. Ο ίδιος δηλώνει έτοιμος να προχωρήσει στη θεσμοθέτηση της τηλεργασίας στο Δημόσιο, στον νόμο για τον διαχωρισμό αρμοδιοτήτων κράτους και τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης, στην αναμόρφωση του προσοντολογίου των δημοσίων υπαλλήλων.
Ο υπουργός Εσωτερικών τονίζει ότι «δεν ρίξαμε κανένα μπαλάκι στους δημάρχους» αναφερόμενος στην κριτική που δέχεται ότι με τον τρόπο αυτόν θέλησε να μείνει έξω από το κάδρο τυχόν ευθυνών στην περίπτωση που κάτι δεν πάει καλά με τη διανομή των μασκών στα σχολεία και δηλώνει «έχω εμπιστοσύνη στην ΚΕΔΕ και στον πρόεδρό της κ. Παπαστεργίου».
Πριν από περίπου έναν χρόνο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, είχε υποσχεθεί όχι μόνο οικονομική ανάπτυξη, αλλά και μεταρρυθμιστικές τομές για την ανασυγκρότηση του κράτους. Πιστεύετε ότι ο κορωνοϊός βάζει φρένο στις αλλαγές που έχει ανάγκη ο κρατικός μηχανισμός;
«Η πανδημία δεν πρέπει να καθυστερήσει τις μεταρρυθμίσεις. Ισα-ίσα βιώσαμε αυτό το διάστημα πόσο αναγκαίες και ώριμες είναι πολλές αλλαγές, όπως η ψηφιοποίηση, οι πολιτικές αλληλεγγύης, η τηλεργασία. Γι’ αυτό επιβάλλεται να γίνουμε πιο δυναμικοί και πιο αποφασιστικοί στην εφαρμογή του Εθνικού Μεταρρυθμιστικού Σχεδίου που έχουμε ως κυβέρνηση. Το υπουργείο Εσωτερικών έχει ήδη ισχυρή συμβολή σε αυτή την προσπάθεια, η οποία θα φανεί ακόμη περισσότερο τους προσεχείς μήνες».
Αναφέρεστε στη νομοθεσία που ετοιμάζεστε να καταθέσετε στη Βουλή για διαβούλευση; «Υλοποιούμε ήδη και έχουμε προγραμματίσει επτά μεγάλες μεταρρυθμίσεις: Αλλάζουμε τον τρόπο πρόσληψης στο Δημόσιο ενισχύοντας και εκσυγχρονίζοντας το ΑΣΕΠ, επιταχύνοντας τις διαδικασίες με την αξιοποίηση ψηφιακών δυνατοτήτων, κάνοντας το σύστημα ταχύτερο και πιο αξιοκρατικό. Καθιστούμε απολύτως διαφανή τον τρόπο χορήγησης ελληνικής ιθαγένειας, ώστε να σταματήσουν οι “πελατειακές” σχέσεις και η διαφθορά. Δώσαμε τη δυνατότητα σε περισσότερους από 1.750.000 πολίτες να δηλώσουν πάνω από 35 εκατομμύρια “ξεχασμένα” τετραγωνικά. Τα επιπλέον χρήματα που θα εισπράττει σταθερά η τοπική αυτοδιοίκηση υπολογίζονται περίπου σε 100 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο και θα αξιοποιηθούν για να βελτιωθούν οι υπηρεσίες και να μειωθούν τα τέλη. Ετοιμάζουμε τον νόμο για τη διάκριση αρμοδιοτήτων κράτους, τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης».
Αυτή είναι μια σημαντική αλλαγή. Σε ποια κατεύθυνση θα κινηθείτε;
«Στόχος μας είναι να ενισχύσουμε την αυτοδιοίκηση με επιπλέον αρμοδιότητες, πόρους και ανθρώπινο δυναμικό. Προετοιμάζουμε τον νέο Ενιαίο Κώδικα της αυτοδιοίκησης, μέσω του οποίου θα απλοποιήσουμε το θεσμικό πλαίσιο ώστε να μπει τέλος στην πολυνομία και στην επικάλυψη αρμοδιοτήτων, βελτιώνοντας την καθημερινότητα για τους πολίτες και διευκολύνοντας τις προσφερόμενες υπηρεσίες της αυτοδιοίκησης».
