«Διακόσια χρόνια μετά την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης, ο ηρωικός αγώνας των προγόνων μας για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού και την εθνική μας ανεξαρτησία, μας δίνει έμπνευση και δύναμη», τόνισε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου από την Άμφισσα, όπου παρέστη στον εορτασμό της επετείου απελευθέρωσης του Κάστρου των Σαλώνων.
Η Πρόεδρος τόνισε, επίσης, ότι διανύουμε μια πολύ δύσκολη περίοδο, καθώς η πανδημία, που ταλαιπωρεί ολόκληρο τον πλανήτη δεν αφήνει ανέπαφες και τις τοπικές κοινωνίες. Πλήττει την οικονομία τους, δυναμιτίζει τη συνοχή τους, εξαντλεί τις αντοχές τους. Παρ’ όλ’ αυτά, εξέφρασε τη βεβαιότητά της, ότι σύντομα οι Δελφοί θα σφύζουν από επισκέπτες και ζωή, και θα’ ναι, όπως πάντα, ένας τόπος πολιτισμού, εσωτερικής ενατένισης και αστείρευτης έμπνευσης.
Αρχικά, η κ. Σακελλαροπούλου παρέστη στη δοξολογία που πραγματοποιήθηκε στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου, προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου μητροπολίτη Φωκίδος, Θεόκτιστου και στη συνέχεια μετέβη στην πλατεία Κεχαγιά, όπου κατέθεσε στεφάνι στον ανδριάντα του οπλαρχηγού Πανουργιά, όπου δήλωσε:
«Βρίσκομαι εδώ για να τιμήσω την επέτειο της απελευθέρωσης του Κάστρου των Σαλώνων. Η Άμφισσα είναι η πρώτη πόλη της Ρούμελης που εξεγέρθηκε το 1821 και η πρώτη που απελευθερώθηκε. Αν για τους αρχαίους προγόνους μας η Φωκίδα και το κέντρο των Δελφών ήταν ο “ ομφαλός της γης”, για τις γυναίκες και τους άντρες που πολέμησαν για την ελευθερία μας ήταν ο τόπος της θυσίας. Διακόσια χρόνια μετά την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης, ο ηρωικός αγώνας των προγόνων μας για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού και την εθνική μας ανεξαρτησία μας δίνει έμπνευση και δύναμη».
Αμέσως μετά, η κ. Σακελλαροπούλου μετέβη στο δημαρχείο Δελφών, όπου ανακηρύχθηκε επίτιμη δημότης. Απαντώντας στην προσφώνηση του δημάρχου Δελφών Παναγιώτη Ταγκαλή, είπε τα εξής: “Κύριε δήμαρχε, Σας ευχαριστώ για την τιμή που μου κάνετε να με ανακηρύξετε επίτιμη δημότη της πόλης σας. Αισθάνομαι χαρά που βρίσκομαι μαζί σας. Η τραχιά και όμορφη Φωκίδα υπήρξε τόπος πολυθρύλητος από την αρχαιότητα. Ομφαλός της γης, πνευματικό κέντρο και σύμβολο της ενότητας των αρχαίων Ελλήνων· μήτρα της στερεοελλαδίτικης ναυτοσύνης· γενέτειρα του Αθανάσιου Διάκου, του Πανουργιά, του Μακρυγιάννη, κι άλλων πολλών ηρώων του 1821· τόπος διάσπαρτος από μνημεία αρχαία, βυζαντινά και νεότερα που μαρτυρούν την ιστορική συνέχεια του ελληνισμού. Σ’ αυτόν τον τόπο, από αρχαιοτάτων χρόνων η αγωνιστική φλόγα συμβάδιζε με τη βαθιά πνευματικότητα· ο ηρωισμός και η αποκοτιά με τα δελφικά παραγγέλματα «Γνώθι σαυτόν» και «Μηδέν άγαν». Είναι μια σύνθεση ικανή να διαμορφώσει ανθρώπους ολοκληρωμένους, πλούσιους σε κόσμο.
Σήμερα, στην Άμφισσα, τιμάμε την πρώτη πόλη της Στερεάς Ελλάδας που απελευθερώθηκε από τον τουρκικό ζυγό. Την πόλη όπου θεσμοθετήθηκε ο Άρειος Πάγος των Σαλώνων και υπό την καθοδήγηση του Θεόδωρου Νέγρη συντάχθηκε και ψηφίστηκε το Σύνταγμα της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδας. Την πόλη που ανέδειξε ήρωες. Με πρώτον απ’ όλους τον επιφανή οπλαρχηγό και μέλος της Φιλικής Εταιρείας Πανουργιά, που κήρυξε την Επανάσταση στις 24 Μαρτίου, και μαζί με τον Μανίκα, τον Τράκα και τους άνδρες τους πολιόρκησε το Κάστρο της πόλης και το απελευθέρωσε στις 10 Απριλίου του 1821, δίνοντας μάλιστα εντολή να μην υπάρξουν αντίποινα για τους αιχμαλώτους. Χωρίς άλλωστε να λησμονούμε ότι τον ξεσηκωμό ευλόγησε ο Φιλικός Ησαΐας, επίσκοπος Σαλώνων, που πολέμησε και τελικά θυσιάστηκε για τον ιερό σκοπό.
