Αυξημένα κατά πολύ ήταν, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για το επτάμηνο του 2023, τα φορολογικά έσοδα σε σύγκριση με τους στόχους που είχαν τεθεί στον Κρατικό Προϋπολογισμό, ενώ προκύπτει και πρωτογενές πλεόνασμα, το οποίο, επίσης, ξεπερνά τον σχετικό στόχο.
Αρχικά, το πρωτογενές πλεόνασμα άγγιξε τα 3,555 δισ. ευρώ, έναντι του στόχου για 1,830 δισ. ευρώ, ενώ τα φορολογικά έσοδα ανήλθαν σε 33,768 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,347 εκατ. ευρώ ή 7,5% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023.
Γιατί παρουσιάζεται μείωση στα καθαρά έσοδα
Από τα στοιχεία του υπουργείου προκύπτει, μεταξύ άλλων, το συμπέρασμα ότι, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου-Ιουλίου 2023, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 1,438 δισ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 2.320 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2023 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023 και ελλείμματος 4,585 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2022.
Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 3,555 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,830 δισ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 1,161 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2022.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 37,145 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 541 εκατ. ευρώ ή 1,4% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Οι λόγοι αυτής της υποεκτέλεσης είναι οι κάτωθι:
α) δεν εισπράχθηκε το τίμημα, ύψους 1,496 δισ. ευρώ για την παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης και εκμετάλλευσης του αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας Οδού και τριών κάθετων οδικών αξόνων της, για χρονική περίοδο 35 ετών, που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί κατά τον μήνα Ιούνιο, καθόσον η σχετική διαδικασία για την έγκριση της σύμβασης είναι σε εξέλιξη.
β) δεν εισπράχθηκε δόση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ύψους 1,718 δισ. ευρώ που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί κατά τον μήνα Ιούλιο.
Πού οφείλεται η αύξηση των υπόλοιπων εσόδων
Αντίθετα, στις υπόλοιπες κατηγορίες εσόδων σημειώθηκε υπερεκτέλεση που οφείλεται κυρίως: (α) στα αυξημένα φορολογικά έσοδα του επταμήνου και (β) στην είσπραξη ποσού 603 εκατ. ευρώ από ANFAs, που δεν είχε προβλεφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 33,768 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,347 δισ. ευρώ ή 7,5% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Τμήμα της αύξησης αυτής, ποσού 470 εκατ. ευρώ περίπου, αφορά την παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2023, ενώ είχε εκτιμηθεί ότι το ποσό αυτό θα εισπραττόταν κατά τον μήνα Δεκέμβριο 2022.
Το υπόλοιπο ποσό της υπερεκτέλεσης προέρχεται από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2023, όσο και από την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων τρέχοντος έτους.
Επιστροφές και έσοδα ΠΔΕ
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 3,947 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 636 εκατ. ευρώ από τον στόχο (3,311 δισ. ευρώ), μέρος των οποίων οφείλεται στην επιστροφή ΦΠΑ, κατά τον μήνα Μάρτιο, στον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων (ΔΑΠΕΕΠ Α.Ε.) ποσού 220 εκατ. ευρώ περίπου, που προκύπτει από έσοδα που έχουν εισπραχθεί από τον ΔΑΠΕΕΠ και αποδοθεί στο Κράτος από τον Προσωρινό Μηχανισμό Επιστροφής Μέρους Εσόδων Αγοράς Επόμενης Ημέρας.
Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 2,271 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 534 εκατ. ευρώ από τον στόχο (2,805 δισ. ευρώ). Η ακριβής κατανομή μεταξύ των κατηγοριών εσόδων του Κρατικού Προϋπολογισμού θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση του οριστικού δελτίου.
Η εικόνα για τον Ιούλιο
Ειδικότερα, τον Ιούλιο 2023 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 6,270 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 1,747 δισ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου εξαιτίας κυρίως της μη είσπραξης δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η οποία είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί κατά τον μήνα Ιούλιο.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 6,554 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 193 εκατ. ευρώ ή 3,0% έναντι του στόχου. Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 559 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 50 εκατ. ευρώ από τον στόχο (509 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 88 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 32 εκατ. ευρώ από τον στόχο (120 εκατ. ευρώ).
Δαπάνες και πληρωμές
Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου-Ιουλίου 2023 ανήλθαν στα 38,583 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1,423 δισ. ευρώ έναντι του στόχου (40,006 δισ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023, ενώ παρουσιάζονται αυξημένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, κατά 295 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αυξημένων πληρωμών τόκων κατά 1,552 δισ. ευρώ, λαμβάνοντας υπόψη και αντίρροπες μεταβολές σε λοιπές κατηγορίες δαπανών.
Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 1,085 δισ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των πληρωμών για δαπάνες εξοπλιστικών προγραμμάτων ύψους 680 εκατ. ευρώ.
Αξιοσημείωτα γεγονότα είναι η επιχορήγηση προς την Κοινωνία της Πληροφορίας Μ.Α.Ε. ύψους 503 εκατ. ευρώ, προς εξυπηρέτηση των αναγκών του Market Pass, η απόδοση προς το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης ύψους 367 εκατ. ευρώ των υπερκερδών παραγωγών ενέργειας, για την περίοδο από την 1η Οκτωβρίου 2021 έως και την 30ή Ιουλίου 2022, καθώς και οι φετινές πληρωμές επιδότησης Diesel θέρμανσης ύψους 100 εκατ. ευρώ. Όλες οι προαναφερθείσες πληρωμές καταβλήθηκαν με ανακατανομή πιστώσεων από το αποθεματικό για προώθηση δράσεων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης (πιστώσεις υπό κατανομή).
Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 5,333 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας υστέρηση ύψους 337 εκατ. ευρώ. Οι δαπάνες του ΠΔΕ περιλαμβάνουν ποσό ύψους 83 εκατ. ευρώ προς εξυπηρέτηση μέτρων COVID-19, με σημαντικότερα εξ αυτών, την ενίσχυση των φορέων υγείας με επικουρικό προσωπικό για την ανταπόκριση στις ανάγκες λόγω της πανδημίας COVID-19 στις περιφέρειες, τη στήριξη των νεοφυών επιχειρήσεων στο πλαίσιο του ElevateGreece, τη δημιουργία δικτύου νοσηλευτών για τη λήψη δειγμάτων βιολογικού υλικού και τη νοσηλευτική βοήθεια στα ύποπτα κρούσματα κορονοϊού κατ' οίκον και την επιχορήγηση υφιστάμενων μικρομεσαίων επιχειρήσεων του κλάδου του λιανεμπορίου, που διατηρούν φυσικό κατάστημα, για την ανάπτυξη, αναβάθμιση και διαχείριση ηλεκτρονικού καταστήματος.
