Στην Ολομέλεια της Βουλής θα τεθούν προς κύρωση σήμερα Τετάρτη, 26 Αυγούστου, οι συμφωνίες με την Ιταλία και την Αίγυπτο για τις ΑΟΖ, με ομιλίες του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη και των πολιτικών αρχηγών.
Πρόκειται για τα σχέδια νόμου του υπουργείου Εξωτερικών για «κύρωση της συμφωνίας μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Ιταλικής Δημοκρατίας για την οριοθέτηση των αντίστοιχων θαλασσίων ζωνών τους» και «κύρωση της συμφωνίας μεταξύ της κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της κυβέρνησης της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ των δύο κρατών».
Οι δύο συμφωνίες που υπεγράφησαν μεταξύ της Ιταλίας και της Αιγύπτου, είναι αντίστοιχα επωφελείς και δίκαιες, τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας κατά την επεξεργασία και συζήτηση των δύο συμβάσεων στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής. Ξεκαθάρισε στους εισηγητές της αξιωματικής αντιπολίτευσης και τους ειδικούς αγορητές της ελάσσονος αντιπολίτευσης, πως σε όσα επικριτικά ανέφεραν για τις δύο συμφωνίες, επιλέγει να είναι «ολιγόλογος και προσεκτικός», καθώς ό,τι ειπωθεί από την δική του πλευρά, θα συνοδεύει την κύρωση των συμφωνιών σε μια μελλοντική επιδιατησία. Δήλωσε όμως, ότι είναι «πάντοτε στην διάθεση των κομμάτων για εξηγήσεις σε θέματα που δεν μπορεί να αναλύονται σε δημόσιες συνεδριάσεις, γιατί θα είναι βλαπτικό για το εθνικό συμφέρον».
Ο Νίκος Δένδιας σημείωσε πως σε αυτές «τις δυσχερείς στιγμές που διάγουμε, το απαραίτητο είναι η εθνική ομοψυχία που θα επιφέρει την Νέμεση απέναντι στην τουρκική Ύβρη». Αναφερόμενος στην συμφωνία με την Ιταλία, ο υπουργός Εξωτερικών είπε πως για την οριοθέτηση της ΑΟΖ χρησιμοποιήθηκε το ιδιο θαλάσσιο όριο με τη διαπραγμάτευση του 1977. Υπενθύμισε πως οι διαπραγματεύσεις είχαν οδηγηθεί σε αδιέξοδο, γιατί η ιταλική πλευρά δεν ήθελε να υπογράψει αν δεν κατοχυρώνονταν οι πρακτικές των Ιταλών ψαράδων. Το αδιέξοδο αυτό όμως, ξεπεράστηκε με την αποστολή της κοινής επιστολής στην ευρωπαία Επίτροπο που είναι αρμόδια για την αλιεία, όπου αναφέρεται πως όταν η χώρα μας επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια, τότε θα επιτρέπεται σε συγκεκριμένο αριθμό ιταλών αλιέων, να αλιεύουν συγκεκριμένα αλιεύματα στον χώρο που βρίσκεται μεταξύ των 6 και των 12 ναυτικών μιλίων. Η Ιταλία, είπε ο υπουργός, «επιβεβαιώνει το αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας μας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα».
Αναφορικά με τη συμφωνία με την Αίγυπτο, είπε πως η Αίγυπτος δεχόταν πιέσεις από την Τουρκία να συμφωνήσει μαζί της με επιπλέον 30% ΑΟΖ. Μετά από 14 γύρους που κράτησαν 15 χρόνια, στην διάρκεια των οποίων υπογράφηκε το ψευδο-τουρκολιβυκό σύμφωνο, οι δυο πλευρές, Ελλάδα και Αίγυπτος, επέλεξαν λύση κοντά στους στόχους και των δυο πλευρών. Τόνισε πως υπάρχει ρητή δέσμευση να ολοκληρωθεί η συμφωνία με την Αίγυπτο μελλοντικά. Αναφερόμενος τέλος, στις σπασμωδικές αντιδράσεις της Τουρκίας, ο Νίκος Δένδιας είπε χαρακτηριστικά, ότι «αυτές μπορεί να εξηγηθούν, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δικαιολογούνται κιόλας».
