Συμφωνα με την ανακοίνωση του Κυβερνητικού Εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου,ο Υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, ενημέρωσε το Υπουργικό Συμβούλιο για: α) Τις εαρινές οικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, β) τη 14η έκθεση αξιολόγησης στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας και την έξοδο από την ενισχυμένη εποπτεία τον Αύγουστο 2022.
–Σε ό,τι αφορά στις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
-Η Ελλάδα, παρά τις αναμενόμενες απώλειες που υφίσταται – όπως, εξάλλου, και ολόκληρη η Ευρώπη – λόγω της ενεργειακής κρίσης, εκτιμάται ότι θα παρουσιάσει ρυθμό ανάπτυξης υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, τόσο για το 2022 όσο και για το 2023. Ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας προβλέπεται για το 2022 στο 3,5% και για την Ευρωζώνη στο 2,7%, ενώ για το 2023, στο 3,1% και στο 2,3% αντίστοιχα.
-Η ανεργία στην Ελλάδα έχει μειωθεί -σε ετήσια βάση- κατά 3,2% από το 2019 και συνεχίζει να συρρικνώνεται, καθώς προβλέπεται το 2023 να υποχωρήσει στο 13,1%.
-Οι επενδύσεις ενισχύονται, καθώς η Ελλάδα εμφανίζεται πρωταθλήτρια στην Ευρώπη για την τριετία 2021 – 2023, με διψήφια μάλιστα άνοδο των επενδύσεων για το 2021 (19,6%) και το 2022 (14,7%).
-Το δημόσιο χρέος θα εξακολουθήσει να υποχωρεί και προβλέπεται από το 193,3% του Α.Ε.Π. που ήταν το 2021, να μειωθεί το 2022 στο 185,7% του Α.Ε.Π. και το 2023 στο 180,4% του Α.Ε.Π..
Οι βασικοί λόγοι των μεγάλων αντοχών και της ισχυρής δυναμικής της οικονομίας
1ον Η υλοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων.
2ον. Οι μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών και η θέσπιση φορολογικών κινήτρων.
3ον. Τα μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
4ον. Η διορατική εκδοτική στρατηγική.
5ον. Η εκταμίευση πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
6ον. Η αξιοπιστία και η εμπιστοσύνη στην ασκούμενη οικονομική πολιτική.
–Υλοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων
-Η Κυβέρνηση ψήφισε 316 Νόμους.
-Σύμφωνα με την 14η Έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας η Ελλάδα «ολοκλήρωσε μεταρρυθμίσεις σε 6 βασικούς τομείς, αυτούς: των δημόσιων οικονομικών, της κοινωνικής πρόνοιας, της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και της δικαιοσύνης, των αγορών εργασίας και αγαθών, της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, της δημόσιας διοίκησης».
–Μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών
Η φορολογική και ασφαλιστική επιβάρυνση (tax wedge) των μισθωτών στην Ελλάδα έχει μειωθεί περίπου κατά 4 μονάδες από το 2019, και βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2000. Η Ελλάδα καταγράφει τη δεύτερη μεγαλύτερη μείωση (3,7%) στη φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών ανάμεσα στις χώρες του ΟΟΣΑ (0,3%) κατά την περίοδο 2019-2021. Μάλιστα, τη στιγμή που τα 2/3 των χωρών του ΟΟΣΑ αύξησαν τη φορολόγηση της μισθωτής εργασίας το 2021, η Ελλάδα συνέχισε να τη μειώνει. Ειδικότερα:
– Μείωση του ΕΝΦΙΑ: Ο ΕΝΦΙΑ μειώθηκε κατά 920 εκατ. ευρώ, ή κατά 35%, την περίοδο 2018-2022. Η προεκλογική δέσμευση ήταν για μεσο-σταθμική μείωση κατά 30%. Για τα φυσικά πρόσωπα μειώθηκε φέτος κατά 370 εκατ. ευρώ, ή κατά 18%, σε σχέση με πέρυσι.
-Μείωση του εισαγωγικού φορολογικού συντελεστή στα φυσικά πρόσωπα από 22% στο 9%.
-Μείωση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή από 29% στο 22%.
-Μείωση του συντελεστή παρακράτησης φόρου για τα μερίσματα από 10% στο 5%.
-Μείωση της προκαταβολής φόρου για τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα από το 100% στο 55% και για τα νομικά πρόσωπα από το 100% στο 80%.
-Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες.
-Χαμηλός φορολογικός συντελεστής για όλα τα αγροτικά σχήματα (10%).
-Μονιμοποίηση των μειωμένων -κατά 30%- συντελεστών Φ.Π.Α. σε 5 ελληνικά νησιά (Κως, Λέρος, Λέσβος, Σάμος και Χίος), όσο θα υπάρχουν δομές αιτούντων άσυλο σε αυτά.
-Κατάργηση ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για το εισόδημα από μισθωτή εργασία στον ιδιωτικό τομέα.
-Μείωση συντελεστών Φ.Π.Α. σε εστίαση, μεταφορές κ.α., μέχρι τέλος 2022.
–Θέσπιση φορολογικών κινήτρων
-Μείωση, κατά 50%, του φορολογικού συντελεστή για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, για τα 3 πρώτα έτη λειτουργίας τους.
-Θέσπιση έκπτωσης φόρου για δαπάνες που αφορούν λήψη υπηρεσιών για ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων.
-Αναστολή Φ.Π.Α. στις νέες οικοδομές και αναστολή του φόρου υπεραξίας ακινήτων για 3 έτη.
-Διαμόρφωση ειδικού καθεστώτος εναλλακτικής φορολόγησης του εισοδήματος που προκύπτει στην αλλοδαπή για επενδυτές, συνταξιούχους, Έλληνες που έφυγαν τα χρόνια της κρίσης και εταιρείες ειδικού σκοπού διαχείρισης οικογενειακής περιουσίας.
