Η τραγωδία στα Τέμπη εξακολουθεί να αποτελεί σημείο αναφοράς για τις ευθύνες και τις παραλείψεις που οδήγησαν στο πολύνεκρο δυστύχημα.
Στο επίκεντρο της δικαστικής έρευνας βρίσκονται δύο πρόσωπα: ο σταθμάρχης, που φέρεται να έπαιξε καθοριστικό ρόλο τη μοιραία νύχτα, και η πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ), Ιωάννα Τσιαπαρίκου, εις βάρος της οποίας ο εφέτης ανακριτής Λάρισας εισηγήθηκε βαρύτατη ποινική δίωξη. Την ίδια ώρα, σε πολιτικό επίπεδο, το ΠΑΣΟΚ έχει βάλει στο στόχαστρό του τον Χρήστο Τριαντόπουλο.
Η διερεύνηση της υπόθεσης αποκάλυψε σημαντικές αδυναμίες και κενά στο σύστημα ελέγχου και διαχείρισης των σιδηροδρομικών συγκοινωνιών. Η έρευνα, πάντως, δεν έχει περιοριστεί στις ευθύνες του σταθμάρχη, αλλά επεκτάθηκε και στη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, τον ανεξάρτητο φορέα που είχε την ευθύνη για την εποπτεία της λειτουργίας των ελληνικών σιδηροδρόμων.
Γι’ αυτό ο εφέτης ανακριτής Λάρισας εισηγήθηκε την άσκηση ποινικής δίωξης σε βάρος της Ιωάννας Τσιαπαρίκου για σοβαρά αδικήματα, συμπεριλαμβανομένων της ανθρωποκτονίας από αμέλεια, της διατάραξης της ασφάλειας των συγκοινωνιών σε βαθμό κακουργήματος και της παράβασης καθήκοντος.
Σύμφωνα με το ανακριτικό πόρισμα, η πρόεδρος της ΡΑΣ είχε πλήρη γνώση των προβλημάτων που υπήρχαν στο σιδηροδρομικό σύστημα και των σοβαρών ελλείψεων στα μέτρα ασφαλείας, αλλά δεν έλαβε τις απαραίτητες πρωτοβουλίες για να τα αντιμετωπίσει.
Όπως αναφέρεται στο κατηγορητήριο, η ΡΑΣ είχε την υποχρέωση να ελέγχει αν ο διαχειριστής της σιδηροδρομικής υποδομής, δηλαδή ο ΟΣΕ, τηρούσε τις προβλεπόμενες διαδικασίες για τη συντήρηση και την ασφαλή λειτουργία των συστημάτων ασφαλείας.
Αντί όμως να παρέμβει όταν εντοπίστηκαν δυσλειτουργίες ή παραλείψεις, η Αρχή δεν άσκησε τον ρυθμιστικό ρόλο της, με αποτέλεσμα να παραμείνουν σε αχρηστία κρίσιμα συστήματα ασφαλείας. Σύμφωνα με το πόρισμα της ανάκρισης, η πρόεδρος της ΡΑΣ δεν φρόντισε να γίνουν οι αναγκαίοι έλεγχοι ούτε να επιβληθούν κυρώσεις στον ΟΣΕ για την αδυναμία του να διασφαλίσει την ασφαλή κυκλοφορία των τρένων.
Το κατηγορητήριο γίνεται ακόμη πιο βαρύ από το γεγονός ότι η ίδια η ΡΑΣ είχε διαπιστώσει, μέσω του πορίσματός της, σοβαρά προβλήματα στην εκπαίδευση των σταθμαρχών και στη γενικότερη λειτουργία του σιδηροδρομικού συστήματος. Θυμίζουμε δε ότι στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής η Ιωάννα Τσιαπαρίκου είχε παραδεχθεί πως υπήρχαν ελλείψεις και αστοχίες στον έλεγχο των διαδικασιών, ενώ το ίδιο το πόρισμα της Αρχής ανέφερε ότι ο σταθμάρχης δεν λειτούργησε ως όφειλε, οι μηχανοδηγοί δεν επικοινώνησαν μεταξύ τους σύμφωνα με το πρωτόκολλο, ενώ υπήρχαν ενδείξεις ότι ορισμένοι υπάλληλοι δεν είχαν ολοκληρώσει το σύνολο των ωρών εκπαίδευσης.
Η εισαγγελική πρόταση στηρίζεται ακριβώς σε αυτό το σκεπτικό: πως η πρόεδρος της ΡΑΣ, αν και γνώριζε τα προβλήματα, δεν προχώρησε στις αναγκαίες παρεμβάσεις για να διασφαλίσει την ασφάλεια των επιβατών. Το γεγονός ότι τα συστήματα ασφαλείας δεν λειτουργούσαν, οι έλεγχοι δεν γίνονταν με τη δέουσα αυστηρότητα και οι παραβάσεις των κανονισμών δεν τιμωρούνταν καθιστά την ίδια συνυπεύθυνη για τη δημιουργία των συνθηκών που οδήγησαν στο δυστύχημα.
Σε κάθε περίπτωση, η δίωξη που εισηγήθηκε ο ανακριτής αφορά βαριά αδικήματα, με την κ. Τσιαπαρίκου να βρίσκεται στο επίκεντρο της υπόθεσης. Όπως επίσης και η μετάταξη του σταθμάρχη, ο οποίος το 2020 είχε κάνει αίτηση να επιστρέψει στον ΟΣΕ, αλλά απορρίφθηκε από την τότε ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Εντούτοις, μια αλλαγή στα όρια ηλικίας τού επέτρεψε να κάνει εκ νέου αίτηση για να ενταχθεί στο πρόγραμμα κινητικότητας και τελικά κατάφερε να βρεθεί στη Λάρισα, μετά την… προβλεπόμενη εκπαίδευση της ΡΑΣ.
Οι εξελίξεις γύρω από την υπόθεση αναμένονται ραγδαίες, καθώς η δίωξη κατά της Ιωάννας Τσιαπαρίκου ενδέχεται να ανοίξει νέους δρόμους στη διερεύνηση των ευθυνών για την τραγωδία. Το δικαστικό σύστημα καλείται πλέον να αποσαφηνίσει αν οι πράξεις και οι παραλείψεις της προέδρου της ΡΑΣ συνέβαλαν στην ανεπάρκεια του συστήματος ασφαλείας που οδήγησε στο πολύνεκρο δυστύχημα. Παράλληλα, η κοινωνία απαιτεί δικαιοσύνη και πλήρη διαλεύκανση της υπόθεσης, ενώ τα θύματα και οι οικογένειές τους περιμένουν απαντήσεις…
Ερωτήματα προκαλεί το γεγονός ότι η Ιωάννα Τσιαπαρίκου παραμένει στη θέση της προέδρου της ΡΑΣ, παρότι η θητεία της έχει λήξει και μάλιστα ενώ πλέον της έχει ασκηθεί ποινική δίωξη για παράβαση καθήκοντος. Η αντίθεση είναι προφανής: ο Χρήστος Τριαντόπουλος, που βρέθηκε στο στόχαστρο του ΠΑΣΟΚ, παραιτήθηκε, ενώ η ίδια παραμένει ακλόνητη. Η, δε, αντιπολίτευση, για… άγνωστο λόγο, κατά τη συνεδρίαση της Διάσκεψης των Προέδρων, δεν έθεσε ζήτημα αντικατάστασής της.