Όλα γύρω μας αλλάζουν. Οι τρόποι επικοινωνίας όμως τελείως. Τα social media και τα απεριορίστων δυνατοτήτων smart phones, έχουν μεταβάλει τα πάντα, «αγγίζοντας» τον πυρήνα του τρόπου ζωής μας.
Στην ήδη παρατηρηθείσα στα μεγάλα αστικά κέντρα αποξένωση, ήρθε να προστεθεί ο εθισμός στα κινητά, που την επιδεινώνει. Το σύνδρομο της βίας που έχει εμφιλοχωρήσει στις νεαρές ηλικίες, μας τρομάζει με τις φρικιαστικές ειδήσεις που παράγει. Και πως να μη συμβαίνουν αυτά, όταν η μελωδία των εποχών στις οποίες εμείς μεγαλώσαμε, αντικαταστάθηκε από την ασχήμια της αποκρουστικής τραπ, αυτού του ελεεινού μουσικού (λέμε τώρα) υποείδους. Και τώρα, ενόψει των εκλογών των ΗΠΑ, οι «άνθρωποι της αγοράς» δεν κοιτούν πλέον τόσο πολύ τι λένε οι σφυγμομετρήσεις της κοινής γνώμης, αλλά τι λένε οι… στοιχηματικές εταιρείες! Φυσικά, στις 5 Νοεμβρίου ταευρήματα όλων θα κριθούν. Αλλά, είναι προφανές πως ακόμα και στη φωτογραφία της στιγμής που αναζητούμε, τα κάτοπτρα για πολλούς άλλαξαν.
Κάποιοι γύρω μας είναι αισιόδοξοι. Προσπαθούν να μας πείσουν ότι όλα είναι καλά και ότι το μόνο που έχουμε να κάνουμε, είναι να προσαρμοστούμε στα νέα τεχνολογία και μεθοδολογία. Αυτό μόνο εύκολο δεν είναι. Πολύς κόσμος κινδυνεύει να περιθωριοποιηθεί, ελέω της απίστευτης, εξωφρενικής θα μπορούσαμε ίσως να πούμε ταχύτητας, με την
οποία όλα τρέχουν γύρω μας. Ταχύτατοι αλγόριθμοι που έρχονται από τη μακρινή Ανατολή, όπου οι άνθρωποι ζουν αλλιώς, έχουν αφεθεί να ρυθμίζουν αν όχι τα πάντα, πάρα πολλά και βασικά. Το διαδίκτυο δεν γνωρίζει σύνορα, η τεχνολογία συνθλίβει τα κάθε είδους εμπόδια που βρίσκει στο διάβα της. Και ήρθε η ΑΙ (Artificial Intelligence) να μας θέσει αντιμέτωπους με νέες προκλήσεις.
Τα ερωτήματα σε επίπεδο ηθικής είναι πλέον αμείλικτα. Και κάποια στιγμή, ίσως σύντομα, αυτά θα καταστούν υπαρξιακά. Στο βιβλίο του «FACTFULNESS» (Sceptre, Λονδίνο 2019), ο Σουηδός ιατρός Χανς Ρόσλινγκ (1948 – 2017) προσπάθησε να μας εμφυσήσει ολίγη αισιοδοξία, επικαλούμενος τη στατιστική και λέγοντάς μας ότι τα πράγματα στον κόσμο είναι καλύτερα απ’ ό,τι νομίζουμε. Όσοι διαβάσαμε τα επιχειρήματά του, αισθανθήκαμε ότι γενικώς παρασυρθήκαμε από την έφεση που υπάρχει γύρω μας στο δράμα.
Από την εποχή που εκδόθηκε το βιβλίο, όμως, έχουν αλλάξει πάρα πολλά. Πόλεμοι μαίνονται πλέον γύρω μας, ένας εξ αυτών στην Ευρώπη δυόμισι χρόνια τώρα και στα πεδία των συγκρούσεων όπου ρέει πολύ αίμα, πρωταγωνιστούν μισαλλόδοξες περσόνες, υπηρεσίες πληροφοριών, πύραυλοι και drones.
Οι εικόνες που διοχετεύονται στο πλαίσιο μιας νέας μορφής επικοινωνίας με πολύ κυνικά χαρακτηριστικά, είναι πραγματικά φρικτές. Θα ήταν παρακινδυνευμένο να ισχυριστεί κανείς ότι η παγκόσμια κοινότητα έχει αρχίσει να συνηθίζει στη νέα και καθόλα «ακανόνιστη» διεθνή κανονικότητα. Άγνωστο είναι αν αυτή μπορεί η ανθρωπότητα να τη συνηθίσει.
Τι γίνεται όμως με τις νέες γενιές; Πως γίνεται όλες αυτές οι σαρωτικές αλλαγές γύρω μας να μην τις επηρεάσουν αρνητικά; Πως γίνεται να μη μπολιαστούν στη βία οι νέοι μας; Τα πράγματα μπορεί να είναι δύσκολα σε διεθνές επίπεδο, αλλά ας αναλογιστούμε τα θετικά. Ζούμε σε μια χώρα όπου ο αποτροπιασμός που προκαλούν φαινόμενα που δεν συνάδουν με τα ήθη μας, αναδεικνύει μια αλήθεια: τα αντανακλαστικά μας είναι υγιή και η κοινωνική συνοχή παραμένει ισχυρή.
Ό,τι μας ενοχλεί αποδοκιμάζεται έντονα, ενώ στο πηδάλιο της πατρίδας μας δεν βρίσκονται πια αυτοί που σήμερα «σφάζονται» μεταξύ τους, παράγοντας κακόγουστο θέαμα.
Η πολιτική σταθερότητα είναι καθοριστικός παράγων και θα μας βοηθήσει να προσαρμοστούμε με τέτοιο τρόπο, ώστε να μη διαρραγεί ο κοινωνικός ιστός.