Τα μέλη των ομάδων διάσωσης συνέχισαν σήμερα τις επιχειρήσεις έρευνας μία ημέρα μετά τον ισχυρό σεισμό, του οποίου ο απολογισμός των νεκρών ξεπερνά αυτή τη στιγμή τους 5.000 στη νοτιοανατολική Τουρκία και τη βόρεια Συρία, σε μια πραγματική μάχη απέναντι στον χρόνο και τις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.
Είκοσι τρία εκατομμύρια άνθρωποι είναι «πιθανόν εκτεθειμένοι, εκ των οποίων πέντε εκατομμύρια ευπαθείς άνθρωποι», προειδοποίησε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) που υποσχέθηκε μακροπρόθεσμη βοήθεια.
Η διεθνής βοήθεια αναμένεται να φθάσει σήμερα στην Τουρκία και τη Συρία για τις πληγείσες περιοχές. Ο πρώτος σεισμός νωρίς χθες, τον οποίο ακολούθησαν πολλοί ισχυροί μετασεισμοί, είχε μέγεθος 7,8 βαθμών και έγινε αισθητός έως τον Λίβανο, την Κύπρο και στο βόρειο Ιράκ.
Στην Τουρκία, ο απολογισμός των νεκρών φθάνει αυτή τη στιγμή στους 3.419 και των τραυματιών στους 20.534, δήλωσε σήμερα ο Τούρκος αντιπρόεδρος Φουάτ Οκτάι. Στη Συρία, τουλάχιστον 1.602 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και 3.640 έχουν τραυματιστεί, σύμφωνα με τον νεότερο απολογισμό των συριακών αρχών και των ομάδων διάσωσης στις περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο των ανταρτών.
Οι διασώστες επιχειρούν μέσα στο κρύο, τη βροχή ή το χιόνι, κάποιες φορές με γυμνά χέρια, για να σώσουν κάθε ζωή που μπορεί να σωθεί, όπως ένα επτάχρονο παιδί που ανασύρθηκε από τα χαλάσματα στο Χατάι, στα συριακά σύνορα, όπως είδαν δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου, αφού έμεινε θαμμένο για πάνω από 20 ώρες. «Πού είναι η μαμά μου;», ρώτησε η μικρή τον διασώστη που την κρατούσε στα χέρια.
Οι κακές καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην ευρύτερη περιοχή περιπλέκουν το έργο των διασωστών και καθιστούν την τύχη των επιζώντων ακόμα πιο σκληρή, καθώς προσπαθούν να προφυλαχθούν από το κρύο.
Ο σεισμός των 7,8 βαθμών –ο φονικότερος στην Τουρκία από το 1999– σημειώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες χθες, Δευτέρα, με αποτέλεσμα να ισοπεδωθούν χιλιάδες κτίρια, μεταξύ των οποίων πολλά συγκροτήματα διαμερισμάτων, να καταστραφούν νοσοκομεία και χιλιάδες άνθρωποι να τραυματιστούν ή να μείνουν άστεγοι σε τουρκικές και συριακές πόλεις.
Στην Αντιόχεια, κοντά στα σύνορα με τη Συρία, όπου ένα 10ωροφο κτίριο ισοπεδώθηκε, δημοσιογράφοι είδαν τους διασώστες να εργάζονται σε έναν από τους δεκάδες σωρούς με χαλάσματα. Η θερμοκρασία ήταν κοντά στο μηδέν ενώ έβρεχε και δεν υπήρχε ρεύμα ούτε καύσιμα στην πόλη.
Οι τουρκικές αρχές είπαν ότι περίπου 13,5 εκατ. άνθρωποι έχουν πληγεί σε μια περιοχή που καλύπτει μια απόσταση περίπου 450 χιλιομέτρων από τα Άδανα στα δυτικά έως το Ντιγιάρμπακιρ στα ανατολικά και 300 χιλιομέτρων από τη Μαλάτια στα βόρεια έως το Χατάι στα νότια. Στη Συρία, οι αρχές έχουν αναφέρει θανάτους ακόμα και στο νότιο τμήμα στη Χάμα, σε απόσταση περίπου 100 χιλιομέτρων από το επίκεντρο.
Οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες δυσχέραιναν τις προσπάθειες διάσωσης κατά τη διάρκεια της νύχτας. Μια γυναίκα ακουγόταν να φωνάζει για βοήθεια κάτω από σωρούς χαλασμάτων στην επαρχία Χατάι, στη νότια Τουρκία. Λίγο πιο πέρα, βρισκόταν ένα νεκρό παιδί. Κλαίγοντας μέσα στη βροχή, ένας κάτοικος, που δήλωσε ότι ονομάζεται Ντενίζ, έσφιγγε τα χέρια του απεγνωσμένος. «Κάνουν θορύβους, αλλά κανείς δεν έρχεται», είπε. «Καταστραφήκαμε, καταστραφήκαμε. Θεέ μου….Φωνάζουν. Λένε ‘σώστε μας’ αλλά δεν μπορούμε να τους σώσουμε. Πώς να τους σώσουμε; Δεν έχει έρθει κανείς από το πρωί».
Οι οικογένειες πέρασαν τη νύχτα στα αυτοκίνητα στους δρόμους. Η Αϊλά, δίπλα στα ερείπια ενός οκταώροφου κτίριο, είπε ότι οδήγησε στο Χατάι από την Γκαζιαντέπ χθες αναζητώντας τη μητέρα της. Πέντε ή έξι διασώστες από την πυροσβεστική υπηρεσία της Κωνσταντινούπολης εργάζονταν στα χαλάσματα – ένα σωρός από τσιμέντο και γυαλί.
