Αγροτική επιχειρηματικότητα και διαχείριση της κλιματικής κρίσης αποτελούν τους δύο βασικούς πυλώνες πάνω στους οποίους θα κινηθεί η πολιτική του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τόνισε ο υπουργός Λευτέρης Αυγενάκης, ο οποίος ταυτοχρόνως ανακοίνωσε ότι οι αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ θα καταβάλλονται στο 100%. Παράλληλα ο κ. Αυγενάκης, έκανε ιδιαίτερη μνεία στην αναθεώρηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, μετά από 25 χρόνια και τόνισε ότι εισάγονται δύο καινοτομίες με σκοπό να καλύψει περισσότερους κινδύνους και να διευρύνει τον αριθμό των ασφαλισμένων και να ενισχύσει την αξιοπιστία του και την ταχύτητα καταβολής των αποζημιώσεων.
Όπως ενημέρωσε το σώμα, ο αρμόδιος υπουργός, ο νέος κανονισμός θα κινείται σε τρία επίπεδα, (το πρώτο θα είναι υποχρεωτικό και τα άλλα δύο προαιρετικά) και όσον αφορά τις καινοτομίες που θα επιφέρει τόνισε ότι:
- Ήδη απελευθερώνεται το 20% των εσόδων του ΕΛΓΑ που κατευθυνόταν για την κάλυψη διοικητικών και μισθολογικών αναγκών του οργανισμού, τα οποία πλέον καλύπτονται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Έτσι, οι εισφορές των αγροτών κατευθύνονται στο 100% πίσω σε αυτούς, για την κάλυψη των αναγκών τους.
- Σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Κεντρική Μονάδα Κρατικών Ενισχύσεων (ΚΕΜΚΕ) διαμορφώσαμε το ειδικό καθεστώς για αποζημίωση πληγέντων άνω του προϋπολογισμού του ΕΛΓΑ. «Έτσι, απαλλασσόμαστε από τον περιορισμό της καταβολής αποζημιώσεων μέχρι το ύψος των εσόδων του οργανισμού από τις εισφορές των παραγωγών. Σε συνέχεια αυτού, με το νομοσχέδιο που φέρνουμε στη διαβούλευση, ενισχύουμε τη δυνατότητα του ΕΛΓΑ για παροχή αποζημιώσεων σχετιζόμενων με δυσμενείς καιρικές συνθήκες, όπως υψηλές θερμοκρασίες, παρατεταμένος καύσωνας και ακραίες βροχοπτώσεις, με την θέσπιση ετήσιας επιχορήγησης του οργανισμού από τον προϋπολογισμό του υπουργείου Οικονομικών» είπε ο κ. Αυγενάκης.
Επίσης προανήγγειλε την λειτουργία του αγροτικού 112, το οποίο θα ενημερώνει τους παραγωγούς για έντονα καιρικά φαινόμενα, μέσω του οποίου θα ειδοποιούνται για καιρικά φαινόμενα που θα πλήξουν τις εκμεταλλεύσεις τους, όπως ακραίες βροχοπτώσεις, χαλάζι, παγετός, ενώ παράλληλα θα τους προτείνονται καλλιεργητικές πρακτικές που μπορούν να ακολουθήσουν, ώστε να αποφύγουν τις ενδεχόμενες ζημιές».
Οι δράσεις στήριξης της αγροτικής επιχειρηματικότητας
Για την ενίσχυση του στόχου της αγροτικής επιχειρηματικότητας, ο Λευτέρης Αυγενάκης ενημέρωσε ότι το υπουργείο θα κινηθεί στους εξής άξονες:
- Στην αύξηση του αριθμού των κατ' επάγγελμα αγροτών κατά 60.000 μέχρι το 2027. Στο πλαίσιο αυτό λειτουργούν τα προγράμματα Νέων Αγροτών. Το τρέχον έχει ξεπεράσει τα 600 εκατ. ευρώ, ενώ το επόμενο που θα ανοίξει μετά το καλοκαίρι αναμένεται να κινείται σε ανάλογο επίπεδο. «Θέλουμε η επιλογή του αγροτικού επαγγέλματος να γίνεται όχι από ανάγκη αλλά από επιλογή», τόνισε.
- Την προώθηση φιλοπεριβαλλοντικών γεωργικών πρακτικών και μεθόδων με έμφαση στη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία. Το πρόγραμμα που βρίσκεται σε εξέλιξη, το μεγαλύτερο που έχει προκηρυχθεί ποτέ, ξεπερνά τα 700 εκατ. ευρώ.