Στη συνέχεια, ο αγώνας γενικεύεται. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος ανακόπτει την πορεία των Τούρκων στο Χάνι της Γραβιάς, ενώ ο Πανουργιάς και ο Γιάννης Γκούρας κατατροπώνουν τους Οθωμανούς στη Μάχη της Δρέμισσας. Κοντά στους άντρες και οι γυναίκες, που έδωσαν τις δικές τους μάχες από τις αποκλείστρες, τις σπηλιές των απάτητων βουνών της Δωρίδας. Οι πιο πολλές ανώνυμες· αλλά οι λίγες, που έμειναν στην ιστορία, μας συγκλονίζουν με την αυταπάρνησή τους. Η μάνα του Αθανάσιου Διάκου, Χρυσούλα Μπουκουβάλα. Η Σοφία Λευκαδίτη, η Ελένη Μανίκα, η Μαρία Μώκου. Η Ασήμω Λιδωρίκη, γυναίκα του Γιάννη Γκούρα. Η Γαλαξιδιώτισσα Αλεφάντω Ζανιά. Η Ασήμω Ραυτοπούλου. Και τόσες άλλες γενναίες, ορεσίβιες ή θαλασσινές. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η έκβαση του Αγώνα δεν θα ήταν η ίδια χωρίς τον στόλο των Γαλαξιδιωτών, που διαθέτοντας 40 μεγάλα πλοία και πολλά μικρά εξασφάλισαν την ελεύθερη κίνηση των ελληνικών πλοίων στον Κορινθιακό Κόλπο και πλήρωσαν βαρύ φόρο αίματος στον αγώνα.
Αγαπητοί μου συμπολίτες, Νιώθω μεγάλη συγκίνηση για την τιμή που μου κάνετε να με ανακηρύξετε επίτιμη δημότη του Δήμου Δελφών, στον μαγικό τόπο της Φωκίδας που ακόμη δονείται από τον παλμό όσων αναζήτησαν εδώ την «απολλώνεια ισορρόπηση του κόσμου», όπως θα έλεγε ο ‘Αγγελος Σικελιανός. Διόλου τυχαία, ο μεγάλος μας ποιητής θεωρούσε ότι μόνο στους Δελφούς θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένας παγκόσμιος πνευματικός πυρήνας ικανός να συνθέσει τις αντιθέσεις των λαών. Εδώ ήχησαν, στο πλαίσιο των πρώτων Δελφικών Εορτών του 1927 και για πρώτη φορά σε αρχαίο θέατρο κατά τη σύγχρονη εποχή, οι στίχοι του Αισχύλου από τον Προμηθέα Δεσμώτη· εδώ η Αγγελική Χατζημιχάλη μαζί με την Εύα Πάλμερ, τότε σύζυγο του Σικελιανού, έστησαν μια ονομαστή έκθεση χειροτεχνημάτων, αναδεικνύοντας την αξία της λαϊκής μας τέχνης· εδώ έγιναν οι σύγχρονοι Πυθικοί Αγώνες, με τη συμμετοχή νέων από τα γύρω χωριά. Και αν το όραμα του Σικελιανού δεν ευδοκίμησε στην εποχή του, σήμερα, το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών εκσυγχρόνισε την δελφική ιδέα δημιουργώντας ένα κέντρο διαλόγου και ανταλλαγής γόνιμων απόψεων που προσελκύει προσωπικότητες από όλο τον κόσμο. Στους πρόποδες του Παρνασσού και στον εθνικό δρυμό του, στο Χρισσό και στα νεοκλασικά σπίτια του 19ου αιώνα, στο σπήλαιο της εθνικής μας ομοψυχίας τη Σπηλιά της Στρώμης, στις υπώρειες της Γκιώνας, στο παραδοσιακό Γαλαξίδι και στη γεμάτη ενέργεια πόλη της Άμφισσας, παλιό και νέο συναντιούνται δημιουργικά.
Διανύουμε μια πολύ δύσκολη περίοδο. Η πανδημία που ταλαιπωρεί ολόκληρο τον πλανήτη δεν αφήνει ανέπαφες και τις τοπικές κοινωνίες. Πλήττει την οικονομία τους, δυναμιτίζει τη συνοχή τους, εξαντλεί τις αντοχές τους. Παρ’ όλ’ αυτά, το τέλος της δοκιμασίας μας πλησιάζει. Προσηλωμένοι στον στόχο του μαζικού εμβολιασμού, θα βγούμε νικητές και από αυτή τη μάχη. Είμαι βέβαιη ότι με τη δημιουργικότητα που σας διακρίνει σύντομα θα επαναφέρετε τους Δελφούς στην πλούσια και πολυδιάστατη καθημερινότητά τους: πολύ γρήγορα, ο τόπος σας θα σφύζει από επισκέπτες και ζωή, και θα’ ναι, όπως πάντα, ένας τόπος πολιτισμού, εσωτερικής ενατένισης και αστείρευτης έμπνευσης. Σας ευχαριστώ.”
Ολοκληρώνοντας την επίσκεψη στην Άμφισσα, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας ξεναγήθηκε στο Μουσείο Ελληνικής Επανάστασης – Οικία Πανουργιά, στο Αρχαιολογικό Μουσείο, το Κάστρο των Σαλώνων, καθώς και το Εθνολογικό-Λαογραφικό Μουσείο Χρισσού – Συλλογή Ηλία Ε. Δαραδήμου.
Παρόντες κατά την επίσκεψη της κ. Σακελλαροπούλου στην Άμφισσα ήταν ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, η πρόεδρος της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» Γιάννα Αγγελοπούλου, ο βουλευτής Φωκίδας Ιωάννης Μπούγας και ο περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδος, Φάνης Σπανός.