«Δεν έχουν υπάρξει ακόμα επιζώντες. Ένας αδέσποτος σκύλος ήρθε και γαύγισε σε ένα συγκεκριμένο σημείο για κάποια ώρα. Φοβήθηκα ότι ήταν για τη μητέρα μου. Αλλά ήταν κάποιος άλλος», είπε. «Άναψα τα φώτα στο αυτοκίνητο για να βοηθήσω τους διασώστες. Έβγαλαν μέχρι στιγμής δύο νεκρούς, όχι επιζώντες».
Ήχοι και φωνές
“Ακούγονται ήχοι αλλά κανένας δεν βγαίνει έξω”, λέει ο Ντενίζ κρατώντας με τα χέρια του το κεφάλι του και διαμαρτύρεται για την έλλειψη προσπαθειών διάσωσης τυχόν εγκλωβισμένων στα χαλάσματα κτιρίων που κατέρρευσαν μετά τον σεισμό σε Τουρκία και Συρία με χιλιάδες νεκρούς.
Φωνές που καλούν απεγνωσμένα σε βοήθεια ακούγονται μέσα από τα συντρίμμια κτιρίων στην παράκτια επαρχία της Μεσογείου, την Χατάι, εκεί όπου σεισμόπληκτοι προσπαθούν να ζεσταθούν στο ύπαιθρο ανάβοντας φωτιές υπό βροχή και πολικό ψύχος.
Η Χατάι, η οποία συνορεύει στα βορειοδυτικά με την Συρία, είναι η περισσότερο πληγείσα επαρχία της Τουρκίας με τουλάχιστον 872 νεκρούς. Οι κάτοικοί της εκφράζουν παράπονα για την ανεπαρκή ανταπόκριση των υπηρεσιών αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων, ενώ οι ίδιοι οι διασώστες υποστηρίζουν ότι δυσκολεύτηκαν πολύ να εξασφαλίσουν εξοπλισμό.
Ο Ντενίζ ξεσπάει σε κλάματα δείχνοντας ένα κτίριο που έχει καταρρεύσει μέσα στο οποίο έχουν εγκλωβιστεί οι γονείς του περιμένοντας τα σωστικά συνεργεία. “Καταστραφήκαμε, καταστραφήκαμε. Θεέ μου! Φωνάζουν για βοήθεια. Λένε ‘Σώστε μας’, αλλά δεν μπορούμε να τους σώσουμε. Πώς μπορούμε να τους σώσουμε; Δεν έχει έρθει κανένας από το πρωί”, λέει ο Ντενίζ.
Οι διασώστες αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν το μέγεθος της καταστροφής στη νότια Τουρκία και τη βορειοδυτική Συρία με τον συνολικό αριθμό των νεκρών να ξεπερνάει τους 5.000 σήμερα το πρωί.
Η AFAD, η τουρκική υπηρεσία αντιμετώπισης καταστροφών, έχει ανακοινώσει ότι στην περιοχή που επλήγη από τον σεισμό έχουν αναπτυχθεί 13.740 διασώστες, αλλά το μέγεθος της καταστροφής είναι τεράστιο καθώς στη νότια Τουρκία έχουν καταρρεύσει σχεδόν 6.000 κτίρια. Μόνο στην Χατάι, περισσότερα από 1.200 κτίρια έχουν καταστραφεί, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Υγείας Φαρετίν Κότσα.
Οι ομάδες διάσωσης στην επαρχία διαμαρτύρονται για την έλλειψη εξοπλισμού, ενώ σεισμόπληκτοι σταματάνε αυτοκίνητα στον δρόμο και ζητούν εργαλεία για να απομακρύνουν οι ίδιοι τα χαλάσματα.
Η κυβέρνηση κήρυξε “συναγερμό επιπέδου 4” μετά τον σεισμό ζητώντας διεθνή βοήθεια, αλλά δεν κήρυξε την μεγαλύτερη κατάσταση συναγερμού που θα οδηγούσε σε μαζική κινητοποίηση του στρατού.
Στην πρωτεύουσα της Χατάι, την Αντάκια, όπου δεκαώροφα κτίρια κατέρρευσαν ολοκληρωτικά, δημοσιογράφοι του Reuters είδαν προσπάθειες διάσωσης να βρίσκονται σε εξέλιξη σε έναν από τους δεκάδες σωρούς από συντρίμμια. “Δεν υπάρχουν διασώστες ή στρατιώτες. Κανένας. Είναι παραμελημένη περιοχή”, λέει ένας άνδρας ο οποίος ταξίδεψε στην Χατάι από την Άγκυρα και κατάφερε να ανασύρει μόνος του μια γυναίκα από τα συντρίμμια ενός κτιρίου.
“Πρόκειται για μια ανθρώπινη ζωή. Τι μπορείς να κάνεις όταν ακούς ήχους ζωής;”, διερωτάται ο ίδιος άνδρας που αρνείται να κατονομαστεί την ώρα που η γυναίκα που έσωσε βρίσκεται μέσα σε ένα αυτοκίνητο και δέχεται τις πρώτες βοήθειες.
Στην επαρχία Χατάι κατοικούν περισσότεροι από 400.000 Σύροι, κυρίως πρόσφυγες από τον εμφύλιο στη χώρα τους που διαρκεί περί τα 12 χρόνια, σύμφωνα με το τουρκικό υπουργείο Εσωτερικών.