- Στη βελτίωση και ανάπτυξη των δημοσίων υποδομών στη γεωργία, με στόχο τον εκσυγχρονισμό εγγειοβελτιωτικών έργων, αξιοποιώντας το πρόγραμμα «Ύδωρ 2.0» το οποίο αναμένεται να προκαλέσει μόχλευση πόρων της τάξης των 4 δισ. ευρώ.
- Στην ολοκληρωμένη ανάπτυξη των αγροτικών μας περιοχών, επιδιώκοντας τη διασύνδεση της γεωργικής παραγωγής με τον τουρισμό, τον πολιτισμό και την αγροτική μας παράδοση μέσα από τα τοπικά προγράμματα LEADER, στα οποία διαθέσαμε για πρώτη φορά συνολικούς πόρους 600 εκατ. ευρώ για ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις.
«Το Στρατηγικό μας Σχέδιο σηματοδοτεί μια νέα περίοδο σημαντικών μεταρρυθμίσεων και αλλαγών για τις αγροτικές μας περιοχές. Το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021 -2027 υποστηρίζει παρεμβάσεις και δράσεις ύψους 19,3 δισ. ευρώ που καλύπτουν τις ειδικές ανάγκες της χώρας μας. Επιδιώκουμε τη μετάβαση προς έναν έξυπνο, βιώσιμο, ανταγωνιστικό, σταθερό και διαφοροποιημένο αγροτικό τομέα, διασφαλίζοντας παράλληλα, την ασφάλεια των τροφίμων, μακροπρόθεσμα», υπογράμμισε ο κ. Αυγενάκης.
Σημείωσε εξάλλου ότι «το Ταμείο Ανάκαμψης αναμένεται να συνεισφέρει με 127 εκατ. ευρώ για την προσεχή χρονιά, μαζί με τα 120 εκατ. του 2023, ενισχύοντας σημαντικά αναπτυξιακά έργα που αναμένεται να αλλάξουν το πρόσωπο του κλάδου», κυρίως προς την κατεύθυνση που έχουν σχέση με τον εκσυγχρονισμό και ψηφιακό μετασχηματισμό του αγροδιατροφικού τομέα συνολικά.
Στην ίδια κατεύθυνση ενίσχυσης της αγροτικής επιχειρηματικότητας κινείται και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων από το οποίο οι πιστώσεις που έχουν προϋπολογισθεί για το 2024 ανέρχονται σε 850 εκατ. ευρώ, για το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος, 4 εκατ. ευρώ, για το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ, 127 εκατ. ευρώ για το Ταμείο Ανάκαμψης.
Σε ό,τι αφορά στη μείωση του κόστους παραγωγής ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης τόνισε ότι η επιχειρηματική δραστηριότητα των αγροτών στηρίζεται με:
• φορολογικές απαλλαγές,
• στήριξη των συλλογικών σχημάτων και των Ομάδων Παραγωγών,
• απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος κατά 50%,
• εισαγωγή νέας φορολογικής κλίμακας για τα φυσικά πρόσωπα,
• μείωση του ΦΠΑ για τις ζωοτροφές και τα λιπάσματα,
• χορήγηση εφάπαξ ενίσχυσης με το 2% του τζίρου για τις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις,
• μείωση του φορολογικού συντελεστή για τα αγροτικά συνεταιριστικά σχήματα,
• επιστροφή και το 2023 του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο. Έχουν ήδη πληρωθεί 76 εκατ. ευρώ σε 297.428 αγρότες.
• μείωση του ΦΠΑ από 24% στο 13% για τα αγροτικά μηχανήματα και τον εξοπλισμό, κάτι που επί χρόνια ζητούσαν οι αγρότες.
Θεσσαλία - Έβρος
Ο αρμόδιος υπουργός, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στις αποζημιώσεις σε Θεσσαλία και Έβρο, και έκανε λόγο για ιδιαίτερη μέριμνα της κυβέρνησης στην αναγέννηση των περιοχών που υπέστησαν καταστροφές.Ειδική μνεία έκανε στη διαχείριση των υδάτων ανακοινώνοντας ότι σύντομα θα συσταθεί Ενιαίος Φορέας Διαχείρισης Υδάτων, αρχικά στη Θεσσαλία και στη συνέχεια, σταδιακά, σε όλη την επικράτεια.