Στην περίοδο της καραντίνας επισπεύστηκαν ηλεκτρονικές υπηρεσίες και μπήκε η τηλεργασία στο Δημόσιο. Πιστεύετε ότι αυτή η νέα μορφή εργασίας θα έχει ευρύτερη εφαρμογή στο εξής;
«Πράγματι, η τηλεργασία προέκυψε ως ανάγκη από την πανδημία. Σύντομα, όμως, θα φέρουμε νομοθεσία για την τηλεργασία στο Δημόσιο, την οποία προετοιμάζουμε με την Expertise France, τη γαλλική τεχνική βοήθεια από την εποχή της οικονομικής κρίσης, προκειμένου να αξιοποιήσουμε τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές ώστε να έχουμε μετρήσιμα αποτελέσματα της εργασίας εξ αποστάσεως. Η νομοθεσία θα ψηφιστεί εντός του έτους, επεξεργαζόμαστε όμως και σχέδιο έκτακτης εφαρμογής για κάθε ενδεχόμενο.
Παράλληλα στο Δημόσιο, από το νέο έτος, θα προχωρήσουμε στην αναμόρφωση του προσοντολογίου των δημοσίων υπαλλήλων για να επικαιροποιηθούν επί της ουσίας τα τυπικά προσόντα που είναι αναγκαία για όσους θέλουν να προσληφθούν, ώστε να έχουμε ένα δημόσιο, πιο σύγχρονο και με το πλέον άξιο ανθρώπινο δυναμικό. Και, φυσικά, δεν ξεχνάμε τον νόμο για την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα ανοίγει μέσα στον Σεπτέμβριο, όπως έχουν ενημερωθεί όλα τα πολιτικά κόμματα».
Διαδικασία δίκαιη, αντικειμενική και αξιοκρατική
Με τις παρεμβάσεις στον «νόμο Πεπονή» τι επιχειρεί η κυβέρνηση;
«Ο “νόμος Πεπονή” ήταν εξαιρετικά χρήσιμος στην εποχή του. Όπως σας είπα, μπορεί οι συνθήκες παγκοσμίως να άλλαξαν λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, αλλά αυτό δεν αποτελεί λόγο για να κάνουμε βήματα προς τα πίσω. Επιβάλλεται να προχωρήσουμε με ταχύτερα βήματα για να δημιουργήσουμε ένα κράτος πιο λειτουργικό, λιγότερο σπάταλο, πιο αποτελεσματικό, που ως στόχο θα έχει να κάνουμε καλύτερη και πιο απλή τη ζωή των πολιτών. Ψυχή του κράτους είναι το ανθρώπινο δυναμικό του. Το δυναμικό αυτό θέλουμε να το ενισχύσουμε και ένας τρόπος είναι η βελτίωση του τρόπου προσλήψεων. Στο Δημόσιο θέλουμε εκείνους που είναι πιο άξιοι και μπορούν να αποδείξουν τις γνώσεις τους. Δεν αρκούν μόνο οι τίτλοι σπουδών αλλά οι πραγματικές ικανότητες και γνώσεις».
Η γραπτή εξέταση που προωθείτε διασφαλίζει την αξιοκρατία;
«Θα σας απαντήσω με ένα παράδειγμα: Όταν το κράτος θέλει να προσλάβει 10 στατιστικολόγους, δεν θα τους επιλέγει κάνοντας “διαγωνισμό” βαθμολογίας ανόμοιων πανεπιστημίων, από διάφορες χώρες, σε πτυχία που πήραν οι υποψήφιοι σε διάφορες εποχές. Όσοι επιθυμούν να προσληφθούν θα συμμετέχουν σε γραπτό διαγωνισμό του ΑΣΕΠ, πάνω σε συγκεκριμένα θέματα που θα αντιστοιχούν με την εργασία που θα κάνουν την επομένη της πρόσληψής τους και θα προσλαμβάνονται εκείνοι που θα έχουν τις καλύτερες επιδόσεις. Είναι μια διαδικασία δίκαιη, αντικειμενική και αξιοκρατική.
