Την περασμένη Πέμπτη, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθέτησε ψήφισμα στο οποίο ζητείται η μη δεσμευτική γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου Δικαιοσύνης όσον αφορά την υποχρέωση του Ισραήλ να παρέχει διευκολύνσεις τόσο στην παρουσία όσο και στην ανθρωπιστική βοήθεια που προσφέρουν ο ΟΗΕ, άλλοι διεθνείς οργανισμοί και τρίτα κράτη στους Παλαιστινίους.
Στο ψήφισμα, μεταξύ άλλων, γίνεται ειδική μνεία στην κρίσιμη ανθρωπιστική κατάσταση στα παλαιστινιακά εδάφη απευθύνοντας «έκκληση για διεθνή στήριξη» στους Παλαιστινίους, το Ισραήλ παρουσιάζεται ως «κατοχική δύναμη» και κατηγορείται για «προσάρτηση παλαιστινιακών εδαφών» και «συστηματικές διακρίσεις» εναντίον των Παλαιστινίων.
Το ψήφισμα υπερψηφίστηκε από 137 κράτη-μέλη του ΟΗΕ, μεταξύ των οποίων και ορισμένα που διατηρούν στενές σχέσεις με το Ισραήλ όπως η Κυπριακή Δημοκρατία και το Αζερμπαϊτζάν. Οι ΗΠΑ, το Ισραήλ και άλλες 10 χώρες το καταψήφισαν, ενώ η Ελλάδα (μαζί με 21 ακόμα χώρες) απείχε από την ψηφοφορία. Την επομένη του ψηφίσματος, διπλωματικές πηγές του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών εξήγησαν τη θέση της Ελλάδας «ανακυκλώνοντας» την επεξηγηματική δήλωση της ψήφου που έκανε ο Ελληνας μόνιμος αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ.
Σύμφωνα με διπλωματικούς αξιωματούχους, στην εν λόγω ψηφοφορία αλλά και εν γένει στο ζήτημα της κρίσης στη Γάζα, η Αθήνα ακολουθεί μια στρατηγική «λογικής και ισορροπίας». Τι σημαίνει αυτό; «Δεν είναι χρήσιμο να φορτώνεται διαρκώς ο δημόσιος διάλογος με ψηφίσματα, καταγγελίες και αντιδράσεις που καταλήγουν να είναι αντιπαραγωγικά» εξηγούσαν αρμόδιες πηγές στο «Μανιφέστο».
Στις 11 Δεκεμβρίου, η Ελλάδα υπερψήφισε δύο ψηφίσματα στη Γενική Συνέλευση: το πρώτο αφορούσε την υποστήριξη της εντολής της UNRWA (Υπηρεσία Αρωγής και Έργων του ΟΗΕ για τους Παλαιστινίους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή) και το δεύτερο απαιτούσε άμεση κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Κάποια σκέλη των δύο ψηφισμάτων ήταν ιδιαιτέρως καταγγελτικά εναντίον του Ισραήλ και εντούτοις η Ελλάδα τα υπερψήφισε. Ενώ, και στη συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ μετά την απαγόρευση της λειτουργίας της UNRWA από τη Βουλή του Ισραήλ, ο Ελληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ τόνισε ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να εισφέρει προς την κατεύθυνση της επανενεργοποίησής της.
Η άποψη που επικρατεί στην Αθήνα είναι ότι πρέπει να δοθεί χρόνος τόσο στον ΟΗΕ όσο και στη διεθνή κοινότητα, προκειμένου να φανεί πότε και ποια πολιτικά αποτελέσματα θα παραχθούν από τα ψηφίσματα της 11ης Δεκεμβρίου. Για τον λόγο αυτόν, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, η χώρα μας απείχε από την ψηφοφορία της 19ης Δεκεμβρίου.
Επιπλέον, η ελληνική στάση φαίνεται να εκπορεύεται και από μια βαθύτερη αντίληψη για την κρίση στη Γάζα: η αντίληψη αυτή κάνει λόγο ότι η όποια λύση στο Μεσανατολικό πρέπει να προκύψει από την περιοχή και τους δρώντες της και εν συνεχεία να υποστηριχθεί από τη διεθνή κοινότητα. «Η λύση πρέπει να γεννηθεί από την περιοχή και μετά να υποστηριχθεί από τις μεγάλες δυνάμεις», σημείωναν χαρακτηριστικά διπλωματικοί αξιωματούχοι.
Διπλωματική κινητικότητα
Τόσο υπό το πρίσμα της επικείμενης ανάληψης θέσης μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ όσο και λόγω των συμφερόντων και ενδιαφερόντων της για την περιοχή, η Αθήνα αναπτύσσει κινητικότητα στα ζητήματα που άπτονται της Μέσης Ανατολής. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα έλαβε μέρος και στην πρόσφατη πρωτοβουλία της Σαουδικής Αραβίας η οποία υποστηρίζει τη λύση των δύο κρατών.
Εξάλλου, αυτή είναι και η διαχρονική θέση της Αθήνας στο ζήτημα: η λύση των δύο κρατών, στη βάση του διεθνούς δικαίου και των σχετικών ψηφισμάτων του ΟΗΕ. Στην εν λόγω πρωτοβουλία μετέχουν αραβικές, μουσουλμανικές και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες μεταξύ των οποίων η Ελλάδα.
Η πολιτική της Αθήνας όσον αφορά την κρίση στη Γάζα είναι μια πολιτική δύο κατευθύνσεων (two track policy): αφενός, υποστηρίζει την ασφάλεια και την κυριαρχία του κράτους του Ισραήλ και ζητεί την απελευθέρωση των ομήρων. Αφετέρου, τάσσεται υπέρ της δημιουργίας ενός κυρίαρχου και ασφαλούς παλαιστινιακού κράτους στο οποίο θα υπάρχει σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα.