Προφανώς η Άνγκελα Μέρκελ δεν είχε χρόνο, στις 17 Ιούλη, ημέρα των γενεθλίων της που συνέπεφταν με την έναρξη των εργασιών της Συνόδου Κορυφής, να τα γιορτάσει, ίσως όμως σήμερα να το πράξει. Χρειάστηκαν τέσσερις μέρες διαπραγματεύσεων, για να καταλήξουν, σήμερα Τρίτη, 21 Ιούλη, οι 27 Ευρωπαίοι ηγέτες σε μια συμφωνία για την ανάκαμψη των οικονομιών των κρατών μελών της ΕΕ που χτυπήθηκαν από την πανδημία του κορωνοϊού, κάτι που η Γερμανίδα καγκελάριος φαίνεται ότι επιθυμούσε διακαώς.
Μάλιστα η Άνγκελα Μέρκελ, το όνομα της οποίας είναι στη συνείδηση των περισσοτέρων ταυτισμένο με το δόγμα της γερμανικής λιτότητας, σε δηλώσεις της μετά το πέρας της Συνόδου, στράφηκε εναντίον των “φειδωλών” κρατών, λέγοντας ότι ορισμένοι ήρθαν στις συνομιλίες με σκοπό να δείξουν «αποφασιστικότητα».
Έναν χρόνο πριν αποχωρήσει από την καγκελαρία, η Μέρκελ, έδειχνε αποφασισμένη, ως προεδρεύουσα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου πλέον, να διασώσει την Ευρώπη, η οποία με δεδομένες και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η ΕΕ με το Brexit, κινδυνεύει από τις συνέπειες της κρίσης της πανδημίας.
Είχαν προηγηθεί διαπραγματεύσεις του Βερολίνου με το Παρίσι, με τους Μέρκελ – Μακρόν να εισηγούνται οι επιχορηγήσεις να ανέλθουν σε 500 δισ. ευρώ, με την επίκληση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης προς χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία, που δέχθηκαν τα σκληρότερα πλήγματα στη Γηραιά Ηπειρο από την πανδημία του κορωνοϊού. Έπειτα από σκληρές μάχες ανάμεσα στις λεγόμενες «φειδωλές» χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά από τη μια και τη Γαλλία και τη Γερμανία από την άλλη, η Σύνοδος κατέληξε σήμερα στο σχέδιο, ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ, ποσού που θα αντληθεί με την έκδοση — για πρώτη φορά — κοινού ευρωπαϊκού χρέους, θα εγγραφεί στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της ΕΕ (2021-2027), συνολικού ύψους 1,074 τρισεκ. ευρώ.
Το σχέδιο φαίνεται να αποτελεί μια νίκη για την καγκελάριο, που συνειδητοποιεί ότι μια ισχυρή Ευρώπη και μια ισχυρή Γερμανία είναι αλληλένδετες. Χαρακτηριστικά η Γερμανίδα καγκελάριος είχε κάνει λόγο για την ανάγκη ενός ογκώδους Ταμείου ανάκαμψης, ενώ αναφορικά με τις πρόσφατες διαπραγματεύσεις είπε σήμερα ότι «δεν ήταν εύκολο που χρειαστήκαμε τόσες μέρες, έδειξε επίσης ότι προερχόμασταν από διαφορετικές κατευθύνσεις. Αλλά αυτό που μετράει είναι ότι καταλήξαμε να συγκλίνουμε, και τώρα είμαστε όλοι πεπεισμένοι για το τι αποφασίσαμε να κάνουμε».
Η γερμανική γενναιοδωρία εξηγείται βέβαια και από την απόφαση του γερμανικού δικαστηρίου, το οποίο έκρινε εν μέρει αντισυνταγμαιτκό το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής τράπεζας. Σύμφωνα με το Reuters, η απόφαση αυτή ώθησε την Μέρκελ να κάνει μια από τις τολμηρότερες κινήσεις της τα τελευταία 15 χρόνια και να προτείνει μεγάλης κλίμακας επιχορηγήσεις προς τις ασθενέστερες οικονομίες της ΕΕ.
Τα δύσκολα βέβαια, δεν τελειώνουν. Η καγκελάριος μπορεί να φεύγει, έχοντας οδηγήσει τους Χριστιανοδημοκράτες με τη στάση της στη διάρκεια της πανδημίας – όπως παραδέχονται ακόμη και εσωκομματικοί αντίπαλοι – σε υψηλά επίπεδα δημοφιλίας στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, και έχοντας καταγράψει στο ιστορικό της την επιτυχία της σημερινής απόφασης, ωστόσο “έρχεται” η υλοποίηση της συμφωνίας.
Χαρακτηριστικά η ίδια δήλωσε σήμερα ότι αναμένει πιο «δύσκολες συζητήσεις» με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά ελπίζει ότι οι ευρωβουλευτές θα δουν ότι οι ηγέτες της ΕΕ βρήκαν μια «καλή λύση».
Οι όροι και ο τρόπος υλοποίησης του σχεδίου που αποφασίστηκε είναι ένα δεύτερο κομμάτι, που θα κρίνει την επιτυχία της συμφωνίας, ωστόσο η Γερμανίδα καγκελάριος έχει ήδη πιστωθεί την επιτυχία της απόφασης. Τα υπόλοιπα θα κρίνουν τους υπόλοιπους…