Η επιτάχυνση των διαδικασιών έχει σχέση με την ψηφιοποίηση του ΑΣΕΠ και τη διαλειτουργικότητα των συστημάτων, όπου, όπως γνωρίζετε, δεν υπεισέρχεται ανθρώπινο χέρι και γίνεται αυτόματα άντληση των δικαιολογητικών που απαιτούνται. Θα κερδίζουμε χρόνο και οι προσλήψεις θα γίνονται ταχύτερα. Στόχος μας είναι εντός ενός έτους από τη στιγμή που μια υπηρεσία κοινοποιεί τις ανάγκες της στο ΥΓΙΕΣ και εγκρίνεται να έχει γίνει και η πρόσληψη».
Από πότε θα αρχίσει να εφαρμόζεται η νέα διαδικασία προσλήψεων στο Δημόσιο;
«Το νομοσχέδιο θα αναρτηθεί για διαβούλευση με στόχο μέσα στο επόμενο δίμηνο να έλθει στη Βουλή για ψήφιση. Στόχος οι νέες προσλήψεις να γίνουν με το νέο αντικειμενικό και αξιοκρατικό σύστημα από τις αρχές του 2022. Στο μεταξύ οι απαραίτητες προσλήψεις θα γίνονται με το υπάρχον σύστημα».
Πρόθεσή μας να εκσυγχρονίσουμε και να συμπληρώσουμε τη νομοθεσία
Πάντως, υπάρχουν και όσοι βλέπουν καχύποπτα τις αλλαγές στο ΑΣΕΠ θέτοντας το ερώτημα αν επιχειρείτε την παράκαμψή του ώστε να διορίζετε τα «δικά σας παιδιά».
«Οι προσλήψεις στο Δημόσιο γίνονται με τον Ν. 2190/94. Ο “νόμος Πεπονή” ήταν μια ρηξικέλευθη μεταρρύθμιση και δικαίως φέρει το όνομα αυτού του σπουδαίου πολιτικού. Όμως έχουν περάσει 26 χρόνια από τότε. Οι συνθήκες έχουν αλλάξει. Τα δεδομένα και οι ανάγκες του κρατικού μηχανισμού έχουν αλλάξει. Μπαίνουμε ήδη στην τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα. Όχι μόνο δεν καταργούμε, αλλά ενισχύουμε το ΑΣΕΠ. Στην εποχή της 4ης βιομηχανικής επανάστασης δεν μπορεί οι προσλήψεις να γίνονται με τα δεδομένα της δεκαετίας του ‘90. Ζούμε στην εποχή της ταχύτητας και της ψηφιοποίησης, την οποία εισάγουμε στο ΑΣΕΠ.
Πρόθεσή μας δεν είναι να καταργήσουμε, αλλά να εκσυγχρονίσουμε και να συμπληρώσουμε τη νομοθεσία, ώστε το Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού για το Δημόσιο να βγει ενισχυμένο. Δίνουμε άμεση προτεραιότητα στην αξιοκρατία. Στόχος μας “ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση”. Όχι στα λόγια αλλά στην πράξη. Επαναλαμβάνω, δεν μας νοιάζουν τα χαρτιά και οι βαθμοί από οποιοδήποτε πανεπιστήμιο. Δεν επιδιώκουμε συσσώρευση χαρτιών αλλά αξιοποίηση γνώσεων. Ούτε όλα τα πανεπιστήμια είναι ίδια, ούτε κριτής των πάντων μπορεί να είναι η βαθμολογία και το πτυχίο ανόμοιων πανεπιστημίων και διαφορετικών εποχών. Μας νοιάζει η πραγματική γνώση και η πραγματική ικανότητα. Και αυτό είναι στο πλαίσιο του ρόλου που θέλουμε να διαδραματίζει η νέα γενιά στην Ελλάδα του αύριο. Δεν είπα τυχαία ότι “οι μάσκες δεν μπορούν να κρύψουν το καθαρό βλέμμα”. Εννοώ ότι η κυβέρνηση επιφυλάσσει δυναμικό ρόλο για τη νέα γενιά της Ελλάδας».