Η στάση της αντιπολίτευσης
Μεικτές ήταν οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης στις συμφωνίες της Αθήνας με τη Ρώμη και το Κάιρο για τις θαλάσσιες ζώνες, κοινός τόπος των οποίων ήταν η ανάγκη χάραξης εθνικής στρατηγικής. Θετική στάση στη συμφωνία με τη Ιταλία προανήγγειλε ο ΣΥΡΙΖΑ ενώ θα δηλώσει “παρών” στη συμφωνία με την Αίγυπτο. “Ναι” με ορισμένες επιφυλάξεις λέει το Κίνημα Αλλαγής, αρνητική ψήφο και στις δύο συμφωνίες δίνουν ΚΚΕ και ΜέΡΑ25 ενώ η Ελληνική Λύση επιφυλάσσεται για την τελική στάση της στην ολομέλεια.
Για την ελληνοϊταλική συμφωνία, η εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ Σία Αναγνωστοπούλου είπε ότι με αυτήν η ΝΔ αποδέχεται για πρώτη φορά την ανάγκη συμβιβασμών, οι οποίοι ωστόσο πρέπει να εντάσσονται σε μια συνολική στρατηγική. Για κενό στρατηγικής μίλησε και ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ για την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία, Γ. Κατρούγκαλος. Επισήμανε ότι η κυβέρνηση δεν επιδίωξε, οι ελληνικές κόκκινες γραμμές, να γίνουν ευρωπαϊκές κόκκινες γραμμές, οι οποίες να προβλέπουν ουσιαστικές οικονομικές κυρώσεις στην Τουρκία.
Από το Κίνημα Αλλαγής, ο Ανδρέας Λοβέρδος τάχθηκε υπέρ της κύρωσης των συμφωνιών και κάλεσε σε συνεννόηση σε επίπεδο ηγεσιών των κομμάτων. Σημείωσε ότι αν και η Ελλάδα υπερέχει σε διπλωματικό επίπεδο έναντι της Τουρκίας, η ηγεσία της γείτονος συνεχίζει να “μαρκάρει” περιοχές μας για να δημιουργήσει τετελεσμένα. Ειδικότερα πάντως για τη συμφωνία με την Αίγυπτο είπε ότι, εάν δεν υπήρχε το σύμφωνο Τουρκίας-Τρίπολης δεν θα διανοούμασταν να πάμε σε μερική οριοθέτηση.
Κατά των δύο συμφωνιών τάχθηκε ο εισηγητής του ΚΚΕ Γ. Μαρίνος αναφέροντας ότι η ελληνοϊταλική συμφωνία δίνει μερική επήρεια στα διαπόντια νησιά και τις Στροφάδες και ότι δίνει στους Ιταλούς αλιείς τη γαρίδα και τα οστρακόδερμα ενώ στους Έλληνες το γαύρο και τη μαρίδα.. Όσο για την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία είπε ότι είναι αποτέλεσμα απαράδεκτου συμβιβασμού, ο οποίος δεν εξηγεί γιατί δίνει μειωμένη επήρεια στην Κρήτη..
Από την Ελληνική Λύση, ο Α. Μυλωνάκης χαρακτήρισε κατάπτυστη την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία ενώ για την ελληνοϊταλική συμφωνία είπε ότι δεν μας έδωσε τίποτα αλλά άνοιξε κερκόπορτα για μερική επήρεια των νήσων επί της ΑΟΖ.
Τέλος, η Σοφία Σακοράφα του ΜέΡΑ25 είπε ότι οι κινήσεις της κυβέρνησης δεν εντάσσονται σε ένα εθνικό σχέδιο εξωτερικής πολιτικής αλλά αποτελούν αντιδράσεις σε κινήσεις της Τουρκίας. Επίσης επανέλαβε την ανάγκη σύγκλησης διάσκεψης των χωρών της ανατολικής Μεσογείου με αντικείμενο την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών και της ΑΟΖ, και δήλωσε ότι θα καταψηφίσει τις δύο συμφωνίες.