-Θέσπιση φορολογικών κινήτρων ανάπτυξης επιχειρήσεων, μέσω συνεργασιών και εταιρικών μετασχηματισμών (έκπτωση φόρου εισοδήματος ύψους 30% για 9 χρόνια στη νέα εταιρική σχέση, που ανέρχεται στο 50% για τους αγρότες).
-Θέσπιση κινήτρων για ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
–Μέτρα στήριξης την περίοδο της υγειονομικής κρίσης
Τα μέτρα ενίσχυσης των πολιτών την περίοδο της υγειονομικής κρίσης έφτασαν στα 43,3 δισ. ευρώ (23,1 δισ. ευρώ το 2020, 16,9 δισ. ευρώ το 2021, 3,3 δισ. ευρώ το 2022) και αφορούσαν εργαζόμενους, επιχειρήσεις, αγρότες, ελεύθερους επαγγελματίες, ιδιοκτήτες ακινήτων, ανέργους, δανειολήπτες, πληττόμενους κλάδους. Τα μέτρα αυτά στήριξαν το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών το οποίο αυξήθηκε κατά 3,7 δισ. ευρώ από το 2019 και έφτασε στα 125,6 δισ. ευρώ το 2021.
–Η χώρα αξιοποιεί, με ταχύτητα και σχέδιο, το Ταμείο Ανάκαμψης
Με ταχείς ρυθμούς εντάσσονται στο Ταμείο Ανάκαμψης νέα έργα. Ήδη ο αριθμός των έργων που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο του «Ελλάδα 2.0» ανέρχεται στα 230, με τον συνολικό προϋπολογισμό τους να διαμορφώνεται στα 10,2 δισ. ευρώ. Τα έργα κατανέμονται στους τέσσερις πυλώνες του Εθνικού Σχεδίου, «Πράσινη Μετάβαση», «Ψηφιακή μετάβαση», «Απασχόληση – Δεξιότητες – Κοινωνική Συνοχή» και «Ιδιωτικές επενδύσεις και μετασχηματισμός της οικονομίας».
–Η χώρα οδηγείται στην έξοδο από την ενισχυμένη εποπτεία και προσεγγίζει την επενδυτική βαθμίδα
Η αποτελεσματική εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων βελτίωσε την ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας και ενίσχυσε τη χρηματοπιστωτική σταθερότητά της. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει ότι η Ελλάδα έχει ολοκληρώσει τις απαραίτητες ενέργειες για να επιτύχει τις συμφωνηθείσες δεσμεύσεις της και εισηγείται τη μη παράταση της Ενισχυμένης Εποπτείας μετά τον Αύγουστο του 2022.
–Νέες προκλήσεις και 5 [+1] «γραμμές άμυνας»
1η Γραμμή: Τα 43 δισ. ευρώ μέτρα στήριξης της προηγούμενης περιόδου, που ενίσχυσαν το διαθέσιμο εισόδημα του πολίτη και μείωσαν την ανεργία.
2η Γραμμή: Οι συνεχείς και μόνιμες μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, που τονώνουν το διαθέσιμο εισόδημα νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
3η Γραμμή: Οι επιδοτήσεις μέρους του αυξημένου ενεργειακού κόστους σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, κυρίως στους πιο ευάλωτους, ύψους 3,5 δισ. ευρώ μέχρι πρόσφατα.
4η Γραμμή: Οι ενισχύσεις ευάλωτων νοικοκυριών, η στήριξη του πρωτογενούς τομέα και οι επιδοτήσεις καυσίμων, ύψους 900 εκατ. ευρώ μέχρι σήμερα.
5η Γραμμή: Η διπλή αύξηση του κατώτατου μισθού μέσα στο 2022, συνολικού ποσοστού 9,7% (11,8% αν συνυπολογιστεί η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων).
6η Γραμμή:
-Σημαντική ενίσχυση και γενναία διεύρυνση των επιδοτήσεων ηλεκτρικού ρεύματος για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο, σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις (900 εκατ. ευρώ).
-Αναδρομική επιδότηση του 60% του αυξημένου κόστους ρεύματος που έχουν χρεωθεί οι καταναλωτές για λογαριασμούς που εκδόθηκαν από τον Δεκέμβριο του 2021 έως τον Μάιο του 2022, με ανώτατο όριο τα 600 ευρώ (280 εκατ. ευρώ).
-Συνέχιση της επιδότησης της τιμής πώλησης του πετρελαίου κίνησης (diesel) στην πηγή, για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο 2022 (45 εκατ. ευρώ).
– Ενίσχυση του μηχανισμού εκπτώσεων στα τιμολόγια ρεύματος -οριζόντια- από τον Ιούλιο του 2022 και με χρονικό ορίζοντα έως και ένα έτος, ώστε να σταθεροποιηθεί η τιμή λιανικής σε συγκεκριμένα επίπεδα, σημαντικά χαμηλότερα από αυτά των προηγουμένων μηνών και ελαφρώς υψηλότερα σε σχέση με τα προ κρίσεως (2 δισ. ευρώ).
–Συμπεράσματα
-Η ελληνική οικονομία διαθέτει ισχυρές αντοχές και επιδεικνύει σταθερή δυναμική.
-Η κρίση πλήττει σημαντικά τους προϋπολογισμούς των πολιτών, γι’ αυτό και η στήριξη της Πολιτείας είναι γενναία, υψηλότερη μάλιστα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
-Η νέα κρίση δημιουργεί πρόσθετες δυσκολίες, αλλά δεν θα οδηγήσει σε μη αναστρέψιμες καταστάσεις.