Αυτό πώς θα το διασφαλίσετε;
«Η επιτυχής, μέχρι τώρα, διαχείριση της πανδημίας του κορωνοϊού και το γεγονός ότι η Ελλάδα από “μαύρο πρόβατο” της Ευρώπης έγινε θετικό παράδειγμα είναι μια ευκαιρία για να αλλάξουν τα συναισθήματα των Ελλήνων απανταχού στον κόσμο. Στόχος μας πρέπει να είναι να δημιουργηθεί ένα κύμα επιστροφής στην Ελλάδα. Μπορούν να έλθουν στην Ελλάδα της ασφάλειας και της προοπτικής και των ίσων ευκαιριών για όλους. Τώρα είναι η ευκαιρία να μετατρέψουμε το brain drain σε brain gain. Αρκεί να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε με την ίδια συνέπεια και αξιοπιστία και να αξιοποιήσουμε σωστά τη μεγάλη επιτυχία του Κυριάκου Μητσοτάκη στην ΕΕ που εξασφάλισε για τη χώρα μας 31 δισ. ευρώ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης».
Πρώτο μέλημα η υγεία των παιδιών
Τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης θα φτάσουν από τα μέσα του 2021 και έπειτα στους πολίτες. Μέχρι τότε τα αδύναμα στρώματα θα χρειαστούν στήριξη. Τι προτίθεστε να κάνετε ως υπουργός Εσωτερικών;
«Ο ρόλος του υπουργείου Εσωτερικών είναι να συμβάλει σε αυτή την προσπάθεια, πρώτον σε ένα κράτος που να διευκολύνει αποτελεσματικά τη λειτουργία της ιδιωτικής οικονομίας και δεύτερον σε μια τοπική αυτοδιοίκηση που θα αναπτύξει υποδομές τέτοιες που θα της δίνουν τη δυνατότητα να λειτουργήσει ως πυλώνας ανάπτυξης και κοινωνικής αλληλεγγύης. Και σε αυτό μπορεί να συμβάλει το πρόγραμμα “Αντώνης Τρίτσης” που ήδη κάνουμε πράξη, με την ουσιαστική και συμβολική, ταυτοχρόνως, πράξη για δωρεάν μάσκες σε όλα τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς, χωρίς εξαιρέσεις».
Δώσατε στην ΚΕΔΕ πάνω από 6 εκατομμύρια ευρώ για την προμήθεια μασκών. Παρακολουθείτε τη διαδικασία, έχει εξασφαλιστεί ότι οι μάσκες θα έχουν μοιραστεί πριν από το χτύπημα του πρώτου κουδουνιού ή έχετε ρίξει το «μπαλάκι» στους δημάρχους;
«’Εχω εμπιστοσύνη στην ΚΕΔΕ που εκπροσωπεί συνολικά την πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση και στον πρόεδρό της κ. Παπαστεργίου. Ζήτησα διαφάνεια και ταχύτητα και αυτό συμβαίνει. Το ΥΠΕΣ έδωσε αμέσως 6,2 εκατ. ευρώ. Είναι ρεκόρ ταχύτητας για το ελληνικό κράτος. Πρώτο μας μέλημα είναι η υγεία και η ασφάλεια των παιδιών και το αποδεικνύουμε στην πράξη. Δεν ρίξαμε κανένα “μπαλάκι” στους δημάρχους. Το υπουργείο Εσωτερικών βρίσκεται πάντα σε στενή συνεργασία με την αυτοδιοίκηση προκειμένου να αντιμετωπίζονται τα προβλήματα που προκύπτουν και στη λειτουργία των σχολείων, για τα οποία έχουν ευθύνη οι δήμοι. Εκείνο που έπρεπε να κάνει το ΥΠΕΣ ήταν να εξασφαλίσει στην αυτοδιοίκηση πόρους για να μπορέσει να υπάρχει υγειονομική ασφάλεια στα σχολεία. Και το πράξαμε δίνοντας εγκαίρως τα χρήματα στην ΚΕΔΕ, η οποία είναι ένα όργανο που εκφράζει το σύνολο της αυτοδιοίκησης και μετέχουν σε αυτή όλες οι παρατάξεις. Ανάλογα, άλλωστε, λειτουργήσαμε και με το ζήτημα των υπαλλήλων καθαριότητας. Στηρίζουμε κι ενισχύουμε την αυτοδιοίκηση με πράξεις».