Ειδικώς για τις αποζημιώσεις που έχει καταβάλει ο ΕΛΓΑ στους πληγέντες της Θεσσαλίας ενημέρωσε ότι χορηγήθηκαν 107,5 εκατ. ευρώ σε 24.000 παραγωγούς για αποζημιώσεις φυτικής παραγωγής και 16,5 εκατ. ευρώ σε 2.400 κτηνοτρόφους για την ζωική παραγωγή. Συνολικά, μέχρι και σήμερα έχουν δοθεί 124 εκατ. ευρώ. Ενημέρωσε επίσης ότι στις 22 Δεκεμβρίου θα καταβληθούν επιπλέον 26 εκατ. ευρώ, στους παραγωγούς οι οποίοι δεν έλαβαν προκαταβολή μέχρι τώρα για τις ζημίες στις καλλιέργειές τους.
Ανέφερε ότι για το 2023 μόνο, ο ΕΛΓΑ διέθεσε 250 εκατ. ευρώ για αποζημιώσεις, όταν τα έσοδα από τις ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών δεν ξεπερνούν τα 150 εκατ. ευρώ. Ακόμη, ενισχύθηκαν με 2,1 εκατ. ευρώ οι παράκτιοι αλιείς του Παγασητικού και της Λάρισας για την κάλυψη του απολεσθέντος εισοδήματος. «Τα νούμερα αυτά αποδεικνύουν, τη βούληση που υπάρχει για την στήριξη του πρωτογενούς τομέα. Την βούληση όχι μόνο του υπουργείου, αλλά και της κυβέρνησης συνολικά, η οποία μέχρι τώρα έχει ενισχύσει τον ΕΛΓΑ για να καλύψει τις αποζημιώσεις της καταστροφής της Θεσσαλίας με 260 εκατ. ευρώ και αν απαιτηθούν κι άλλα είναι έτοιμη να τα διαθέσει» διαβεβαίωσε.
Υπενθύμισε επίσης ότι - μέσω του Γεωργικού Αποθεματικού 2023 - καταβάλλονται 15,8 εκατ. ευρώ σε όσους παραγωγούς της Θεσσαλίας δεν ήταν υποχρεωμένοι να έχουν ασφαλίσει την παραγωγή τους στον ΕΛΓΑ. Επισημαίνοντας ότι για το 2024 η Ελλάδα κατάφερε να εξασφαλίσει τριπλάσιο ποσό.
Ακόμη ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, μίλησε για τα μέτρα που έχουν ληφθεί για τον πρωτογενή τομέα στη Θεσσαλία, δίνοντας έμφαση στο μέτρο 5.2, ύψους 45 εκατ. ευρώ που αφορά στην δωρεάν αντικατάσταση ζωικού κεφαλαίου και δωρεάν ανακατασκευή σταβλικών εγκαταστάσεων.
Σε παρατήρηση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΚΚΕ Νίκου Καραθανασόπουλου για το θέμα των προκαταβολών, ο Λευτέρης Αυγενάκης τον κάλεσε να απαντήσει αν του Κομμουνιστικό Κόμμα είναι υπέρ ή κατά των προκαταβολών. «Αποφασίστε τι θέλετε γιατί έχετε μπερδευτεί. Εμείς ως υπεύθυνη κυβέρνηση, θα κάνουμε ό,τι είναι σωστό και χρήσιμο και αναγκαίο για τους Έλληνες αγρότες. Αρέσει ή δεν αρέσει. Τελεία και παύλα. Στο Θεσσαλικό κάμπο δώσαμε γενναίες προκαταβολές αποζημιώσεων που τελικά θα φθάσουν τα 260 εκατ. ευρώ. Τις προκαταβολές τις έχουν αγκαλιάσει οι αγρότες και γι’ αυτό δεν άκουσαν τις σειρήνες σας για να βγουν στους δρόμους. Δυστυχώς σας σνόμπαρε. Η ξύλινη γλώσσα, ο μηδενισμός και η απαξίωση και όλη αυτή η μαυρίλα που επιχειρείτε να παρουσιάσετε, έχει πάρα πολύ μικρό ακροατήριο».
Για την διαχείριση των υδάτων, είπε ότι υπάρχουν περί τους 420 ΤΟΕΒ σε όλη την Ελλάδα. Δεν τους παρακολουθεί κανείς και καμία εικόνα πώς λειτουργούν. Το μόνο που υπάρχει είναι ένα Βασιλικό Διάταγμα του 1958. Αυτό πρέπει να τελειώσει. Απευθυνόμενος στον Βασίλη Κόκκαλη του ΣΥΡΙΖΑ είπε ότι ποτέ δεν τον έχει καλέσει η Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου και τόνισε ότι ποτέ δεν αρνήθηκε τον διάλογο και είναι στη διάθεση των βουλευτών να απαντήσει για τα πάντα.
Απευθυνόμενος στον Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο του ΠΑΣΟΚ Μιχάλη Κατρίνη είπε ότι χαίρεται για τη διαπίστωσή του ότι ο Κανονισμός του ΕΛΓΑ δεν είναι σωστός. Και συμφωνεί και ο ίδιος. «Μπράβο! Αλλά αυτός ο Κανονισμός του ΕΛΓΑ έχει αφετηρία το 2010, δια χειρός Σκανδαλίδη – Μπατζελή. Είναι ο Νόμος 3817. Σωστά λοιπόν πρέπει να αλλάξει ο Κανονισμός του ΕΛΓΑ. Θα τον αλλάξουμε λοιπόν και είμαστε στην τελική ευθεία. Ναι υπάρχουν κίνδυνοι που δεν συμπεριλαμβάνονται. Οι τρεις προκάτοχοί μου Βορίδης, Λιβανός και Γεωργαντάς, έκαναν μια προετοιμασία και σε ελάχιστες ημέρες βγάζουμε στον αέρα, μετά από διαβούλευση με όλο το αγροτικό σύστημα της χώρας, τον νέο κανονισμό, που βεβαίως θα περιλαμβάνει πολλούς κινδύνους και περισσότερες καλύψεις και θα απαντά σε όλα αυτά που έχει δημιουργήσει η κλιματική κρίση. Μη βιάζεστε. Είμαστε απολύτως συνεπείς σε όσα είπαμε στις Προγραμματικές δηλώσεις, παρά τις δυσκολίες».
Για τη Θεσσαλία, είπε ότι ο κόσμος βλέπει «μια κυβέρνηση συνεπή που με μπροστάρη τον Κυριάκο Μητσοτάκη ήμασταν εκεί νύχτα μέρα. Και θα είμαστε εκεί μέχρι να ξαναπάρει μπροστά ο Θεσσαλικός κάμπος».Για τους κτηνοτρόφους και απευθυνόμενος στον Βασίλη Κόκκαλη, θύμισε ότι το κόμμα του, ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν αυτός που κατήργησε την Επιστροφή του Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο. «Δεν άκουσα όμως να πείτε μια θετική κουβέντα που δώσαμε 76 εκατομμύρια εφέτος για της επιστροφή του ΕΦΚ. Θυμάστε ότι τον καταργήσατε; Θυμάστε ότι φορολογούσατε από το πρώτο ευρώ ακόμα και τις ενισχύσεις; Πού ήσασταν τότε; Ο κόσμος όμως δεν ξεχνά. Θυμάται».
Σχολιάζοντας όσα είπε ο Μιχάλης Κατρίνης του ΠΑΣΟΚ ότι όλα είναι μαύρα κι άραχλα, είπε: «Μάλλον οι πηγές πληροφόρησης είναι από κάτι παλιούς, απαρχαιομένους, μηδενισμένους αγροτοσυνδικαλιστές που έριξαν στα βράχια το συνεταιριστικό κίνημα, το οποίο γονάτισε χωρίς να πληρώσει κανείς. Τα πράγματα έχουν αλλάξει. Ναι, υπάρχουν προβλήματα στον αγροτικό τομέα. Ναι, υπάρχουν ζητήματα που αγχώνουν τους νέους και κυρίως αυτούς που σκέφτονται για να ασχοληθούν με τη γη»
Σε παρατήρηση για τον ΟΠΕΚΕΠΕ είναι ότι «ο Οργανισμός όπως λειτουργεί σήμερα δεν μας εκπροσωπεί. Ο πρόεδρος πρέπει να φύγει «χθες». Γι΄ αυτό ζήτησα και την παραίτησή του. Για να γίνει μια σωστή οργάνωση, λειτουργία σύγχρονη η οποία θα απαντά και στις υποδείξεις της ΕΕ. Είμαστε αποφασισμένοι να το κάνουμε άμεσα. Γιατί ο ΟΠΕΚΕΠΕ διαχειρίσεται 2,8 δις ευρώ ετησίως. Και έχει ονοματεπώνυμο ο πρόεδρος και κάποια διοικητικά στελέχη, αριστερής κατεύθυνσης. Είμαστε ξεκάθαροι. Δεν κρυβόμαστε πίσω από το πρόσωπό μας. Θα βάλουμε τάξη. Θα υπάρχει διαφάνεια, θα υπάρχει συνέπεια στην κατανομή των ενισχύσεων».